Page images
PDF
EPUB

460

Lucidus orbis erit: fruftra terrebere nimbis,
Et claro filuas cernes aquilone moueri.
Denique, quid vefper ferus véhat, vnde ferenas
Ventus agat nubes, quid cogitet humidus Auster,
Sol tibi figna dabit: Solem quis dicere falfum

459 nimbisque fragm. Moret. 460 cernis filuas Goth. fec. 461 quod ferus Zulich. ferat Medic. a m. pr. Romanus et Cantabrig. 462 agit Reg. Martin, vnde ferenans Eurus agat coniiciebat Reiskius, acute, vt eflet quod Auftro refponderet; et quia poetam decebat magis, Eurum quam ventum excitare, Etiam lo. Schrader. coni. Serenus Eurus: vt opp, humidus Auster. Enim. vero, vnde Eurus veniat, ignorari nequit; fed, vnde ventus venturus fit, quo nubes dispellantur, hoc dubitari poteft. quid cogitet accipiebat Reiskius, quafi, coagitet et compellat; vti agat fit quali abigat. Locum declarauit Spencius Polymet. XIII, p. 203. quid cogat et edd. Aldd. pr. et fec. cum Iunt. ex cogit et pro cogitet, vt faepe erratum. v. Burm. qui cogitat Moret. quart. Kingius in app. edit. Martin. Tè cogitet non ferendum esse putabat; itaque malebat cogat et aut concitet. Hoc eft, minus poeticum praeferre alteri, quod poeticae rationi eft confentaneum.

ret. pr.

qui ferenat caelum. Si et occidit Sol pridie ferenus et oritur, tanto certior fides ferenitatis. Plin. 1. c. Aratus Diofem. 93 95. 126-129. 158. 159,

461-463. Verbo, ex fole praefagia omnino petimus certiffima, quae circa vefperam caeli facies, ferena an nubila, futura fit; a qua caeli parte ventus dispellens nubes an adducens pluuias venturus fit. 462. quid cogitet Aufter, praeclare, vento in perfonam mutato:

463 dedit Mo❤

vt ap. Horat. quodcunque minabitur Eurus; et: cum amnis faeuit horrendamque cultis diluuiem medi tatur agris. Expreffit ta men et ars ventos: inque his Auftrum, facie truculenta, minaci, fuperciliofa (v. ap. Stuartum Antiquities of Athens c. III in turri octogona Andronici Cyrrhestae et cf, Spencium Polymet. Dial. XIII, 13), 463. Hinc color ductus Manil, II, 134. 135 Quod Fortuna ratum faciat, quis dicere falfum

Audeat? ille etiam caecos inftare tumultus Saepe monet, fraudemque et operta tumefcere

[blocks in formation]

Ille etiam exftincto miseratus Caefare Romam; Quum caput obfcura nitidum ferrugine texit,

465 aperta Bodlei. 467 Tum fragm. Moret. et edd. Aldd. pr. ac fec. Reg. Martin. tinxit fcripfit Wakef. vt cum ferrugine magis conueniat; vt Ouid. Met. IV, 404.

Audeat, et tantae fuffragia vincere fortis! Nofter falfum pro fallenti dixit.

464. Ingeniofus transitus ad emblema carminis, feu episodium, non inelegans, quamquam ad noftra tempora minus accommodatum; quo poeta et illud effecit, vt varietate aliqua diftingueretur argumenti tenor, et effet, vbi ingenium poetae fe iactare poffet. Caecos tumultus dixit bellicos ex occulto na

tos; eosdem mox fraudes et infidias coniurantium, et

operta bella explicat. Noftrum ante oculos habuit Manil. I, 893 Quin et bella canunt ignes fubitosque tumultus, Et clandeftinis furgentia fraudibus arma. tumefcere vero elegantius quam oriri, furgere; trahuntur enim attributa maris ac procellarum ad bellorum motus. Sic fluctus, aeftus,

Sic et old. Ruhnkenius ad Vellei. II, 15, p. 115 ab arborum et plantarum gemmis ducere malebat.

466. Prodigia poft Iulii Caefaris caedem, quae eadem pro praefagiis belli civilis fubfequentis habebantur, etiam hiftoricis fatis funt celebrata, a poetis inprimis tractata: Ouid. Met. XV, 782 sq. Tibull. II, 5, 71 fq., vbi v. Obss. Ex hiftoricis inpr. Dio XLV, 17. Inter ea fuit folis non tam defectus, proprie ita dictus, quam per totum annum pallor. vid. Dio 1. c. Plutarch. in Iul. Caef. p. 740. Plin. II, 30. Dio XL, 17. Tib. ll. 1. c. 75. 76. De caussis huius prodigii a multis disputatum eft, et nuper fatis fubtiliter a Liberto Falfono in disf. Virgilii nouae edit. ab Ambrogio curatae praemissa ; petuntur eae a maculis folis

Inpiaque aeternam timuerunt faecula noctem. Tempore quamquam illo tellus quoque, et aequora ponti,

Obscenique canes, inportunaeque volucres, 470 Signa dabant. Quoties Cyclopum efferuere in agros

Vidimus vndantem ruptis fornacibus Aetnam, Flammarumque globos liquefactaque voluere

faxa!

470 Obfcenaeque canes Medic, folus. v. Burm. Obscenique amnes Ven. 472 Aetnan Moret. pr.

infolitis. Probabilior, noftrorum quoque temporum experientia, eft opinio, obfcuratum caelum nebula illa, ferruginea modo, modo rubente, noftris hominibus Heerrauch (Höhrauch) dicta: v. Opufc. Vol. III, no. XI. Primas lineas huius prodigia enarrandi moris duxit Apollon. IV, 1284. Etiam fui confulatus prodigia copiofe expofuit carmine Cic. de Diu. I, 11. Ad noftri poetae morem alii bellorum grauiorumque calamitatum praefagia commemorarunt; belli quidem ciuilis Lucan. I, 525 fq. Petron. c. 122. ferrugo poetica oratione pro caligine. impia faecula homines iftius aeui,

quo impium facinus in Cae

farem commiffum erat. Jaecula Lucretiano more dixit, vbi faecla ferarum et alia, Praeclare folem obfcuratum per caput velatum prae moerore propter inftantes calamitates declarat.

470. Oblata tamen funt prodigia omnis generis illo tempore. Obfceni canes, ominofi, mala portendentes, vt importunae volucres, odiofae, moleftae, mali ominis cantu. 471. Igitur ali. quoties Aetna illo anno ignibus arferat. Effet hactenus reperta cauffa caliginis totius anni. Aeftuantis Aetnae explofi ignes verbis a tempestate maris petitis defcribuntur. Omnino vndae flammis tribuuntur. Exempla dat Cerda. liquefacta

Armorum fonitum toto Germania coelo
Audiit; infolitis tremuerunt motibus Alpes. 475
Vox quoque per lucos volgo exaudita filentis
Ingens; et fimulacra modis pallentia miris
Vifa fub obfcurum noctis; pecudesque loquutae;
Infandum! fiftunt amnes, terraeque dehifcunt;
Et maeftum inlacrimat templis ebur, aeraque
fudant.

480

474 fonitus Menag. fec. Goth. fec. et Schol. Iuuenal. Sat. XI, III. inferre vult tonitrum Wakef. ad Lucret. II, 48. fonitum ex toto Venet. fonitu Goth. pr. 475 timuerunt Maret. pr. et Zulich. montibus Medic. a m. pr. cum aliis, etiam Romanus a m. fec. Probat et reponit montibus Wakef. modo appofuiffet, 476 eft audita Reg. ap. Martin. lacrimat Pierii Oblongus.

quid fint infoliti montes? 479 omncs Menag. pr.

480

faxa, quia maffa tum liquefcens mox lapidefcit. Eft quae vulgo Lava appellatur: cf, Aen. III, 576, et Carm. Aetna,

474. Arma in caelo vifa faepe narrata funt; nunc a Rheno. Videtur ei fuper ftitioni aurora borealis originem dediffe. Alpes faepe tremuisse Plinius notauit lib. II, fect, 82; mirum, hoc prodigium nunc raro nuntiari: faepius de Apenninis, An forte veteres glaciei perennis ruinas et percuffum inde folum et aerem pro terrae motu habuere?

477. fimulacra mirum in modum pallentia e Lu

cret. I, 124 funt defunctorum vmbrae. conf. Cerda, Mentibus hominum magno imminentis calamitatis metu percuffis spectra obiecta esse in locis folis, non infolens res eft. Mox 478 intell. boves vocales. vid. Tibull, II, 5, 78. Tum fiftunt umnes fe, confiftunt. Ad rem refer Horat. Carm. I, 2, 13 fqq. Vidimus flauum Tiberim— inde miraculo aucto ad fontem recurrunt amnes: caussa adiecta eft in terrae dehifcunt, fcil. motu ac ruina foli, qua obfeptus fluuii curfus eft. 480. ebur aeraque, funt figna ex ebore et aere; ea illacrimari crede

Proluit infano contorquens vertice filuas
Fluuiorum rex Eridanus, camposque per omnis
Cum ftabulis armenta tulit. Nec tempore eodem
Triftibus aut extis fibrae adparere minaces,
Aut puteis manare cruor ceffauit; et altae 485
Per noctem refonare, lupis vlulantibus, vrbes.
Non alias coelo ceciderunt plura fereno
Fulgura; nec diri toties arsere cometae.

481 Proruit Schol. Cruqu. Horat. Carm. IV, 4. vid. Burm. vertice alii. vid. eund. 482 Pronuntiandum Flujorum. facit hoc ad grauitatem versus. 483 armenta trahit Moret. fec. Zulich. edd. Ven. et Mediol. cum Regio Martini et Erf., quod follenne. vid. Burm. 484 haud ed. Mediol. minacis Gud. minantes alter Rottend. 485 Haut p. ed. Mediol. Nec p. Lutat. ad Stat. Theb. IV, 374. Aut putris Franc. altae Heinf. e Medic. et al. codd. et edd., h. magnae, proprie altis locis pofitae, tum altis aedibus, murisque, instructae; tandem fimpliciter magnae. Miro modo vir doctus, Wakef. ad Lucret. VI, 580 epitheton eo fpectare contendit, quod intra aedes altas, vt intra altas cauernas, fonus augetur. Obtinuerat hoc edd. inde ab Aldo vulgatas: obfedit inde Batauas edd. alte initio a Pulmannianis facto. Cuninghamius emendarat alta, vt Horat. Sat. I, 6, 43 magna fonabit. Reiskius coniectabat: altam fc. noctem. 486 Per noctes Leid. fec. 487 Jiniftro Gud. a m. sec.

bantur, forte dum tepido fudabant humore per tempus pluuium collecto. Adeo in re alioqui fatis obuia occaecati metu animi trepida

bant.

481. De arte poetae vid. Scalig. Poetic. V, 14, p. 278. Vt ira, rabies, fic furor et infania incitato flumini tri

buitur. Locum ante oculos

habuit Lucan. I, 408 fqq. Padi autem eluuies incredibiles faepe agrorum hominumque ftrages feciffe narrata eft. 485. Ad prodigia haec cf. disputata in Opusc. Vol. III, Proluf, XI et XIV. 487. Sereno tonuit. Huc refer Horat. Carm. I, 2, 3. 4. 488. v. Cicero de N. D. II, 5, §. 14.

« PreviousContinue »