Page images
PDF
EPUB

non ignarus; nam videt: 'sed qui non valde sit causarum peritus, id est simplex, anεpos.1 308 SAXI DE VERTICE pro 'montis'. contra in sexto [360] montem pro saxo posuit, ut 'prensantemque uncis manibus capita aspera montis'. 309 MANIFESTA FIDES non somnii, ut quidam 25 volunt, sed fraudis Graecorum: nam et hoc sequitur 'Danaumque patescunt insidiae'. quamvis alii hoc ad Laocoontis interitum, alii ad responsa Cassandrae applicent. 310 IAM DEIPHOBI quia ipse post mortem Paridis Helenam duxit uxorem: unde ei Graecos graviter constat esse iratos, de quo in sexto [495] plenius narratur. 311 PROXIMVS ARDET VCALEGON 30 proximus Deiphobo. rem domus ad personam transtulit. et est τὸ αἴτιον : hoc est causativum; ideo enim ardet, quia proximus est: ut [ecl. 9, 28]: 'Mantua vae miserae nimium vicina Cremonae'. PROXIMVS ARDET VCALEGON] bene ergo primam Deiphobi domum dicit invasam, apud quem Helena fuerat, secundum Vcalegonem posuit, quem iuxta Homerum [г 138] 35 in consiliis et amicitia constat Priami fuisse.

COD. D ADD. 3 diminutione: veluti si dicas et minus atque minus [hucusque E] et ut pro utcumque [eadem Steph. Fabr. Dan., nisi quod dicat minus exhibent priore et om cum E] ponitur tamen alibi magis atque magis pro vehementer, sicut etiam [atque etiam add. Fabricius], quod crebro est apud Ciceronem lectum 6 domus. et argumentum, si non auditus est strepitus armorum et urbis captae clamor ab Aenea. 12 animalibus: ut apud Terentium [Andr. 933]: 'arrige aures Pamphile'

APP. 3 deminutione C ut ut est HML2: om CE minus atque minus im add. M2 fortasse intercidisse Aen. 12, 616 suspicatur Thilo 4 cedit C1 6 OBIECTA M 7 est om C res mobiles C 8 e om L1 Clarescunt. Ingruit P INCIPIT M 9 italis e. r. p. (sic) C: i. et p. c. (sic) LH <> Pauly 16 fluxo et largoque C: fluxit ut 1. Scioppius 16s cf. Schol. Veron. p.423 17 qui: quia H accepit: id est a torrendo sscr. Ca cui et L 18 xuaрpov LHC2: xuαρov C1: chimaron M: χείμαρρον vulgo crescit - 19 lonμepía: restituta aequi noctio miseria (m delevit, me sscr. C) C: restituta aequinoctio ionuɛpía Bergk pía LH: inmeria M: lonuɛpíav Fabricius 21 fluvi C supra-ignis om C 22 qui om C1 23 anρоs C: anipos LH: om M Accipiens. Saxi P 24 pensantemque CP: prensantem L

εισμε

25 somni L1 26 nam om C He corr.

esse om C

quae P post: ad P 30 plenius in s. P

hos H 28 casandrae C DEIPHEBI L: 29 graviter graecos P conptat C 31 proximus: id est Pad 31 rem -33 Cremonae im MЕ doñ. (i. Donatus?) et solus E: id ipsum enim est quod Mantua ve. sicut enim Mantua luit Cremonensium poenas, ita tualegon (¿. Vcalegon) D<e>iphobi 31 est om M To etion (to) C: M e corr.: toλetiov H 32 ideo: id est P est om C 33 ve HM 34 ergo seclus. Thilo primam Thilo ad Schol. Veron. ad l. proximo C1: -am C2 dei phobo C1: dei phoebi C2

35 Vcalegontem Madvig

MPV

MP

Vcalegon, Sigea igni freta lata relucent.
exoritur clamorque virum clangorque tubarum.
arma amens capio; nec sat rationis in armis,

sed glomerare manum bello et concurrere in arcem 315
cum sociis ardent animi; furor iraque mentem
praecipitant, pulchrumque mori succurrit in armis.
Ecce autem telis Panthus elapsus Achivom,
Panthus Othryades, arcis Phoebique sacerdos,
sacra manu victosque deos parvomque nepotem
ipse trahit, cursuque amens ad limina tendit.

320

312 Vcalego a a. corr. de nomine cf. Hom. T 148 A. Ludwig S. B. d. Kgl. böhm. Ges. d. W. 1897 VI 317 PRAECIPITAT Py1 contra Serv. 318 achivum abc: y e corr.: ACH [...] P PARVVM II. 321 CVRRV

P a. corr.

SERV. 312 SIGEA duo sunt Troiae promunturia, Rhoeteum et Sigeum, quod dictum est propter Herculis taciturnitatem, qui prohibitus hospitio a Laomedonte simulavit abscessum, et inde contra Troiam per silentium venit, quod dicitur ory. FRETA LATA RELVCENT incendii magnitudinem voluit significare, non hoc describere. [[ut nobis ostenderet】 5 quam lata sint.]] 'lata' autem ideo, quia se angustiae Pontici oris illic dilatant', ut Sallustius [hist. frg. 3, 62 M.] dixit.] 313 CLAMORQVE VIRVM sive qui caedebantur, sive qui caedebant. CLANGOR Graecum est: nam xλayyy dicitur. Tillud sane sciendum est, quia morem tetigit expugnationis; plerumque enim ad tubam evertuntur civitates, sicut Albam Tullus Hostilius 10 iussit everti [Enn. ann. 140 V.2]. 314 AMENS qui nec somniis credidi, nec rebus aspectis. [[quamvis quidam sic exponant]] CAPIO non manibus [[interim]], sed animo; nam in tecto erat; ergo capio' placet mihi sumere. NEC SAT RATIONIS IN ARMIS aut quoniam amens', ideo nec sat rationis: aut ostendere vult, primam ei cogitationem fuisse de patria, sed 15 subveniendi ei armis nullam fuisse rationem, ardente iam patria; quomodo enim incensam civitatem defenderet.] 315 BELLO ad bellum. CONCVRRERE IN ARCEM quod inde facile possit pugnari hostibus. 316 [FVROR IRAQVE MENTEM PRAECIPITANT potest quidem specialiter accipi, id est mentem meam furor et ira praecipitarunt; sed melius est generaliter: 20 non mirum est, me arma cepisse sine ratione; furor enim et ira mentem praecipitant. 317 [(PVLCHRVMQVE MORI) SVCCVRRIT (IN ARMIS) ratio viri fortis; quid enim aliud a bono cive et forti amissae patriae posset inpendi. et succurrit in animum venit. 318 ELAPSVS verbum

aptum his qui vix evaserunt.

PANTHVS OTHRYADES everso Ilio ab 25 Hercule et occiso Laomedonte, Priamus iudicans vitio potius loci, quam ira deorum calamitatem accidisse patriae, misit Delphos filium Antenoris sciscitaturum, an eversum Ilium fas esset iisdem erigi fundamentis. erat illo tempore Apollinis Delphici sacerdos Panthus Othryadis filius miranda pulchritudine. hunc filius Antenoris, ut dicitur amore captus, rapuit et 30 Ilium perduxit: cuius iniuriam Priamus volens honore pensare, sacerdotem eum Apollinis fecit, ut quo honore insignis apud suos fuerat, eo apud alios non esset inferior.1 319 ARCIS PHOEBIQVE SACERDOS aut subrogatum intellegimus: aut, quod melius est, morem Romanum tetigit; in Capitolio enim omnium deorum simulacra colebantur, ut sit eius 35 Apollinis sacerdos, qui in arce colebatur. Taut quia et Thymbraeus Apollo colebatur apud Troiam, ideo addidit alterius; et est arcis', quasi arcani, quia ipsum esse dicunt urbium conditorem. aut ‘arcis' Minervae acci

piamus. 320 SACRA MANV hoc est propter quod supra [293] ait: sacra suosque tibi commendat Troia penates'. VICTOSQVE DEOS qui ege- 40 bant sacerdotis auxilio, simul et Aeneae excusatur abscessus. 321 IPSE TRAHIT id est qui numina liberabat, inter pietatem religionemque districtus. IPSE TRAHIT septima syllempsis est; 'trahit enim licet nepotis tantum sit, tamen et superiora concludit. CVRSV legitur et 'cursum'. scilicet Aeneae: per quod et religio eius laudatur et virtus.

COD. D ADD. 22 praecipitant: hominum

RELVCENT om CH

AD LIMINA

nam

APP. 1 promontoria (P) troiae C promunctoria LHM retheum M 2 siceum C1 3 lamedonte P 3s venit p. s. L per: a P 4 sige dicitur M sige ll. incend C 5 sign. demonstrare M hoc quidem Daniel 6 ponti L'H p. o.: hellesponti C 7 ut dixit om C salus H dicit L 8 cedebantur et cedebant C Graecorum CP 9 clange II. more H 10 evertentur L tulius : tullius ME 11 ARMA AMENS CAPIO amens qui C: AMENS bene amens qui EL2 somno L1: somnos H credidit M: crediderat E 12s [[]] Thilo 13 fort. sed interim' Thilo in tecto Thilo: intecto (vel -te) C: intente Bergk: intentio Scioppius mens deerat ci Schoell nihil secludens 18 (cum hostibus Madvig 19 peculiariter C 21 nam non L accepisse HEL2: coepisse M 25 evadens P PANTHEVS C 28 hisdem C 29 apollini defici C Othryos Thilo 30 pulchritudinem C 34 est om H tangit P 35 capitulio L illius P 36s aut-Troiam om Scioppius 37 et est Schoell: id est C alterum id est arcis. et est a. Pauly qui in arce colebatur, non alterius, ideo addidit arcis Madvig omnino (C2: omnium C1) verum quod ector dixerat C 42s districtus et est septima C 43 septima om M vel synl- vel -msis 1. ante sil. erasum videtur VII in L

licet

[ocr errors]

quas C1

- ait:

39 hoc propter om L1

sylempsis vel siltrait P

-44 sit: 1. ad nepotem (C2, neptem C1) pertineat CP Diehl, Vergil Aeneis II

5

45

MP

'quo res summa loco, Panthu? quam prendimus arcem?'
vix ea fatus eram, gemitu cum talia reddit:
'venit summa dies et ineluctabile tempus
Dardaniae. fuimus Troes, fuit Ilium et ingens
gloria Teucrorum; ferus omnia Iuppiter Argos
transtulit; incensa Danai dominantur in urbe.
arduus armatos mediis in moenibus astans
fundit equos, victorque Sinon incendia miscet
insultans. portis alii bipatentibus adsunt,

325

330

322 qua Schenkl Ephem. Austr. 1870: quin Peerlkamp tendimus Schrader arce a a. corr. 323 efatus sscr. a c 325 ruit Consent. GL V 401 326 Dardanidum Prisc. GL III 236,18 328 ADSTANS MPɣc 329 fudit a e corr.: m EQVVS Mybc: a e corr.

SERV. 322 QVO RES SVMMA LOCO PANTHV】 id est universus status quo loco positus? et bene civis utilis de re publica primum sollicitus est. sed hoc totum admirantis est, non interrogantis. et 'Panthu' vocativus est Graecus. 'res summa' res publica. QVAM PRENDIMVS ARCEM? cum tu eam relinquas; non enim plures erant arces: unde admirantis est. 5 prendimus autem occupamus. et notanda simul orationis brevitas, quae in periculis congruit. 323 GEMITV ut ostendat, luctuosam rem se esse dicturum. 324 SVMMA DIES ultima, ut [Ter. Ad. 196]: 'supreme Iuppiter'. 'dies' autem si feminino genere ponatur, tempus significat ut [5, 783]: quam nec longa dies': si masculino, ipsum diem. et de masculino 10 genere tria observanda sunt: in qualitate, numero, adverbio; in qualitate serenus dies' dicitur, non serena'; numero [126]: bis quinos silet ille dies, non 'bis quinas'; adverbio hodie, non hac die. ceterum diecula' nihil praeiudicat, quia multa deminutiva recedunt a nominibus primae positionis, ut 'scutum 'scutula', 'canis' 'canicula', 'rand' 'ranunculus'. INELVCTABILE 15 quod nemo eluctari possit ut effugiat, cum decem annis luctati simus.1 325 DARDANIAE Troiae: aut a Dardano Iovis et Electrae filio, quem quidam ab Arcadia profectum venisse ad Phrygiam volunt, alii de Samothracia ad memorata loca venisse dicunt: qui ex nomine suo Dardanos populares appellavit: qui ex Samothracia Troiam penates dicitur detulisse, 20 quos post secum Aeneas ad Italiam vexit; namque Samothraces horum penatium antistites Saos vocabant, qui postea a Romanis Salii appellati sunt; hi enim sacra penatium curabant: quos tamen】 penates alii Apollinem et Neptunum volunt, alii hastatos esse et in regia positos tradunt. Tusci penates Cererem et Palem et Fortunam dicunt: Taut certe secundum Sal- 25 lustium [hist. frg. 3, 61 M.]: a rege Dardanorum Mida, qui Phrygiam

tenuit',1 326 FERVS IVPPITER summae necessitatis est, cum etiam sacerdos in convicia ruit deorum: quod servat Vergilius ne umquam tradat Aeneae. 'ferus' autem invidiose dictum est, et ad tempus epitheton: nam Iuppiter aequus est omnibus, ut [10, 112]: 'rex Iuppiter 30 omnibus idem'. Thinc et paulo post [618]: 'ipse deos in Dardana suscitat arma', hoc est qui aequalis esse consuevit. 327 ARGOS TRANSTVLIT quasi dicat, qui defendas quod Iuppiter transtulit? 328 ARDVVS hic altus, ut [georg. 3, 79]: illi ardua cervix. et ideo [262]: 'demissum lapsi per funem'. MEDIIS IN MOENIBVS ubi arx fuerat. ADSTANS 35 pro stans: et est prothesis. 329 'FVNDIT EQVVS Homerus [ 515]: inлódεv έxxúμεvor: et ad velocitatem et ad multitudinem. et sonore, quasi adhuc descendant. VICTOR propositi effector, ut [georg. 3, 114]: 'rapidusque rotis insistere victor'. MISCET scilicet caedibus.] 330 INSVLTANS non dicit [[illis]] Graecos insultare, sed Sinonem, qui illis muros 40 patefecerat dolis. et insultare est in alienum dolorem, exsultare' vere gaudere.] BIPATENTIBVS quia geminae sunt portae. et quidam bipatentibus praesumptum accipiunt, quia 'bi' particula non praeponitur, neque verbis neque participiis, nemo enim dicit bipateo' et bipatens'; sed praeponitur appellationibus, ut ‘bipennis'.`

COD. D ADD. 3s vocativus est; ἀπὸ τοῦ Πάνθος per synaeresin

σε in ου

9

4 ad r. s. r.

p. cf. v. 1

autem dies P

10 mascu

17 ss ad rem

cf. Serv. Aen.

helectrae M

14 deminuta C1 15 scu

17 et om C1

sub lemmate

cod. Fuld?

APP. 1 ante id exhibent CP: res summa est (e. om C) res publica (cf. v. 4) PHANTHV M universis P 2 loc C1 itilis C1 3 pantu L: panty H: anthu M1 3s v. graecus est P scilicet cum E 8 suprame P: subpremae C lino vero i, P 11 tri C1 13 hoc die vulgo tella Scioppius canicula Scioppius: canila C 3,167s 7,207 PW IV 2168 ss 2171 SS 2174 SS quem-25 dicunt Daniel im exempl. Basil. 18 frigiam C 18s smothracia C1 19 dicuntur C1 20 qui dicitur om C1 22 penantium (idem 23) antestites C Saos Lobeck: suos C 23 poenates (i. pen-) ergos quas pan (i. ergo quos Panthus ad enean traxit), alii apollionem P quos tamen 25 dicunt expunxit Daniel his adnotatis : hae quinque lineae totidem verbis et eodem ordine reperiuntur in vet. meo codice, nisi quod pro “astatas” legitur “statuas” 24 astatas C: statas P: em Madvig cf. Dionys. antiq. 1, 68 26 frigiam CH 28 convitia CLHE 31 idem. item in VI [129]: 'pauci quos aequus amavit Iuppiter' add. Fabricius 32 quia CM qualis H 33 qui: quid C 34 hic altus: incultus Pide C1 34s dimissum C 35 MEDIISQVE M IMMOENIBVS C 37 IππоEV εXXIVμεvo C voluntatem Scioppius sonora Scioppius quas C1 39s Insultans id est Sinon subridens illos P 41 in alienum dolorem gaudere Scioppius vero C2 42 bipatentibus adsunt que g. P

45

« PreviousContinue »