Adtrectare nefas; donec me flumine viuo 720 Abluero.

Haec fatus latos humeros fubiectaque colla Vefte fuper fuluique infternor pelle leonis; Succedoque oneri. Dextrae fe paruus Iulus Inplicuit, fequiturque patrem non paffibus aequis; 725 Pone fubit coniunx. Ferimur Ferimur per opaca

730

per opaca locorum.
Et me, quem dudum non vlla iniecta mouebant.
Tela, neque aduerfo glomerati ex agmine Graii,
Nunc omnes terrent aurae; fonus excitat omnis;
Sufpenfum et pariter comitique onerique timentem.
Iamque propinquabam portis, omnemque videbar
Euafiffe vicem: fubito quum creber ad auris
Vifus adeffe pedum fonitus: genitorque per vmbram
Profpiciens,

719 Adtractare et attractare in nonnullis Pier. et Burm. fcriptum.
donec in f. due. flumine in vno Hugen. 721 Hoc Zulich. proiecas
que colla aliquot Pier., quod arridebat Heinfio, vt porrigeret Aeneas
ceruicem ac praeberet oneri. Sed longius quaefitum hoc. fubmissa
Goth. tert. 723 paruulus Mentel. pr. lulos Moret. pr.
725 fubiit
Mentel. tert. per o. viarum vnus Guelph. in Exc. Cort.
727 exa-
mine duo Burm. cum Goth. fec.
728 aurae terrent fec. Moret.
729 et abeft Doruill.
comiti onerique duo Burm. timebam Goth. text.
730 propinquandum Exc. Burm.
731 euafie vicem Marklandi, ad
Stat. V Silu. II, 152, conie&ura, Burmanno improbata, fed vnice ve-
ra, et ab editore in textum recipienda. Nam neque omnem adhuc
viam erat emenfus, nec de via ad portas facta bis memorare attine-
bat: at hoc erat memorabile, quod iam omnes fortunae viciffitudi
nes, omnia, quae timuerat, euafiffe fibi videbatur; falfo tamen.
Recepi itaque cam hac altera editione; quod iam fecerat Brunck.
Vulgg. viam. 732 vmbras fec. Hamb.
721-723. Superinfternor
vefte et pelle leonis (ante ocu-
los habuit Iliad. x, 326 fqq.,
vbi Agamemnon finili habi-
tu inducitur) humeros et
colla fubie&ta, h. e, collum,
quod fubiicio, fubmitto one-
ri impofito. cf. Exc. XIII
et XVII.

726-729. Suauiter et

ex affectus veritate! Compa rant Apollon. II, 953. 954. glomerati ex agmine (v. fap. 414) doctior ratio; quamuis et ipfi in agmen colligebant' fe, ex hoftilibus tamen copüs erant.

730 734. Portis. EA porta ab hofte auerfa, ad. Idam ducens et ad partes auftrales,

Profpiciens, Nate, exclamat, fuge, nate; propinquant.
Ardentis clipeos atque aera micantia cerno.

Hic mihi nefcio quod trepido male numen amicum 735
Confufam eripuit mentem. Namque, auia curfu

Dum fequor, et nota excedo regione viarum,

Heu! mifero coniunx, fatone

erepta, Creufa Subftitit, errauitne via, feu laffa refedit, Incertum; nec poft oculis eft reddita noftris : Nec prius amiffam refpexi, animumue reflexi,

Quam

733 Refpiciens Ven. et Goth. tert., male." 734 Ingentis el. Hamb. alt. 735 nefcio quid duo Burm. 738 fatoue Doruill. 739 errauiene viam Franc., feu capta pro diu. le&. Gud. et pr. Rottend. a m. pr. cumque iis Goth. tert. Lapfa, follenni lapfu, in Goth. pr. et multis ap. Heinf. et Burm., quod mireris potuiffe probari viro docuiffimo. 740 Incertum eft multi ap. Burm. 741 animumu8 Heinf. e melioribus: vulgo que. refluxi Voff.

adef

auftrales, vnde littus peti poterat, et in eo Antandrus III, 6. v. Excurf. XIV. omnem vicem, fortunam, periculum. v. Var. Le&. fe ad aures dictum poteft videri pro accedere, vel accidere ad aures. Poeticae tamen dictioni conuenientius iungere creber ad aures sonitus, qui crebro, clarius clariusque, auditur. profpiciens, quippe in humeros filii fublatus. Non ad metum referendum. ardentes clipeos, relucente flamma, quippe ae

reos.

735-740. Super decoro in hoc loco feruato, fi ad noftros mores ac fenfus aeftimes, quod apud amantem Didonem haec narrantur, non male difputauit Segraifius.

men male amicum, inimicum,
infeftum, δαίμων τις κακός.
mentem confufam eripuit: duo
iunxit, quae fere figillatim
poni folent. eripere mentem:
ἐξελέθαι Φρένας 3 mens confue
fa, perturbata: σὺν δὲ γέροντι
voos xuro, vtrumque Homeri-
cum. cf. Guell. nota regio-
ne viarum pro excedo, de-
flecto, de viis notis, fre-
quentibus. tum pro via po.
ni poffunt loca, partes, regio-
nes, per quas viae patent;
hinc regio viarum poetis duc-
ta. Exempla v. ap. Burm.
fato erepta, fubftititne, erra-
vilne via. Non enim dubitat
fato effe fublatam; cf. inf.
777, Ita Seruius, non male
puto. Melius tamen: coniux
erepta Cr. fatone fubflitit, an
errauit de via cut lassa refedit.
742. 84-

R 3

740

Quam tumulum antiquae Cereris fedemque facratam
Venimus hic demum conlectis omnibus vna.

Defuit; et comites, natumque, virumque fefellit. 745 Quem non incufaui amens hominumque deorumque? Aut quid in euerfa vidi crudelius vrbe ?

Afcanium, Anchifenque patrem, Teucros que Penates
Conmendo fociis, et curua valle recondo;

Ipfe vrbem repeto, et cingor fulgentibus armis. 750 Stat cafus renouare omnis, omnemque reuerti Per Troiam, et rurfus caput obiectare periclis. Principio muros obfcuraque limina portae, Qua greffum extuleram, repeto; et veftigia retro Obferuata fequor per noctem, et lumine luftro. 755 Horror vbique animos, fimul ipfa filentia terrent.

Inde domum, fi forte pedem, fi forte tuliffet,
Me refero. Inruerant Danai, et tectum omne tenebant.
Ilicet

742 Cereri Moret. fec. 744 reflexit Exc. Burm. a m. pr. 745 incufo Hamb. fcc. deosque Leid. deumque multi ap. Burm. et duo Goth. hominum demensque deorum Franc. 748 In valle pr. Moret. a m. fec 750 reuocare Ven. et alter Menag. et Goth. tert. cum aliquot Pier., minus bene. renouaffe alii aliquot Pier. r. meos Zulich. r. vrbis Doruill. 752 Cerda coni. obfeffaque. vid. not. Deerat verfus Moret. fec. 755 animo feptem Heinf. Exc. Burm. et duo Goth., intercepta sa fequenti vocis initio, vt et in Medic. factum. animum Schol. Stat. Theb. I, 494. tunc ipfa f. Doruill. nune idem Schol. lib. I, 368. 757 Irruere Gud. a m. pr. intus erant D. pr. Hamb., eidem abeft et. omne replebant Menag. pr.

7424 tumulum, antiquae Cereris fedem, collis, in quo antiqua Cereris erat aedes, fup. 713. Male de fepulcro Potter. Gr. Ant. T. I, P. 174.

vt

filium generatim; conflitutum ei erat vrbem repetere: vt bene monuit Meierotto. Stat, decretum eft apud me, faepe. obfcura limina portae, porta per noem obfcuram oculos fallens. fup. v. 725 per opaca locorum. lumine luflro, fimpl. circumfpicio. 755. horror noctis vbique

749-755. Ipfe vrbem re-
pet Principio muros repeto.
Quod in verbis ingratum eft,
mutaturus erat Maro. De-
clarat autem prius illud con- terret me.

761-756.

Ilicet ignis edax fumma ad faftigia vento

Voluitur: exfuperant flammae; furit aeftus ad auras.
Procedo, et Priami fedes arcemque reuifo.
Et iam porticibus vacuis Iunonis afylo
Cuftodes le&i Phoenix et dirus Vlixes

Praedam adferuabant: Huc vndique Troïa gaza
Incenfis erepta adytis, menfaeque deorum,

Crateresque auro folidi, captiuaque veftis

Congeritur: Pueri et pauidae longo ordine matres
Stant circum.

Aufus quin etiam voces iactare per vmbram,
Inpleui clamore vias, maeftusque Creufam

760

765

Nequidquam ingeminans iterumque iterumque vocaui. 770 Quaerenti, et tectis vrbis fine fine furenti,

Infelix

758 Illicet plerique fcribunt. faftigia testi Schol. Cruqu. Horat. lib. II Od. 4, et Medic. a m. pr. 759 at fuperant Goth. fec. 760 Prosedo et P. Heinf. cum vetuftioribus, etiam Pierianis ; et Donato, vt inf. III, 349 et fup. 632. Vulgo Procedo ad P. vel Protinus ad P. cf. Burm. praecedo Moret. pr. fedemque arcemque ed. Ven. 761 At iam Goth. fec.; hoc defideres, vel Hic iam. 762 laeti duo Burm. durus Parrhaf. in marg. cum nonnullis Pier. et Goth. tert. 763 obferuabunt alii ap. Pier. Heinf. et Burm., follenni lapfu ex afferuabant. obferuant Parrhaf. hic Goth. alter. 765 craterasque Medic. que abeft duob. Burm. et alteri Goth. 767 Supplent verfum Venetus: et crebris fua carpunt pectora pugnis, Exc. Burm.: crebrisque premunt fua p. p., Guelpherb. vn. in Exc. Cort.: et crebris pulfant fua p. p., Wittianus: at tacitis implent mugitibus auras. 768 umbras multi ap. Burm. et duo Goth., vt iam toties variatum vidimus. per urbem coni. Heinf., fed v. Burm. 769 viam nonnulli ap. Burm. 770 nec quicquame Franc. iterum iterumque aliquot Heinf. et Burm. cum Goth. fec. 771 fine more tert. Moret. et Leidens. vnus; quod alias Virgilius

761-766. A domo fua ad arcem et regiam tendit: hic vero hoftem videt affervare praedam et captiuos; Creufa itaque nec hic reperta, difcedit. Porticibus vauis. cf. fup. 528. Junonis afylo, fimpl. pro templo, quod in arce fuit. cf. fup. ad 567. Eurip. Troad. 32 fimpl.

amat:

sêyous Taïs♪'. pueri et matres
captiuae abducendae. Ex-
preffum miferabile hoc capti-
vorum agmen in Tabula Ilia-
ca n. I et in Polygnoti pic-
tura ap. Paufan. X, 25. 26.
cf. inf. III, 323. Ouid. Met.
XIII, 412 fqq.

771. 772. tellis urbis, in-
tra vrbis moenia. fimulacrum,
ἄδωλον,

R 4

Infelix fimulacrum atque ipfius vmbra Creufae
Vifa mihi ante oculos, et nota maior imago.
Obftupui, fteteruntque comae, et vox faucibus haefit.
775 Tum fic adfari, et curas his demere dictis:
Quid tantum infano iuuat indulgere dolori,

O dulcis coniunx? non haec fine numine diuom
Eueniunt. Nec te hinc comitem afportare Creusam
Fas: aut ille finit fuperi regnator Olympi.

780 Longa tibi exfilia, et vaftum maris aequor arandum:

.

280.

Et

amat: fed h. 1. non conuenit. ruenti aliquot boni libri Heinf. et
Burm. Minus bene: nam furere magis ¿vagyis quam ruerE. 772
unius umbra Zulich., fed ipfius etiam Nonius in imago.
774 06-
ftipui fcribitur etiam hic ap. Pier. fteterantque aliquot Pier. et tres
Burm., praue. fletereque Franc., vt etiam lib. III, 48 habet, vbi hic
verfus repetitur; hemiftichium autem alterum repetitum XII, 868: IV,
775 tunc alii ap. Pier. et Goth. alter. effari Hamb. fcc. v.
Sup. 700.
776 dolori Heinf. librorum auctoritate reftituit; vulgo
labori, vt nonnulli libri, etiam Goth. alter, forte ex lib. VI, 135,
quamquam ea permutatio follennis. Hic tamen dolor potius, quam
labor, locum habere videtur; nifi quod labor exquifite pre dolore po-
nitur. Arufianus Meffius laudat: Quid iunat infano tantum i. dolori,
Vratisl.: Quid tandem i. í. i. dolori, et pr. Moret.: Quid tam infano, ex
compendio litterarum. 778 nec te comitem hinc asportare Cr., vt in
nonnullis legitur, olim libros obfediffe, ex Seruio patet; quod Gram-
matici adeo defendere fatagebant. Retinuit metri vitium Cuning.
Alii aliter emendare voluere; nam Mcdic. cum aliis: nee te comitem
hine portare (pr. Moret. etiam portasse), Hamb. fcc.: nec te hinc c. por-
tare, duo Moret.: nec te comitem portare. Parrhaf.: nec te comi
tem afportare. 779 aut ille f. ex Medic. et aliis optimis repofuit
Heinf., vt iam ed. Ald. et aliae vett. Vulgo haud ille. fed ex Codd.
non facile tale quid diiudicari poteft. Witt. hand ille finet. Porro
fummi Exc. Burm. puri Goth. alter. 780 longum Gud., pro
var. le&t. Të vaflum. auxilia Goth. tert.

adwλov, infelix, infeliciter
amiffae Creulae. nota maior
i.,h. e. priftina; igitur iam dea
facta. Nota veterum opinio.
cf. Cerda et Exc. XIII ad
lib. I. Imitatione noftri Hylas
Herculi per fomnum obiec-
tus ap.Val.FI.IV, 18 fqq.—43.

774. Ex Iliad.w, 358-360.
777. Iliad., 185 Oux öy'

ἄνευθε θες τάδε μαίνεται. Ει fimilia alibi.

779. Fas, fatum, feu voluntas deorum. cf. Heinf.

780-784. exfilia pro exfilium, et hoc pulchre pro longo itinere vel errore, adiuncta notione, quod extra patriam fit. cf. Burm. Duftum ex Quyn: et ex arandum adfumen