350

Luctus Ariftaei, vitreisque fedilibus omnes.
Obftupuere; fed ante alias Arethufa forores
Profpiciens, fumma flauum caput extulit vnda.
Et procul: O gemitu non frustra exterrita tanto,
Cyrene foror, ipse tibi, tua maxima cura,
Triftis Ariftaeus Penei genitoris ad vndam 355
vitreis quoque S.

350 vitreisque in fedibus alter Rottend.
Reg. Martin. vitreis binis fyllabis. amnes Medic. 351 Obfti-
puere Rom. Medic. cum aliis melioribus, vt toties, quoties vidimus.
352 fauum dudum editum a Naugerio et ab Egnatio et hinc in
vulgg. firmauit Heinf. e fcriptorum omnium cum Roman. et Me-
dic. confenfu. Aldd. pr. et fec. et hinc aliae nonnullae placidum,
repetitum ex Aen. I, 127. conf. fup. v. 319. fummaque fuum caput
Leid. 353 Et procul, at gemitu Leid. Atque procul gemitu
Zulichem. 355 Penei genitoris.
Vitiofam lectionem metrum
prodit, quod fagaciffimus metri exactor, lo. Schrader., monuit
Emendatt. praef. p. XXI. Eft enim Пo ex quo poetarum vsu
trifyllabum Latine fit, vt ex Alvɛiou Aeneae. Nec nifi feriores poetae
in his licentius verfantur; vide v. c. Sammon. et ibi nuperum doct.
editorem Ackermann. pag. 23. Multa quidem ad diluendam cauffam
poetae attulit Ouwens Noct. Hag. p. 607 fq. conf. p. 285. (Si de-
fendere vellem, equidem laudarem Horatianum Pompei, meorum
prime fodalium Carm. II, 7, 5.) Alia petita funt ex obferuatione
aliorum in re metrica, quae et ipfa a regulis recedunt; hoc est
culpam culpa disfoluere; alia funt diuerfa. Si v. c. vt ap. Neme-
fian Cyneg. 272
Nerei occurrit disfyllabum; eft hoc a Nngeus,
Nngiws, vnde Nugeïdes, Nagnides. De Belides conf. ad Aen. 11, 82.
Vnus effet modus Penei disfyllabum defendendi, fi dixeris, pro
Πηνεις dictum quoque effe Πηνεὺς, vt tot alia in ειος" v. c. ταύ
geos, Heliod. Sc. Herc. 104, et communi vfu alia,

texendos. cf. Ouwens p. 591.
350. Luctus, querelae. v.
353 gemitus. vitrea fe-
dilia nunc proprie e vitro,
fi ita placet. Mox forores:
non licet nimis. feuerum
effe; poeta dixiffe videtur,
quatenus omnes Nymphae

TOM. I

να σιδήρειος,

Nereides vel Oceanides fuiffe intelligi poffunt. 355. Penei genitoris Cyrenes. Sed perpetuum magnorum fluviorum, pater, genitor; et Cyrenes parens alias Hypfeus, etiam ap. Pindarum. Peneum tamen agnofcit Hy

Oooo

Stat lacrimans, et te crudelem nomine dicit. Huic percufla noua mentem formidine mater, Duc, age, duc ad nos; fas illi limina diuom Tangere, ait; fimul alta iubet discedere late Flumina, qua iuuenis greffus inferret. At illum 360 Curuata in montis faciem circumftetit vnda, Adcepitque finu vasto, mifitque fub amnem. Iamque domum mirans genetricis, et huinida

regna,

σιδήρεος. Αὐγείας et Αὐγέας. Αἰνείας et Αἰνέας, vnde Aeneadae: Aen. 1, 157. Ita faltem legerem in Theocr. XXV, 15 II μέγα τίφος. In poeta noftro procliue eft fulpicari, Penei ex gloffemate profectum effe in locum epitheti, quo voc. genitoris ornatum erat. Quale tamen illud fuerit, nemo facile affequetur. Bentlei. ad Lucan. Ill, 191 magni g. emendabat; Wakef. Penei patris ad v. vox tamen tam plana haud facile excidiffet, et pari iure vicena alia fubftitui poffent. 357 Hic pr. Rottend. Goth. fec. Hinc Ven. vnus Arundel. vnus Mead. Erf. vett. edd. perculfa vulg. ante Heinf. Monuerat iam Pierius. 358 Duc age duc. Secundum Rhemnium Palaemonem fcripferat Virgilius Duce v. Wakef. ad Lucret. 11, 484. 359 discernere alter Menag. defcendere vnus Mead. 360 quia iuuenis Gud. a m. pr. qua iuueni Heinf. coni. ad illum Gud. 361 in montis fpeciem Medic., follenni permutatione. in faciem montis fragm. Moret. Parrhaf. in molis Speciem Codex Macrob. Sat. V, 3. facie Erf. 363 genetrix Rom.

gin. f. CLXI. 356. nomine dicit, nominat, poetica periphrafi. cf. Aen. XII, 652. .357. noua formidine, repentina. 359. Verfus ex Iliad. w, 96 ἀμφὶ δ ̓ ἄρα σφι λιάζετο κῦμα θαλάσσης Qua fe iuuenis per fontem in aquas immittit: moles aquarum finum facit et cauum arcum, vt tamquam per an

trum defcendat ad loca fubterranea, in quibus aquarum funt receptacula et fontes, et in his, Penei. 361. Versus ex Homer. Odyfl. λ, 243 πορφύρεον δ ̓ ἄρα κῦμα περιστάθη, οὔρεϊ ἶσον. 562. 4cipere nos dicitur locus, quem ingredimur, mittere, dum per eum transimus.

363. Hanc mirationem no

365

Speluncisque lacus claufos, lucosque fonantis,
Ibat, et, ingenti motu ftupefactus aquarum,
Omnia fub magna labentia flumina terra

varum rerum in iuuenis ani- qua regia, in qua dii fluuii,

mo, quamquam graui cura fontiumque Nymphae, fua oppreffo, egregie memorari, palatia, fuos thalamos havnusquisque facile animad- beant, quorum vnum Cyvertat. Telemachum Home- rene cum fuis Nymphis tericum poetae noftro ante nebat. Secundum haec faoculos fuiffe verfatum Odyff. cile erit intellectu, quid fint d, 43 fqq. putabat Cerda. Speluncis lacus claufi, l. inGrauioris momenti res effet, clufi, qui funt in fpeluncis, fi certo affirmare poffem, h. magnae illae cauernae revnde ea, quae fequuntur, cipiendis aquis; quas ipfi hauferit poeta. Siue Alexan- fontes fcaturientes faciunt, drinum fiue antiquiorem ali- et vnde aqua exfuperans amquem poetam ante oculos nis fit. Aen. VIII, 74. 75 de vtique habuit, qui de rerum Tiberino: Quo te cunque originibus tradebat, et Oce- lacus Fonte tenet, quoanum omnium dearum deo- cunque folo pulcerrimus rumque patrem, et aquam exis lucos fonantes; cum commune omnium rerum ex illis cauernis orta flumina principium canebat. cf. inf. procedant aliquantum viae v. 381. 382. et loc. ex Il. Q, fubter terra, donec ad fu195 fq. Certe poeta hic peras auras prodeant, huic non fontem Penei fed va- viae littora nemoribus obfiftam aliquam cauernam sub ta, quae ftrepitu aquarum terra narrat, e qua, tamalluentium refonant, non quam e communi fonte, fed incommode dari potuere. diuerfis partibus ac locis, Aliter luci fonantes dicti omnia flumina orta diuerfis erant Ecl. X, 58. Seruius viis ad terrae fuperficiem et miram hic notam habet: ad fuam quodque originem Haec ex Aegyptiis tracproperent et ex terra pro- ta funt facris: nam certis deant. Eft tamen eadem diebus, in facris Nili, pueista cauerna tamquam ali- ri, de facris parentibus

Spectabat diuerfa locis, Phafimque, Lycumque, Et caput, vnde altus primum se erumpit Enipeus, Vnde pater Tiberinus, et vnde Aniena fluenta, Saxofumque fonans Hypanis, Myfusque Cai

368 pri

367 Spectabant Menag. pr. Phafin Goth. pr. cum al. mus fe erumpit Medic. primus erupit Regius Martini. primum erumpit pr. Rottend. duo Moret. Voff. Ita Pierii Medic. a m. pr. pr. et Oblongus, item Goth. fec. primum erupit pr. Voff. et vnus Mead. At vulgatam lectionem, primum fe erumpit, confirmat Medic. cum aliis. v. Ge. I, 446. III, 428. Laudat Burm. Brouckh. ad Tibull. IV, 1, 86 et fe ad Grat. Cyneg. 432. Eodem alludunt alii libri: fe primum erumpit Zulich. primum fe rumpit Romanus, Gud. Franc et Toll. primum fe erupit Arusian. Messius recitat, et fic pr. Mentel. a m. pr. Cantabrig. et Ed. Ven. 1475. primum fe rupit tert. Rottend. Enipheus plurimi, v. ad Ouid. Met. I, 579VI, 116, Burm. Enitheus vnus Mead. At est 'Evinεús. 369 Inde caput vnus Mead. Armena Franc. Versum 370 praemittere volebat priori Io. Schrader., vt iuncta effent Italiae flumina : pater Tiberinus Et gemina Eridanus: nec male.

Vnde Idem vir

doctus haerebat in iterato voc. vnde vnde vnde. Exemplum fimile Valer. Flacc. IV, 570. 571. I, 219. 220. 370 Saxofusque, fonans Rom. Oblong. et Medic. Pierii, inter Heinfianos Medic. Gud. et alii non pauci; fed perperam. vid. Heinf. ad Aen. III, 70. conf. Seru. et Philarg. Vulgatum haud dubie doctius et exquifitius eft. Hypanus duo Burm. Mcfos, Mifus duo Pierii, Goth. fec.

nati, a facerdotibus Nymphis dabantur: qui cum adoleniffent, redditi narrabant, lucos effe fub terris et immenfam aquam omnia continentem, ex qua cuncta procreantur. Vnde eft illud fecundum Thaleta inf. v. 382 Oceanumque, patrem rerum. De ceteris v. Excurf. ad v. 317.

367. flumina diuerfa locis, quod in pedestri fermone, diuerfis locis. Lycus h. 1. Ponti fluuius, quia cum Phafide, Colchidos Al., iunctus eft, vt apud Strabon. XI, pag. Soi B, et vterque in Pontum Euxinum fe immittit. Enipeus Theffaliae, Hypanis Sarmatiae, nunc Bog dictum, nota flumina. 368. caput h. 1. fons. v. ad

Et gemina auratus taurino cornua voltu
Eridanus: quo non alius per pinguia culta
In mare purpureum violentior effluit amnis.
Poftquam eft in thalami pendentia pumice tecta

371 taurino corpore Medic. a m. pr. volto Gud. 373 effluit fecundum Romanum et aliquot Pierii libros, item Medic. Gud., repofuit Heinf. influit vulgo. influat Leid. a m. pr. violentius Toll. 374 inter thalami Zulich. Splendentia legit Valesius, fed refutatus a Brouckh. ad Propert. III, 2, 28, notante Burm. pomice, punice fcribitur.

v. 319. 371. Fluuiorum dii cornibus taurinis res notiffima. Padus vero habet cornua aurata; fiue propter fertilitatem agri adiacentis, fiue fimpliciter, quia deorum attributa follenni epitheto funt aurea. Apud Martialem X, 7 cornibus aureus receptis Rhenus appellatur, vnde Spencius locum noftri poetae illuftrabat Polymet. Dial. XIV, p. 231, fed aurum ibi cum cornibus nil habet commune. Ad fidus Eridani, quod aureum, lucidum, fit, aut ad ramenta fluuii aurea referebat Cerda. Impetuofiffimum autem amnem olim Padum fuiffe, ex aliis locis manifeftum eft; cf. Ge. II, 451. 452, quamquam nunc eius natura diverfa effe narratur. 373. els äλα порQuρóεσσav, nigrum,

vt notum.

qui purpureum mare malit effe albefcens. Sane purpureus non femper ad colorem refertur; verum etiam ad fplendorem ac nitorem. purpurae, vt adeo fit pro fulgens, nitens: vt lumen purpureum, nix purpurea. Mare tamen purpureum fimili modo effe accipiendum, exemplis: Catull. Pel. et Thet. 269 275. Gell.

XVIII, 11. Cic. Ac. Qu. IV, 33, non conficitur.

374. Peruenit tandem. Ariftaeus ad thalamum ma. tris, pendentia pumice tecta, antrum pumiceum, exefis faxis, ad camarae morem curuum et fornicatum; ergo latera et tholus funt pumice pendenti; vnde poeticus fermo exquifitius etiam tectum pendens pumice dicit. vt Seneca Herc. fur. 719 Eft vir doctus hic vafto fpecu pendent