Page images
PDF
EPUB

349

[bat

Ipsa arcum pharetran que locat, vestesque latentes
Deducit, sparsosque [studet] componere crines.
Protinus aggreditur regem: atque ibi, testibus
aris,
Hanc tibi, ait, nostri germanam, rector, Achillis
(Nonne vides, ut torva genas, æquandaque fram?)
Tradimus:arma humeris arcumque animosa pete-
Ferre, et Amazonio connubia pellere ritu.
Sed mihi curarum satis est pro stirpe virili. 354
Hæc calathos et sacra ferat: tu frange regendo
Indocilem, sexumque tene, dum nubilis ætas,
Solvendusque pudor: neve exercere protervas
Gymnadas, aut lustris nemorum concede vagari.
Intus ale, et similes inter seclude puellas.
Littore præcipue, portuque arcere memento. 360
Vidisti modo vela Phrygum: jam mutua jura
Fallere transmissæ pelago didicere carinæ.
Accedit dictis pater, ingenioque parentis [stet?)
Occultum aciden (quis divûm fraudibus ob-
Accipit: ultro etiam veneratur supplice dextra,
Et grates electus agit. Nec turba piarum
Scyriadum cessat nimio defigere visu
Virginis ora novæ, quantum cervice comisque
Emineat, quantumque humeros ac pectora fun-

dat.

366

Dehinc sociare choros, castisque accedere sacris
Hortantur, ceduntque loco, et contingere gaudent.
Qualiter Idaliæ volucres, ubi mollia frangunt
Nubila, jam longum cœloque domoque gregatæ,
Si junxit pennas, diversoque hospita tractu 374
Venit avis, cunctæ primum mirantur et horrent;
Mox propius propiusque volant, atque aere in ipso
Paullatim fecere suam, plausuque secundo
Circueunt hilares, et ad alta cubilia ducunt.
Digreditur multum cunctata in limine mater, 379
Dum repetit monitus, arcanaque murmura figit
Auribus, et tacito dat verba novissima voto.
Tunc excepta freto longe cervice reflexa
Abnatat, et blandis affatur littora verbis:
Cara mihi tellus, magnæ cui pignora curæ
Depositumque ingens timido commisimus astu,
Sis felix, taceasque, precor, quo more tacebat
Creta Rheæ: te longus honos, æternaque cingent
Templa, nec instabili fama superabere Delo.
At ventis et sacra fretis, interque vadosas
Cycladas, Ægææ frangunt ubi saxa procellæ,390
Nereidum tranquilla domus, jurandaque nautis
Insula, ne solum Danaas admitte carinas,
Te precor: hic thiasos tantum, nihil utile bellis,
Hic famam narrare doce: dumque arma parantur
Dorica, et alternum Mavors interfurit orbem, 395
(Cedo equidem,) sit virgo pii Lycomedis Achilles.

384

Interea meritos ultrix Europa dolores Dulcibus armorum furiis et supplice regum Conquestu flammata movet: quippe ambit Atrides Ille magis, cui nupta domi, facinusque relatu 400 Asperat Iliacum: captam sine Marte, sine armis Progeniem cœli, Spartæque potentis alumnam; Jura, fidem, superos, una calcata rapina. [terræ ? Hoc fœdus Phrygium, hæc geminæ commercia Quid maneat populos, ubi tanta injuria primos Degrassata duces? Coeunt gens omnis et ætas : Nec tantum exciti, bimari quos Isthmia vallo Claustra, nec undisonæ quos circuit umbo Maleæ; Sed procul amotæ, Phrixi qua semita jungi Europamque Asiamque vetat, quasque ordine gentes 410

Littore Abydeno maris alligat unda superni. Fervet amor belli, concussasque erigit urbes. Æra domant Temesæ: quatitur navalibus ora

420

429

Eubois: innumera resonant incude Mycena: Pisa novat currus: Nemee dat terga ferarum : Cirrha sagittiferas certat stipare pharetras: 416 Lerna graves clypeos cæsis vestire juvencis. Dat bello pedites Etolus, et asper Acarnan: Argos agit turmas: vacuantur pascua ditis Arcadia frenat celeres Epiros alumnos: Phocis, et Aoniæ jaculis rarescitis umbræ : Murorum tormenta Pylos Messanaque tendunt. Nulla immunis humus: velluntur postibus altis Arma olim dimissa patrum, flammisque liquescunt Dona deúm: raptum superis Mars efferat aurum. Nusquam umbræ veteres : minor Othrys, et arTaygeta: exuti viderunt aera montes. [dua sidunt Jam natat omne nemus; cæduntur robora classi: Sylva minor remis: ferrum laxatur ad usus Innumeros, quod rostra liget, quod muniat arma, Belligeros quod frenet equos, quod mille catenis Squalentes nectat tunicas, quod sanguine fumet, Vulneraque alta bibat, quod conspirante veneno Impellat mortes: tenuantque humentia saxa Attritu, et nigris addunt mucronibus iras. 435 Nec modus aut arcus lentare, aut fundere glandes, Aut torrere sudes, galeasque attollere conis. Hos inter motus pigram gemit ora quietem Thessalis, et geminis incusat fata querelis, 439 Quod senior Peleus, nec adhuc maturus Achilles. Jam Pelopis terras Graiumque ex hauserat orbem Præcipitans in transtra viros insanus equosque Bellipotens fervent portus, et operta carinis Stagna, suasque hiemes classis promota, suosque Attollit fluctus: ipsum jam puppibus æquor 445 Deficit, et totos consumunt carbasa ventos. Prima rates Danaas Hecateia congregat Aulis, Rupibus expositis longique crepidine dorsi Euboicum scandens Aulis mare, littora multum Montivaga dilecta deæ, juxtaque Caphareus 450 Latratum pelago tollens caput: ille Pelasgas Ut vidit tranare rates, ter monte ter undis Intonuit, sævæque dedit præsagia noctis. Cætus ibi armorum Troja fatalis; ibi ingens Juratur bellum, donec sol annuus omnes Conficeret metas: tum primum Græcia vires Contemplata suas; tunc sparsa ac dissona moles In corpus vultumque coit, et rege sub uno Disposita est. Sic curva feras indago latentes Claudit, et admotis paullatim cassibus arctat.460 Illæ ignem sonitumque pavent, diffusaque linquunt

455

Avia, miranturque suum decrescere montem ; Donec in angustam ceciderunt undique vallem, Inque vicem stupuere greges, socioque timore Mansuescunt: simul hirtus aper, simul ursa, lupusque

465

Cogitur, et captos contemnit cerva leones.
Sed quanquam gemini pariter sua bella capessant
Atridæ, famamque avidi virtute paternam
Tydides Sthenelusque premant, nec cogitet annos
Antilochus, septemque Ajax umbone coruscet 470
Armenti reges, atque æquum manibus orbem,
Consiliis armisque vigil contendat Ulixes;
Omnis in absentem belli manus ardet Achillem;
Nomen Achillis amant, et inHectora solus Achilles
Poscitur: illum unum Teucris Priamoque lo-
quuntur

475

Fatalem: quis enim Hæmoniis sub vallibus alter Creverit, effossa reptans nive? cujus ab ortu Cruda rudimenta et teneros formaverit annos Centaurus? patrii propior cui linea cœli ? Quemve alium Stygios tulerit secreta per amnes

caret

Nereis, et pulchros ferro perstrinxerit artus? 481 Hæc Graiæ castris iterant, traduntque cohortes. Cædit turba ducum, vincique haud mæsta fatetur. Sic cum bellantes Phlegræa in castra coirent Coelicolæ, jamque Odrysiam Gradivus in hastam Surgeret. et Libycos Tritonia tolleret angues, 486 Ingentemque manu curvaret Delius arcum; Stabat anhela metu solum Natura Tonantem Respiciens; quando ille hiemes, tonitrusque vo[nam. Nubibus, igniferam quæ fulmina posceret ÆtAtque ibi dum mixta vallati plebe suorum 491 Et maris et belli consultant tempora reges, Increpitans magno vatem Calchanta tumultu Protesilaus ait: (namque huic bellare cupido Præcipua, et primæ jam tunc data copia mortis :) O nimium Phoebi,tripodumque oblite tuorum 496 Thestoride! quando ora deo possessa movebis Justius? aut quando Parcarum occulta recludes? Cernis, ut ignotum cuncti stupeantque petantque Eaciden? sordet vulgo Calydonius heros, 500 Et magno genitus Telamone, Ajaxque secundus, Nos quoque; sed Mavors arrepiaque Troja probabunt.

507

[ri.

Illum, neglectis (pudet heu) ductoribus, omnes
Belligerum ceu numen amant: dic ocius (aut cur
Serta comis et mitis honos?) quibus abditus oris,
Quave jubes tellure peti: nam fama, nec antris
Chironis, patria nec degere Peleos aula.
Eia irrumpe deos, et fata latentia laxa,
Laurigerosque ignes, si quando, avidissimus hau-
Arma horrenda tibi, sævosque remisimus enses.
Nunquam has imbelles galea violabere vittas :
Sis felix, numeroque ducum præstantior omni,
Si magnum Danais per te portendis Achillem.
Jamdudum trepido circumfert lumina motu,
Intrantem que deum primo pallore fatetur
Thestorides: mox igne genas et sanguine tor-
quens

515

Nec socios, nec castra videt, sed cæcus et amens
Nunc superum magnos deprendit in æthere cœtus,
Nunc sagas affatur aves, nunc dira sororam
Licia, thuriferas modo consulit anxius aras, 520
Flammarumque apices rapit, et caligine sacra
Pascitur: exsiliunt crines, rigidisque laborat
Vitta comis, nec colla loco, nec in ordine gressus.
Tandem fessa tremens longis mugitibus ora
Solvit, et oppositum vox eluctata furorem est:
Quo rapis ingentem magni Chironis alumnum
Femineis, Nerei, dolis? huc mitte: quid aufers?
Non patiar: meus iste, meus: tu diva profundi,
Et me Phoebus agit: latebris quibus abdere ten-
Eversorem Asia? video per Cycladas altas [tas
Attonitam, et turpi quærentem littora furto. 531
Occidimus: placuit Lycomedis conscia tellus.
O scelus! en fluxæ veniunt in pectora vestes.
Scinde, puer, scinde, et timidæ ne crede parenti.
Hei mihi! raptus abit: quænam hæc procul im-
proba virgo?
535

Hic nutante gradu stetit, amissisque furoris
Viribus ante ipsas tremefactus corruit aras.
Tunc hærentem Ithacum Calydonius occupat
heros:

Nos vocat iste labor : neque enim comes ire recuso, Si te cura trahit: licet ille sonantibus antris 540 Tethyos adversæ gremioque prematur aquosi Nereos, invenies: tu tantum providus astu [tus. Tende animum vigilem, fecundumque erige pecNam mihi quis vatum dubiis in casibus ausit Fata videre prior? Subicit gavisus Ulixes: 545

Sic deus omnipotens firmet, sic annuat illa
Virgo paterna tibi: sed me spes lubrica tardat :
Grande quidem armatum castris inducere Achil-
lem;

Sed si fata negent, quam foedum ac triste reverti!
Vota tamen Danaûm non intentata relinquam.
Jamque adeo aut aderit mecum Peleius heros,
Aut verum penitus latet, et sine Apolline Calchas.
Conclamant Danai, stimulatque Agamemno vo-
lentes:

Laxantur cœtus, resolutaque murmure læto Agmina discedunt: quales jam nocte propinqua E pastu referuntur apes, vel in antra reverti 556 Melle novo gravidas mitis videt Hybla catervas. Nec mora, jam dextras Ithacesia carbasus auras Poscit, et in remis hilaris sedere juventus.

[blocks in formation]

581

Nunc nimius lateri non evitantis adhæret: 570
Nunc levibus sertis, lapsis nunc sponte canistris,
Nunc thyrso parcente ferit: modo dulcia notæ
Fila lyræ, tenuesque modos, et carmina monstrat
Chironis, ducitque manum, digitosque sonanti
Infringit citharæ: nunc occupat ora canentis, 575
Et ligat amplexus, et mille per oscula laudat.
Illa libens discit, quo vertice Pelion, et quis
Eacides, puerique auditum nomen et actus
Assidue stupet, et præsentem cantat Achillem.
Ipsa quoque et validos proferre modestius artus,
Et tenuare rudes attrito pollice lanas
Demonstrat, reficitque colos, et perdita dura
Pensa manu; vocisque sonum,pondusque tenentis,
Quodque fugit comites, nimio quod lumine sese
Figat, et in verbis intempestivus anhelet,
Miratur; jam jamque dolos aperire parantem
Virginea levitate fugit, prohibetque fateri.
Sic sub matre Rhea juvenis regnator Olympi
Oscula securæ dabat insidiosa sorori
Frater adhuc, medii donec reverentia cessit 590
Sanguinis, et veros germana expavit amores.
Tandem detecti timida Nereidos astus.

585

595

Lucus Agenorei sublimis ad orgia Bacchi Stabat, et admissum cœlo nemus: hujus in umbra Alternam revocare piæ trieterida matres Consuerant, scissumque pecus, terraque revulsas Ferre trabes, gratosque deo præstare furores. Lex procul ire mares: iterat præcepta verendus Ductor, inaccessumque viris edicitur antrum. 599 Nec satis est: stat fine dato metuenda sacerdos, Exploratque aditus, ne quis temerator oberret Agmine foemineo: tacitus subrisit Achilles Illum, virgineæ ducentem signa catervæ, Magnaque difficili solventem brachia motu, (Et sexus pariter decet, et mendacia matris,) 60° Mirantur comites; nec jam pulcherrima turbæ Deidamia suæ, tantumque admota superbo Vincitur Æacide, quantum premit ipsa sorore: Ut vero a tereti demisit nebrida collo, Errantesque sinus hedera collegit, et alte 6 Cinxit purpureis flaventia tempora vittis.

620

Vibravitque gravi redimitum missile dextra ;
Attonito stat turba metu, sacrisque relictis
Illum ambire libet, pronosque attollere vultus.
Talis, ubi ad Thebas vultumque animumque re-
Evius, et patrio satiavit pectora luxu, [misit
Serta comis mitramque levat, thyrsumque viren-
Armat, et hostiles invisit fortior Indos. [tem
Scandebat roseo medii fastigia cœli
Luna jugo, totis ubi Somnus inertior alis
Defluit in terras, mutumque amplectitur orbem.
Consedere chori, paullumque exercita pulsu
Æra tacent; tenero cum solus ab agmine Achilles
Hæc secum: Quonam timidæ commenta parentis
Usque feres? primumque imbelli carcere perdes
Fiorem animi? non tela licet Mavortia dextra,
Non trepidas agitare feras? ubi campus, et amnes
Hæmoni? quærisne meos, Sperchie, natatus,
Promissasque comas? an desertoris alumni
Nullus honos, Stygiasque procul jam raptus ad
umbras
630

Dicor, et orbatus plangit mea funera Chiron ?
Tu nunc tela manu, nostros tu dirigis arcus,
Nutritosque mihi scandis, Patrocle, jugales:
Ast ego pampineis diffundere brachia thyrsis,
Et tenuare colos (pudet heu, tædetque fateri) 635
Jam scio: quin etiam dilectæ virginis ignem,
Equævamque facem, captus, noctesque diesque
Dissimulas? quonam usque premes urentia pectus
Vulnera? teque marem (pudet heu) nec amore
probabis?

Sic ait, et densa noctis gavisus in umbra
Tempestiva suis torpere silentia furtis,
Vi potitur votis, et toto pectore veros

640

Admovet amplexus: risit chorus omnis ab alto
Astrorum, et tenera rubuerunt cornua Lunæ.
Illa quidem clamore nemus montemque replevit:
Sed Bacchi comites, discussa nube soporis. 646
Signa choris indicta putant: fragor undique notus
Tollitur, et thyrsos iterum vibrabat Achilles
Ante tamen dubiam verbis solatur amicis [vis
Ille ego, (quid trepidas?) genuit quem cærula syl-
Peliacis mater, nivibusque immisit alendum 651
Thessalicis: neque ego hos cultus, aut fœda subis
Tegmina, ni primo te visa in littore: cessi [sem
Te propter; tibi pensa manu, tibi mellia ges o
Tympana: quid defles magno nurus addita ponto?
Quid gemis ingentes cœlo paritura nepotes? 656
Sed pater ante igni, ferroque excisa jacebit
Scyros, et in tumidas ibunt hæc versa procellas
Moenia, quam sævo mea tu connubia perdas
Funere non adeo parebimus omnia matri. 660
Vade; sed ereptum taceas, celesque pudorem.

Obstupuit tantis regina exterrita monstris,
Quanquam olim suspecta fides, et cominus ipsum
Horruit, et multum lacies mutata fatentis.
Quid faciat? casusne suos ferat ipsa parenti, €65
Seque simul, juvenemque premat,fortassis acerbas
Hausurum pœnas? et adhuc in corde manebat
Ille diu deceptus amor : silet ægra, premitque
Jam commune nefas: unam placet addere furtis
Altricem sociam, precibus quæ victa duorum 670
Annuit: illa astu tacito raptumque pudorem,
Surgentemque uterum, atque ægros in pondere

menses

Occuluit, plenis donec stata tempora metis Attulit, et partus index Lucina resolvit.

LIBER SECUNDUS.

6

10

Jamque per Ægæos ibat Laertia fluctus
Puppis, et innumeræ mutabant Cycladas auræ:
Jam Paros Olearosque latent: jam raditur alta
Lemnos, et a tergo decrescit Bacchica Naxos,
Ante oculos crescente Samo: jam Delos opacat
Æquor: ubi excelsa libant carchesia puppe.
Responsique fidem, et verum Calchanta precantur.
Audiit arcitenens, Zephyrumque e vertice Cynthi
Impulit, et dubiis pleno dedit omina velo.
It pelago secura ratis: quippe alta Tonantis
Jussa Thetin certas fatorum vertere leges
Arcebant ægram lacrymis, ac multa gementem,
Quod non erueret pontum, ventisque fretisque
Omnibus invisum jam tunc sequeretur Ulixem.
Frangebat radios humili jam pronus Olympo15
Phœbus, et Oceani penetrabile littus anhelis
Promittebat equis; cum se scopulosa levavit
Scyros: in hanc totos emisit puppe rudentes
Dux Laertiades, sociosque resumere contum
Imperat, et remis Zephyros supplere cadentes. 20
Accedunt jussi: magis indubitata magisque
Scyros erat, placidique super Tritonia custos
Littoris egressi numen venerantur amicæ
Etolusque Ithacusque deæ: tum providus heros,
Hospita ne subito terrerent monia cœtu,
Puppe jubet remanere suos: ipse ardua fido

25

Cum Diomede petit: sed jam prævenerat arcis
Littoreæ servator Abas, ignotaque regi
Ediderat, sed Graia tamen, succedere terris
Carbasa Procedunt, gemini ceu fœdere juncto 30
Hiberna sub nocte lupi: licet et sua pulset
Natorumque fames, penitus rabiemque minasque
Dissimulant, humilesque meant, ne nuntiet hostes
Cura canum, et trepidos moneat vigilare magi-

stros.

Sic segnes heroes eunt, campumque patentem, 35
Qui medius portum celsamque interjacet urbem,
Alterno sermone serunt: prior occupat acer
Tydides: Qua nunc verum ratione paramus
Scrutari? namque ambiguo sub pectore quondam
Verso, quid imbelles thyrsos mercatus et æra 40
Urbibus in mediis, Baccheaque terga, mitrasque
Huc tuleris, varioque adspersas nebridas auro.
Hisne gravem Phrygibus Priamoque armamus
Achillem?

Illi subridens Ithacus paullum ore remisso:
Hæc tibi, virginea modo si Lycomedis in aula 45
Fraude latens, ultro confessum in prælia ducen
Peliden tu cuncta citus de puppe memento
Ferre, ubi tempus erit, clypeumque his jungere
donis,

Qui pulcher signis, auroque asperrimus ardet.

[ocr errors]

70

Hæc sat erunt: tecum lituo bonus adsit Agyrtes,
Occultamque tubam tacitos apportet in usus. 51
Dixerat: atque ipso portarum in limine regem
Cernit, et ostensa pacem præfatur oliva.
Magna (reor) pridem vestras pervenit ad aures
Fama trucis belli, regum placidissime, quod nunc
Europamque Asiamque quatit: sinomina quæras
Huc perlata ducum, fidit quibus ultor Atrides,
Hic tibi, quem tanta meliorem stirpe creavit
Magnanimus Tydeus, Ithacis ego ductor Ulixes.
Causa viæ (metuam quid enim tibi cuncta fateri,
Cum Graius, notaque fide celeberrimus unus ?) 61
Explorare aditus, invisaque littora Trojæ,
Quidve parent. Medio sermone intercipit ille:
Annuerit Fortuna, precor, dextrique secundent
Ista dei: nunc hospitio mea tecta, piumque 65
Illustrate larem. Simul intra limina ducit.
Nec mora, jam mensas famularis turba torosque
Instruit interea visu perlustrat Ulixes
Scrutaturque domum, si qua vestigia magnæ
Virginis, aut dubia facies suspecta figura :
Porticibusque vagis errat, totosque penates,
Ceu miretur, adit: velut ille cubilia prædæ
Indubitata tenens multo legit arva Molosso
Venator, videat donec sub frondibus hostem
Porrectum somno, positosque in cespite dentes.
Rumor in arcana jamdudum perstrepit aula,76
Virginibus qua fida domus, venisse Pelasgum
Ductores, Graiamque ratem, sociosque receptos.
Jure pavent aliæ: sed vix nova gaudia celat
Pelides, avidusque novos heroas et arma
Vel talis vidisse cupit. Jamque atria fervent
Regali strepitu, et picto discumbitur ostro.
Tum pater ire jubet natas, comitesque pudicas
Natarum. Subeunt, quales Mæotide ripa,
Cum Scythicas rapuere domos, et capta Getarum
Moenia, suppositis epulantur Amazones armis. 86
Tum vero intentus vultus ac pectora Ulixes
Prælibat visu sed nox, illataque fallunt
Lumina, et extemplo latuit mensura jacentis.
Et tamen erectumque genas, oculisque vagantem,
Nullaque virginei servantem signa pudoris,
Defigit, comitique obliquo lumine monstrat.
Quod nisi præcipitem blando complexa moneret
Deidamia sinu, nudataque pectora semper,
Exsertasque manus, humerosque in veste teneret,
Et prodire toris, et poscere vina vetaret 96
Sæpius, et fronti crinale reponeret aurum ;
Argolicis ducibus jam tunc patuisset Achilles.

80

91

Ut placata fames epulis bis terque repostis,
Rex prior alloquitur, paterisque hortatur Achivos:
Invideo vestris, (fateor,) decora inclyta gentis 101
Argolicæ, coeptis: utinam mihi fortior ætas,
Quæque fuit, Dolopas cum Scyria littora adortos
Perdomui, fregique vadis: que signa triumphi
Vidistis celsas murorum in fronte carinas.
Saltem si soboles, aptam quam mittere bello.
Nunc ipsi viresque meas, et cara videtis
Pignora quando novos dabit hæc mihi turba
nepotes?

105

[ocr errors]

Adspicit intentum, vigilique hæc aure bibentem,
Cum paveant aliæ, demissaque lumina flectant;
Atque iterat: Quisquis proavis et gente superbus,
Quisquis equo jaculoque potens,qui prævalet arcu,
Omnis honos illic: illic ingentia certant
Nomina: vix timidæ matres, vix agmina cessant
Virginea: hic multum steriles damnatus in annos,
Invisusque deis, si quem hæc nova gloria segnem
Præterit. Exisset stratis, nisi provida signo
Deidamia dato cunctas hortata sorores

128

Liquisset mensas, ipsum complexa: sed hæret
Respiciens Ithacum, cœtuque novissimus exit.
Ille quidem incepto paullum ex sermone remisit,
Pauca tamen jungens: At tu tranquillus in alta
Pace mane, carisque para connubia natis,
Quas tibi sidereis divarum vultibus æquas 134
Sors dedit: ut me olim tacitum reverentia tangit!
Is decor est, formæ species permixta virili.
Occurrit genitor: Quid si Bacchea ferentes
Orgia, Palladias aut circum videris aras?
Et dabimus, si forte novus cunctabitur Auster.
Excipiunt cupidi, et tacitis spes addita votis. 140
Cætera depositis Lycomedis regia curis
Tranquilla sub pace silet; sed longa sagaci
Nox Ithaco, lucemque cupit, somnoque gravatur.
Vixdum exorta dies, et jam comitatus Agyrta
Tydides aderat, prædictaque dona ferebat.
Nec minus egressæ thalamis Scyreides ibant
Ostentare choros promissaque sacra verendis
Hospitibus: nitet ante alias regina, comesque
Pelides: qualis Sicula sub rupibus Ætnæ
Naidas Ennæas inter Diana, feroxque
Pallas, et Elysii lucebat sponsa tyranni.
Jamque movent gressus, thiasisque Ismenia

buxus

145

150

[sant

[blocks in formation]

Multiplicantque gradum, modo quo Curetes in
Quoque pii Samothraces eunt: nunc obvia versæ
Pectine Amazonio: modo quo citat orbe Lacænas
Delia, plaudentesque suis intorquet Amyclis. 159
Tunc vero, tunc præcipue manifestus Achilles,
Nec servare vices, nec jungere brachia curat.
Tunc molles gressus, tunc adspernatur amictus
Plus solito, rumpitque choros, et plurima turbat.
Sic indignantem thyrsos, acceptaque matris 164
Tympana, jam tristes spectabant Penthea Thebæ.

Solvuntur laudata cohors, repetuntque paterna
Limina, ubi in mediæ jamdudum sedibus aulæ
Munera, virgineos visus tractura, locarat
Tydides, signum hospitii, pretiumque laboris,
Hortaturque legant, nec rex placidissimus arcet.
Heu simplex, nimiumque rudis, qui callida dona,
Graiorumque dolos, variumque ignorat Ulixem!
Hinc aliæ, quas sexus iners, naturaque ducit,
Aut teretes thyrsos, aut respondentia tentant 174
Tympana, gemmatis aut nectunt tempora limbis:
Arma vident, magnoque putant donata parenti.
At ferns acides, radiantem ut cominus orbem
Cælatum pugnis sævis, et forte rubentem
Bellorum maculis, acclinem et conspicit hastam ;
Infremuit, torsitque genas, et fronte relicta
Surrexere comæ: nusquam mandata parentis,
al-Nusquam occultus amor, totoque in pectore Troja
Ut leo, materno cum raptus ab ubere mores [est
Accepit, pectique jubas, hominemque vereri
Edidicit, nullasque ruit nisi jussus in iras; 85
Si semel adverso radiavit lumine ferrum,

Dixerat, et solers arrepto tempore Ulixes: [tes
Haud spernenda cupis: quis enim non visere gen-
Innumeras, variosque duces, atque agmina regum
Ardeat? omne simul roburque decusque potentis
Europæ meritos ultro juravit in enses. [tos.
Rura urbesque vacant: montes spoliavimus
Omne fretum longa velorum obtexitur umbra.115
Tradunt arma patres, ruit irrevocata juventus.
Non alias unquam tantæ data copia famæ
Fortibus, aut campo majore exercita virtus.

180

195

201

Ejurata fides, domitorque inimicus; in illum
Prima fames, timidoque pudet servisse magistro.
Ut vero accessit propius, luxque æmula vultum
Reddidit, et similem tandem se vidit in auro,
Horruit, erubuitque simul. Tunc acer Ulixes
Admotus lateri submissa voce: Quid hæres ?
Scimus, ait: tu semiferi Chironis alumnus,
Tu coli, pelagique nepos: te Dorica classis,
Te tua suspensis exspectat Græcia signis,
Ipsaque jam dubiis nutant tibi Pergama muris.
Eia age, rumpe moras: sine perfida palleat Ide,
Et juvet hæc audire patrem, pudeatque dolosam
Sic pro te timuisse Thetin. Jam pectus amictu
Laxabat; cum grande tuba (sic jussus) Agyrtes
Insonuit: fugiunt disjectis undique donis,
Implorantque patrem, commotaque prælia cre-
Illius intactæ cecidere a pectore vestes. [dunt.
Jam clypeus, breviorque manu consumitur hasta,
(Mira fides,) Ithacumque humeris excedere visus
Etolumque ducem: tantum subita arma, calor-
Martius horrenda confundit luce penates. [que
Immanisque gradu, ceu protinus Hectora poscens,
Stat medius trepidante dome. Peleia virgo
Quæritur: ast alia plangebat parte retectos 210
Deidamia dolos: cujus cum grandia primum
Lamenta, et notas accepit pectore voces,
Hæsit, et occulto virtus infracta calore est.
Dimittit clypeum, regisque ad lumina versus,
Attonitum fatis, inopinaque monstra paventem,
Sicut erat, mediis Lycomedem affatur in armis:
Me tibi, care pater, (dubium dimitte timorem,)
Me Thetis alma dedit. te pridem tanta manebat
Gloria: quæsitum Danais tu mittis Achillem,
Gratior et magno (si fas dixisse) parente,
Et dulci Chirone mihi: sed corda parumper
Huc adverte libens, atque has bonus accipe voces.
Te Peleus nato socerum, et Thetis hospita jun-
Allegantque suos utroque a sanguine divos. [gunt,
Unam virgineo natarum ex agmine poscunt. 225
Dasne? an nos humiles tibi degeneresque videmur?
Non renuis: junge ergo manus, et concipe fœdus,
Atque ignosce tuis: tacito jam cognita furto
Deidamia mihi: quis enim his obstare lacertis,
Quæ potuit nostras possessa evadere flammas?
Me luere ista jube; pono arma, et reddo Pelas-
gis,
[tas?

220

[blocks in formation]

Hospitii, blandusque precum compellat Ulixes. Ille, etsi caræ comperta injuria natæ,

240

Et Thetidis mandata movent, prodique veretur
Depositum tam grande deæ, tamen obvius ire
Tot metuit fatis, Argivaque bella morari.
Fac velit; ipsam illic matrem sprevisset Achilles.
Ne tamen abnueret genero se jungere tali,
Vincitur. Arcanis effert pudibunda tenebris
Deidamia gradum: veniam nec protinus amens
Credit, et opposito genitorem placat Achille. 245
Mittitur Hæmoniam, magni qui Pelea facti
Impleat, et classem comitesque in prælia poscat.
Nec non et geminas regnator Scyrius alnos
Deducit genero, viresque excusat Achivis.

Tunc epulis consumta dies,tandemque receptum Foedus, et intrepidos nox conscia jungit amantes. Illius ante oculos nova bella, et Xanthus, et Ide, Argolicæque rates; atque hæc jam cogitat undas, Auroramque timet: cara cervice mariti

Fusa novi, lacrymas jam solvit, et occupat artus.
Adspiciamne iterum,meque hoc in pectore ponam,
Eacide? rursusque tuos dignabere partus?
An tumidus, Teucrosque lares et capta reportans
Pergama, virgineæ nolis meminisse latebræ ?
Quid precer heu, timeamve prius? quidve anxia
mandem,
260

Cui vix flere vacat? modo te nox una deditque,
Inviditque mihi. Thalamis hæc tempora nostris?
Hicne est liber Hymen? o dulcia furta, dolique,
O timor! eripitur miseræ permissus Achilles.
I, (neque enim tantos ausim revocare paratus,)
I cautus, nec vana Thetin timuisse memento.
I felix, nosterque redi. Nimis improba posco
Jam te spectabunt lacrymis planctuque decora
Troades, optabuntque tuis dare colla lacertis,
Et patriam pensare toris: aut ipsa placebit 270
Tyndaris, incesta nimium laudata rapina.
Ast ego vel primæ puerilis fabula culpæ
Narrabor famulis, vel dissimulata latebo.
Quin age, duc comitem: cur non ego Martia tecum
Signa feram? tu pensa manu, Baccheaque mecum
Sacra (quod infelix non credet Troja) tulisti. 276
Attamen hunc, quem mæsta mihi solatia linquis,
Hunc saltem sub corde tene: et concede precanti
Hoc solum, pariat ne quid tibi barbara conjux,
Ne qua det indignos Thetidi captiva nepotes.
Talia dicentem non ipse immotus Achilles
Solatur, juratque fidem, jurataque fletu
Spondet, et ingentes famulas, captumque reversus
Ilion, et Phrygiæ promittit munera gazæ.
Irrita ventosæ rapiebant verba procellæ.
Exuit implicitum tenebris humentibus orbem
Oceano prolata dies, genitorque coruscæ
Lucis, adhuc hebetem vicina nocte, levabat,
Et nondum excusso rorantem lampada ponto.
Et jam punicea nodatum pectora palla,
Insignemque ipsis, quæ prima invaserat, armis

281

285

290

aciden (quippe aura vocat, cognataque suadent Equora) prospectant cuncti, juvenemque ducem Nil ausi meminisse, pavent: sic omnia visu [que, Mutatus rediit, ceu, nunquam Scyria passus 295 Littora, Peliaco raptus descendat ab antro. Tunc ex more deis (ita namque monebat Ulixes) Equoreis Austrisque litat, fluctuque sub ipso Cæruleum regem tauro veneratur, avumque Nerea vittata genitrix placata juvenca est. 300 Hic spumante salo jaciens tumida exta profatur: Paruimus, genitrix, quanquam haud toleranda jubebas,

Paruimus nimium: bella ad Trojana ratesque Argolicas quæsitus eo. Sic orsus, et alno Insiluit, penitusque Noto stridente propinquis Abripitur terris: jamque ardua crescere nubes Incipit, et Scyros longe decrescere ponto. 307 Turre procul summa, lacrymis comitata sororum, Confessumque tenens, et habentem nomina PyrPendebat conjux,oculisque in carbasa fixis[rhum, Ibat, et ipsa fretum et puppim jam sola videbat. Ille quoque obliquos dilecta ad monia vultus Declinat, viduamque domum, gemitusque relicta Cogitat: occultus sub corde renascitur ardor, Datque locum virtus. Sensit Laertius heros 315 Mærentem, et placidis aggressus flectere dictis: Tene, inquit, magnæ vastator debite Trojæ, Quem Danaæ classes, quem divûm oracula posErectumque manet reserato limine bellum, [cunt Callida fœmineo genitrix velavit amictu? Commisitque ullis tam grandia furta latebris? Speravitque fidem? nimis o suspensa, simisque

320

« PreviousContinue »