tione firmatum, et affiduo cultu vfuque expolitum, quam notiones fubtiles et argutias dialecticas; etfi per se nec ipsas inutiles. Argumenta et notationes horum ornamentorum fubiectas videbis Volumine fexto. Reiecta quoque funt in hac editione ea, quae ad litteraturam Virgili nam et ad Vitam Virgilii spectabant, ex. primo Volumine in quintum; vt ne aliud volumen mole nimis magna turgeret aliud exilius gracilesceret. Iamque ea, quae Maro aut expectare aut admittere poteft, noua ornamenta. relinquo felicioribus feu ingeniis seu stɩdiis, hicque fubfifto. Tu autem diuin Maro, extremum hoc типи. iabeto. Scr. Gottingae Septembri exeunte СІО ІОСС ХСІХ. PRAEFATIO PRIORIS EDITIONIS A D C C LXVII - pessimus morbus, vt multa ex obfcurioribus tranfiliant, in fatis vero perfpicuis ad faftidium immorentur et exfpatientur fcilicet. BACO AVGMENT. SCIENT. lib. VI, cap. 8. DE Difficile eft Virgilium et fine interprete recte legere, et cum interprete. Sunt enim multa in doctiffimo poeta, quae pueros non modo, fed viros fatis acutos exercitatosque, etiam in repe*ita lectione, tenere, aut quae, cum non fine nultarum rerum fcientia nec fine fubtiliore et fubacto iudicio cognofci poffint, legentis ocuum fugere foleant, quamuis fint fumma cum arte pofita, pulcerrime a poeta dicta et ad fenfum iucundiffima; vt adeo voluptatis et vtilitatis ex lectione percipiendae fructus liberali boni interpretis opera non parum fiue maturentur fiue augeantur. Dum tamen cum interprete poetam legis, vix fieri poteft, vt cum recto fenfu ac iudicio eum legas. Infringitur enim animi modo ad poetam, modo ad commentatorem conuerfi intentio, et retardatur impetus; pectus vero, quod magnarum, fublimium, et pulcerrimarum rerum ac fententiarum fpiritu incaluerat, fubinde refrigeratur; auocatur mens ab operis fumma et ab vniuerfae virtutis ac praeftantiae cognitione, quae non tam in fingulis rebus quam in partium inter fe convenientia et ad commune confilium confpiratione cernitur; ex fingulis tantum et minutis modo fententiis modo verbis aeftimare poetam, et faepe id adeo ad alterius tantum nutum et nafum facere, difcimus; quo ipfo voluptatis ex carminis dulcedine capiendae magna pars intercipitur, quae, iam per ipfam ex retardatione moleftiam, non admodum imminui non poterat. Huic tamen malo medela parata eft ex repetita lectione. Enimuero nec minores difficultates ipfum premunt interpretem. Namque eius et ingenium rerum minutarum infinita copia ac fubtilitate obtundi, obscuraque opera obfcurari, et, dum in aliorum fenfu acuendo desudat, proprium fenfum obrui et hebetari neceffe eft. Ita, dum vndique et ad fingula verba, quibus aliqua difficultas, ad aliorum quidem intelligentiam, adhaerescere forte poffit, circumfert et intendit animum, multa interdum occurrere folent minus cum re coniuncta; et excidere nonnunquam id, quod ad illum locum ab initio quaerebatur. Cum etiam multa fint, quae fentiri quidem facile poffint, fed quae exponere admodum difficile fit, dum in iis commode explicandis et illuftrandis defixus animus eft, fieri folet, vt sensim sensimque ad alias rerum notiones et imagines delabatur, et tandem explicationem et interpretationem fubiungat, quam, fi in alio deprehenderit, quomodo ei in mentem venerit, affequi vix poffit. Quae omnia non modo noftram fed communem interpretum conditionem duram fatis et iniquam esse docent, ita vt in eo genere perfectae aliquid et abfolutae operae vix expectari poffit. Mihi vero in Virgilio perpetuis commentariis illuftrando, nam variantes lectiones congerere, aut notulas passim adfpergere, aut excerptas obferuationes ex fchedis colligere et tranfcribere non tantum difficultatis habuisset, fed in Virgilio perpetuis commentariis illuftrando et maiores et plures moleftiae obiiciebantur ex fuperiorum interpretum copia et multorum operofa commentatione. Nam in poeta verfabar, a tot interpreti❤ bus tentato, vt, fi vnusquisque ex iis vel vnum tantum locum fatis illuftraffet, nihil in toto Virgilio obfcuritatis relictum effe, fin vnum saltem quilibet locum obfcurasset, in toto nobis Virgilio caecutiendum effe videri deberet. Quos quidem omnes a me perlectos elle, neminem a me ex quoties eo quae nullum tam copiofos quomodo tot pectare velim: primo loco Seruium, Probi lacinias, cum exfcriptore Iulio Sabino, Donatum et Philargyrium, tum Heinfium et Burmannum, a quibus tamen ad interpretationem parum fructus feras, Cerdam, doctum et laboriofum, minus forte ingeniofum, interpretem, praeter Guellium et Vrfinum, cum Martino, interdum Catroeum et Ruaeum, euoluere fatis habui: e quibus commentariis multum me profeciffe non infitior, faepe tamen iis in locis, in quibus ipse haererem, vtilitatis parum, taedii vero plurimum, inde ad me .edire fenfi. Deftitutus enim ab iis, rum operam defiderabam, in aliis, alienae opis defiderium faciebant, ac doctos eos effe videbam, vt, elegantium et acutarum obferuationum fructu adolefcentes nec plane priuarem, nec cum taelio fatiarem, non facile inuenirem. Offendi ad alia praue accepta, male expofita, aut obscurata, quae mihi fatis clara ac perfpicua vila erant; ita vt interdum nefcirem, in quam partem me verterem; illustrationem enim haec a me postulabant, an vero ea, quae minus bene allata erant, refellerem dubitabam. Ab hac enim illiberalitate intactum pectus femper habui, vt refellendis aut eleuandis aliorum dictis indignam et ignobilem gloriam captarem. Multo magis abhorrui a foedo illo more, cauillationes fcurriles et contumeliofa |