Page images
PDF
EPUB

Mollibus in pratis vnctos faluere per vtres.
Nec non Aufonii, Troia gens miffa, coloni 385
Verfibus incomtis ludunt rifuque foluto;

384 faluere vetuftiflima fcriptura; alii, vt pronuntiatum iam olim, faliere. vide h. 1. Heinf. et Burm. Sec. ad Anthol. Lat. p. 540. 385 a Troia Leid. et Troia Regius Martin. 386 rituque Moret. fec.

quae ad Dionyfia ruralia, rà nar' dypous, per pagos, vtique pertinet: e quorum genere cum ab initio effent rà Ev Aíuvais, f. Lenaea (diverfa quidem et haec a Dionyfiis vrbanis, feu maioribus), auctis tamen vrbis opibus, ea praecipuam celebritatem confequuta funt, vt diuerfa plane ab ruralibus habenda fint, vt cum exquifitae doctrinae copia ad Hefychium ad liquidum perduxit Ruhnkenius, in App.

384. 'Аonwλiaouce, in Dionyfiis paganis, Toç xar' dypouc, follennis, lufus notiffimus, quem etiam in lapide apud Gorium Infcript. Etrufc. T. II, p. 105, confpici poffe iam Burm. no

tauit, et quem paffim in gemmis et marmoribus exhibitum videas (v. Gorium Infcr. Etrufc. 1. 1. Adde v. c. Gorlaei Dactylioth. T. II, n. 508). Vtrium fuit vfus,

quia in eosdem et vina e lacubus transfundere, et vuas ad torcular deportare mos erat. v. apud Com. de Caylus Recueil d'Antiqu. T. V, pl. 58.

385-389. Liberalia quidem Romae menfe Martio celebrabantur. Et haec refpexiffe videri poteft poeta, fi v. 390 aduerteris. Sed feftum Bacchi celeberrimum vindemiam factam excepiffe videtur. Fiebant, vti in fefto poft mellem conditam (vid. Horat. Epift. II, 1, 140), per pagos multa ludicra: pubes ruftica, perfonata et laruis e cortice factis ora habens obducta, non modo iaciebat iocos et dicteria in praetereuntes; quam vindemiae licentiam adhuc in Italia vigere obferuant, qui ex oris illis ad nos veniunt; et fua aetate Aufonius narrat in Mofella 161 168; verum etiam verfibus incomtis, ex

Oraque corticibus fumunt horrenda cauatis;

Et te, Bacche, vocant per carmina laeta, tibique Ofcilla ex alta fufpendunt mollia pinu.

388 Et te Bacche canunt a Cerda editum.

tempore effufis (Improuifare nunc appellant hoc idem Itali); Et haec eft Fefcennina licentia ap. Horat. II Epp. I, 145; canebant porro hymnos in Bacchi honorem, et ofcilla, alopac (cf. Valken. ad Theocrit. p. 246), h. laruas e corticibus factas, quales etiam num in monumentis occur

runt, ex arboribus fufpendebant: ea h. 1. mollia, h. mobilia, pendula. Sunt gemmae haec ofcilla referentes: vnam exhibuit Spencius Polymet. Pl. XX, fig. 2, plures v. c. Lippertus in Dactylioth. cf. Pitture d'Ercol. T. IV, P. 14.

Idem elegantiffimi ingenii vir, Spencius, oriSpencius, originem et cauffam huius ritus in eo reperiebat, quod eos Bacchi vultus appenfos vento impelli quaquauerfus et conuerti volebant agricolae, quoniam, qua ille deus faciem conuerterat, fumma agri vbertas fequi credebatur. conf. vf. 392. Acutius haec coniectata, quam quod

Seruius habet ad Aen. VI, 741, qui ad purgationen vento vel aere fieri creditam haec refert. Inter amuleta habita effe credunt alii: quod faltem de horrendis. laruis mihi probabile fit; in Bacchicis haud aeque: fi infpexeris anaglypha Bacchica; funt pulcra, hilaria. Multa his de rebus cum ab aliis tum ab Cafaubono de Satira tradita funt, multa accuratius et vtilius tradi poffent. cf. Horat. Epift. II, 1, 145. Tibull. I, 7, 35-40. II, 1, 55 fq. De ofcillis inani opera alii poft Seruium plurima, et h. 1. Cerda. Inprimis commentum fuit vulgare, quo ab Erigones fufpendio ofcillorum vfus repeteretur; vid. Hygin. f. 130 et ibi Munck. In verbis Aufonii, Troia gens missa, paullo licentius fe iactat poeta. Aufonii, Itali h. 1. funt, cum proprie tantum Latini, inque his Albani ac Romani, dici poffint oriundi ab iis, qui cum Aenea,

Hinc omnis largo pubefcit vinea fetu;

390

Conplentur vallesque cauae faltusque profundi, Et quocumque deus circum caput egit ho

neftum.

390 rubefcit Menag. pr. 391 Complenturque cauae valles Moret. fec. 392 Laudat Columella III, 21, 4. quodcunque Parrhaf. Et quodcunque decus Schol. Horat. Sat. 1, 2, 84, corrupte. quocunque deos Gud. Quod vero Guellius et ex eo Cerda ad h. 1. laudant carmen in Bacchum, e Mureti Galliambo petitum eft: ne fallaris, moneo.

Troia miffi, profecti erant. 390. Exoratus et placatus his facris ac feftis deus fummam vindemiae vbertatem votis reddit. vinea pubefcit, fatis obuia translatione, vites exuberant, largo fetu, laeto vuarum proventu. Valles faltusque, fi vitibus confita loca, vt probabile videtur, hic expreffa funt, improprie dicuntur de vineis, in plano et in collibus fatis. valles adeo pro planis locis, cauae, Graecorum exemplo, vt Pin. dar. I, 3, 18 noiha váng. 392. Et quocunque deus. Pulcerrimus haud dubie verfus. Nihil imagine hac viuidius, nihil iucundius. Praeiuerant tamen haud dubie Graeci poetae: Compara v. C. Callimach. in Apoll. 50 fq. in Dian. 124 fq. Statuam dei per vineam cirTOM. I

cumferri folitam huc aduocant Interpretes ; faltem ofcilla poterant memorari. Probabilius tamen, vniuerfe poetam de dei adfpectu cogitaffe. Petitum autem ex antiqua religione, qua praefentia deorum, inprimis Apollinis et Bacchi, certis locis ac temporibus fieri folita ferebatur, et, quoties dii apparerent, omnia ridere, frondefcere, progerminare, enthusiastica loquendi forma, narrabantur. In quod phantafma facile incidere potuere homines, quum numinis nutu ea fieri dicerent, quae naturae vis et tenor gignit. Locum hunc ad Bacchi natales transtulit Auien. Perieg. 1121 fq. vbi conf. Wernsd. caput honeftum eft pulcrum, formofum, quale Bacchi expressum adhuc in monumentis con

Kkk

Ergo rite fuum Baccho dicemus honorem
Carminibus patriis, lancesque et liba feremus;
Et ductus cornu ftabit facer hircus ad aram, 395
Pinguiaque in veribus torrebimus exta colurnis.
Eft etiam ille labor curandis vitibus alter,
Cui numquam exhausti satis eft: namque omne
quotannis

Schradero.

tes Zulich.

393 fuos honores codd. aliquot Pierii, quod ipfi rem splendidiorem efficere videbatur. honeftum honorem displicebat Io. 394 laticesque et Franc., per fe non male. feren 395 Et ductis Gud. a m. pr. Eductus Leid. tert. Si ductus Seru. ad Aen. IX, 627 in edd. quibusdam. ftabit cornu Leid. alter. ad aras edd. Macrobii Sat. IV, 2. Seru. ad Aen. IX, 627 in fcriptis. 396 torquebimus Medic. Pierii. veribus Rom. 397 curandus Franc. alte Ven.

[blocks in formation]

397407. Reftat alius labor in cura vitium (est etiam alter ille labor curandarum vitium), qui numquam finitur, vt vineam iterum iterumque repastines (fodias), pampines, vites ablaquees ac putes, cui numquam fatis exhaufti (pro exhauftionis, Seru.), h. qui numquam fatis exhauritur. Multa de his videbis monita in Colum. IV, 23— 28.

398. namque pro vulgari, nempe quod. Ad rem Columell. IV, 4, I Numerus autem vertendi foli bidentibus, vt verum fatear, definiendus non eft, cum, quanto crebrior fit, plus

[blocks in formation]

Atque in fe fua per vestigia voluitur annus.
Ac iam olim, feras pofuit quum vinea frondis,

402 Atque ipfe fua Voll. In annis, h. per annos fingulos, 403 Et iam olim vulgo

401 laboratus Reg. a m. pr. Je perque fua veftigia Franc. voluitur, fc. labor, malebat Reiskius. ante Heinf. At alii.

prodeffe foffionem conue- per vestigia, eadem, ac su

niat. Idem IV, 14, 1 crebros fofforis bidentes requirit. cf. Geop. V, 25. Hoc idem, puto, innuit Catull. LXI (LXIV), 39 Non humilis curuis purgatur vinea raftris. 399. verfis bi'dentibus:

ligonibus duos

periore anno, ratione, modo, tenore ac progreffu, Sua fe in veftigia voluere de mundo Varius, ante Virgilium, et poft hunc alii poetae dixere; quorum loca vide apud Cerdam.

403 407. Auctumno exacto ftatim in fequentem annum vinitoris cura et opera extendi debet. feras ponit cum vinea frondes, cum vites frondes amittunt,

dentes habentibus, qui vertuntur ad glebas frangendas, et comminuendas; vt recte docuit vir doctus. 401. nemus pro vinea, leuandum fronde, quafi impor- quae ad feriorem auctumtuno onere ; putandum; num durauerant. filuae etiam arbores amputandae ipfae vineae effe videntur; funt per vineam, labor, qui nifi funt arbufta iugata vitiactus erat, redit in orbem, et annus, h. annua opera, annuus labor, voluitur in fe, reuoluit fe, redit, fua

bus.

honorem de frondibus arborum frequenter poetae. Rufticus eft vinitor, fed vides poetam fem

« PreviousContinue »