lentur, in hanc reuoluantur, aut, vt alii exprimunt, in fo lem, in fidera, in caelum, in beatam fedem traducantur, h. e. ad animam mundi cognatam, tamquam ad fontem fuum, redeant. Hoc idem Pindarus dixit Olymp. II, 123 fqq., puûî trinas migrationes eum, qui iufte vixerit, in Elyfum pervenire; aut, vt in fragmento ap. Plat. in Menone T. II, p. $1 Opp. eft, inter heroes referri; quod idem Empedocles fe quutus erat, vt ex eius fragmento intelligitur ap. Clement. Alex. Strom. IV, p. 633 Oxon.

Totum hunc locum non tam ex philofophis quam ex vulgaribus opinionibus effe concinnatum, contendebat Moshemius ad Cudworth. p. 1043 §. 9. Illud quidem fatis liquere puto, ex vulgari vetuftiorum theologia, ab Aegyptiis, vt probabile fit, primo petita, et fymbolice, vt prifco aeuo fieri neceffe erat, expreffa, Pythagoricorum Platonicorumque non minus quam myfteriorum Eleufiniorum placita de inferis effe ducta; nec tamen intelligo, quomodo mille armi et Lethe pota eodem referri poffint, quae quidem manifefte funt Platonica commenta.. Sed omnino vir ille fummus, ia fubtilibus quaeftionibus foluendis fagaciffimus, poetarum interpres erat parum idoneus, vt ex tota illa difputatione Homerica fatis intelligas; item in quaeftione de ftigmatibus animorum (v. Not. ad v. 735-739). Hoc fibi omnino perfuafum habeant, neceffe eft, vetuftiores philofophiae interpretes, fieri plane non poffe, vt quicquam proficiant in antiquiffimorum et eorum, qui eos fequuntur, philofophorum dogmatibus intelligendis et eruendis, nifi vim et rationem poeticam antiquiffimam, mythica et fymbolica eorum, quae excogitauerant, ad fenfum expofitione et repraefentatione omnia enuntiantem, familiarem fibi reddiderint. Cum ea aetate fermonis nondum effet fubtilitas ea, vt proprie efferre poffent res intelligibiles, vtque adeo ne cogitarent quidem fine. fymbolica aliqua repraefentatione, fieri aliter non pote rat, quam vt mythicis inuolucris, non arcanae doärinae ftudio, quod vanum efl credere, fed neceffitate coacti, philofophemata fua obfcurarent. Habuit profecto ea res plurimum moleftiae et incommodi; accurate fatis, fubtiliter, et definite potuit vix tradi quicquam; verum, fi ad intelligentiae fubtilitatem parum accommodata fuit illa ratio, tanto potentior et efficacior ea credenda eft fuiffe ad animos mouendos, ad phantafmata praeclara mentibus obiicienda, ad voluntates tenendas et inclinandas, adeoque ad imbuenda religionis et pietatis fenfu pectora. Ita enim attemperatae funt ab aeter

na

na et fumma Mente res, vt in omni aetate et generis humani conditione, fiue.rudis aetas fit, feu magis magisque expolità, praefidia in promtu fint ad recte feliciterque agendum, modo a folo corporis animique fenfa, modo ab intelligendi acriore et fubtiliore vi, a rerum multarum cognitio ne, ab artibus et fcientiis, vtque cum his ipfis bonorum malorumque noua genera fuccedant, quibus animi et corpora exerceantur. Illa tamen antiquiora philofophemata accipere velle proprie et fubtiliter et ad fequioris Graeciae vfum, forte adeo ad noftri fermonis genium, id vero eft, Pythago, rae, Empedoclis, Heracliti, Platonis Manibus iniuriam facere *).

Saepe ad hanc cogitationem dedu&us eft animus, cum in hoc libro interpretando Cudworthum, cum doctiff. commentatore, Bruckerumque infpicerem. Ita Cudworthus, qui, praeter craffus, aliud temuius corpus animae indui à Platonicis viderat, hoc interius aerium et fpirituale corpus in Virgilium inferebat, vt craffius illud integumentum effet id, quod admifforum fcelerum poenas poft mortem luat, purgata vero anima defluat, vt anima nune corpus aethereum ilInd et avysedes oftentet. Subtilitatem hanc recte retudit Moshemius, pag. 1031. 1045. At idem alia non minus fubtiliter fuper edway in inferis locis argutatur ad v. 292 h. l., dum corpus illud fubtile et tenue, quod animae manet implicitum, etiam a corpore feiunctae, per animum fentiertem interpretatur. Atqui apud poetas, multo magis apud Homerum, vltra corpus tenue, ex vetere et poetica ratione nihil eft cogitandum, quoties adwλov, vmbram, audias. Multo melius haec Iortinus expofuit (Six Differtations upon different Subjects pag. 216 fqq.), qui nihil ipfe ab initio ftatim ponit, fed annumeratis locis Homericis, quid inde efficia tur, docet. Animum incorporeum aut corpus, quod animis pro vehiculo fit, cogitare, eorum temporum hominum. que inuentum eft, qui de animorum naturis iam ab aliquo inde tempore fubtilius difputare, et ad maiorem verborum fubtilitatem orationem acuere didicerant. At veteres ifti contenti erant, res ad fenfum reuocare, fenfui oculorum et animorum fubiicere, mythis pro dogmatibus vti. Multo minus, per fermonis, quo vtebantur, rationem et natu

ram,

* Meliorem viam ingreffi funt, qui poft ifta ante hos XVI annos feripta veterem philofophiam fubtilius exposucre, inprimiş VV. CC. Meiners et Tiedeman.

ram, in illam do&rinam incidere potuit vetere aeuo quis. quam, vt animum incorporeum cogitatione conciperet. Expeditior et facilior fuit via poft ideas Platonicas illatas. Quandoquidem autem ii, qui poft principes illos fapientes philofophabantur, etiam cum fubtiliore et fermone et cogitatione vterentur, tamen vel fecundum antiquos illos vel adverfus eos difputabant, mirum non eft in Socratis fermone, in Platonicis et reliquis libris philofophicis tot fupereffe poetici alicuius fermonis aut mythicae vel allegoricae narrationis pro demonftratione vel illuftratione veftigia ac fragmenta *). Quod multo magis in loco de rebus inferis accidere debuit, cum a fequioribus philofophis de fede, forte ac conditione, animorum poft mortem, nihil fubtilius, exploratius, ac difertius afferri poffet. Rerum enim in alio orbe et vita futurarum fpeciem et conditionem, nemo mortalium aliter conftituere potuit aut poteft, quam ex vitae fuae notionibus rerumque conditione. Nec aliter a vatibus Hebraeis de iis rebus actum eft.

tur.

Exemplum huius rei effe poterat ipfe Plato in hoc de inferis rebus loco. Ter vel quater hunc fermonem inftituit, diuerfis quidem modis, at vbique mythum fe afferre profiteMirationem fane haec res facere poterat ac debebat. Non modo hoc ita fit in notiffimo Phaedonis loco p. 80 fqq. de mundo aethereo, bonorum fede, et, terrae voragine, Tartaro; vbi fub f. adiicit: „haec ita fe habere, nemo fanus „afferat, tamen vt vel fic vel alio modo res se habitura fit cum noftris animis eorumque fedibus, cum ille immortalis fit, hoc dignum et confentaneum eft, ita fentire.,, hoc idem prae fe ferre videas philosophum, vt mythos ac veteres fabulas apponat, de Rep. X, fub f., vbi de animarum acceffu ac difceffu, afcenfu ac defcenfu, praemiis ac poenis decuplis, Eri Armenii fabulam afferre fe fatetur, et in Gor. gia fub fin. de tribus iudicibus a Ioue conftitutis, deque ani. mis nudis infpiciendis, veterem fabulam fe memorare velle monet. Quo etiam mythus de animarum alis pertinet in Phaedro p. 1223 Frf. Sic et in Axiocho fub f. ex Hyperbo reorum tabulis in Delo feruatis petita dicitur afferri narratio.

Etfi vero Virgilii animo Platonica placita infediffe fupra affirmauimus, non tamen ille putandus eft Platonis philofophiam

* Ab hoc principio vbi profecta fuerit oratio, tum illa deduci tandem poteft ad ea quoque, quae Garnerius exfequutus eft (Memoires de Litterat. Tom. XXXI, p. 164), cum oftendere vellet, quo confilio Plato fabula vfus fit.

phiam nobis tamquam trutina appendiffe aut annumeraffe, vt adeo ad illam omnia reuocari poffint; verum mifcuit ille Py. thagorea Platonicis, tum tenendum eft, philofophemata illum cum dile&tu et poetica lege tractaffe, et ad vulgares opiniones et popularem philofophiam deflexiffe, tum alia ex fuperftitione vulgari immifcuiffe, quod poetam epicum facere fas erat. Eo purgationum modos, quos fupplicia appellat, refero, v. 739—742, vbi v. Not. Eosdem in Etrufcis vafis expreffos effe fufpicio eft non vana Gorii Muf. Etrufc. T. HI, p. 148. 132 fqq. Pafferii Paralip. p. 139 Vaf, Etrufc. T. I, P. 50. Aliter de his fuppliciis difputatum a Platone in Gorgia p. 357 E., qui fedes doctrinae eft. Adde Plutarch. de fera num. vind. T. II, 564. De millenario annorum numero v. Not. ad v. 745.

EXCVRSVS XIV

Futurarum rerum praedictiones in epico carmine. VI, 752 fqq. Ita fere hominum ingenium fert, vt futura. rum rerum obfcuritate multo magis moueantur, quam praefentis ftatus perfpicacitate et euidentia; vti ea, quae praeter naturae morem fiunt, vulgus hominum multo magis percellunt, quam quae ex praeclaro naturae ordine procedunt, qui tamen animis noftris multo clariores ac potentiores admirandae et adorandae diuinae naturae ac prouidentiae cauffas fuppeditare poterat ac debebat. Sed caecutire malumus in incertis quam in certis perfpiciendis acquiefcere. Itaque poetae, qui humanae naturae morem et indolem in fuos vfus trahunt, rem viderunt effe accommodatissimam ad animos tenendos et delectandos, vt ex rerum geftarum memoria ea, quae argumenti epici tempore effent feriora, per vaticinii modum intexerent; quo artificio ipfi tragici copias dramaticas amplificare non dedignati funt. Vt enim taceam vmbras euocatas, vatumque effata, vel oracula, quae paffim in tragicis occurrunt, Aeschyli Prometheus vinctus Ius fata diferto et ornato vaticinio exponit; fata vero Troiae resque poft Tro. iam expugnatam doctiffimo dramate Lycophronis Caffandra; maiore vtique cum vi, quam fi eaedem res iam gestae et ad euentum perductae narratae effent. Sed epicae narrationi variandae et locupletandae talis vaticinii expofitio inprimis accommodata fit neceffe eft, cum ex futurarum rerum praedictione tantum voluptatis cum admiratione capiant mortales. Quo magis tale episodium optandum fuit Virgilio, cuius tota Aeneis ex oraculis, fomniis, et vaticiniis pendet.

Praedi

Praedicendi autem res futuras modi non adeo multi funt, nec nifi a vatibus, aut a vifo feu vigilantibus feu fomnianti. bus, modo a daemonibus feu geniis, modo magicis homi num artibus, obiecto, aut ab ipfa diuina natura, proficifci poffe videtur vlla praedictio. Nullum ex his genus eft, quod intactum a poetis relictum fit. Omnium primus Homerus enocandis Tirefiae Manibus Vlyffis reditum et fata declarauit. Phinei vaticinio rerum fucceffum Argonauticorum fcriptores exponunt omnes. Quam infigne Maronis inuentum fit, recenfu animarum in corpora transiturarum fubftituto, mex videbimus. Homericam Manium euocationem retinere ma luit Silius XIII, 400 fqq., qui tamen idem Iouem Veneri futuram Romanorum fortunam interpretantem inducit lib. III, 570 fqq. (Virgilii fere exemplo Aen. I, 257 fqq.). Manious Tirefiae euocatis vtitur Statius in Theb. IV, 406 fqq. La canus fagae Theffalae veneficio, in membra reuocato fpiritu cadauer animat et pugnae Pharfalicae euentum praenuntiat lib. VI, 750 fqq.

Nihil in his occurrit, quod magnopere mireris. In vno vel altero genere fubftiterunt veteres omnes. At recentio. res poetae epici, quorum incredibilis eft numerus, varieta ti et nouitati primo loco ftudendum effe arbitrati funt. Itaque omnes rationes ac vias circumfpexerunt, quibus futurae res poffent praedici, iisque exponendis carmina fuaui episodio ornari. Cum vero rationes illae ac modi fint pauci admodum numero, nouique adeo inuenti laus non omnibus effet parata, plerisque in ornamentis et pigmentis opera fuit confumenda. Itaque in varietate quamuis magna, fi plures contuleris, taedium tamen facit idem vbique reuertens rerum ordo, eadem phantafmatum fpecies, et in rerum pa rum probabilium et abfurdarum operofa conquifitione con feffa ingeniorum infecunditas.

Ea quidem carmina, quibus ex prifca re equestri petitum eft argumentum, qualia Italorum inprimis funt et Britannorum, communes fere inter fe futurarum rerum exponendarum habent rationes; nam, dum magorum et daemonum partes in iis tam praecipuae funt, facile per eorum minifteria etiam haec carminis pars expeditur. Eadem argumenti indo. les magnam comminifcendi licentiam affert, vt adeo infolen tia etiam et abfurda rerum miracula tamen, quomodo impro. bes, non habeas; nam in ifto rerum genere ea probabilitate fua non deftituuntur. Simpliciffima eft Spenceri (Fairy Queen

Cant. III,