Page images
PDF
EPUB

Infecunda quidem, fed laeta et fortia furgunt. Quippe folo natura fubeft. Tamen haec quoque, fi quis

Inferat, aut fcrobibus mandet mutata fubactis, 50 Exuerint filueftrem animum; cultuque frequenti

avaas hoc ipfo Latinorum poetarum vocabulo refelli poteft. Sin tamen luminis oras dictas velis, vt terrae, caeli oras, h. e. extrema, dictum effe puta. 49 foli Mentel. pr. a m. pr. et tert. a m. fec. interpolatum ad vulgarem loquendi modum, hoc quoque Ven. 50 at Menag. et Parrhal. mundata Moret. fec. mandet multa arte fubactis Reiskius coniiciebat. At v. 33 mutatamque infita mala Ferre pirum. 51 culto que Gud. a m. pr.

que in aetherem. conf. Var. Lect. 49. Quippe folo natura fubeft. Lucret. III, 274 Nam penitus prorfum latet haec natura fubefique. Quinctil. Inft. Orat. X, 2, 11 Namque iis, quae in exem

inferi poteft, fi non est ei, cui inferitur, cortice disfi milis: Colum. V, 11, 1) inferantur, aut fi eae transferantur. mutata. fi eft ea, quae iam mutata funt, debet fubintelligi ex infi

plum affumimus, fubeft tione; ita vt nunc infitae et

natura et vera vis: contra

omnis imitatio ficta eft. Itaque folo natura fubeft, h. ineft ea naturalis vis ac virtus (v. c. fales, calor, hu

mor, temperies), quae ad procreandas illas arbores neceffaria eft ac propria. 49. 50. Tamen haec quoque fi quis etc. Formula eadem fup. Ecl. VI, 9. Silveftres arbores fecundarum naturam induunt, fi iis arbores aliae mites (Nam omnis furculus omni arbori

ex infitione mutatae arbores in plantaria transferantur, quod quam bene fiat ignoro. Vt mutata lit mutando, ita vt mutentur, vti antea accipiebam, duriter fieret. Simpliciffimum eft mutata accipere loco mutato, ex fuo loco transpofita et in scrobe plantata: nam fola transpofitione arborum filueftrium natura mitefcit, folo, caelo, cultu: qua de re v. agentem Theophraft. de Causs. plant. III, 23. vbi: hws dè as

In quascumque voces artis haud tarda fequentur. Nec non et sterilis, quae ftirpibus exit ab imis, Hoc faciet, vacuos fi fit digefta per agros: Nunc altae frondes et rami matris opacant, 55 Crescentique adimunt fetus, vruntque ferentem.

Iam, quae feminibus iactis fe fuftulit arbos,

52 Ad quascunque fragm. Moret. voles Medic. et Gud. a m. fec. Sic et codd. apud Pierium, nec non velis; fed doctius, alterum. cf. Burm. fequantur Moret. pr. fequuntur sec. 54 faciat Medic. a m. pr. et Gud. disiecta ed. Ven. 55 Nunc latae frondes Wakef. P. IV p. 45 et mox vruntue. 56 Crefcentisque quinque, cum Goth. sec. a m. sec., et Crefcentesque quatuor apud Burmann., hoc etiam Regius et Cantabrig. habebant. 57 Nam Gud. et tres alii ap. Burm., duo ap. Martin. et vett. edd. Namque vterque Goth,

μεταβολαὶ τῶν δένδρων (για νονται) διὰ τὰς θεραπείας. Plin. XVII, 10 f. 12 qui transitus mirum in modum mitigat etiam filuefires. fcrobes fubacti, vt, terra fubacta, quae foditur. Mox animus eleganter pro natura, ingenio arborum. 52. Suauiter! quascumque artes ad maiorem earum cultum adhibeas, feliciter tibi fuccedere videbis.

53-56. Alius modus filueftribus arboribus mitem naturam induendi est, si stolones ab radice pullulantes (v. 17-19) in campum vacuum et in folem transferencum ipfis nunc vmbra matris noceat, vt adulti aut

tur,

aut

nullos fructus ferant, maligne. Quae eadem res docuit plantaria et feminaria. inftituere: cf. Plin. XVII, 10, f. 12. 13. et c. 13, f. 21. fetus, arborum fructus, faepe, vt fupra I, 55. infr. 429. vrere vero perquam accommodate de fubducto fucco.

57-62. Sequitur altera ratio naturalis procreandarum arborum (fupra v. 14—16), ex femine in folum delato, vna cum modis eam arte emendandi et adiuuandi, Ex h. 1. dilucidandus Plin. XVII, 10, f. 10. Egerat de femine Omnia haec tarda proventu ac degenerantia et infito reftituenda, 57.-Seminibus iactis, feu temere,

[ocr errors]

60

Tarda venit, feris factura nepotibus vmbram;
Pomaque degenerant fuccos oblita priores;
Et turpis auibus praedam fert vua racemos.
Scilicet omnibus eft labor inpendendus; et omnes
Cogendae in fulcum, ac multa mercede do-

mandae.

59 fucos Toll. prioris Mentel. et Leid. 6 imponendus laudat Philarg. ad v. 288, male, mercede Franc. v. ad Tibull. I, 1, 2.

cadentibus iis in folum, feu manu iactis: vtrumque enim nunc complectitur propter parem euentum. 58. Vt Ecl. IX, 50 Infere, Daphni, piros; carpent tua poma nepotes. cf. Seneca Ep. 86. Vrlinus nepotes de arborum fobole accipiebat; quem refellit Burm. 59. oblita: de iis, quae aliam naturam induunt; fuauiter; hauftum ex perenni illo fonte poeti corum phantasmatum: cum transferuntur ad res inanimatas ea, quae animantium funt. conf. Ern. ad Callim. in Del. 34, vbi de infulis ἠπείροιο λάθωνται, 60. turpes racemi praeclare, deficiente cultu, fqualidi, rugofi; vt contra vuae cultae, nitentes, pulcrae,

Vua

h. 1. pro vite, quae noftris quidem in terris ex acinulis

60 vna Menag. 62 magna

non procreatur; at in infulis Americae adhuc id fieri narratur,

61. 62. Artificiales modi arborum e femine procreatarum incrementa accelerandi; qui non minus locum habent in reliquis arboribus, fiue fponte, fiue ex viuiradice natis; itaque rem generalius proponit; nec tamen (conf. Theophr. de Cauff. plant. I, 6), vt poetam decebat, eundem ac vss, 22 feq. ordinem anxie feruat. Arbores, inquit, filueftres omnes transferendae funt in alium agrum et in fcrobibus (hi funt fulci, vide v. 24) defigendae, et multa mercede, multi laboris impendio, colendae, Praecepta veterum de his diligenter expofuit Plin. XVII, f. 14 fq. Habuit

Sed truncis oleae melius, propagine vites Refpondent, folido Paphiae de robore myrtus; Plantis et durae coruli nafcuntur, et ingens 65 Fraxinus, Herculeaeque arbos vmbrosa coronae, Chaoniique patris glandes; etiam ardua palma

64 et Paphiae Ven. Refpondent melius Paphiae vnus Arundel., e gloffa inter lineas. 65 et durae Medic. et ceteri fere omnes ap. Heinf., ficque Aldd. et hinc profectae. Alii, in quibus Goth. fec., edurae, quod ille praeferebat, vt effet valde durae, vt Ge. IV, 145. Eadem varietas apud Seruium, Pierium, Martinum. Reiskius diuellebat: Plantis e vel ex, durae. Edurae inter editas habent Egnat. Commelin. Fabric. Pulmann., et hinc vulgatae. At recte reuocauit alteram lectionem Burmannus. Nam fententia requirit, vt continua fit oratio: Et coruli nafcuntur melius plantis. nafcentur Arundel. vnus. 66 que abelt a Leid. vno. arbos frondofa Goth. pr. 67 In illo Chaonii patris poffit subtimidus aliquis haerere, cum abfolute quidem pater faepius, vix vero cum gentili aliquo nomine dicatur, pater Dodonaeus, Olympius, Idacus; cui rei parata medicina foret: Chaoniaeque patris glandes. Sed Aen. VIII, 454 pater Lemnius de Vulcano. et iam

poeta ante oculos Lucret. V, 1360--1377.

ad Horat. II Carm. 15, 5,) folido de robore, h. trunco feu ftipite aut vaftiore ramo ad pali modum in terram

63-68. Eft tamen cuique arbori fuum culturae genus accommodatiffimum. Oleae infoffo. vide v. 24. 25, et melius refpondent, votis, Plin. XVII, 17, f. 27. At confilio, felicius proueniunt, furculorum

e truncis, h. caudicibus fectis (vide v. 30) fiue taleis oleaginis (v. Cato 45, 1. Varro I, 40, 4. vbi v. Not. I. Schneid. Colum. V, 9, 1 fqq. Plin. XVII, 18, f. 29) in terram defixis; vites, propaginibus in humum demiffis (v. 26); myrti autem,

Veneri facrae, (v. Bentlei.

plantatione

(vide v. 28. 29, et Plin.
XVII, 17, f. 28) optime
proueniunt corulus, fraxi-
nus, populus, Herculi fa-
cra (fupra Ecl. VII, 61), et
quercus, Ioui Dodonaeo
confecrata; palma etiam et
abies, aedificandis nauibus
apta, háry
s
vt Theophraft. .H. Plant.

Nafcitur, et cafus abies vifura marinos.
Inferitur vero et fetu nucis arbutus horrida;
Et fteriles platani malos geffere valentis;

70

Gud. cum tribus aliis et vtroque Mead., vt v. 18. et ardua Toll. planta Franc. 69 Inferitur vero et nucis arbutus horrida foetu Medic. a m. pr. Ita plane Gudianus et Goth. fec., nifi quod ille ex nucis. Vtrumque ab eo, qui versui metuebat, interpolatum. arbutus horrens Rottend. alter, Zulich. et tres Martini, vt iam Seruius male quosdam legere ait. et foetu (pro vulgari fetui) recte repofitum a Burmanno, vt fex libri apud Heinf. cum vno Arundel. et Goth. fec., pro ex fetu.

[ocr errors]

V, 8. Martinus fuiffe fibi ex amicis narrat, qui quercum, palmam et abietem aliter quam ex fatione nafci negaret, quique adeo cum v. 66 fententiam claudi, et in illis: Chaoniique patris glandes etc. femine fubintelligi vellet. Hoc tamen fieri nequit, et perperam dubitatur de illo veterum vfu, quo illas arbores plantis feu furculis procrearunt: de palma vid. Pallad. April. cap. 5, 2, de quercu Colum. IV, 33, 5.

Traduntur hic infitionis genera, quae a noftris hominibus, qui in hac re aliquid fe videre putant, negantur fieri poffe: non enim inseri poffe arborem arbori, nisi fui generis. Negat idem auctor praeftantiffimus Millerus: Conf. Martin. ad h. 1. Negat etiam du Hamel (Phyfique des Arbres P. I. Liv. IV, c. 4. Art. VII, pag. 85. fqq.), cum tamen alii orno fe infeuisse pirum, caftaneam quercui, teftentur, Verum et Colum. lib. V, 11, §. 12 antiquos contendit male idem negaffe, et quandam quafi legem fanxiffe, eos tantum furculos poffe coalefcere, qui fint cortice ac libro ac fructu confimiles iis arboribus, quibus

69-72. Infitio reftabat ex v. 32 fq. Optime inferitur arbuto, in arbuto, in arbutum, (horrida ea dici tur a cortice hifpido et aspero) nux, platano malus, fago caftanea, orno pirus, et vlmo quercus. Refpicit inferuntur. Cuius ille opilocum Plin. XV, 15, f. 17. nionis errorem discutien

« PreviousContinue »