Page images
PDF
EPUB

Excutior fomno, & fummi faftigia tecti
Afcenfu fupero, atque arrectis auribus afto.
In fegetem veluti cùm flamma furentibus Auftris
Incidit; aut rapidus montano flumine torrens
Sternit agros, fternit fata læta, boumque labores,
Præcipitefque trahit fylvas: ftupet infcius alto
Accipiens fonitum faxi de vertice paftor.
Tum verò manifefta fides, Danatimque patefcunt
Infidiæ:jam Deiphobi dedit ampla ruinam,
Vulcano fuperante, domus: jam proximus ardet
Ucalegon: Sigea igni freta lata relucent.
Exoritur clamorque virum, clangorque tubarum.
Arma amens capio, nec fat rationis in armis :

[merged small][ocr errors]

Sed glomerare manum bello, et concurrere in arcem 315
Cum fociis ardent animi: furor iraque mentem
Præcipitant, pulchrumque mori fuccurrit in armis.
Ecce autem, telis Pantheus elapfus Achivum,
Pantheus Otriades, arcis Phœbique facerdos;
Sacra manu, victofque deos, parvumque nepotem
Ipfe trahit: curfuque amens ad limina tendit :
Quo res fumma loco, Pantheu? quam prendimus arcem?
Vix ea fatus eram, gemitu cum talia reddit :
Venit fumma dies et ineluctabile tempus

Dardaniæ: fuimus Troës, fuit Ilium, & ingens
Gloria Teucrorum: ferus omnia Jupiter Argos
Tranftulit: incenfâ Danai dominantur in urbe.
Arduus armatos mediis in moenibus aftans
Fundit equus, victorque Sinon incendia mifcet
Infultans: portis alii bipatentibus adfunt,
Millia quot magnis nunquam venere Mycenis.
Obfedere alii telis angufta viarum
Oppofiti: ftat ferri acies mucrone corufco
Stricta, parata neci: vix primi prælia tentant
Portarum vigiles, & cæco Marte refiftunt.

Talibus Otriadæ dictis, et numine divům.
In flammas et in arma feror: quò triftis Erinnys,

330

325

300

335

Quả

Quò fremitus vocat, et fublatus ad æthera clamor.
Addunt fe focios Ripheus, et maximus annis
Iphitus, oblati per lunam, Hypanifque, Dymafque ;
Et lateri agglomerant noftro : juvenifque Chorobus
Mygdonides: illis ad Trojam forte diebus.
Venerar, infano Caffandræ incenfus amore;

Et gener auxilium Priamo Phrygibufque ferebat:
Infelix, qui non fponfæ præcepta furentis
Audierat.

348

345

Quos ubi confertos andere in prælia vidi,
Incipio fuper his : juvenes, fortiffima fruftra

Pectora, fi vobis audentem extrema, cupido eft
Certa fequi, quæ fit rebus fortuna, videtis.
Exceffere omnes adytis arifque relictis

-350

Dii, quibus imperium hoc fteterat: fuccurritis urbi
Incenfæ: moriamur; et in media arma ruamus.
Una falus victis, nullam fperare falutem.

Sic animis juvenum furor additus. inde lupi ceu

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

Quis cladem illius noctis, quis funera fando
Explicet? aut poffit lacrymis æquare labores?
Urbs antiqua ruit, multos dominata per annos:
Plurima perque vias fternuntur inertia paffim
Corpora perque domos, et relligiofa deorum
Limina. nec foli pœnas dant fanguine Teucri:
Quondam etiam victis redit in præcordia virtus,
Victorefque cadunt Danai: crudelis ubique

Luctus, ubique pavor, et plurima mortis imago.
Primus fe Danaûm, magnâ comitante catervâ,
Androgeos offert nobis, focia agmina credens,
Infcius ; atque ultrò verbis compellat amicis:
Feftinate viri, nam quæ tam fera moratur

365

370

[ocr errors][ocr errors]

Segnities? alii rapiunt incenfa feruntque
Pergama: vos celfis nunc primùm à navibus itis?
Dixit: et extemplò (neque enim refponfa dabantur
Fida fatis) fenfit medios delapfus in hoftes.
Obftupuit, retròque pedem cum voce repreffit.
Improvifum afpris veluti qui fentibus anguem
Preffit humi nitens, trepidufque repentè refugit
Attollentem iras, et cœrula colla tumentem.
Haud fecus Androgeos vifu tremefactus abibat.
Irruimus, denfis et circumfundimur armis :
Ignarofque loci paffim et formidine captos
Sternimus: afpirat primo fortuna labori.
Atque hîc exultans fucceffu animifque Chorobus:
O focii, quà prima, inquit, fortuna falutis
Monftrat iter, quàque oftendit fe dextra, fequamur.
Mutemus clypeos, Danaûmque infignia nobis
Aptemus: dolus, an virtus, quis in hofte requirat?
Arma dabunt ipfi. fic fatus, deinde comantem
Androgei galeam, clypeique infigne decorum
Induitur: laterique Argivum accommodat enfem.
Hoc Ripheus, hoc ipfe Dymas, omnifque juventus
Læta facit: fpoliis fe quifque recentibus armat.
Vadimus immixti Danais, haud numine noftro:
Multaque per cæcam congreffi prælia noctem
Conferimus, multos Danaûm demittimus Orco.
Diffugiunt alii ad naves, et litora curfu
Fida petunt: pars ingentem formidine turpi
Scandunt rurfus equum, et notâ conduntur in alvo.
Heu, nihil invitis fas quenquam fidere divis!
Ecce trahebatur paflis Priameïa virgo
Crinibus à templo Caffandra adytisque Minerva,
Ad cœlum tendens ardentia lumina fruftra:
Lumina, nam teneras arcebant vincula palmas.
Non tulit hanc fpeciem furiatâ mente Chorobus,
Et fefe medium injecit moriturus in agmen.
Confequimur cuncti, et denfis incurrimus armis.

375

380

385

390

395

400

405

Ніс

Hic primùm ex alto delubri culmine telis
Noftrorum obruimur, oriturque miferrima cædes,
Armorum facie, et Grajarum errore jubarum.
Tum Danai gemitu, atque ereptæ virginis irâ,
Undique collecti invadunt: acerrimus Ajax,
Et gemini Atridæ, Dolopumque exercitus omnis.
Adverfi rupto ceu quondam turbine venti
Confligunt, Zephyrufque, Notufque, et lætus Eois
Eurus equis: ftridunt fylvæ: fævitque tridenti
Spumeus, atque imo Nereus ciet æquora fundo.
Illi etiam, fi quos obfcurâ nocte per umbram
Fudimus infidiis, totâque agitavimus urbe,
Apparent: primi clypeos mentitaque tela
Agnofcunt, atque ora fono difcordia fignant.
Ilicet obruimur numero, primufque Chorobus
Penelei dextrâ divæ armipotentis ad aram
Procumbit: cadit et Ripheus juftiffimus unus
Qui fuit in Teucris, et fervantiffimus æqui.
Diis aliter vifum. pereunt Hypanifque, Dymafque,
Confixi à fociis: nec te tua plurima, Pantheu,
Labentem pietas, nec Apollinis infula texit.
Iliaci cineres, et flamma extrema meorum:
Teftor, in occafu veftro, nec tela, nec ullas
Vitaviffe vices Danaûm ; et, fi fata fuiffent
Ut caderem, meruiffe manu. divellimur inde,
Iphitus et Pelias mècum: quorum Iphitus ævo
Jam gravior, Pelias et vulnere tardus Ulyffei.
Protinus ad fedes Priami clamore vocati.
Hic vero ingentem pugnam, ceu cætera nufquam
Bella forent, nulli totâ morerentur in urbe :

410

415

420

425

430

435

Sic Martem indomitum, Danaofq; ad tecta ruentes

440

Cernimus, obfeffumque actâ teftudine limen.
Hærent parietibus fcalæ, poftefque fub ipfos
Nituntur gradibus: clypeofque ad tela finiftris
Protecti objiciunt, prenfant faftigia dextris.
Dardanidæ contra turres ac tecta domorum

445 Culmina

Culmina convellunt: his fe, quando ultima cernunt,
Extremâ jam in morte parant defendere telis:
Auratafque trabes, veterum decora alta parentum,
Devolvunt; alii ftrictis mucronibus imas
Obfedere fores, has fervant agmine denfo.
Inftaurati animi, regis fuccurrere tectis,
Auxilioque levare viros, vimque addere victis.
Limen erat, cæcæque fores, et pervius ufus
Tectorum inter fe Priami, postesque relicti
A tergo: infelix quâ se, dum regna manebant,
Sæpius Andromache ferre incomitata folebat
Ad foceros, et avo puerum Aftyana ta trahebat,
Evado ad fummi faftigia culminis, unde
Tela manu miferi jactabant ir rita Teucri.
Turrim in præcipiti ftantem, fummifque fub aftra
Eductam tectis, unde omnis Troja videri,
Et Danaûm folitæ naves, et Achaïca caftra;
Aggreffi ferro circum, quà fumma labantes
Juncturas tabulata dabant, convellimus altis
Sedibus, impulimusque. ea lapfa repentè ruinam
Cum fonitu trahit, et Danaûm fuper agmina late
Incidit: aft alii fubeunt; nec faxa, nec ullum
Telorum intereà ceffat genus.

Veftibulum ante ipfum primoque in limine Pyrrhus
Exultat, telis et luce corufcus ahenâ.

Qualis ubi in lucem coluber, mala gramina paftus,
Frigida fub terrâ tumidum quem bruma tegebat;
Nunc pofitis novus exuviis, nitiduíque juventà,
Lubrica convolvit fublato pectore terga
Arduus ad Solem, et linguis micat ore trifulcis.
Unà ingens Periphas, et equorum agitator Achillis
Armiger Automedon: unà omnis Scyria pubes
Succedunt tecto, et flammas ad culmina jactant:
Ipfe inter primos, correptâ dura bipenni
Limina perrumpit, poftefque à cardine vellit
Eratos: jamque excisâ trabe firma cavavit
I

455

460

46!

475

Robora

« PreviousContinue »