Page images
PDF
EPUB

G fragmentum Sangallense rescriptum saec. Par. continet Georg. IV 345-82, 383-420, 535-66, Aen. I 381-418, 685-722, III 191-228, 457-94, 495-532, IV 1-38, VI 688-724.

1890.

[blocks in formation]

Schol. Veron. siue Ver. scholia margini codicis Veronensis adscripta.

Schol. Bern. scholia Bernensia.

Seru. commentarius Seruii.

Ti. Donatus commentarius Tiberii Donati in Aeneidem.

Aelius Donatus Aelii Donati in Vergilium commentarii reliquiae.

Vergili textus solidis typis excudendus typothetis redditus est a. d. XVII Kal. Apr. a.

HORATIVM recensuit LACOBVS Gow, qui quae codicum subsidia adhibuerit, ipsius uerbis

exponetur.

"Varietatem codicum quam textui subieci ex editione quam minorem Otto Keller, uir optime de Horatio meritus, a. 1879 protulit maximam partem desumpsi. hos uero codices signauit Keller litteris Aa BC E y v ø4 Xl πL R g. quorum cum multa paria inuenerit quae ita inter se congruerent ut ex eodem archetypo fluxisse uiderentur, commodius duxit ipsum archetypum citare, ut A' pro Aa consentientibus, B' pro BC, F pro p4, λ' pro Al, π' pro TL.

[blocks in formation]

[A (Pottierii 1) = Parisinus 7900 saec. X. deficit in Epod. 17: in Serm. omnino:

a =

B' = BC.

in maiore parte Ep. Libri I: in Ep. Libro II et in A. P. omnino. post Epod. librum subscriptionem Mauortianam habet.

Ambrosianus O. 136 sup. saec. IX-X.]

[B (eadem littera apud Orellium aliosque signatus)

=

Carmina turbato ordine exhibet. ceterum uide infra.

Bernensis 363, saec. VIII-IX.

Serm. et Epp. habet, sed caret A. P. paene

C = pars prior Monacensis 14685, saec. XI. Carmina continet.]

E = Monacensis pars altera eiusdem 14685. tota.

F = 44.

[ (Pottierii 6) = Parisinus 7974 saec. X (uel XI, si Pottierio fides).

↓ (Pottierii 2) Parisinus 7971 saec. X.]

y (Pottierii 7)

=

[ocr errors][merged small]

(quem in Carm. contulit Janius, in Epistulis Obbarius)

λ' = λι.

=

Dessauensis A. saec. X.

deficit in Carminibus et Epodis plerisque: in Serm. II 6, 7, 8: in Epist. II usque ad 2. 65: in A. P. 104-195.

[A (Pottierii 3, Ritteri E) = Parisinus 7972, saec. IX-X. post Epodon librum subscriptionem Mauortianam habet.

7 Leidensis Lat. 28 (27 apud Kirchnerum, Nouae Questiones Horatianae 1847). huius codicis lectiones a N. Heinsio collatas P. Burmannus ad Bentleium misit.]

[ocr errors]

[T = Parisinus 10310, saec. X-XI. deficit in Sermonibus paene omnino.

L (Janii Lips. 2) = Lipsiensis rep. I 4. 38 saec. X.]

[blocks in formation]

Romanus siue Sueco-Vaticanus (olim reginae Christinae), 1703, saec. IX-X. deficit in Serm. II: Epistulas, ut uidetur, a manu recentiore habet. V = codex ille e quattuor Blandiniis uetustissimus, quem a J. Cruquio conlatum, postea incendio absumptum esse fertur. quod cum uix credat Keller, huius codicis lectiones omisit: sed et Blandinii (hodie Blankenberghe') in monasterio

[ocr errors][merged small]

codices aliquot Horati antiquissimos seruatos esse iam prius P. Nannius auctor fuerat nec, quamuis alium codicem, qui Lugduni Batauorum hodie exstat, parum accurate Cruquius contulerit, prorsus mendacem eum fuisse iudicandum erit. saec. IX uel X, ut uidetur, V exaratus est.

Gothanus chart. B. 61, inter annos 1456-1467 scriptus, codicum, quot extant, Blandinio V simillimus. deest A. P. totum contulit Pauly: in Carminibus tantum hic illic citauit Keller.

<= codices uel unus uel plures.

Tibi uero, Lector Beneuole, si nimis laboriosum uidetur tot auctores adire, memineris iubebo codices non ita multos neque eos antiquissimos uel optimos totum Horatium complecti, necdum inuentum esse inter doctos qui stemma codicum, ut ita dicam, descripserit. (nam quid de Kellerianis illis classibus, quae uocantur, censeam, amplissime disserui in Classical Review IV p. 337.) equidem iam persuasum habeo duas antiquitus extitisse Horati editiones (qua de re etiam nonnulla disputaui in Classical Review IV p. 196) et nostrorum codicum scribas, cum plures ante oculos archetypos utriusque editionis haberent, in singulis operibus exscribendis modo hunc modo illum secutos esse.

Desiderantur multa passim in Horati codicibus. haec de ceteris breuiter supra notaui, in B codice quod digniorem eum esse ceteris credidi qui exemplo foret, quae omissa sunt omnia descripsi. sunt autem haec:

Carm. I. 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10 14, 11, 15 20-32, 16 15-28, 17 15-16, 19 11-13, 15, 26 5-6, 33, 34.

II. 719-28, 15 9-10 (ictus) 12-20, 17 7-9, 18 22-29.

III.

2 2, 5-12, 17-32, 3, 4 17-20, 29, 39-52, 66-68, 5 31-34, 6 11-13, 15-48, 16 29-44,
21 6-8, 22 5-8, 24 30-64, 25 8-9.

IV. 3,9 37 (et)-40, 42-45, 13 1-2(Lyce), 15.
Epod. 8 18,9 13-38, 10 18-20, 16 23-26.
Serm. I 3 10, 20, 84, 85, 92, 95-100, 111-124.
lib. II.

[blocks in formation]

tum a 3 135 deficit usque ad finem

Horati textus solidis typis excudendus typothetis redditus est prid. Non. Nou. a. 1890.

TIBVLLI libros duo quaeque aliorum sub Tibulli nomine falso circumferuntur carmina recensuit nobis uir humanissimus et doctissimus EDVARDVS HILLER. cui cum ultimam iam manum his schedis attulisset cum magno et nostro dolore et Graecarum et Latinarum litterarum uulnere et ipsi Mors auidas manus iniecit. quae de textu ille suo breuiter praemonere cogitauerat, haec, quantum meminimus, fuerunt.

Huius editionis fundamentum sciendum est in illa esse positum quae a. 1885 Lipsiae ex officina Bernhardi Tauchnitz prodiit; additae tamen sunt si quas memoratu dignas coniecturas uiri docti post emissam eam protulerunt.

1891.

Codices citantur hi:

A Ambrosianus R 26 saec. XIV exeuntis.

V

Vaticanus 3270 saec. XIV uel XV.

O codd. A et V archetypus nunc deperditus.

M fragmenta Monacensia siue Frisingensia, quae leguntur in codice saeculi XI olim Frisingensi nunc Monacensi 6292, edita a Luciano Mueller in editione Tibulli p. viii.

F alterum fragmentum quod incipit a III 4 65 uel paulo ante, Scaligeri temporibus extans, nunc, ut uidetur, deperditum.

P excerpta Parisina 7647 et 17903 saeculi fere XI.

[blocks in formation]

Tibulli textus solidis typis excudendus typothetis redditus est a. d. XIV Kal. Apr. a.

PROPERTIO in recognoscendo primum ea subsidia adhibuimus quae congessit Aemilius Baehrens in editione Teubneriana a. 1880. sunt autem haec:

N codex Neapolitanus uel Guelferbytanus inter Gudianos 224. deficit uno interlapso folio in IV xi 17-76.

A codex Vossianus 38 saec. XIV. deficit post II i 43.

F codex Laurentianus plut. 36. 49, saec. XIV exeuntis uel XV incipientis. quae de eo aliter ac Baehrens rettulimus, ea in ipso codice ita scripta extare testimoniis utimur Margaretae Alford accuratissimis.

[blocks in formation]

V codex Ottoboniano-Vaticanus quem Baehrens saec. XIV, alii saec. XV medii esse uoluerunt.

Praeter haec adhibuimus

L codicem Holkhamicum 333, a. 1421 scriptum, inter libros comitis de Leycestria Holkhamiae seruatum. liber mutilus a II xxi 3 incipit.

Huius libri uarietatem a nobis ipsis excussam publici iuris fecimus Transactions of the Cambridge Philological Society tom. IV fasc. i. uidetur ex codicis Laurentiani exemplari profluxisse duplicem iam correcturam passo, alteram ex cognato quodam Dauentriensis atque Ottoboniano-Vaticani codice, alteram ex Neapolitani similiore profectam. quod caue ei uitio uertas, quippe qui ueteris memoriae undecumque repetitam fidem religiose seruauerit. Tum, ut uulnus Neapolitani quodammodo resarciatur, adhibuimus ad IV xi 17-76 μ codicem Parisinum 8233 siue Memmianum' a. 1465 scriptum

[blocks in formation]

Quorum uterque et ab eodem quasi fonte haud dubie profluxerunt et cognationem cum N habent artiorem. horum alterius nemo adhuc rationem habuit, de Vrbinate uero nonnulla disputauit Carolus Hosius Rhein, Mus. 1891 pp. 577 sqq. Memmiani' lectiones, quod quidem ad IV i 17-76 attinet, humanissime nobis uir codicum peritissimus Aemilius Chatelain exscripsit, Vrbinatis uero suffecit Thomae Wil. Allen, adfinis nostri, benignitas.

Supra dictorum codicum consensus adfinitatesque breuitatis causa per notas ita distinximus ut in aliqua lectione

[blocks in formation]

consentire O et N (uel O et μ v) indicaret.

Minusculis quoque litteris eadem de causa usi sumus ut

n, f, l, d, v lectiones in N FLD V codices a corrigentibus inlatas significarent. Accedit his Baehrensiana illa nota

S qua ab illo indicantur "coniecturae Italorum in codicibus interpolatis obuiae." hinc etiam illae lectiones prouenerunt quae ab N discrepantes non nominato auctore in textum. receptae sunt, exceptis perpaucis quae, unde uenerint, neque Baehrens docuit et nos nescimus.. eadem etiam in codicibus breuitate usi, quotienscumque lectionem alicuius in adnotatione non commemorauimus, eandem aut fere eandem ac quae in textu staret intellegi uoluimus. in quo etiam illud monendum est quae in textu inclinatis siue italicis litteris inpressa sunt, eorum in nullo ex n codicibus ne uestigium quidem iam esse.

Tot codicum uarietatis copias in breue coegimus, recisa cum corruptelarum uulgarium multitudine, tum maxima parte eorum quae suorum codicum siue in textum intulerunt siue in margine adscripserunt f, d, v manus emendatrices, seruatis tamen haud ita paucis quae ipsorum codicum naturam et fidem clarius indicarent. et fidei quoniam incidimus in mentionem, haud ab re alienum uidetur quae de hac re fusius in op. cit. pp. 73 sq. disputauimus hic summatim referre. hi igitur in Properti carminibus testes respiciendi sunt. primo loco Neapolitanus de cuius aetate et auctoritate peruersissime iudicauit Baehrens sicut pluribus iam uisum est; hunc librum triplici natura esse tenendum est cum alia cum consentientia praebeat, alia cum ▲, alia uero cum neutro. deinceps Pet Aquasi stirpium memoria eruenda est, comparatis inter se singulorum qui ab illis originem duxerunt codicum testimoniis, neglectis uero quae

intulit correctura nisi quae nonnulla in F correctorum primus (nam unum tantum esse parum recte rettulit Baehrens ut ab eadem M. Alford didicimus) exemplari rursus inspecto emendauerat. itaque quotiens quid in scriptum fuerit requiritur, perpendenda sunt librorum A, F (cum f ex parte) N L testimonia. quod uero ad D V attinet, ipsos a quadam stirpis & quasi stirpe originem simplicem duxisse (quod Baehrens contendit) nos statuere non audebimus; lectiones uero quas praebent ita distribuimus, ut una pars earum sit quas cum communes habent quasque nota O breuitatis causa comprehendere commodum sit, altera earum quae N et L auctoritate haud spernenda confirmantur, tertia uero illarum quae in nullo alio codice, qui quidem bonus sit, reperiantur; quae si nullae essent, prorsus abiciendi essent codices audaciore interpolatione foedatae. huc accessura sunt nonnulla ab f et v correcta si “uerum est quod Leo censet Laurentianum et Vaticanum ex codice aliquo Neapolitani haud dissimili certe non ex ipso N correctos esse (R. Solbisky de codicibus Propertianis p. 172) uel si uera, ut certe suptilia, disputauit A. E. Housman Journal of Philology xxii pp. 105 seqq.

[ocr errors]

De codicibus interpolatis paucis transigendum. Baehrensiano illo necessitate coacti utimur: ille enim quos codices quibusque eos argumentis interpolatos iudicaret dicere supersedit. certe in eo numero sunt Groninganus Perusinus Helmstadiensis quorum excussa uarietas doctis innotuit. ceteros, siquid de eis nouimus, tutius iudicauimus suo quemque nomine citare; in quibus Passeratii quoque codices, quorum lectiones, ne mentione quidem codicum illorum facta, Passeratio ipsi dissimulanter attribuit Baehrens. quae in talium commemoratione, uelut aliena, uirgulis inclusimus, testimonio aliorum non explorato, uelut Burmanni, nituntur.

In uirorum doctorum coniecturis laudandis Baehrensianas copias nequaquam aemulati sumus, nonnulla tamen quae ille spreuerat uel praeteruiderat, plura etiam post illum felicius temptata recepimus in textum uel in notis commemorauimus. has illis attribuimus quos primos inuenisse uel publici iuris fecisse constabat, quod non moneremus nisi illud quoque monendum esset, cum aliquot ex coniecturis in textum receptis ipsi excudissemus, postea ab aliis occupatas uidissemus, in his nostrum nomen ideo non reticuisse ne alienam tantum auctoritatem secuti esse uideremur. orthographiae interdum taciti subuenimus.

Librorum et carminum numerum ordinemque solitum seruauimus, additis tamen Muellerianae editionis numeris. libro primo CYNTHIAE titulum reddidimus.

Denique complura de curis his emendendis monuerunt A. Palmer, A. E. Housman, S, G. Owen quibus, sicut par est, hic quoque nobis gratiae referendae sunt.

Properti textus solidis typis excudendus typothetis redditus est a. d. V Kal. Nou. 1894.

OVIDIVM, totius corporis haud exiguam partem, editoribus pluribus locauimus. in eius scidis recensendis quod quidem ad carmina Amatoria Metamorphoseon libros Fastos Halieuticon fragmentum attinet egregiam operam praestitit Aluredus E. Housman; de carminibus amatoriis nonnulla communicauit Arturus Palmer. utrique et pro nobis ipsis et pro scriptorum illorum editoribus gratias quam maximas agimus.

HEROIDAS recensuit ARTVRVS PALMER quem iam loquentem inducimus.

"Epistulae Heroidum siue Heroides potius sunt appellandae sescentis codicibus manu scriptis ad nos deuenerunt. inter eos primum locum obtinet

P codex Parisinus 8242, olim Puteaneus, a Merkelio saec. IX, a Sedlmayero saec. XI adscriptus. folia nonnulla ex codice olim neglegenter habito interciderunt continentia a i 1 ad ii 13, iv 48 ad 103, v 97 ad vi 49, xx 176 ad finem. Proximus, longo sed proximus interuallo sequitur

G codex Guelferbytanus ms extrav. 260 saec. XII. hic liber, quamquam farragini librorum interpolatorum antecellit, corruptelis correcturisque tamen ipse scatet.

Si antiquitatem solum spectaremus,

E fragmento Etonensi locus dandus erat. uerum uix dici potest quam foede is codex corruptus interpolatusque sit, ita ut fragmento ab vii 155 deperdito facile carere potuissemus. Praeter P G E codices subinde nominaui

V schedas Vindobonenses, haud pessimi codicis fragmentum. incipit a x 14.

[ocr errors]

Ceterorum quotquot codices ad partes uocaui nominatim mentionem feci. nota multos, notas paucos eosque non bonos codices indicaui. de his turbaque codicum uel aeuo uel bonitate minorum ante omnes consulendus est H. S. Sedlmayer in prolegomenis criticis ad Heroides Ouidianas 1878 idemque in editione Heroidum 1886.

Munere codicis, non optimi illius quidem uerum haud omnino spernendi ubi Parisinus deest, fungitur uersio Graeca Maximi Planudis, saeculo XIII ad finem uergente facta. namque ut non adsentior Diltheyo in Cydippa sua p. 136 scribenti Planudem usum esse uili quodam libro eius generis cuius sescenta nos possidemus exemplaria,' ita pro certo habeo archetypum illum quem uertebat Planudes inter secundorum codicum Ouidianorum classem numerandum esse. cum horum modo hi modo illi in locis aliquibus uerum seruauerint, in uno saltem loco memorabili (vi 47) Planudes unus Ouidi uerba tradidit.

Restat ut pauca dicam de iis epistulis de quibus dubitatur utrum ab Ouidio necne sint abiudicandae. non nunc de illis uersibus loquor qui in nullo bono codice lecti neque a Planude conuersi recentes et spurii sunt, xvi 39-144 et xxi 13-248.

Vt de epp. xvi, xvii, xviii, xix, xx, xxi primum breuissime expediam, hae eadem codicum auctoritate nituntur qua ceterae ut quae maxime genuinae sunt. itaque ad ipsarum examen res redit et illud primum suspicionem mouet quod in illis uiri puellis rescribentes inducuntur; deinde licentiae metricae ut uoces plurium syllabarum in finem pentametrorum admissae (xvi 290, xvii 16, xix 202) elisio qualem praebent uerba 'meo exemplo' xvii 95, quo non magis Ouidianum in aure Lachmanni sonuit 'Aethră' xvii 150, et cetera de genere hoc. nusquam se harum epistularum professus est Naso. his motus Lachmannus has epistolas ab Ouidio abiudicauit simul a Macro illo, qui Am. II 18. 37 tantum non scripsisse Helenam et Laodamiam dicitur. atqui Ouidii profecto non sunt: de altero res sane incerta' (Merkel Praef. p. xi).

Sapphus epistula in antiquioribus codicibus non legitur neque a Planude conuersa est. inter codices qui eam continent

F codex Francofurtanus saec. XIII longe optimus est,

H codex Harleianus saec. XV proximus. epistula inde ab Heinsio usque ad Merkelium loco quindecimo posita a Merkelio atque Ehwaldio tamquam spuria in calcem reiecta est. quod nollem factum; nam certissimum est, ut demonstrauit S. G. De Vries in libello de epistula Sapphus (1885) epistulam Sapphus quam nunc habemus, in archetypo Heroidum quindecimum locum occupasse. namque in excerptis Parisinis (17903, 7647) saec. XIII quae originem ducunt ex archetypo quodam noni uel decimi saeculi excerpta ex hac epistula inter epistulas XIV et XVI leguntur. quae res nota fuisse uidetur D. Heinsio qui primus hunc locum ei assignauit; nam in libris manu scriptis aut omnibus epistulis praeposita est aut postposita aut in codicibus aliorum scriptorum Latinorum traditur. hanc epistulam his temporibus Lachmannus Merkelius alii pro spuria damnarunt; contra Comparettius Baehrensius ante omnes de Vries acerrimi Ouidi auctoris uindices exstiterunt, quorum de Vries ita me argumentis mouit ut iam adducar ut credam eam maxima ex parte ipsius Ouidi esse, large tamen Petronii et seriore aeuo interpolatam. ut singula aliqua attingam, graue Lachmanni argumentum contra epistulam statim concidit; nam 'Erichtho' (u. 139) quod nomen magae Thessalicae epistulae auctor ex Lucani Pharsalia sumpsisse Lachmanno uisus est, non est uera lectio, uerum, quod F habet' Enyo'. caesura intolerabilis u. 113 'postquam se dolor inuenit' tolli potest quidem scribendo 'se dolor inuenit postquam', sed figura Petronii stilum redolet, et distichon totum ablegandum uidetur. restant fateor alia magna difficultate expedienda uelut elisio ab Ouidio aliena' uerum ut amare sinas' u. 96. attamen talia non satis causae adlatura credo, cur epistulam ab Ouidio abiudicent, recordantibus ultimum locum Heroidum genuinam epistulam Sapphus occupasse uideri, Ouidium enim ultimam nominare (Am. II 18), hanc quam habemus ultimum locum occupare: hanc notam fuisse auctori Consolationis ad Liuiam, Mario Plotio Sacerdoti, Ausonio, ut demonstrauit De Vries, p. 120 seqq. eam ad nos deuenisse non nisi recentibus corruptisque codicibus traditam, unde nil mirum falsarum lectionum interpolationumque segetem ei accreuisse: denique nullam causam reddi posse, cur genuina epistula periisset, cur perdita illa noua,

[ocr errors]
« PreviousContinue »