?

310 Et mediis properas Aquilonibus ire per altum,
Crudelis? Quid? fi non arua aliena domosque
Ignotas peteres, et Troia antiqua maneret:
Troia per vndofum
aequor
peteretur claffibus
Mene fugis? Per ego has lacrimas, dextramque tuam te.
315 (Quando aliud mihi iam miferae nihil ipfa reliqui)
Per connubia noftra, per inceptos Hymenaeos;
Si bene quid de te merui, fuit aut tibi quidquam
Dulce meum; miferere domus labentis, et iftam,
Oro, fi quis adhuc precibus locus, exue mentem.
320 Te propter Libycae gentes Nomadumque tyranni
Odere; infenfi Tyrii: te propter eumdem
Exftinctus pudor, et, qua fola fidera adibam,
Fama prior. Cui me moribundam deferis, hofpes?
Hoc folum nomen quoniam de coniuge reftat.

Quid

30 arma
312 A

310 In mediis pr. Hamb.
per Auftrum Goth. fec..
Goth. fec. a m. pr. cf. ad I, 550. domusque aliquot Pier.
Troia Goth. tert., fatis bene.
314 tuamque multi ap. Burm., fed
haud dubie vitiofe. te Aproniani lectionem effe, Pompon. Sab. mo¬
nuit. 315 relinqui Franc. Verfus decrat Parzhaf,, at Venetus ei
praeponit alterum: Per connubia n. 316 inceptosque aliquot Burm.
320 Libyae pr. Moret. et fic Arufian. Meffius ap. Heinf. Libie Dor-
vill. Numadunque multi et Numidumque. Hoc iam Pierius praefe-
yebat. Sed Graecum poetae haud dubie placuit. Numidaeque sec,
Moret. cf. inf. 535 et al. 321 et te pr. Hamb. 323 Cur me dua
Burm., male. morituram legitur ap. Prifcian. lib. XIII,

aliter fcripti.

dulces, vt Seru. Mox Liby
cae g. v. fup. 196 fqq.

320 324. „Dicitur in
genti affectu hos verfus pro-
nuntiaffe (Virgilius), cum
priuatim paucis praefentibus.
recitaret Augufto; nam reci-
tauit primum libros tertium
et quartum., Haee Seru.
et ex eo Pompon. Sab. cf.
Vita Virg. §. 46; et sunt fine

330

Quid moror? an mea Pygmalion dum moenia frater 325
Deftruat, aut captam ducat Gaetulus Iarbas ?
Saltem fi qua mihi de te fufcepta fuiffet
Ante fugam fuboles; fi quis mihi paruulus aula
Luderet Aeneas, qui te tamen ore referret;
Non equidem omnino capta ac deferta viderer.
Dixerat. Ille louis monitis inmota tenebat
Lumina, et obnixus curam fub corde premebat.
Tandem pauca refert: Ego te, quae plurima fando
Enumerare vales, numquam, Regina, negabo
Promeritam: nec me meminiffe pigebit Eliffae;
Dum memor ipfe mei, dum fpiritus hos regit artus.

Pro

326 Deftruit pr. Moret. et Exc. Burm. an captam fec. Moret. 328 paruus in aula tres Heinf., fed vulgatam tuetur Iuuenalis imita tio Sat. V, 138 nullus tibi paruulus aula Luferit Arneas; et Catulli exemplum LVIII, 216. 329 qui te tamen e Medic. et aliis praeftantioribus etiam Pier., et Arufiano Meflio, Heinfius, poft Bened. Vulgo; qui te tantum, alii qui tantum te. 330 aut alii codd. et edd. ante Heinf. ac deftructa Puget. videret Menag. alter. 331 inuicta Goth. tert., non inficete. 332 tenebat alter Hamb., fed v. lib. I, 211. 335 nec te Seru. ad I Aen. 74. Eliffe Heinf. cum Mediceo et melioribus; et fic Graecis "Exicca. Vulgg. Elifa. 336 Dum meminisse Wall. git Heinf. e Medic. et aliis. Vulgo reget, alii regat. tert. Moret. regis.

335

Pro re pauca loquar. Neque ego hanc abscondere furto Speraui, ne finge, fugam; nec coniugis vmquam Praetendi taedas, aut haec in foedera veni. 340 Me fi fata meis paterentur ducere vitam Aufpiciis, et fponte mea conponere curas: Vrbem Troianam primum dulcisque meorum Reliquias colerem; Priami tecta alta manerent; Et recidiua manu pofuiffem Pergama victis.

Sed

loquor fec. Rot. furtim pr. Mo

337 Pro te ed. Dan. Heinfii, male. v. Burm. tend. et tres Burm. ego deeft ibidem in nonnullis. ret., vt alibi. cf. Burm. 338 nec finge tres Burm. cum Goth. tert. ne coni, Exc. Burm. 339 haud haec Goth. pr. 340 voluiffent d, vnus Pierii. 341 aut fponte Hamb. alt. meas idem cum aliquot 343 et ante Priami fecundum codd. Pie 344 Si Aut r. legas, fententias aliter iungere licet: Priami t. a. manerent, Aut r. ad mei animi votum, aut fupereffet Troia, aut a me reftitueretur. follenni varietate.

aliis. deponere Vratisl.
rii et fuos fuftulit Heinf.

Θεσσι μένῃ Homericum, vt
Iliad., 605 et alibi.

338 fq. Praetendi accipiunt,
praetuli. Sane nota res eft
To dxdxxev in nuptiis. Sed
non ipfe fponfus faces fert.
Malim eo fenfu pofitum, quo
V. 172 praetexere; vt fe nun-
quam taedas, iuftas nuptias,
praetendiffe, prae fe tuliffe,
fuae cum Didone confuetu-
dini nomen iufti matrimonii
tribuiffe dicat; nec haec in
foedera, h. e. in has leges,
confenfi, vt coniux effem.
Et fic iam Guellium accepif-
fe video.

340 344. Comparant Odyff. x, 148 fq. meis aufpicis idem quod fponte mea, fed ornatius, meo lubitu ac voluntate. componere curas,

rediuiua aliquot Pier.,

exquifite, res ordinare: nam curae pro ftudiis, negotiis, et de v. componere cf. fup. ad I, 249. Si mihi viuere liceret, vbi vellem, tamen vel fic caeteris omnibus praeferrem hoc, vt locum veteris Troiae incolerem vrbem que euerfam reficerem; tantum abeft, vt Carthagine vitam exigere malim. Argutantur interpretes. Reliquias meorum aliter vix intelligas, quam cineres et offa, adeoque fepulcra. Priami teɛta manerent: fupereffent adhuc, fcil. reftituta a me. Nam alterum ieiunum effet: voluiffem Troiam non euerti! recidiua Pergama; dele&tatur hac voce Virgilius et alibi, fiue a furculis fiue a femine

H

t

Sed nunc Italiam magnam Gryneus Apollo,
Italiam Lyciae iuffere capeffere fortes.
Hic amor, haec patria eft. Si te Carthaginis arces
Phoeniffam, Libycaeque adfpe&us detinet vrbis:
Quae tandem, Aufonia Teucros confidere terra,
Inuidia eft?
Et nos fas extera quaerere regna.
Me patris Anchifae, quoties humentibus vmbris
Nox operit terras, quoties aftra ignea furgunt,

Admonet

345 Grineus, Crineus, Crynaeus, paffim fcribitur vitiofe. Eft enim Γρύνειος. Cirrhaeus pr. Hamb. pro var. lec., quod per se non malum effet, a Cirrha prope Delphos ductum. crinitus vn. Guelpherb. in Exc. Sax. 346 vifere cape. Goth. fec., infcitia librarii. 347 hic patria eft tres Heinf. Carth, altae Ven. et Gud. pro var. lect. 348 Libyae Doruill. affectus Hamb. alt. demeret Seruius in nouis et mendatis libris legi teftatur; quod I. Fr. Gronouio et Heinfio arridebat. Sed bene illud refellit Burm., et detinet tuetur tamquam quod proprium hac in re fit. 349 Teucro Hugen. Troas Ven. confiftere duo Burm., perpetua variet. v. ad VI, 67.

a femine repullulafcente petita; recidiua posuissem, reftituiffem, iterum excitaffem. Tribus autem modis eandem rem declarauit; ne forte in animum veniat legere Aut recidiua, vel cum Burm. colerem pro coluiffem pofitum putare; Dicendum potius, pofuiffem pro ponerem dictum. Sed et alterum recte.

345. 346. Omnino Apollinis oraculum Deli (fup. III, 94 fqq.) acceptum fignificari, Seruius volebat, et cum eo alii, quos vidi. Ita tamen vix locum haberet, frigeret vtique, repetitio illa: Gryneus Apollo (cf. ad Ecl. VI, 72) et Lyciae fortes (fup. 143): malim itaque ad refponfa Apollinis referre in vtroque

templo, et illo apud Myri⚫ nam Acolidis, et hoc ad Patara, accepto. Plura autem huiusmodi vaticinia ac fortes Aeneae in Italiam aduentum praedixiffe, fupra vidimus in Disquif. de Aeneid. Inuent. 6. VI fq. Ex iisdem prifcis hiftoriis ducta fomnia v. 350 fq., vt ibidem notauimus.

347. Hic amor, cum vi dictum de patria, quam amat, colit, cuius tanta caritas eft: cf. fup. III, 134.

350. Quae inuidia eft? quid vetat, quominus id fiat? vt paffim over et inuidere. v. Burm.

351. Comparant Iliad., 105 fq. furgunt, oriuntur: v. I Georg. 440.

353. tur.

345

350

Admonet in fomnis et turbida terret imago.

Me puer Afcanius, capitisque iniuria cari, 355 Quem regno Hefperiae fraudo et fatalibus aruis. Nunc etiam Interpres diuom, Ioue miffus ab ipfo, (Teftor vtrumque caput) celeris mandata per auras Detulit. Ipfe deum manifefto in lumine vidi

Intrantem muros, vocemque his auribus haufi, 360 Define meque tuis incendere teque querelis: Italiam non fponte fequor.

Talia dicentem iamdudum auerfa tuetur,
Huc illuc voluens oculos, totumque pererrat
Luminibus tacitis, et fic adcenfa profatur:

Nec

353 infomnis vna voce Franc. et Reg. v. ad II, 220. notis imago Hugen, lapfu librarii. 354 capitisque iniuria facri Ven. et Vratisl. 355 et deeft Zulich., non male. 356 Inc etiam Hugen. rurfus ab Goth. tert., imperitia librarii. ab alto aliquot codd. ap. Heins, et Burmannus, quem vide. 357 vtrimque Goth. pr.

358 in deeft Witt. Wall. Erf. limine tres, vt al. 360 Dum fine Goth. tert. que teque vid. Burm. ad Lucan. IX, 985. inceffere pr. Hamb. pro var. let. querellis vetuftiores libri Pier. et Heinf. 361 quero Doruill. cf. Burm. 362 multi aduerfà, peffime; etfi Burmanno non difpli ceat. verfa Doruill, 364 precatur ed. Cerdae; nefcio an et aliac, obuio lapfu.

353. turbida imago, turba ta, triflis, vt V, 695, ità verius Seru. Ad 354 conf. fup. 234 fq.

356 fqq. Adornata verba, vt llind. w, 223. vtrumque caput, meum ac tuum. Hoc in verbis ad Didonem habitis magis confentaneum, quam, fi Aeneae et Afcanii intelligas. Formula iurandi ipfa fatis eft nota, nec de ea quaeritur. Mox, manifefto in lumine, vt folent dii mortali

bus occurrere. v. Exc. XIII

ad 1, 402. ἐσέδρακὸν ἄντην Iliad. w, 223.

360. Iliad. 1, 608 Mý mos σύγχα θυμὸν ὀδυρόμενος καὶ ἀκεύων Ατρείδη ἥρων φέρων xv. incendere, quam opportune pofitum! commouere, luctu, dolore et ira exalperare. Cerda laudat Càtulli: Neftros vt luctus, noflraeque incendia mentis (LXİ, 226). Addunt Val. Fl. VII, 243.

362-364. Egregia animi tumidi repraefentatio. azer fa, adeoque oblique, torue.