Page images
PDF
EPUB

LIBRI TERTII ARGUMENTUM.

"ORDITUR poëta librum ab expositione argumenti (1, 2): tractare se argumentum ab aliis intactum, unde novam laudem Mantuæ suæ sit paraturus (3-39). Inde favorem ac studium Mæcenatis sibi expetit (40-48).

"Procedit præceptio a fetura armentorum. Legendæ primo loco bonæ matres; notæ bonarum vaccarum (49—62); admissura ita curanda, ut et bos et taurus in juventa constituti sint (63-71); notæ equi generosi et ad admissuram idonei (72—122). Tum ea, quæ ante admissuram sunt curanda (123-137). Cura matrum gravidarum (138–156). Cura vitulorum (157—178). Cura pullorum equinorum (179-208); imprimis arcendi illi a nimia Venere; inter quæ locum de Veneris stimulantis furore persequitur (209-285). Post curam armentorum progreditur ad curam pecudum, cum præfatione de difficultate argumenti cum dignitate pertractandi (286-293). Primum de ea cura, quæ ad pecudes in stabulis habendas spectat (294-321); tum de pastione vere orto (322-338), cum excursione in narrationem de Nomadibus Afris et Scythis (339-383); præcepta de studio lanarum (384-393), et lactis (394-403). Cura canum (404— 413). Monita de cavendis animantibus noxiis (414-439), et de avertendis morbis (440-473). Ita aditum sibi parat ad locum de peste auctumnali armentorum ac gregum nobilissimum (474, ad fin.)" H. Et primum quidem de morbi causa et ratione agitur (474—485); tum de variis animalium generibus, quæ illo morbo correpta fuerint: de pecoribus et minoribus animalibus domesticis (486-497), de armentis (498-536), de feris (537— 540), de aliis bestiis (541-547); denique de omnium remediorum vanitate (548-566).

LIBER TERTIUS.

TE quoque, magna Pales, et te memorande canemus
Pastor ab Amphryso, vos, silvæ amnesque Lycæi.
Cetera, quæ vacuas tenuissent carmine mentes,
Omnia jam vulgata. Quis aut Eurysthea durum,
Aut illaudati nescit Busiridis aras?

5

Cui non dictus Hylas puer, et Latonia Delos, Hippodameque, humeroque Pelops insignis eburno, Acer equis? Tentanda via est, qua me quoque possim Tollere humo, victorque virum volitare per ora. Primus ego in patriam mecum, modo vita supersit, 10 Aonio rediens deducam vertice Musas,

Primus Idumæas referam tibi, Mantua, palmas;
Et viridi in campo templum de marmore ponam
Propter aquam, tardis ingens ubi flexibus errat
Mincius, et tenera præduxit arundine ripas.
In medio mihi Cæsar erit, templumque tenebit.
Illi victor ego et Tyrio conspectus in ostro
Centum quadrijugos agitabo ad flumina currus.
Cuncta mihi, Alpheum linquens lucosque Molorchi,
Cursibus et crudo decernet Græcia cæstu ;

15

20

Ipse, caput tonsæ foliis ornatus olivæ,

Dona feram. Jam nunc sollemnes ducere pompas

Ad delubra juvat, cæsosque videre juvencos;

Vel scena ut versis discedat frontibus, utque
Purpurea intexti tollant aulæa Britanni.

25

In foribus pugnam ex auro solidoque elephanto

Gangaridum faciam, victorisque arma Quirini;
Atque hic undantem bello magnumque fluentem
Nilum, ac navali surgentes ære columnas.

Addam urbes Asiæ domitas, pulsumque Niphaten, 30
Fidentemque fuga Parthum versisque sagittis,

Et duo rapta manu diverso ex hoste tropæa,
Bisque triumphatas utroque ab litore gentes.
Stabunt et Parii lapides, spirantia signa,
Assaraci proles, demissæque ab Jove gentis
Nomina, Trosque parens et Troja Cynthius auctor.
Invidia infelix Furias amnemque severum
Cocyti metuet, tortosque Ixionis angues
Immanemque rotam, et non exsuperabile saxum.
Interea Dryadum silvas saltusque sequamur
Intactos, tua, Mæcenas, haud mollia jussa.

Te sine nil altum mens inchoat. En age, segnes
Rumpe moras; vocat ingenti clamore Citharon,
Taygetique canes, domitrixque Epidaurus equorum,
Et vox adsensu nemorum ingeminata remugit.
Mox tamen ardentes accingar dicere pugnas
Cæsaris, et nomen fama tot ferre per annos,
Tithoni prima quot abest ab origine Cæsar.

Seu quis, Olympiacæ miratus præmia palmæ,
Pascit equos, seu quis fortes ad aratra juvencos:
Corpora præcipue matrum legat. Optuma torvæ
Forma bovis, cui turpe caput, cui plurima cervix,
Et crurum tenus a mento palearia pendent;
Tum longo nullus lateri modus; omnia magna,
Pes etiam; et camuris hirta sub cornibus aures.
Nec mihi displiceat maculis insignis et albo;
Aut juga detractans, interdumque aspera cornu,
Et faciem tauro propior, quæque ardua tota,
Et gradiens ima verrit vestigia cauda.
Ætas Lucinam justosque pati hymenæos

35

40

45

50

55

55

60

Desinit ante decem, post quatuor incipit annos;

[merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]
« PreviousContinue »