P. VERGILI MARONIS GEORGICON LIBER PRIMUS QUID faciat laetas segetes, quo sidere terram vertere, Maecenas, ulmisque adiungere vites conveniat, quae cura boum, qui cultus habendo sit pecori, apibus quanta experientia parcis, hinc canere incipiam. vos, o clarissima mundi lumina, labentem caelo quae ducitis annum ; Liber et alma Ceres, vestro si munere tellus Chaoniam pingui glandem mutavit arista, poculaque inventis Acheloïa miscuit uvis; et vos, agrestum praesentia numina, Fauni, ferte simul Faunique pedem Dryadesque puellae : munera vestra cano. tuque o, cui prima frementem fudit equum magno tellus percussa tridenti, Neptune; et cultor nemorum, cui pinguia Ceae ter centum nivei tondent dumeta iuvenci ; ipse nemus linquens patrium saltusque Lycaei Pan, ovium custos, tua si tibi Maenala curae, adsis, o Tegeaee, favens, oleaeque Minerva inventrix, uncique puer monstrator aratri, et teneram ab radice ferens, Silvane, cupressum; dique deaeque omnes, studium quibus arva tueri, ΤΟ 20 30 quique novas alitis non ullo semine fruges, quique satis largum caelo demittitis imbrem ; tuque adeo, quem mox quae sint habitura deorum concilia incertum est, urbesne invisere, Caesar, terrarumque velis curam, et te maximus orbis auctorem frugum tempestatumque potentem accipiat, cingens materna tempora myrto; an deus inmensi venias maris ac tua nautae numina sola colant, tibi serviat ultima Thule, teque sibi generum Tethys emat omnibus undis; anne novum tardis sidus te mensibus addas, qua locus Erigonen inter Chelasque sequentes panditur; ipse tibi iam bracchia contrahit ardens Scorpios et caeli iusta plus parte reliquit ; quidquid eris-nam te nec sperant Tartara regem nec tibi regnandi veniat tam dira cupido, quamvis Elysios miretur Graecia campos nec repetita sequi curet Proserpina matremda facilem cursum atque audacibus adnue coeptis, 40 ignarosque viae mecum miseratus agrestes ingredere et votis iam nunc adsuesce vocari. vere novo gelidus canis cum montibus umor liquitur et Zephyro putris se glaeba resolvit, depresso incipiat iam tum mihi taurus aratro ingemere, et sulco attritus splendescere vomer. illa seges demum votis respondet avari agricolae, bis quae solem, bis frigora sensit; illius inmensae ruperunt horrea messes. at prius ignotum ferro quam scindimus aequor, ventos et varium caeli praediscere morem cura sit ac patrios cultusque habitusque locorum, et quid quaeque ferat regio et quid quaeque recuset. hic segetes, illic veniunt felicius uvae, arborei fetus alibi, atque iniussa virescunt gramina. nonne vides croceos ut Tmolus odores, India mittit ebur, molles sua tura Sabaei, 36 sperent. 50 at Chalybes nudi ferrum, virosaque Pontus et segnem patiere situ durescere campum ; 60 saepe etiam steriles incendere profuit agros, atque levem stipulam crepitantibus urere flammis : sive inde occultas vires et pabula terrae pinguia concipiunt, sive illis omne per ignem excoquitur vitium atque exsudat inutilis umor, seu plures calor ille vias et caeca relaxat spiramenta, novas veniat qua sucus in herbas seu durat magis, et venas adstringit hiantes, ne tenues pluviae rapidive potentia solis acrior aut Boreae penetrabile frigus adurat. multum adeo, rastris glaebas qui frangit inertes ;; vimineasque trahit crates, iuvat arva, neque illum nec tamen, haec cum sint hominumque boumque labores versando terram experti, nihil inprobus anser Strymoniaeque grues et amaris intuba fibris officiunt aut umbra nocet. Pater ipse colendi haud facilem esse viam voluit, primusque per artem movit agros, curis acuens mortalia corda, nec torpere gravi passus sua regna veterno. ante Iovem nulli subigebant arva coloni; ne signare quidem aut partiri limite campum fas erat in medium quaerebant, ipsaque tellus omnia liberius nullo poscente ferebat. ille malum virus serpentibus addidit atris, 106 fuentes. 120 praedarique lupos iussit pontumque moveri, |