Translate two of the following passages and answer the questions on the passages

chosen.

1. Huc cum venisset (Themistocles) et in praesentia rex abesset, quo maiore religione se receptum tueretur, filiam eius parvulam arripuit et cum ea se in sacrarium quod summa colebatur caerimonia coniecit. Inde non prius egressus est quam rex eum data dextra in fidem reciperet.-Themistocles, 8.

a) Explain the use of quo.

b) Write the principal parts of tueretur.

c) What is the force of the suffix in sacrarium?

d) Account for the mood of reciperet.

e) Decline fidem.

2. In his (viris) autem cognitum est quanto antestaret eloquentia innocentiae. Quamquam enim adeo excellebat Aristides abstinentia ut unus post hominum memoriam, quem quidem nos audierimus, cognomine Iustus sit appellatus, tamen a Themistocle collabefactus, testula illa exsilio decem annorum multatus est.-Aristides, 1.

a) Account for the case of innocentiae and of quem.

b) Explain the mood of antestaret.

c) If quamquam were changed to cum, what would excellebat become?

d) Account for the mood and tense of sit appellatus.

3. At ille post non multo sua sponte ad exercitum rediit et ibi non stolida, sed dementi ratione cogitata patefecit. Non enim mores patrios solum, sed etiam cultum vestitumque mutavit. Apparatu regio utebatur, veste Medica; satellites Medi et Aegyptii sequebantur; epulabatur, more Persarum, luxuriosius quam qui aderant perpeti possent.-Pausanias, 3.

a) Account for the case of multo.

b) Write the third person singular of the present and the future indicative passive of patefecit.

c) Decline cultum in the singular.

d) Write the principal parts of perpeti.

4. Hic uxorem numquam duxit. In quo cum reprehenderetur a Pelopida, qui filium habebat infamem, maleque eum in eo patriae consulere diceret, quod liberos non relinqueret, "Vide," inquit, "ne tu peius consulas, qui talem ex te natum relicturus sis."-Epaminondas, 10.

a) What is the antecedent of quo?

b) Write the superlative of male.

c) Write the principal parts of consulere.

d) Account for the mood of relinqueret; of relicturus sis.

e) Decline tu.

Monday, June 18, 1906

LATIN F-SALLUST

I Translate into English:

1.30-3.30 p. m.

Ea res in primis studia hominum accendit ad consulatum mandandum M. Tullio Ciceroni. Namque antea pleraque nobilitas invidia aestuabat, et quasi pollui consulatum credebant, si eum quamvis egregius homo novus adeptus foret. Sed ubi periculum advenit, invidia atque superbia post fuere. Igitur comitiis habitis consules declarantur M. Tullius et C. Antonius. Quod factum primo popularis coniurationis concusserat. Neque tamen Catilinae furor minuebatur, sed in dies plura agitare: arma per Italiam locis opportunis parare, pecuniam sua aut amicorum fide sumptam mutuam Faesulas ad Manlium quendam portare, qui postea princeps fuit belli faciundi.- Catilina, 23-24

2 What is the force of the tense of aestuabat? What is meant by a homo novus? What can you say of the position of igitur? Give the derivation of egregius and pecuniam. Does the statement quod . . . concusserat refer to Antonius as well as to Cicero? Give reason for your answer. Account for the mood of agitare.

3 Translate into English:

Postquam Caesar dicundi finem fecit, ceteri verbo alius alii varie adsentiebantur. At M. Porcius Cato rogatus sententiam huiusce modi orationem habuit:

Longe mihi alia mens est, patres conscripti, cum res atque pericula nostra considero, et cum sententias non nullorum ipse mecum reputo. Illi mihi disseruisse videntur de poena eorum, qui patriae, parentibus, aris atque focis suis bellum paravere; res autem monet cavere ab illis magis quam, quid in illos statuamus, consultare. Nam cetera maleficia tum persequare, ubi facta sunt; hoc nisi provideris ne accidat, ubi evenit, frustra iudicia implores: capta urbe nihil fit reliqui victis. Sed, per deos immortalis, vos ego appello, qui semper domos, villas, signa, tabulas vestras pluris quam rem publicam fecistis. . . Non agitur de vectigalibus neque de sociorum iniuriis: libertas et anima nostra in dubio est.

-Catilina, 52

4 What kind of man was Cato? What was the effect of this speech of his? Give all the participles of cavere; all the infinitives of victis. Account for the case of sententiam, pluris; for the mood of persequare. What determines the mood of statuamus? Account for the number of est.

Monday

LATIN F -SALLUST

1.30-3.30 p. m.

The translation should be exact; but clear and idiomatic English is required. I Translate into English:

Interea Manlius in Etruria plebem sollicitare, egestate simul ac dolore iniuriae novarum rerum cupidam, quod Sullae dominatione agros bonaque omnia amiserat; praeterea latrones cuiusque generis, quorum in ea regione magna copia erat; non nullos ex Sullanis coloniis, quibus lubido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerat.

Ea cum Ciceroni nuntiarentur, ancipiti malo permotus, quod neque urbem ab insidiis privato consilio longius tueri poterat neque, exercitus Manli quantus aut quo consilio foret, satis compertum habebat, rem ad senatum refert, iam antea volgi rumoribus exagitatam. Itaque, quod plerumque in atroci negotio solet, senatus decrevit, darent operam consules, ne quid res publica detrimenti caperet. Catilina, 28-29.

2 Explain the reference in iniuriae. How many years had elapsed since the Sullae dominatio? Explain the construction of generis, consilio, detrimenti. Account for the mood of darent, caperet. What technical name was given to the decree mentioned at the end of this passage? 3 Translate into English:

Sed Catilina, postquam videt montibus atque copiis hostium sese clausum, in urbe res advorsas, neque fugae neque praesidi ullam spem, optumum factu ratus in tali re fortunam belli temptare, statuit cum Antonio quam primum confligere. Itaque contione advocata huiusce modi orationem habuit:

'Compertum ego habeo, milites, verba virtutem non addere, neque ex ignavo strenuum neque fortem ex timido exercitum oratione imperatoris fieri. Quanta cuiusque animo audacia natura aut moribus inest, tanta in bello patere solet. Quem neque gloria neque pericula excitant, nequiquam hortere; timor animi auribus officit. Sed ego vos, quo pauca monerem, advocavi, simul uti causam mei consili aperirem.

Scitis equidem, milites, socordia atque ignavia Lentuli quantam ipsi nobisque cladem attulerit, quoque modo, dum ex urbe praesidia opperior, in Galliam proficisci nequiverim-Catilina, 57-58.

4 Explain the construction of factu, auribus. Give the genitive and vocative singular of Antonio; the nominative singular and genitive plural of moribus. What is the derivation of contione? Account for the mood of hortere. Explain the reference in socordia . . . Lentuli.