185 Hanc tamen immēnsam Calchās attollere mõlem Nē recipi portis, aut dūcī in moenia posset, Nam si vestra manus viōlāsset dōna Minervae, 190 Tum magnum exitium-quod di prius ōmen in 195 200 ipsum Convertant! Priami imperiō Phrygibusque futurum; Sin manibus vestrīs vestram ascendisset in urbem, Hic aliud maius miserīs multōque tremendum Sibila lambebant linguis vibrantibus ōra. Diffugimus vīsū exsanguēs. Illi agmine certō Lãocoonta petunt; et primum parva duōrum Corpora nātōrum serpēns amplexus uterque 215 Implicat et miserōs morsū dēpāscitur artūs; Post ipsum, auxilio subeuntem ac tēla ferentem, 220 Corripiunt, spirisque ligant ingentibus; et iam Bis medium amplexī, bis collō squāmea circum Terga dati, superant capite et cervicibus altis. Ille simul manibus tendit divellere nōdōs, Perfūsus saniē vittās ātrōque venenō, Clāmōrēs simul horrendōs ad sidera tollit, Quālis mūgītus, fūgit cum saucius āram Taurus et incertam excussit cervice securim. 225 At gemini lāpsū dēlūbra ad summa dracōnēs. Effugiunt saevaeque petunt Tritōnidis arcem, Sub pedibusque deae clipeïque sub orbe teguntur. Tum vērō tremefacta novus per pectora cunctis Insinuat pavor, et scelus expendisse merentem 230 Lãocoonta ferunt, sacrum qui cuspide rōbur Laeserit et tergō scelerātam intorserit hastam. Dūcendum ad sēdēs simulācrum ōrandaque divae Numina conclamant. Dīvidimus mūrōs et moenia pandimus urbis. 235 Accingunt omnēs operī, pedibusque rotārum Subiciunt lāpsūs, et stuppea vincula collō Intendunt. Scandit fātālis māchina mūrōs, Pueri circum innuptaeque puellae Fēta armis. Sacra canunt, fūnemque manū contingere gaudent. 240 Illa subit, mediaeque mināns inlābitur urbi. Ō patria, ō dīvum domus Īlium, et incluta bellō Moenia Dardanidum! quater ipsō in līmine portae Substitit, atque uterō sonitum quater arma dedere; Instāmus tamen immemores caecique furore, 245 Et mōnstrum infēlīx sacrātā sistimus arce. Tunc etiam fātīs aperit Cassandra futūris Ōra, dei iussū nōn umquam credita Teucrīs. Nōs dēlubra deum miseri, quibus ultimus esset Ille dies, fēstā vēlāmus fronde per urbem. 250 Vertitur interea caelum et ruit oceanō Nox, Laxat claustra Sinōn. Illōs patefactus ad aurās 260 Reddit equus, laetique cavō sē rōbore prōmunt Thessandrus Sthenelusque ducēs et dīrus Ulixēs, Demissum lapsi per fūnem, Acamāsque, Thoāsque, Pēlīdēsque Neoptolemus, prīmusque Machāōn, Et Menelaus, et ipse doli fabricator Epēos. 265 Invādunt urbem somno vīnōque sepultam ; Caeduntur vigilēs, portisque patentibus omnes Accipiunt socios atque agmina cōnscia iungunt. Tempus erat quō prīma quies mortalibus aegris Incipit et dōnō dīvum grātissima serpit. 270 In somnis, ecce, ante oculos maestissimus Hector Vīsus adesse mihi, largōsque effundere flētūs; Raptātus bīgīs, ut quondam, aterque cruentō Pulvere, perque pedēs trãiectus lōra tumentēs. Ei mihi, qualis erat! quantum mūtātus ab illō 275 Hectore, qui redit exuvias indūtus Achilli, Vel Danaum Phrygiōs iaculātus puppibus īgnēs! Squalentem barbam et concrētos sanguine crīnēs. Vulneraque illa gerēns, quae circum plūrima mūrōs Accepit patriōs. Ultrō flēns ipse vidēbar 280 Compellare virum et maestās exprōmere vōcēs : "O lux Dardaniae, spēs ō fidissima Teucrum, Quae tantae tenuere morae? quibus Hector ab ōris Exspectate venis? ut te post multa tuōrum Fūnera, post variōs hominumque urbisque labōrēs 285 Dēfessi aspicimus! quae causa indigna serēnōs Foedavit vultūs? aut cur haec vulnera cernō?" 290 Ille nihil, nec mẽ quaerentem vāna morātur, Sed graviter gemitūs īmō dē pectore dūcēns, "Heu fuge, nāte deā, tēque hīs" ait “ēripe flammis. Hostis habet mūrōs; ruit altō ā culmine Trōia. Sat patriae Priamōque datum; si Pergama dextrā Defendi possent, etiam hāc dēfēnsa fuissent. Sacra suōsque tibi commendat Trōia Penātēs; Hōs cape fātōrum comitēs, his moenia quaere, 295 Magna pererrātō statues quae denique ponto." Sic ait, et manibus vittās Vestamque potentem Aeternumque adytis effert penetralibus ignem. Diversō interea miscentur moenia luctu, 300 305 Et magis atque magis, quamquam secrēta parentis Ascensū superō, atque arrectīs auribus adstō: Tum vērō manifesta fidēs, Danaumque patescunt 310 Insidiae. Iam Deiphobī dedit ampla ruīnam, Vulcanō superante, domus, iam proximus ārdet Ucalegōn; Sigēa īgnī freta lāta relucent. Exoritur clamorque virum clangorque tubārum. Arma āmēns capiō; nec sat ratiōnis in armīs; 315 Sed glomerāre manum bellō et concurrere in arcem Cum sociis ardent animi; furor iraque mentem "Quō rēs summa locō, Panthū? quam prendimus arcem?" Vix ea fātus eram, gemitū cum tālia reddit : 325 Dardaniae. Fuimus Trões, fuit Ilium et ingens Oppositi; stat ferri aciēs mūcrōne coruscō Et gener auxilium Priamō Phrygibusque ferebat, 345 Infelix, qui nōn spōnsae praecepta furentis Audierit. Quōs ubi cōnfertōs audēre in proelia vīdī, FRIEZE'S AENEID — 5 |