FMP ei mihi qualis erat, quantum mutatus ab illo FMPV vel Danaum Phrygios iaculatus puppibus ignis, compellare virum et maestas expromere voces: 280 285 274 hei Prob. inst. GL IV 146 275 ACHILLI M Macr. sat. 5, 5, 6 w: a et y a. corr.: ACHILLEI F a. corr.: achillis bc Arus. GL VII 479 Macr. cod. Salisb.: A [.............] P1 276 ignes by a. corr. 277 concreto c1 crines y abc 278 VVLNERAQVE I.: in P abscissum quo a a. corr. 281 FISSIMA M, di sscr.: sanctissima Schol. Hor. carm. 4, 5,5 cod. Med. contra Serv. 283 s om c1 tempus a1: corruptum videtur ex te pos 286 VVLTVS ll. praeter y VVLNERA Fbc: y e corr. SERV. 274 EI MIHI Ennii versus [ann. 7 V.2]. et totum iungendum, ne doloris distinctione frigescat, sicut plurimis doctissimis visum est.] 275 EXVVIAS INDVTVS ACHILLIS hoc est arma quae occiso Patroclo ademit, quae Vulcanus Peleo fecerat. celavit autem mortem Patrocli ad laudis augmentum. 'indutus' autem accusativo iungitur, ut hoc loco, 5 et, ut magis in usu est, septimo, quo nunc utimur: ut in decimo [774]: praedonis corpore raptis indutum spoliis. exuvias' [autem dicimus numero tantum plurali. 276 PHRYGIOS IGNES flammas Troianas, quibus Protesilai navis incensa Test.1 constat enim naves Graecorum flammis oppugnatas ab Hectore. PVPPIBVS pro in puppes. 277 sQVA-10 LENTEM modo sordidam, alibi [10, 314] lucentem: per tunicam squalentem auro', a squamis.] BARBAM singulari numero hominum, plurali quadrupedum dicitur: unde dubitatur de quibus dixerit [georg. 3, 366]: 'stiriaque inpexis induruit horrida barbis.' 'ET CONCRETOS SANGVINE CRINES non sine ratione etiam hoc de crinibus dolet Aeneas, quia illis maxime 15 Hector commendabatur, adeo ut etiam tonsura ab eo nomen acceperit, sicut Graeci poetae docent. 278 [VVLNERAQVE ILLA GERENS QVAE CIR CVM PLVRIMA MVROS A. P. ‘gerens' velut insignia praeferens et ostentans, quae a diversis pugnans pro patria susceperat. PLVRIMA MVROS quia ut Homerus [375] dicit, in Hectorem extinctum omnes tela iecerunt more 20 maiorum. unde est [11, 9]: et bis sex thoraca petitum perfossumque locis, propter duodecim populos Tusciae; duodecim enim lucumones, qui reges sunt lingua Tuscorum, habebant. unde est [10, 202]: 'gens illi triplex, populi sub gente quaterni'.1 279 [VLTRO quia ratio exigebat, ut loqueretur ille qui venerat.] 280 COMPELLARE adloqui. 25 281 To LVX quasi dies noster, per quem certi eramus de luce, hoc est de vita, tamquam occiso Hectore omnes se extinctos credant. SPES O FIDIS 285 'INDIGNA 30 antiqui e contrario SIMA bene per contrarium: spes enim semper incerta est, in Hectore fidissima dicitur. 283 EXPECTATE antiptosis est, pro 'expectatus'. VT TE ordo est ut fessi aspicimus, id est quam fessi.1 aut te indigna, aut crudelis. SERENOS hilares. tristes nubilos dicebant. 286 FOEDAVIT cruentavit, ut [502]: 'sanguine foedantem'. et bene permansit in translatione, quia supra dixerat ‘o lux': ideo et 'serenos', ideo et 'foedavit: nam Sallustius [hist. frg. 4, 80 M.] de nubibus foedavere lumen'.1 287 ILLE NIHIL scilicet ad interrogata: 35 pleraque enim verba ex negotiis accipiunt significationem.] VANA [falsa.] 288 IGEMITVS nec enim parvus dolor est viro forti fortem virum fugam suadere. et nota, omnes suasoriae partes hoc loco contineri.] APP. 1 enni H versus ennii M 3 ACHILLI CP est om C1 5 autem (et) ci Thilo 6 prius ut: sed CP septimo casu P 7s d. tantum numero pl. M: t. n. pl. dicimus P 8 Vel Phrygios P flamas P 9 protesalai C: protessalai L2 in ras.: protesilla in H 10s SQVALLENTEM C 11 alii C1P ut squalentem P 12 a: sscr. c C vel C2 plurali vero P 12s quadripedum HP 14 indurabit P: -avit C a. corr. 16 hector C2: aeneas C1 tonsura: comptus Pauly 18 aut gerens C 18s velut iniqua proferens ... a Graecis pugnans Scioppius 19 s susc. 22 tursciae H luco aut quia ut H. C 20 ext. H. M 21 est om C et bis sex om ME: et LH thoracaca C: toracha L perfosumque H mones C 24 populo M ratio om C 25 illi C id est alloqui C2 28 semper om M extore C 30 qua Scioppius: quasi Madvig 31 crudelia Scioppius e: et C1: et e Scioppius 32 nubiles P FEDANTEM H at om C 32s sanguinem f. quos ipse sacraverat ignes C 33 fedantem Z: fedentem H perm. b. C 34 prius ideo om L1 serenos vultus praemisit E 34s fedavit et fedavere H 36 verba om L 37 nec-virum: qui (quia C2) non est p. d. virum fortem viro forti C virum fortem M 38 persuadere M notandum C contineri. quinque enim materiae partes sunt: propositio utile honestum necessarium possibile hic continentur La im FMPV 'heu fuge, nate dea, teque his' ait 'eripe flammis. 90 a om Flai TROILA ha.. c1 293 PENATES FMy2 abo 289 heus Baehr. 290 alta Dorvill Wagner ERIPE FLAMMIS utile. si SERV. 289 [FVGE NATE DEA propositio est. HIS Tautem d¤xtin☎5.1 290 a CVLMINE vel a dignitate sua, vel vere a culmine, id est a tectis suis: et ideo culmina dicta sunt tecta, quia veteres de culmo aedificia contegebant. 291 ISAT PATRIAE PRIAMOQVE DATVM honestum: nam contra fata venire constat neminem posse. SAT PATRIAE PRIAMOQVE DATVM vel regnasse: vel sat pro patria et Priamo militasti. 292 ETIAM multi distinguunt, ut sit adhuc', ut [5, 485]: etiam currus, etiam arma tenentem': intellegunt enim, eum ostendere. voluisse, Troiam voluntate divina certo tempore esse defensam, et nunc, salutem tenere per fata potuisset, ipsius quoque dextera potuisse defendi: sed melius est etiam hac', ut et particeps gloriae sit Aeneas, et Hector vitet superbiam. quidam etiam pro denique vel postremo accipiunt. 293 TIBI merito tibi, quod religiosus et pius est. COMMENDAT TROIA PENATES necessarium; nam sacrilegium est non liberare commendatos penates. et non ‘ego', sed 'Troid' ut videatur patriae praestare quod fugiat. 294 [FATORVM COMITES possibile. quia occurrebat 'hostis habet muros', dat ei comites deos. et scite ait fatorum', ne Aeneas diceret, quo mihi eos comites ? HIS MOENIA QVAERE hoc est [1, 5]: 'dum conderet urbem inferretque deos. et multi quaere distinguunt, et sic subiungunt magna pererrato statues quae denique ponto'; non enim magna moenia inventurum promittit, sed magna facturum. nam et di penates in tertio [159] ita monent: tu moenia magnis magna para'.1 295 PERERRATO una pars orationis. hoc autem verbo ostendit erroris longinquitatem. 296 VESTAM 'deam1 ignis, quae, ut supra [1, 292] diximus, terra est: quod in medio mundo librata vi sua stet et ignem intra se habeat. Talii de igne divino hoc volunt dictum, quod vi sua stet, inde Vestam. sed in primo libro [378] dictum, quos deos penates ab Aenea advectos diversorum opinio prodiderit; quod etiam singulis locis, ubi de penatibus varias opiniones poeta secutus dixerit, notatum invenitur. hic ergo quaeritur, utrum Vesta etiam de numero penatium sit, an comes eorum accipiatur, 30 quod cum consules et praetores sive dictator abeunt magistratu, Lavini sacra penatibus simul et Vestae faciunt: unde Vergilius, cum praemisisset sacra suosque tibi c. T. p., adiecit et manibus vittas Vestamque potentem'. sed potentem potest ad illud accipi deoùs dvvatovs, sicut vocari penates dictum est. non nulli tamen penates esse dixerunt, per quos penitus spira- 35 mus et corpus habemus et animi rationes possidemus. eos autem esse lovem, aetherem medium; Iunonem, imum aëra cum terra; summum aetheris cacumen, Minervam: quos Tarquinius, Demarati Corinthii filius, Samothraciis religionibus mystice imbutus, uno templo et sub eodem tecto coniunxit. his addidit et Mercurium, sermonum deum. hos Vergilius θεοὺς μεγάλους, 40 ut [3, 437]: Iunonis magnae primum'; dɛovs dvvatovs, ut [3, 438]: dominamque potentem'; deoùs xenotovs, ut [1,734]: et bona Iuno': quae propter admonitionem locis suis notata sunt. 297 AETERNVMQVE 'ADYTIS E. P. I. quod in templo▾ Vestae ignis aeternus est. ecce ipse exposuit quid est Vesta. 298 DIVERSO INTEREA haec est prooeconomia. 45 ait enim, Aeneam non fuisse proditorem, sed propter longinquitatem domus et tarde bella cognovisse, et facilius evitasse discrimen.] COD. D ADD. 2 dicticos: id est demonstrantis ad locum APP. 1 FVGE 6 PATRIAE [lege esse,]: quaeritur enim an possit 'nate dea' et 'fuge nate dea' propositio est an utile 'eripe flammis'. 'his' a. dicticos, an necessarium 'hostis habet muros' an honestum 'sacra suosque tibi c. t. p.' A CVLMINE—DATVM ecce et hoc honestum: nam c. f. v. c. n. p. ergo sat patriae C praepositio M 2 HIS: hostis P dicticos . 3 atettis ex 4 aedificio protegebant P. 6 vel-vel seclus. Schoell fort. vel regni satis Thilo et: est Scioppius: id est Madvig atextis C et: nam P quae P 7 militasse Scioppius multi hic E 11 prius et om L 12 superbiam vitet M: adrogantiam vitet C: sup.. SACRA subauditur sua E : 14 nec. hinc C2 ecce iterum a necessario C 15 cf. Schol. Veron. p.422 16 poss. ceterum et a possibili C 17 deos: muros Z1 cito C1 22 parare C 24 dictum est CP 25 quod qui P: quae Thilo 29 notandum C1 a. corr. 31 abeunte Commelinus: abeuntes Madvig: adeunt (et magistratum) Thilo 33 adiecerit Scioppius 37 aetherem Bergk: -re C: -ra Scioppius inum C era C1 38 chorinthi C 38s samotrachis C 40 hos Scioppius: hoc C μeylaovs C 41 Dɛog C 44 DYTIS C ipsi C 45 DIVERSA C hoc LH est om C1 46 agit C proditorem patriae LME2 47 tardius MEL2 FMPV MPV et magis atque magis, quamquam secreta parentis 300 305 310 299 AT M a. corr. 305 RABIDVS ut vid. V MPVab: y e corr.: hominum л. cf. Thes. II 2135, 64ss. georg. 1, 118.325 Hom. E 12 307 sedet Quint. inst. 8, 6, 10 anxius Baehr. 309 vere y1 311 VOLCAN ESVPERANTE P: VVLCANO SVP- MVbc: a et y e corr. cf.759 QVAM V 303 ERECTIS ut vid. V contra Serv. flumina c torrent c a. corr. 306 BOVM SERV. 299 MAGIS ATQVE MAGIS iteratione sermonis facit aug. mentum, ac si diceret 'magis ac plus': sed propter metrum non potuit. sic est et in diminutione tut est. 300 ПANCHISAE DOMVS satis religiose locis omnibus quamdiu vivit Anchises, ei universa concedit, ut alio loco [3, 9]: 'et pater Anchises dare fatis vela iubebat'. ARBORIBVSQVE OBTECTA laus domus. RECESSIT a frequentia se removit, id est separata fuit. et est speciosa translatio, quotiens rei mobilis ad inmobilem, vel e contra transfertur officium.1 301 INGRVIT invadit, ut [12, 628]: ingruit Aeneas Italis et proelia miscet'. 302 [EXCVTIOR SOMNO ut appareat terroris esse, non satietatis: nam clamoribus et sonitu (ita) i interruptus est, ut non ipse somnum excuteret, sed somnus illum. 303 ARRECTIS AVRIBVS translatio ab animalibus, quae ad omnem sonum erigunt aures. 304 CVM FLAMMA FVRENTIBVS AVSTRIS ubique bene vis aquae et ignis bello comparatur, quia utriusque rei prope unus est effectus.1 305 RAPIDVS quare rapidus'? quia montano <flumine.) FLVMINE 1 fluxu, ut [1, 465]: largoque umectat flumine vultum'. TORRENS fluvius qui aestate siccatur, unde et nomen accepit. cui Graeci per contrarium dedere vocabulum; nam x¤μάppoov dixerunt a tempore quo crescit: sicut aequinoctium et lonμepía.] 306гBOVM LABORES ut alibi [georg.1, 118]: nec tamen haec cum sint hominumque boumque labores'.1 307 [TRAHIT 9 SILVAS hoc speciale fluvii est, supra dicta vero etiam ignis. INSCIVS |