Page images
PDF
EPUB

amongst other assignments being Vergil's farm. The poet's first acquaintance with Augustus was due to this event; for he applied to him at Rome for the restitution of his property, and was successful. He became the friend of the rich art-patron Maecenas, the poet Horace, and the brilliant circle of literary men who were collected at the court of Augustus. The works of Vergil are not voluminous. The Eclogues are Idylls in imitation of the Greek poet Theocritus, and were written sometime before he was 33. The Georgics, an agricultural poem in four books, of which the form was more or less suggested by Hesiod, he wrote in the next few years, finishing them sometime about his 40th year. The Aeneid, his great work, he appears to have begun about B.C. 27, when he was 43 years of age, at the wish of Augustus. A few years later, finding his health failing, he tried travelling; and in the spring of 19 he was at Athens. The summer he spent with Augustus abroad, but died a few days after reaching Brundusium on his return. The day of his death was Sept. 22, and he was not quite 51. He was buried at Naples, where his tomb is still shewn, though the authenticity of it is at least doubtful.

His character seems to have been most simple, pure, and loveable; and his poetic fame was well established even before his death.

P. VERGILI MARONIS

AENEIDOS

LIBER SECUNDUS.

CONTICUERE omnes, intentique ora tenebant.
Inde toro pater Aeneas sic orsus ab alto:

'Infandum, Regina, iubes renovare dolorem,
Troianas ut opes et lamentabile regnum
Eruerint Danai; quaeque ipse miserrima vidi,
Et quorum pars magna fui. Quis talia fando
Myrmidonum Dolopumve aut duri miles Ulixi
Temperet a lacrimis! et iam nox umida caelo
Praecipitat, suadentque cadentia sidera somnos.
Sed si tantus amor casus cognoscere nostros,
Et breviter Troiae supremum audire laborem,
Quamquam animus meminisse horret luctuque refugit,
Incipiam.

Fracti bello fatisque repulsi

Ductores Danaum, tot iam labentibus annis,
Instar montis equom divina Palladis arte
Aedificant, sectaque intexunt abiete costas:
Votum pro reditu simulant; ea fama vagatur.
Huc delecta virum sortiti corpora furtim
Includunt caeco lateri, penitusque cavernas
Ingentes uterumque armato milite complent.

'Est in conspectu Tenedos, notissima fama
Insula, dives opum, Priami dum regna manebant,
Nunc tantum sinus et statio male fida carinis:
Huc se provecti deserto in litore condunt.

Nos abiisse rati et vento petiisse Mycenas.

Ergo omnis longo solvit se Teucria luctu.

5

ΙΟ

15

20

25

Panduntur portae; iuvat ire et Dorica castra
Desertosque videre locos litusque relictum.

Hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles;
Classibus hic locus, hic acie certare solebant.
Pars stupet innuptae donum exitiale Minervae,
Et molem mirantur equi; primusque Thymoetes
Duci intra muros hortatur et arce locari,
Sive dolo, seu iam Troiae sic fata ferebant.
At Capys, et quorum melior sententia menti,
Aut pelago Danaum insidias suspectaque dona
Praecipitare iubent, subiectisque urere flammis :
Aut terebrare cavas uteri et temptare latebras.
Scinditur incertum studia in contraria volgus.

'Primus ibi ante omnes, magna comitante caterva,
Laocoon ardens summa decurrit ab arce;
Et procul: 'O miseri, quae tanta insania, cives?
'Creditis avectos hostes? aut ulla putatis
Dona carere dolis Danaum? sic notus Ulixes?
'Aut hoc inclusi ligno occultantur Achivi,

Aut haec in nostros fabricata est machina muros
'Inspectura domos venturaque desuper urbi;
'Aut aliquis latet error: equo ne credite, Teucri.
Quidquid id est, timeo Danaos et dona ferentes.'
Sic fatus validis ingentem viribus hastam
In latus inque feri curvam compagibus alvom
Contorsit. Stetit illa tremens, uteroque recusso
Insonuere cavae gemitumque dedere cavernae.
Et, si fata deum, si mens non laeva fuisset,
Impulerat ferro Argolicas foedare latebras ;
Troiaque nunc stares, Priamique arx alta, maneres.

30

35

40

45

50

55

'Ecce, manus iuvenem interea post terga revinctum

Pastores magno ad regem clamore trahebant
Dardanidae, qui se ignotum venientibus ultro,

Hoc ipsum ut strueret Troiamque aperiret Achivis,

60

Obtulerat, fidens animi, atque in utrumque paratus,
Seu versare dolos, seu certae occumbere morti.
Undique visendi studio Troiana iuventus
Circumfusa ruit, certantque inludere capto.
Accipe nunc Danaum insidias, et crimine ab uno
Disce omnes.

65

Namque ut conspectu in medio turbatus inermis Constitit, atque oculis Phrygia agmina circumspexit : ‘Heu, quae nunc tellus,' inquit, 'quae me aequora possunt 'Accipere? aut quid iam misero mihi denique restat? 70 'Cui neque apud Danaos usquam locus, et super ipsi 'Dardanidae infensi poenas cum sanguine poscunt.' Quo gemitu conversi animi, compressus et omnis Impetus. Hortamur fari, quo sanguine cretus, Quidve ferat; memoret, quae sit fiducia capto. [Ille haec, deposita tandem formidine, fatur:]

[ocr errors]
[ocr errors]

75

80

85

90

'Cuncta equidem tibi, Rex, fuerit quodcumque, fatebor 'Vera,' inquit: 'neque me Argolica de gente negabo: 'Hoc primum; nec, si miserum fortuna Sinonem 'Finxit, vanum etiam mendacemque improba finget. 'Fando aliquod si forte tuas pervenit ad aures 'Belidae nomen Palamedis et incluta fama 'Gloria, quem falsa sub proditione Pelasgi 'Insontem infando indicio, quia bella vetabat, 'Demisere neci, nunc cassum lumine lugent; 'Illi me comitem et consanguinitate propinquum Pauper in arma pater primis huc misit ab annis. 'Dum stabat regno incolumis, regumque vigebat Consiliis, et nos aliquod nomenque decusque Gessimus. Invidia postquam pellacis Ulixi "(Haud ignota loquor) superis concessit ab oris, 'Adflictus vitam in tenebris luctuque trahebam, 'Et casum insontis mecum indignabar amici. 'Nec tacui demens; et me, fors si qua tulisset, 'Si patrios unquam remeassem victor ad Argos, 'Promisi ultorem, et verbis odia aspera movi. 'Hinc mihi prima mali labes; hinc semper Ulixes 'Criminibus terrere novis; hinc spargere voces 'In volgum ambiguas, et quaerere conscius arma. 'Nec requievit enim, donec Calchante ministro'Sed quid ego haec autem nequiquam ingrata revolvo? 'Quidve moror, si omnes uno ordine habetis Achivos, 'Idque audire sat est? iamdudum sumite poenas: 'Hoc Ithacus velit, et magno mercentur Atridae.' Tum vero ardemus scitari et quaerere casus, Ignari scelerum tantorum artisque Pelasgae.

95

100

105

« PreviousContinue »