frigida Saturni sese quo stella receptet;

quos ignis caelo Cullenius erret in orbis.

in primis venerare deos, atque annua magnae
sacra refer Ceferi laetis operatus in herbis

et Cererem clamore vocent in tecta; neque ante
falcem maturis quisquam supponat aristis,
quam Cereri torta redimitus tempora quercu
det motus incompositos et carmina dicat.

350

Atque haec ut certis possemus discere signis,

TESTIMONIA.

336 Servius ecl.

338 sq.

339 Acron ad

336 sq. Probus 43, 20 K. Seneca epist. 88, 14 VIII 71 Isidorus de nat. rer. 23 schol. Iuvenal. VI 569 schol. Statii Theb. I 305 337 Arusianus p. 239 L. Servius Aen. IV 239 annua... herbis' Donatus in Ter. adelph. II 3, 8 Hor. carm. III 14, 6 'sacra r. C.' schol. Hor. serm. II 8, 79 laetis... herbis' schol. Iuvenal. XII 92 Nonius 523, 17 Servius Aen. III 136 340 extremae . . . hiemis' Servius ge. I 43 341 Acron ad Hor. carm. I 4, 11 'quamvis Vergilius vina dixerit' Charisius 22 344 Macrobius Sat. III 11, 1.9 'cui tu favos' Terentianus Maurus 682 Macrobius Sat. III 5, 7 Servius eel. III 77 351 sqq. cf. Macrobius V 16, 5

TESTIMONIA.

336 cum stella receptat schol. Iuvenal. CAELI Rybc, Servius, Seneca, Arusiani Gu. errat Arusiani Gu.

laeti.f (u m. 1) 7

Maruis 1, Acron

345

337 CAELO M, Probus CYLLENIVS Mybc

ORBES Rbc 339 referrer 71 CAERERI R

A

ORBIS (A sup. in ras., fuit HE), in mg. HERBIS 340 CASVM M, Servius casum (m eras.) y CASV R PINGVES AGNI

341 tunc ye, schol. Hor. in ed. Fabr., Servius MR pinguif agni 7 agni pingues cz, Servius

C

et tunc y tum funt Arun

del. unus funt, tum Mead. 344 QVOI M CVI Rybc

V

FRYGES M 346 comitantur y1 348 arift. if c

351 ADQVE R

NO

CERER DISCERE M

I

345 oftia y

349 QVAERCV M

POSSEMVS (I col. rubro) M poffimuf yel

DI

aestusque pluviasque et agentis frigora ventos,
ipse pater statuit, quid menstrua luna moneret,
quo signo caderent austri, quid saepe videntes
agricolae propius stabulis armenta tenereft.
continuo ventis surgentibus aut freta ponti
incipiunt agitata tumescere et aridus altis
montibus audiri fragor, aut resonantia longe
litora misceri et nemorum increbrescere murmur.
iam sibi tum curvis male temperat unda carinis,
quom medio celeres revolant ex aequore mergi
clamoremque ferunt ad litora, cumque marinae
in sicco ludunt fulicae, notasque paludis

deserit atque altam supera volat ardea nubem.
saepe etiam stellas vento inpendente videbis
praecipites caelo labi, noctisque per umbram

TESTIMONIA.

355

360

365

352 Beda de metris 2375 P. 355 propius. . . tenerent' Priscianus 1173 P. Arusianus 254 L. Diomedes 405 P. Servius Aen. VII 556 Philargyrus ge. IV 47 356-358 'continuo . . . fragor' Servius Aen. X 98 356-359 schol. Lucani V 551 357 sq. et... fragor' Nonius 245, 4 357 incipiunt a. t.' Quintilianus VIII 3, 47 358 sq. et resonantia . . . murmur' Nonius 427, 20 360 Priscianus 1163 Donatus in Ter. Phorm. II 1, 41 Arusianus p. 264 L. 361. 360 schol. Lucani V 553 362 'clamorem . . . litora' Marius Plotius p. 263 G. 363 sq. Seneca nat. qu. VII 28 notasque. nubem' schol. Lucani V 554 365-367 Isidorus de nat. rer. 25 'vento i. v. 367' Servius Aen. II 694

VARIA LECTIO. ET

332 AESTVSQ., (ET suprascr. el comma col. rubro) M cf. 371 Aeftufq;..c PLVVIASQ (linea rubra suprap.) M

353 moueret z

354 quid y quod c

AGENTES Re

fulgura z 355 proprii. f(um.1) 7 357 ARDVVS Raridaf cl 358 ant] et Nonius, schol. Luc. in cod. Voss. 359 aut schol. Lucani in cod. Voss. increbefcere b 360 CVRVIS My, Servi, Donati, Prisciani Vind. N, Par. r A CVRVIS Rbc, Arusianus, Prisciani w, schol. Lucani 361. 360 hoc ordine schol. Lucani

C

361 QVOM M CVM Ryb

E

AEQVORA M

362 clangorem secundum Arati Dios. 187 (919) coni. Heynius cũ in ras. b 363 PALVDES Rybe 36+ ADQVE R supera volat] super auolat Moret. quart., Vratisl. fuperuolat Parrh., Senecae Bamb. SVPRA VOLAT MRybc plerisque 366 om. Servius Aen. II 694 umbraf c1, Isidorus

сит

flammarum longos a tergo albescere tractus;
saepe levem paleam et frondes volitare caducas,
aut summa nantis in aqua colludere plumas.
at Boreae de parte trucis cum fulminat, et cum
eurique zephyrique tonat domus: omnia plenis
rura natant fossis, atque omnis navita ponto
umida vela legit. numquam inprudentibus imber
obfuit: aut illum surgentem vallibus imis
aeriae fugere grues, aut bucula caelum
suspiciens patulis captavit naribus auras,
aut arguta lacus circumvolitavit hirundo
et veterem in limo ranae cecinere querellam.
saepius et tectis penetralibus extulit ova
angustum formica terens iter, et bibit ingens
arcus, et e pastu decedens agmine magno
corvorum increpuit densis exercitus alis.

TESTIMONIA.

370

375

380

367 Seneca nat. qu. I 14 VII 20 Macrobins Sat. VI 1, 26 schol. Lucani V 562 'flammarum . . . tergo' Marius Plotius p. 263 G. 369 'nantes': cf. Claudius Sacerdos I 84 E. 371 enrique. domus' Beda 2376 P. 371 sq. omnia . . . fossis' Acron ad Hor. carm, III 17, 10 'omnia ... ponto' Servins ge. I 429 372 sq. atque . . . legit' Nonins 332, 8 373 sq. numquam obfuit' Priscianus 984 aut... grues' Servius Aen. X 266 377 arguta hirundo' Probus 9, 22 K. 378 Probus 44, 5 K. Servius Aen. IV 463 379 sq. saepius iter' Charisius 193 380 sq. et bibit i. a.' Seneca nat. qu. I 6, 1 schol. Lucani IV 81

VARIA LECTIO.

374 sq.

al

367 stellarum longos a tergo Seneca loco priore longos a tergo flammarum idem posteriore flammarum a tergo longos schol. Lucani biscere Isidori Bamb. A et B m. 1 involvere Macrobius. vлоλεvzαívovtai Aratus: cf. Plinius nat. hist. XVIII 35, 80 369 nantef be

T

ET

aquaf

371 EVRIQ (ET suzephiri y zepheri c 372 forfif y1

bl CONLVDERE Rybc 370 ARBOREAE M prascr. col. rubro) M: cf. 352

H

373 VMIDA (H col. rubro) M DENTIB. Malii in vacare volunt,

IN

legunt % imprudentibuf e PRValii augentis habere significationem'

Servius inprudentibus testatur Priscianus 374 OFFVIT Rbc fur

em

tum cornix plena pluviam vocat improba voce
et sola in sicca secum spatiatur harena.
ne nocturna quidem carpentes pensa puellae
nescivere hiemem, testa cum ardente viderent
scintillare oleum et putris concrescere fungos.

Nec minus ex imbri soles et aperta serena
prospicere et certis poteris cognoscere signis:
nam neque tum stellis acies obtunsa videtur,

TESTIMONIA.

390

395

383 sq. et quae... Caystri' Servius Aen. VII 701 Probus 44, 11 K. 384 Nonius 382, 14 387 Donatus in Ter. eun. III 5, 7 Nonius 32, 29. 317, 8 Macrobius Sat. V 14, 10 388 sq. Servius ge. I 362 schol. Lucani V 556 388 Quintilianus V 9, 15 Isidorus orig. XII 7, 44 Porphyrio ad Hor. carm. III 27, 10 Nonius 220, 30

389 schol. Persi V 12 Servius Aen. IV 462 390 sq. nec nocturna . . . hiemem' Nonius 252, 2 391 'testa' Charisius 23. 118 P. 391 sq. 'testa. oleum' idem 49 Servius Aen. I 177 IV 254 392 Seneca nat. qu. VII 28, 1 393 sq. et... prospicere' Servius Aen. VIII 523

17

395 Servius in Aen. I 480 III 517

395 sq. Gellius VI

VARIA LECTIO.

cum....

383 uariae y uariaf (f m.2 in ras.) c uariaf b et quae ybc, Servius ADQVER ATQ. M atque Probus iam varias p. v. et quae Asia cırCaystri; haec est vera lectio....nam si iam variae legeris, sensus nulla ratione procedit.' Servius 384 caiftri y Cahystri Nonius 385 Alii omnes infinitivos a videas pendere voluerunt: quod cui placuerit, poterit etiam in v. 384 extremo fortiter distinguere 386 OB

LECTARE ut vid. R INVNDAS M INDAM (sup. m.2) R in unda y

inproba ye 389 arena y arena b Post

389 ET CAPVT OBIECTAT QVERVLVM VENIENTIB. VNDIS. ima margine col. rubro m. rec. add. M, item y in mg. (sed aut pro et) Nec (ec in ras.) b nec Nonius carpentel (ef in _ras.) b ́ NESCIRVERE M 392 feintil re (il e corr.) y

IMBRES R

Aen. I 480

la

390

391

393 EX

PVTRES RC 395 tunc astris Gellius OBTVSA Rybc2 Servius in videri Gellius

solis et occasum servans de culmine summo
nequiquam seros exercet noctua cantus.
apparet liquido sublimen in aëre Nisus,

et pro purpureo poenas dat Scylla capillo:
quacumque illa levem fugiens secat aethera pinnis,
ecce inimicus atrox magno stridore per auras
insequitur Nisus; qua se fert Nisus ad auras,
illa levem fugiens raptim secat aethera pinnis.
tum liquidas corvi presso ter gutture voces

aut quater ingeminant, et saepe cubilibus altis
nescio qua praeter solitum dulcedine laeti

TESTIMONIA.

405

410

396 schol. Stat. Theb. II 146 397 Beda 2371 P. schol. Lucani IV 124 'tenuia': ef. Probi ars m. 522 E. ire vellera' Terentianus Maurus 755

403 Servius ge. I 192

'tenuia ut dixit poeta nubis 'tenuia nec 1.' Pompeius p. 53 L. 15 K. Arusianus p. 225 L.

400

409

399 dilectae T. a.' Probus 44, 'inmundi m. s.' de gen. nom. 98 H. 401 at... petunt' Servius ecl. VI 38 404 Servius in Aen. I 118 Probi inst. I 9, 10 410 sq. 'tum. . . ingeminant' Acron ad Hor. carm. I 24, 3 liquidas... ingeminant' Diomedes p. 412 P. ge. I 388

VARIA LECTIO.

396 fulgere Schraderus

410 Servius

397 TENVVIA & NEC M ten. uia (u ut

E

398 PINNAS (E col. rubro) M pennaf be

alcyones: cf. Lachmannus Lucr. 165

a

‘ore solutos.......alii soluto ore accipiunt' Servius 400 iectare b 401 AD R 403 NEGOVICQVAM M 404 SVBLIME S R SVBLIMIS Mybe

pu

AETHERE R (ut 406 aëra Arundel.) 405 propureo 7 pro purpoLeo Mentel. pr. 406-409 Ciris 537-540 406 quamcumque y

pennif c 408 QVAS EFERT M

A

PI
409 RATVM M

pennif be