Fas erat: in medium quaerebant;

Omnia liberius, nullo pofcente, ferebat.
Ille malum virus ferpentibus addidit atris,
Praedarique lupos iuffit,

legi memorat; at apud Senecam edi nec, ratio conftanter feruari. fignare folum recitat Macrob. Sat. I, 8, forte memoriae fraude. 128 lo. Schrader. coni. Omnia, et vberius. 130 moueri ventis Seru. Wakef. vbique inculcat fuam obferuationem paffiui vi media pofiti; ita quoque h. 1. mouere fe: quod a fententia alienum eft: in motu erat mare iam antea; nunc fuccedit motus violentus.

Mellaque decuffit foliis, ignemque remouit,
Et paffim riuis currentia vina repreffit:
Vt varias vfus meditando extunderet artis
Paullatim,

et fulcis frumenti quaereret her

bam;

131 discuffit Zulich. et fragm. Moret. fuppreffit Moret. pr., quod Burmanno placet; mihi non aeque, effet enim vulgare pro poetico. remouit poft moueri forte non fatis gratum. 132 rivos Ven. 133 et 135 ex more in fimili vocabulo variatur. Alii extuderet, extruderet, excuderet, (vt in vtroque Gothano) exfoderet: cf. Georg. IV, 315. medicando Menag. alter. Martin., male pro Vt. 134 Vt vitem et fulcis coni. Waddel.

herba Parrhaf.

Et duo

venere. 131. Non iam, vt femina flammae abstruante, folia rorem aliquem fa in venis filicis), lamelleum eliquabant: deterfum hoc mel eft foliis; vt filuis decuffus honor inf. II, 404. De melle hoc v. fup. ad Ecl. IV, 30. adde Plin. XVI, 8, f. 11. Ignem remouit Iupiter, quem iam ante Saturnio aeuo vfibus hominum adfuiffe neceffe eft ftatuere. Nunc eum Iupiter remouit, ita vt eius vfus ignoraretur, vtque adeo neceffe effet mox eum iterum reperire et filicum attritu elicere: cum ab eo reperto omnium artium initia, omnisque vitae cultura deducta fit. Hactenus ignis in venis filicum tamquam absconditus, abstrufus (vt mox vf. 135. et Aen. VI, 7 quaerit pars

tuit: Kρúfe dè πup Heliod. "Epy. 50. 132. riuis currentia vina: h. e. riuos vini fluentes. Sic copiam vini eloquebantur veteres, antiquiffimo phantafmate, ad magnam copiam declarandam, vt quafi e fontibus quibusdam huiusmodi flumina vinofa prodire dicerent. 133. Omnia haec Iupiter ita moderatus eft, eo confilio, vt vfu inuenirentur artes, vtque ingenium et industriam acuerent homines, medi. tando, exercendo, experiundo, Nota res. cf. Cerda, 134. frumenti herbam, noto more poetarum pro herba frumentacea, h. e. frumento, fegete: conf. Ecl. V, 26.

135

Vt filicis venis abstrufum excuderet ignem. Tunc alnos primum fluuii fenfere cauatas; Nauita tum ftellis numeros et nomina fecit, Pleiadas, Hyadas, claramque Lycaonis Arcton. Tum laqueis captare feras, et fallere visco,

135 Vt Heinf. e melioribus; antea Et S., vt in vtroque Goth. Eratque hoc haud dubie lenius: nifi etiam vt fulcis adfciueris. 136 Tunc alnos fluuii primum fcripti Heinf. quod Wakef. fequitur ex ed. ant. praeter Medic. et Gud. alueos Scheff. alnus Mentel. pr. a m. pr. 137 ftellas Menag. alter. Nauita cum ftellis laudat Seru. ad Aen. VI, 64. dum ed. Norib. 138 Pliadas alii: ita atque Hyadas fcribendum foret. Alii que adiiciunt. 139 Tunc Medic. a m. pr. laqueo vnus Mead. hibifco coni. virorum doctorum ap. Burm.

quaereret fulcis, aratione produceret, vfus; vt vfu, arte, pararentur frumenta.

natat alnus Miffa Pado. 137. Sidera locis fuis et nominibus notari coepere; Enumerantur autem ea, quae et lucidiffima funt et inter reliqua omnium prima obferuata, in primisque ad navigationis prima exordia in vfum vocata. 138. Arctos, vrfa maior, Helice, olim Callisto, Lycaonis filia, nota vel ex Ouid. Met. II, 505. clara vero tamquam fidus: vt fup. v. 5 clarissima mundi fidera. Nifi forte Virgilius graecum verfum ante oculos habuit: Anïádas I' Τάδας τε, κλυτήν τε Λυκά ovog "Аρжтоv.

136. Tum primum nauigatio inuenta. Multis modis variatum phantafina apud poetas: vide Tibull. I, 3, 35. Propert. II, 5, 43. Manil. I, 78 fq. Nec vitam pelago, nec ventis credere vota Audebant, fe quisque fatis nouiffe putabant. Le gendum faltem fua; Sante, nius emendabat: fua quis que fatis fola noffe puta bant. fenfere tamquam onus nouum, ipfi adhuc intacti: pro habuere, aluum vero nominat, quia paluftribus et littoribus gaudet: 139. Venatio et aucuGe. II, 451 Nec non et pium inuentum. Aues hic torrentem vndam leuis in- inter feras comprehenfae

لا

Inuentum, et magnos canibus circumdare fal

tus.

140

Atque alius latum funda iam verberat amnem;
Alta petens pelago que alius trahit humida lina.
Tum ferri rigor, atque argutae lamina ferrae,
(Nam primi cuneis fcindebant fissile lignum)

140 Inuentum: magnos vnus Arund. Inuentum eft: m. vnus Mead. 141 tam v. Gud. euerberat mallet Heinf. funda latum ed. lunt. ex Ald. pr. et sec., vt in Goth. pr. 142 Mutaui interpunctionem Heinfianam, quae mihi et olim displicebat: verberat amnem, alta petens; pelagoque alius tr. lam apud Servium erant, qui diftinguerent, vt nunc factum eft. Cum tamen displiceat copula in tertium vocabulum reiecta, Reiskius ingeniofe emendabat: Alta petens pelagosque, aut pelageque. Putari potest poeta variare voluisse numeros in: alta petens pelagoque, alioqui potuiffet efferre: Et pelago alta petens. Illud autem vix vfu firmes, quod in antiqua interpunctione loca alta de flumine memorabantur. ligna Menag. alt. 143 Alii ferae, farrae, lammina. 144 primum admodum multi. Verfum totum pro inferto habebat Iac. Bryant V. C.; et fateor me ipfum in ea fententia fuiffe. Verba quidem funt admodum ornata; et iterum Aen. VI, 181 cuneis et fissile robur Scinditur. Et XI, 137 Ro. bora nec cuneis fcindere ceffant: Verum alienum a eft id, quod inferitur, et fententiarum nexus inde languorem con.

latent, et notio earum ex ceteris eft elicienda; vt faepe facere neceffe eft in poetis. 141. Inuenta pifcatio. funda, Bélos, Quidio A. A. I, 763 iaculum, rete, in fluuium proiectum: itaque verberat amnem, qui iacit; fed audet iam pifcator non, vt in antiqua interpunctione, alta petens, ad medium fluvii alueum procedere; fed alta petens pelago, in ipfo

re

mari, in altum euectus, euerriculis pifcari: ita audaciae notio augetur ipfa voce, alta petens.

143. ferri rigorem poeta pro ipfo ferro rigido dixit; fequuti eum Manilius, Prudentius et alii. Intelligitur tamen h. 1. vfus ferri ad inftrumenta procudenda, fecurim inprimis, durati; adiicitur ferra, ferro iam in laminas cudi coeptor

Tum variae venere artes: labor omnia vicit 145 Inprobus et duris vrguens in rebus egeftas. Prima Ceres ferro mortalis vertere terram Inftituit: quum iam glandes atque arbuta facrae Deficerent filuae, et victum Dodona negaret. Mox et frumentis labor additus: vt mala cul

trahit. Iam primum ed. Ven. Enimuero Nam primi editum iam inde ab Aldd. findebant Cantabr. fiffile robur Leidenf. vnus a m. fec. 145 rates pro artes Ven. vicit recte Heinf. e melioribus non primus dedit fed reuocauit poft Ald. tert. Naugerii. Vulgo vincit. narrantur facta; non fententiofe dicta. 146 furgens Medic. a m. pr. 148 facra ed. Geneu. cum Seruio Dan. 149 Defuerant nonnulli apud Pierium. negarent Rom. 150 frus menti Gud. et Goth. fec. a m. pr. ex frumentis coni. Burm., fed haeret in labor. vid. Not. et m. culmus Gud. et a m. pr. Parrhal.