Page images
PDF
EPUB

ECLOGA X

GALLVS*)

ARGVMENTVM

C. Cornelius Gallus, de quo fupra ad Ecl, VI, 72 vide, amicam Lycoridem habuit, quam etiam elegis celebravit, faepe a Propertio, Ouidio, Martiale, aliisque lau datis; Seruius adeo ad v. 1 huius eclogae et Donatus Vita §. 38 libros eius quatuor fuiffe Amorum memorant, fub Lycoridis nomine editos. cf. Pompon. Sab. Is a perfida amica defertus, magno dolore oppreffus, in hoc carmine tamquam paftor aliquis in Arcadiae montibus ac filuis, fub antro aliquo proiectus, amores fuos deflere fingitur. Obiurgat poeta Naidas, quod

*) Conqueftio cum Gallo in fcriptis nonnullis. Conqueftio cum Gallo poeta de agris Medic.; et fic fere in fex feptemue aliis; etiam Pompon.

Sab.; quod non affequor, quorfum dictum fit. Poeta ad Gallum. De amore Galli confolatio Gudián. v. Burmann. ad b. l.

folae non adfuerint Gallo amoris curis confecto 8-12: cum tamen amoris et miferationis affectum teftatae ei fint ipfae inanimatae res, arbores et faxa, 13—15; tum greges cum paftoribus 16-20. Miferandi et confolandi cauffa acceffere ipfi dii: Apollo 21-23; Silvanus 24. 25; Pan 26-30. Tum Gallus, in lamenta et queftus erumpens, fuam fortem et infauftum amorem conqueritur; malle fe paftoris vitum agere 31—43. Nunc in caftris verfari amicam in Gallias profectam 44-49. Videtur tamen vel fic fibi repente in rus migraffe et aliis curis amoris tormenta leuare 50—61; fed amoris mox impatientia victus nulla inde folatia expectat 62-69. Praemittitur exordium poetae, cum epilogo, quo fingularem Galli amorem teftatum facit. Habet hoc carmen miram artem ac fuauitatem; primum in eo, quod omnia, ad maiorem Galli dignitatem, non modo ad vitam paftoritiam, fed ad tempora heroica, in quibus permifti mortalibus dii viuerent, relata et ex fenfibus et opinionibus iftorum faeculorum adumbrata funt; quare etiam ferre debemus, fi quae paullo altiore ac grauiore Spiritu hic dicta reperiamus; deinde vero quoniam impotentis et Spreti amoris aeftus ille ac furor, in omnes partes animum rapiens, ipfum legentis animum commouere videtur; quamquam hac in parte Theocriti veftigiis inftitit, Idyll. I, vnde, quae de Daphnide dicta erant, in Gallum transtulit, vt multa tantum latinis verbis reddiderit, in aliis autem cum eo certauerit; vniuerse vero a fimplicitate et venuftate paftoritii carminis et Theocritea fuauitate in plerisque recefferit.

Iam de Lycoride addunt Interpretes Seruio duce: fuisse eius verum nomen Cytheridem, et effe eam eamdem cum Antonii amica illa, mima, ex Ciceronis Philipp. II, 24. 25, ad Att. X, 10 et 16, ad Diu. IX, 26. cf. Plutarch. Vita Antonii p. 74 ed. Brian. Plin. VIII, 16 infami, cuius nomen verum fuit Volumnia, quo

1

niam Volumnii Eutrapeli liberta effet. Quod cum ferri poffit: illud alterum, quod, de temporum ratione Securi, contendunt ex Seruio ad v. 1, eam propterea Gallum deftituiffe, quod Antonium ad Gallias euntem fequuta effet, quo v. 22 fqq. 46 fqq. referunt, fidem non habet. Nam primum Antonius Cytheridem iam ante 709 dimiferat; adeoque ante id tempus, quo haec poft reliquas omnes ecloga fcribi potuit; ea enim de re iam Ciceronis Philipp. II, 28, §. 69 locus eft. Decima autem haec ecloga ante 717 vix fcripta eft, vt paullo poft videbimus. Deinde vero iis annis, quibus haec ecloga fcripta effe poteft, Antonius in Oriente, non in Gallia, fuit. Quae omnia docte demonftrauit Martin. ad v. 22. Neque ferri poteft doctiff. Morgagni (Opufc. mifcell. T. III, epist. Aemil. pr.) fententia, qui, cum Seruium amplecteretur, et Antonii in Gallias profectionem aliquam circumfpiceret, illam arripuit, cum Quaefturam Romae petiiffet, et inde ad Caefarem, qui tum in Galliis bellum gerebat, rediret, quae res ad annum 702 Pompeio Cof. fine Collega referenda esset; quod fieri non poteft, fi Ecloga haec vltimo loco fcripta eft, vt verfus primus declarat. Fontaninus, vir longe doctiffimus, in Hift. litt. Aquilei. p. 28 de fuga Antonii intelligit, cum ad Mutinam 711 victus in Galliam vlteriorem fe reciperet, et M. Aemilium Lepidum fibi iungeret. Sed vt alia ne memorem, neque tum quidquam ad Rhenum geftum, quem memorat poeta v. 45. Enimuero non nifi anno 717 V. C. ineunte, M. Agrippa, L. Caninio Gallo Coff., ab Agrippa Cof. exercitus Romanus in Gallias ductus Rhenum transiit. v. Dio XLVIII, c. 49. conf. Martin. ad hanc Eclog. et Vita Virg. ad a. 717; cum quo exercitu Lycoris militem aliquem fequi potuit, dum interea Gallus fub Augufto ad Pompeianas claffes ab Italiae littoribus arcendas in armis effet, aut in alia expeditione ver faretur. Ita expedita eft fententia verfuum: Tu pro

cul a patria

[ocr errors]

Alpinas ah dura niues et frigora Rheni Me fine fola vides. De v. 44 Nunc infanus amor duri me Martis in armis Tela inter media atque aduerfos detinet hoftes; ad e. l. accuratius eft disputatum. Iof. Scaliger hanc Eclogam Dorica dialecto verfam vulgauit.

Extremum hunc, Arethusa, mihi concede labo

rem.

Pauca meo Gallo, fed, quae legat ipfa Lycoris, Carmina funt dicenda: neget quis carmina Gallo? Sic tibi, quum fluctus fubterlabere Sicanos, Doris amara fuam non intermifceat vndam. 5

1 hunc deerat Zulich. cum Medic. a m. pr. hinc Ven. 4 Subterlabare vnus Moreti. interlabare Parrhaf. fubter labere diuilim Medic. Sicanos, nunc prima breui. v. ad Aen. I, 557. 5 Doris amica Zulich. amata ed. Dan. Heinf., vitium ex edd. Pulmann.

in multas propagatum.

1. Arethufam, Nympham ac perfidia, et, tam bonum Siciliae, vt in carmine buco- ac conftantem amatorem inlico, pro Mufa, inuocat. cf. digne deferuiffe, vt poeniEclog. VII, 21 Nymphae teat. 4. fluctus fubterLibethrides. Quidni enim labere Sicanos, maris Siculi, paftor Siculus, vt Pana alios- Ionii; vnde Doris amara que deos agreftes, ita numi- pro aqua falfa ac marina. na locorum, inuocet! nec Videtur hoc primus aliquis propterea nymphae mutan- ex Alexandrinis poetis notur in Mufas. Sollenne au- vasse, vt Nerei coniugem tem Nymphas inuocari etiam hanc et Nereidum matrem extra bucolica; vt Coluthus (Met. II, 268. 269) pro mari carmen orditur Núna diceret. Nota eft vel ex Τρωιάδες 2. fed quae Mofchi fragm. VII de fonte legat ipfa Lycoris fcil., vt hoc Siciliae et eius cum Alet erubefcat de leuitate fua pheo, flumine Elidis, inter

Incipe; follicitos Galli dicamus amores,
Dum tenera adtondent fimae virgulta capellae.
Non canimus furdis: refpondent omnia filuae.

Quae nemora, aut qui vos faltus habuere,
puellae

Naides, indigno quum Gallus amore periret? ro Nam neque Parnasi vobis iuga, nam neque Pindi Vlla moram fecere, neque Aonie Aganippe.

7 tenera tondent vnus Moreti.

adtondunt alius. Dum fimac

adtondent Ven. 9 qui nos Ven. et v. 11 nobis. 10 Naides Heinf. repofuit cum Medic. et optimis; nam Naiades est quadrifyllabum. Nais, Naides. At Naïas, Naïades. Ita tamen iam correxerant Egnat. et Nauger. Ald. tert. et hinc deductis. peribat in Medic. a m. fec. cum Gud., it. in Rom. Pierii. ex poetica ratione a vulgari recedente melius: ὅκα Δάφνις ετάκετο quod Pierius comparat. 11 Parnafi per fimplex s Heinf. cum optimis codd. fcribit. cf. Pier. nobis Ven. 12 Aoniae Aganippae Heinf. reposuerat; ita ad iuga erat referendum: atqui montem Aganippen nemo nouit;

curfu fabula, operofe excuffa a Cluuer. in Sic. ant. v. Ouid. Met. V, 513 fqq. conf. Aen. III, 694, ornauit eam Statius Silu. I, 2, 203 sq. Theb. I, 271. IV, 238, vtrobique noftrum expreffit. cf. D'Oruille Sicula I, pag. 198. Add. Avien. Defcr. Orb. 1175 et Wernsd. 6. follicitos amores, qui animum follicitum reddunt, cruciant, Toλuunding, movλvμéρuvos. Theocrit. X, 20 'OpÓVTIGTOS "Epwc. 8. refpondent, refonant, per echo. cf. Pope Paftor. II, 13 fqq.

9 fqq. Solae Naides non adfuiftis Gallo moerenti. Ex Theocrit. Idyll. I, 66 fqq. Pope ibid. v. 23, Milton in Monodia, Lycida: where were ye Nymphs etc. 10. indigno amore, quo dignus non erat; cum meliore flam

ma, vt Horat. Od. I, 27, dignus effet tam obnoxius, tam conftans amator, non vt a perfida et leui puella fperneretur. Naides fontium et amnium deae funt, itaque Parnaffus et Pindus respectu fontium memorantur; vt in Helicone Aganippe eft. Ao

« PreviousContinue »