Page images
PDF
EPUB

Interdum, aut ederae pandunt veftigia nigrae. His animaduerfis, terram multo ante memento Excoquere, et magnos fcrobibus concidere montis,

Ante fupinatas aquiloni oftendere glebas,

260

258 haut Medic.; in eodem pandunt primae duae litterae in litura a m. rec. an ille pangunt habuit? 259 His etiam aduerfis Ven., at vid. inf. Georg. Ill, 123. 260 circumdare montes Romanus. et omittit Medic. Pierii, quod placebat Martino, qui et malebat magnis ferobibus. Omiffum et in edit. Cuningh., quod idem malebat Cort. ad Plin. VII epp. 4. Scilicet quia alioqui in tertio membro copula defideratur: Ante fupinatasque. Iac. Bryant acute: Atque fupinatas aquiloni emendat; quod equidem praeferam. Cum de collibus agatur, magnos non bene memorari montes facile fentias. Placet itaque quod Martinus malebat: magnis fcrobibus. 261 extendere Moret. alter, male. vid. Not.

nigra, multa loca congeffit bit Specimen. promtum eft Cerda. cf. Martin. pandunt praedifcere, firmant prioveftigia, indicia praebent rem interpretationem. frigoris. nifi ad radices referas, quibus folo funt affixae, vt adeo dictum fit pro fimplici: ibi crefcunt. Veftigia pro pedibus, plantis, radicibus, figuntur, extenduntur, panduntur. Ita vt acciperet, inducebatur Wakefield verfu Lucretiano lib. V, 912 Aut hominem tanto membrorum effe impete natum, Trans maria alta pedum nixus vt pandere poffet. Verum poetae confilium, fententiae tenor, et fimilia, quae antecefferant, vf. 241 tale da TOM. I

259 262. Transit ad vinearum fationem, de quibus copiofe agit ad v. 419, etfi multa interpofita funt, quae vitibus communia funt cum aliis arboribus: cf. Plin. XVII, f. 14. 16, et primum quidem de faciendis fcrobibus; fed quam pulornate hoc praeceptum tribus his verfibus 259-261 propofuit! Arbitror autem ante oculos habuisse poetam Xenoph. Oecon. c. XVI, 11 fqq., et Theophr. de Cauff. Plant. III, 5. De vitium cultura Fff

cre et

Quam laetum infodias vitis genus; optuma putri Arua folo: id venti curant, gelidaeque pruinae, Et labefacta mouens robuftus iugera foffor.

262 lentum Zulich. et Leid. alter cum Goth. fec., perpetua variatione, inprimis in vite. v. Ecl. III, 38. laetum hic verum. Multa enim praecipiunt huius fationis auctores de eligendo fecundiffimo et probatiffimo ftirpis genere. vid. Colum. III, 6. 263 curent Voff. pr. gelidacue vnus Arundel.

inprimis videndi Columell. lib. III. Geopon. lib. V. Plin. XVII, 35 fq. Serendarum vitium tres funt modi: aut in pastinato (agro in totum fosso, quo mox ferramento bifurco, paftinum dicitur, defigitur furculus) aut in fulco aut in fcrobe: Plin. 1. 1. 35, 7. Colum. III, 13, 1. Pallad. II, 10 pг. Excoquere, TÉTTεIV, TETαívεIV, macerare, adeoque excoquendum dare, vt Burmannus bene monet, fole, gelu, pruinis: vt ap. Colum. XI, 3, 13. Iam concidimus terram fcrobibus, dum fcrobes crebros facimus, incidimus in terra; concifam foffis Aegyptum e Iuftino II, 1 laudat Burm. Cum

autem vineae in collibus fere plantentur, montes memorat poeta. Facit tamen mirationem epitheton magnos. Alia ratio videtur iniri ab

aliis, vt montes fint egesti e foffa colliculi foli: ac fi effet, excidere. glebae fupinatae, terra ligonibus inversa. aquiloni oftendere, exponere, vt flanti peruiae fint. Heliod. "Epy. 612 τότε πάντας ἀπόδρεπε οἴκαδε βότρυς. Δεῖξαι δ' ελίῳ δέκα τ ̓ ἤματα καὶ δέκα νύκTas. Nemef. Cyneg. 208 tepidoque oftendere foli; hunc et Stat. Theb. VI, 90 lucos oftendere Phoebo, iam laudauit Burm. Habuit etiam hunc locum in animo Colum. X, 74-76. Cauffam coquendi foli apponi puta vfl. 262. 263. Nam optimus vineis ferendis ager putris seu refolutus et tener eft; vid. ad v. 204; putris autem fit ventis, pruina et opere. 264. iugera labefacta pulcre pro terra vineae, quae paftinatur, feu per totam vineam pastino

At, fi quos haud vlla viros vigilantia fugit: 265 Ante locum fimilem exquirunt, vbi prima paretur Arboribus feges, et quo mox digesta feratur; Mutatam ignorent fubito ne femina matrem.

265 Ac fi Medic. aut duo cum Goth. fec. et Erf. furgit Vratisl. 266 exquirant Leid. vnus. 267 degefta Mentel. pr. Moret. fec. Rottend. tert. a m. pr. egefta Menag. fec. et Bodlei. vid. fup. v. 54. ferantur Goth. pr. 268 Mutata tres apud Burm., quinque apud Martin. et vett. edd. multae, Pierio et Martino teftibus: nec non Goth. pr. a m. pr., quod et ipfum bonum ellet. Lup. 50 tamen haec quoque fi quis — fcrobibus mandet mutata fubactis. ignorant Moret. duo. fubito ignorent Menag. neu vnus Arundel. nec vnus Mead. Locum Calpurnii II, 50

pr.

foditur: fodiendo enim movetur, concutitur, mollitur.

[ocr errors]

h.

cem adfigere terrae. transferatur et digeratur, fiue vitiarium. In fermone pedestri diceres: locum fimilem ei, quo mox. feratur. Seges, quia femina dicit et ferere communi vocabulo, quo et fcriptores rei rufticae de vineis plantandis vtuntur; fic et σπέρματα, et σπείρειν; adeoque feges eft furculorum. Eadem ab agri cultura petita ratione paullo ante, arua, glebas, iugera, de vineis dixit, vt a vulgari fermone recederet poetica oratio.

265-268. Diligentiores patresfamilias in feminario (plantarium ac vitiarium etiam vocant) educant vites, quas deinde in vineam transferant. Conf. Colum. III, 4 et 5. Geopon. V, 3. 266. 267. Arbores h. 1. pro vitibus; vt ex tota oratione patet: etfi ceteroquin etiam aliarum arborum feminaria funt. Curant illi, vt locus, vbi prima paretur vitibus feges, h. feminarium vitium, fimili ingenio ac natura fit, quam locus, quo mox digefta feratur, nota loquendi forma, vt alterum in participium mutetur, vt v. c. inf. 318 concretam radi- terram.

Sationis autem duo genera, malleoli vel viuiradicis Columella III, 14, 2; haec funt femina. 268. Mutatam fubito matrem, nouam, ignotam, ne ignorent, adeo

Quin etiam coeli regionem in cortice fignant:

Vt, quo quaeque modo fteterit, qua parte ca

[blocks in formation]

Auftrinos tulerit, quae terga obuerterit axi, Reftituant; adeo in teneris confuefcere mul

tum eft.

Collibus, an plano melius fit

ponere vitem,

hinc expreffum fuccos ne forte priores Languida mutata quaerant plantaria terra: et Colum. X, 153 ficco vt confuefcat pulvere planta Nec mutata loco ficcos exhorreat aeftus: iam laudauit Burm. 269 fignat ed. Iunt. 270 Et Gud. a m. fec. colores idem a m. pr.

[ocr errors]

272 in teneris

Jieterint- tulerint obuerterit Medic. 271 quae terga Heinf. reuocauit, quod omnes fuperiores edd. obtinebat; inde a Pulmannianis inualuerat qua, quae communis effet ratio; forte ea non lectio, fed fphalma librarium. quae et fragm. Moret. cui vel quoi coniecerat Heinf. terra vnus Mead. obuerteret Mentel. pr. Goth. pr. auerterit Leid. pr. Medic. et meliores. a teneris alii, ait Heinfius: nec tamen vidi fic editum, aut lectum; nifi quod Pierius praefixum habet tamquam ita in edito, quo vtebatur, lectum. At excitari folet a Grammaticis a teneris, et est illa varietas in Quinctil. I, 3, 13, vbi verfus laudatur: vt omnino Grammaticos vulgo a teneris laudasse probabile fit. a teneris affuefcere multum Schol. Horat. Carm. III, 11, 9. manfuefcere fragm. Moret. multum ft Rom. Pierii. 273 aut plano Zulich. vitem Heins. e Mcdic. et alii. vites vulgo. fit quaerere vites ed. Ven.

que nec adfuefcant, nec in ea proficiant, nihil ferant.

269 -272. Prouident quoque, qui vites plantant, vt reftituant vnamquamque eodem fitu, cardinum caeli `ratione habita, quo in feminario fteterat. quaeque paullo altius ad arbores v. 267 referendum. Colum. V, 6, 19. 20 hunc locum in

animo habuit. De arboribus omnino eadem ap. Plin. XVII, f. 16. axi, polo feptemtrionali; vi oppofiti. Signatur in planta meridiana caeli pars in cortice, vt translata vitis eadem parte auftrum fpectet, adeoque a tergo feptentrionem habeat.

273. 274. Vt vulgo haec accipiuntur, fitne melius vi

Quaere prius. Si pinguis agros metabere campi: Denfa fere; in denso non fegnior vbere Bac

274 Si Medic. a m. fec. additum. mercabere pro var. lect. Moret. pr.

chus.

275

agris metab. campos Gud. 275 Bacchum Goth. pr.

[ocr errors]

274 277. Iam, fi in plano vineam facis, denfas, fin in colle, raras plantato vites. In praecepto hoc variant fcriptores: qui hos confulere voluerit, adeat Notam Cerdae ad 275. Metari agros, finiendo, h. 1.

neam in colle, an in campo ficcitatem ventosque patifacere? hiat oratio: nec tur. conf. Plin. XVII, 22, enim locus effe videtur huic fect. 35, 16. quaeftioni; et vtrumque et recte fit, et fieri poteft, et quamquam campi largius vinum, colles nobilius ferunt. Pallad. I, 6, 7. Geopon. VIII, 1, quod tamen hic fubiicitur, nihil ad hoc facit. Sed dilectus ratio, pro caeli, regionum et tractuum diuerfa natura, variare, et ea dubitatio exiftere poteft, fub hoc vel illo caelo, in tali vineae fitu, aut in certo genere vitium, quod habeas, vtrum potiffimum facere conueniat, campeftrine an collino folo vineam ferere. Ergo antequam vitem ponis, plantas, confidera, vtrum illa laetius in loco plano, an in colle, proventura fit. Colum. III, 1, 5 Exploratum tamen habebit prudens agricola genus vitis habile campo, quod nebulas pruinamque fine denfa vbertate vix latine noxa perfert; colli, quod dicitur. Segnis de prouentu

de eo,
quod confequitur,
intellige, nempe vineam in-
ftituere, facere. 275. Haec
aut fic accipi poffunt: in
denfo vbere (v. 234) non
fegnior Bacchus eft; h.
in solo denso (cf. 229) vini
non minus laetus prouentus,
etiamfi nimirum denfa, h.
denfe, plantes: aut, in den-
fo, h. e. cum, minoribus
fpatiis relictis, denfae po-
nuntur vites, Bacchus non
fegnior vbere, h. vbertate
est, scil. fi in pingui folo vi-
neam facis. Alterum hoc
verius habendum. At in

« PreviousContinue »