Affore cernetis. Nec nos via fallit euntes: Vidimus obscuris primam sub vallibus urbem Venatu assiduo et totum cognovimus amnem. Hic annis gravis atque animi maturus Aletes: Di patrii, quorum semper sub numine Troja est, is Non tamen omnino Teucros delere paratis,
Quum tales animos juvenum et tam certa tulistis Pectora." Sic memorans, humeros dextrasque tenebat 250、 Amborum, et vultum lacrimis atque ora rigabat : "Quæ vobis, quæ digna, viri, pro laudibus istis Præmia posse rear solvi? pulcherrima primum Di moresque dabunt vestri; tum cetera reddet Actutum pius Æneas, atque integer ævi Ascanius, meriti tanti non immemor unquam. Immo ego vos, cui sola salus genitore reducto, Excipit Ascanius, per magnos, Nise, Penates, Assaracique Larem, et canæ penetralia Vestæ, Obtestor:- :-quæcumque mihi fortuna fidesque est In vestris pono gremiis-revocate parentem; no Reddite conspectum; nihil illo triste recepto. Bina dabo argento perfecta atque aspera signis Pocula, devicta genitor quæ cepit Arisba; Et tripodas geminos, auri duo magna talenta; 265 Cratera antiquum, quem dat Sidonia Dido. Si vero capere Italiam sceptrisque potiri Contigerit victori, et prædæ ducere sortem : Vidisti, quo Turnus equo, quibus ibat in armis Aureus; ipsum illum, clipeum cristasque rubentes Excipiam sorti, jam nunc tua præmia, Nise. Præterea bis sex genitor lectissima matrum Corpora, captivosque dabit, suaque omnibus arma: Insuper his, campi quod rex habet ipse Latinus. Te vero, mea quem spatiis propioribus ætas Insequitur, venerande puer, jam pectore toto Accipio, et comitem casus complector in omnes. Nulla meis sine te quæretur gloria rebus;
Seu pacem seu bella geram; tibi maxima rerum Verborumque fides." Contra quem talia fatur 280 Euryalus: "Me nulla dies tam fortibus ausis Dissimilem arguerit; tantum-fortuna secunda Aut adversa cadat.Sed te super omnia dona Unum oro genetrix Priami de gente vetusta Est mihi, quam miseram tenuit non Ilia tellus Mecum excedentem, non monia regis Acestæ. Hanc ego nunc ignaram hujus quodcumque pericli est Inque salutatam linquo; Nox et tua testis Dextera, quod nequeam lacrimas perferre parentis. At tu, oro, solare inopem, et succurre relictæ. Hanc sine me spem ferre tui: audentior ibo In casus omnes.' Percussa mente dederunt e Dardanidæ lacrimas; ante omnes pulcher Iulus; Atque animum patriæ strinxit pietatis imago. Tum sic effatur:
"Spondeo digna tuis ingentibus omnia cœptis. Namque erit ista mihi genetrix, nomenque Creüsæ Solum defuerit, nec partum gratia talem
Parva manet. Casus factum quicumque sequuntur Per caput hoc juro, per quod pater ante solebat: jure 300 Quæ tibi polliceor reduci, rebusque secundis, Hæc eadem matrique tuæ generique manebunt." Sic ait illacrimans; humero simul exuit ensem Auratum, mira quem fecerat arte Lycaono Gnosius atque habilem vagina aptarat eburna: Dat Niso Mnestheus pellem horrentesque leonis Exuvias; galeam fidus permutat Aletes. Protenus armati incedunt: quos omnis euntes Primorum manus ad portas juvenumque senumque Prosequitur votis. Nec non et pulcher Iulus, Ante annos animumque gerens curamque virilem, Multa patri portanda dabat mandata. Sed auræ Omnia discerpunt, et nubibus irrita donant.
Egressi superant fossas, noctisque per umbram Castra inimica petunt, multis tamen ante futuri des Exitio. Passim somno vinoque per herbam. Corpora fusa vident, arrectos litore currus, future, & s'm Inter lora rotasque viros, simul arma jacere, car partiuplex Vina simul. Prior Hyrtacides sic ore locutus: common in Virgi Euryale, audendum dextra. Nunc ipsa vocat res. Hac iter est. Tu, ne qua manus se attollere nobis A tergo possit, custodi et consule longe. Hæc ego vasta dabo, et lato te limite ducam." Sic memorat, vocemque premit; simul ense superbum Rhamnetem aggreditur, qui forte tapetibus altís Exstructus toto proflabat pectore somnum; Rex idem, et regi Turno gratissimus augur: Sed non augurio potuit depellere pestem. Tres juxta famulos temere inter tela jacentes, Armigerumque Remi premit, aurigamque sub ipsis Nactus equis; ferroque secat pendentia colla. Tum caput ipsi aufert domino truncumque relinquit` Sanguine singultantem; atro tepefacta cruore Terra torique madent. Nec non Lamyrumque Lamumque, Et juvenem Sarranum, illa qui plurima nocte Luserat, insignis facie, multoque jacebat Membra deo victus: felix, si protenus illum Equasset nocti ludum in lucemque tulisset. Impastus ceu plena leo per ovilia turbans ; Suadet enim vesana fames; manditque trahitque Molle pecus mutumque metu; fremit ore cruento. Nec minor Euryali cædes: incensus et ipse funded Perfurit; ac multam in medio sine nomine plebem, Fadumque Herbesumque subit, Rhoetumque, Abarimque, Ignaros; Rhætum vigilantem, et cuncta videntem; Sed magnum metuens se post cratera tegebat: hew Pectore in adverso totum cui cominus ensem Condidit assurgenti, et multa morte recepit. Purpuream vomit ille animam, et cum sanguine mixta
Vina refert moriens; hic furto fervidus instat. Jamque ad Messapi socios tendebat, ubi ignem Deficere extremum, et religatos rite videbat Carpere gramen equos: breviter cum talia Nisus,— Sensit enim nimia cæde atque cupidine ferri— 'Absistamus," ait: "nam lux inimica propinquat. Pœnarum exhaustum satis est; via facta per hostes." Multa virum solido argento perfecta relinquunt Armaque, craterasque simul, pulchrosque tapetas. Euryalus phaleras Rhamnetis et aurea bullis
Tiburti Remulo ditissimus olim
Quæ mittit dona, hospitio quum jungeret absens, Cædicus; ille suo moriens dat habere nepoti; Post mortem bello Rutuli pugnaque potiti:
Hæc rapit, atque humeris nequidquam fortibus aptat. Tum galeam Messapi habilem cristisque decoram Induit. Excedunt castris, et tuta capessunt. Interea præmissi equites ex urbe Latina, Cetera dum legio campis instructa moratur, Ibant, et Turno regis responsa ferebant, Tercentum, scutati omnes Volscente magistro. Jamque propinquabant castris, murosque subibant, Quum procul hos lævo flectentes limite cernunt; Et galea Euryalum sublustri noctis in umbra Prodidit immemorem, radiisque adversa refulsit.
Haud temere est visum. Conclamat ab agmine Volscens: State, viri; quæ causa viæ? quive estis in armis ?
Quove tenetis iter ?" Nihil illi tendere contra;
Sed celerare fugam in silvas, et fidere nocti.
Objiciunt equites sese ad divortia nota
Hinc atque hinc, omnemque abitum custode coronant. 380
Silva fuit, te dumis atque ilice nigra
Horrida, quam densi complerant undique sentes;
Rara per occultos lucebat semita calles.
Euryalum tenebræ ramorum onerosaque præda Impediunt, fallitque timor regione viarum.
Nisus abit: jamque imprudens evaserat hostes, Atque lacus, qui post Albæ de nomine dicti Albani: tum rex stabula alta Latinus habebat. heUt stetit, et frustra absentem respexit amicum: "Euryale, infelix qua te regione reliqui ?
Quave sequar, rursus perplexum iter omne revolvens Fallacis silvæ Simul et vestigia retro Observata legit, dumisque silentibus errat. Audit equos, audit strepitus et signa sequentum. Nec longum in medio tempus; quum clamor ad aures Pervenit, ac videt Euryalum; quem jam manus omnis Fraude loci et noctis, subito turbante tumultu, Oppressum rapit, et conantem plurima frustra. Quid faciat? qua vi juvenem, quibus audeat armis Eripere? an sese medios moriturus in enses Inferat, et pulchram properet per vulnera mortem? Ocius adducto torquens hastile lacerto, Suspiciens altam Lunam, sic voce precatur: “Tu, dea, tu præsens nostro succurre labori, Astrorum decus, et nemorum Latonia custos; Si qua tuis unquam pro me pater Hyrtacus aris Dona tulit, si qua ipse meis venatibus auxi, Suspendive tholo, aut sacra ad fastigia fixi: condition Hunc sine me turbare globum, et rege tela per auras." Dixerat: et toto connixus corpore ferrum Conjicit: hasta volans noctis diverberat umbras, Et venit aversi in tergum Sulmonis, ibique Frangitur, ac fisso transit præcordia ligno. Yolvitur ille vomens calidum de pectore flumen Frigidus, et longis singultibus ilia pulsat Diversi circumspiciunt. Hoc acrior idem Ecce aliud summa telum librabat ab aure. Dum trepidant, iit sta Tago per tempus utrumque Stridens, trajectoque hæsit tepefacta cerebro. Sævit atrox Volscens, nec teli conspicit usquam
« PreviousContinue » |