fi ferenitas redditur, cernitur non obtufa, Et furgit, oritur, in confpectum venit, Luna, quae ex natura sua eft obnoxia fratris radiis. Lapfus in disiunctiuis fimilis obferuatus eft et aliis in locis, et legitur quoque Et fratris apud Schol. Statii Theb. X, 146. quae fereni Non Placebam mihi in his. Mox tamen vidi reliqua, quae fequuntur, non magis fic effe appofita et accommodata fenfui poetae. Negantur enim ea, tatis prognoftica effe debebant: Tenuia nec tepidum. Non ore f. Ita tandem perfpexi a toto poetae confilio aberrari per iftam interpretationem; et latere fraudem in eo, quod animaduerfum haud erat, poetam primo rem declarare negatiue, dum docet, abesse ea, quae instantem tempeftatem nuntiare poffint et foleant; tum vf. 401 fubiicit ea, quae vere iis tum fuccefferint: At nebulae magis ima petunt. Quod et Plinius habet XVIII, f. 83 nebulae e montibus defcendentes, aut caelo cadentes, vel in vallibus fidentes, ferenitatem promittunt. Itaque in vf. 395-400 negatiue poeta exponit fententiam fuam, et fucceffuram caeli ferenitatem ominatur primo ex abfentia eorum, quae imbres impendentes et tempus pluuiofum denuntiare possint. Sunt autem haec ifta: ftellarum acies obtufa, luna latens, nubes tanquam gregales, (yehydov) per aërem actae, alcyones ex fenfu inftantis pluuiae expandentes alas, fues eruentes frugum manipulos. Omnia haec nunc non cerni ait, nunc abeffe. Contra vero vf. 401 nubes defcendunt in terras, aere tenuato, et demittunt fe in valles, et fic porro. Nunc enim affirmatiue praefagia ferenitatis inftantis enumerat. Sententiarum veritas in his elucefcit, et totam loci interpretationem nunc in Notis fic refinxi. nec Ita vero verfus, ad quem omnis bona interpretatio offendebat, verum fuum fenfum facile recuperat: fratris radiis obnoxia furgere Luna; vere enim fenfus eft, et effe debet: nec Luna lucet. Enimuero, quomodo hoc cum ceteris conueniat, tandem ex loco Arati alleTOM. I. Y y 406 EXCVRS. II* AD GEORG. LIB. I quutus fum, quem poeta expreffit: Scilicet Aratus Dio- 66 ,, Cum autem, ait Aratus, ftellarum clarus fulgor hea betatur (ftellis acies obtufa videtur) neque tamen alicunde nubes coactae iis fe praetexant, neque aliunde caligo alia fubeat, neque luna; fed aftra extemplo nulla de cauffa languida ferantur: non amplius tibi hoc fignum ferenitatis habeatur, fed expecta tempeftatem. (ἀστερόθεν eft vera lectio; non οὐρανόθεν. ἐπικείσθω poteft a calculo ductum effe, vt ἐπιτιθέναι apponere in numero, annumerare; nifi fuit ὑποκείσθω, ne habetor) Clarius rem exponit Schol. vetus: ὅταν ἴδης ἐν καθαρώ ἀέρι αἰφνιδίως ἀμβλυνομένους ἀστέρας, μήτε νέφους, μήτε ἄλλης τινὸς ἀχλύος ἐπισκιαζούσης, „μήτε σελήνης ἐπιπρος. θούσης χειμῶνα προςδόκα. δηλοῖ δὲ, ὅτι ἡμῖν ἀνεπαίσθητος ὁ ἀὴρ παχυμερής γινόμενος τοῦτο ποιεῖ. γίνεται δὲ τοῦτο αὐχμοῦ ἐπιπροςθοῦντος τοῖς ἄστροις, καὶ τὸ λαμπρὸν αὐτῶν ἀμβλύνοντος, τὸ οὖν οὐδὲ σελήνη" προςέθηκεν, ἐπειδὴ ἡ σελήνη σκέπει τῷ ἰδίῳ φωτὶ καὶ ἀμαυροῖ τοὺς ἀστέρας. Ita, puto, omnis difficultas eft fublata, omnis caligo dispulfa. Refpicit hunc ipfum locum, luna tamen haud memorata, Plin. XVIII, 35 f. 8ο Quum repente ftellarum fulgor obfcuratur, et id neque nubilo, neque caligine: pluuia aut graues denuntiantur tempeftates. Ceterum infinitiuum videri pro vera lectione me habere iam profeffus fum. 99 P. VIRGILII MARONIS GEORGICON LIBER SECVNDVS ARGVMENTVM Propofitio cum inuocatione Bacchi 1 — - 8. De arborum inprimisque vitium et olearum cultura acturus, primo loco varios arborum prouentus, alios a natura alios ab arte profectos, exponit. Aliae itaque arbores Sponte nafcuntur 21; aliae arte parantur: et quidem auulfione 23, infoffione 24. 25, propagine 26. 27, furculo 28. 29, concifione 30, 31, infitione 32. 33. 34. Nunc edocturus, ftudium effe adhibendum et fuam cuique arbori pro generis et foli natura culturam: Maecenatis propitiam voluntatem implorat - 46. Ar bores, quae fponte proueniunt, cultu emendari poffunt 56; quae fatu nafcuntur, feliciora habent incrementa transplantatione, et aliis artificialis culturae generibus—72; inprimis inoculatione et infitione proprie dicta -82. Deligendae quoque arborum eiusdem generis Species praeftantiores — 108. Caelum porro cuiusque arboris naturae idoneum eft circumfpiciendum; nam magna in hoc eft varietas 135; et fic aditum fibi parat ad laudes Italiae, omnium rerum prouentu feliciffimae 176; tandem foli natura eft exploranda, cui prouentus generi illa conueniat -225; fubiiciuntur criteria foli cognofcendi et iudicandi-258; et viae ac rationes foli tractandi et naturae eius emendandae, adeoque ipfa cultura cum omnina arborum, tum inprimis vitium. Scilicet primo docentur quae in plantatione obferuanda fint — 314; etiam de tempore plantationis faciendae 345; de cura poft illam adhibenda, inque hac de putatione (362-370) et de auertendis iis, quae nocere poffunt nouellis arbaribus (371-379); cumque in his caper fit, excurrit in morem mactandi hirci in Bacchi facro — 396. In vitibus tamen inprimis adfidua eft cura per totum annum adhibenda 419. Minus operofa eft olearum 425, et pomorum—428, exigua aut omnino cultura nulla fatiuarum arborum 457. Inde excurfus in laudes vitae rufticae, pars carminis felicissima ad fin. Hactenus Huc pater o Lenace! - Spumat plenis vindemia labris. Ge. II, 6. actenus aruorum cultus et fidera coeli; Nunc te, Bacche, canam, nec non filueftria te cum Virgulta, et prolem tarde crefcentis oliuae. I Deerat hic verfus in Zulich., fcilicet vt faepe primi verfus, a chryfographis fupplendi. A Gesnero in Thefauro LL. voc. hactenus inter loca, quibus illud aduerbium temporis esse interdum videri poffit, affertur hic verfus et fubiicitur: ,,Sed primus versus 1. Refpicit ad lib. I, v. 1. Poetae exordio vtitur Colu. mella III, 1. 2. 3. Nunc arborum curam exponam. Arbores memorat, vt poeta, vites, virgulta, h. e. arbores filueftres, et oleas. Silveftria dubito an ex vulgari vlu dictum fit. filua poetis omnino pro arboribus dicitur: vt faepe hoc libro, v. c. 181 filua viuacis oliuae: videtur adeo filueftris epitheton ornans effe, et Virgulta filueftria nil nifi filvae, h. arbores omnis generis. 3. Oleae e femine nafciturae tardiffima effe incre |