650 Imbribus, atque annos sicca fuisse novem: Cum Thrasius Busirin adit, monstratque piari Hospitis effuso sanguine posse Jovem. Illi Busiris, Fies Jovis hostia primus, Inquit, et Ægypto tu dabis hospes aquam. Et Phalaris tauro violenti membra Perilli Torruit infelix imbuit auctor opus. Justus uterque fuit: neque enim lex æquior ulla, Quam necis artifices arte perire sua. Ergo, ut perjuras merito perjuria fallunt, Exemplo doleat fœmina lusa suo. Et lacrymæ prosunt: lacrymis adamanta moveFac madidas videat, si potes, illa genas. 660 Si lacrymæ (neque enim veniunt in tempore semper) 656 [bis. 680 Quantum defuerat pleno post oscula voto! 686 [les 635 Quassanda est ista Pelias hasta manu. Forte erat in thalamo virgo regalis eodem: Hæc illum stupro comperit esse virum. [tet: Viribus illa quidem victa est; ita credere oporSed voluit vinci viribus illa tamen. 700 Sæpe, Mane, dixit, cum jam properaret Achilles: Fortia nam posita sumserat arma colo. Vis ubi nunc illa est? quid blanda voce moraris Auctorem stupri, Deidamia, tui? Scilicet, ut pudor est quondam cœpisse priorem. Sic alio gratum est incipiente pati. 706 Ah nimia est juveni propriæ fiducia formæ, Si tamen a precibus tumidos accedere flatus 715 Nec semper Veneris spes est profitenda roganti: 740 Nomen amicitia est, nomen inane fides. Hei mihi non tutum est, quod ames, laudare sodali. Cum tibi laudanti credidit, ipse subit. At non Actorides lectum temeravit Achillis: Quantum ad Pirithoum, Phædra pudica fuit. Hermionen Pylades, quo Pallada Phoebus, amabat: 745 LIBER SECUNDUS. Dicite, lo Pæan, et, Io, bis dicite, Pæan, Sive humiles propiore freto jactabimus alas; Mobiles æquoreis penna madescet aquis. Inter utrumque vola. Ventos quoque, nate, timeto; Quaque ferent auræ, vela secunda dato. Dum monet; aptat opus puero, monstratque moveri, Erudit infirmas ut sua mater aves. Quid properas, juvenis? mediis tua pinus in Inde sibi factas humeris accommodat alas, undis 30 Accipiat cineres terra paterna meos. Et quoniam in patria, fatis agitatus iniquis, Vivere non potui, sit mihi posse mori. Da reditum puero, senis est si gratia vilis: Si non vis puero parcere, parce seni. Dixerat hæc sed et hæc, et multo plura licebat Dicere: regressus non dabat ille viro. Quod simul ac sensit: Nunc, o nunc, Dædale, dixit, Materiam, qua sis ingeniosus, habes. Possidet en terras, et possidet æquora Minos: Nec tellus nostræ, nec patet unda fugæ. Restat iter cœlo: cœlo tentabimus ire. 36 unquam 46 50 Aerias hominem carpere posse vias? Me pennis sectare datis: ego prævius ibo. 60 65 70 Perque novum timide corpora librat iter. Hos aliquis, tremula dum captat arundine pisces, 80 86 Cinctaque piscosis Astypalæa vadis: Cum puer, incautis nimium temerarius ausis, Altius egit iter, deseruitque ducem. Vincla labant, et cera deo propiore liquescit : Nec tenues ventos brachia mota tenent. Territus e summo despexit in æquora cœlo: Nox oculis pavido venit oborta metu. Tabuerant ceræ ; nudos quatit ille lacertos, Et trepidat; nec, quo sustineatur, habet. 90 Decidit ; atque cadens, Pater, o pater, auferor, inquit. 95 Clauserunt virides ora loquentis aquæ. At pater infelix, nec jam pater, Icare, clamat, Icare, clamat, ubi es? quove sub axe volas ? Icare, clamabat: pennas adspexit in undis. Ossa tegit tellus; æquora nomen habent. Non potuit Minos hominis compescere pennas: Ipse deum volucrem detinuisse paro. Fallitur, Hæmonias si quis decurrit ad artes, Datque, quod a teneri fronte revellit equi. Non facient, ut vivat amor, Medeïdes herbæ, Mixtaque cum magicis nænia Marsa sonis. Phasias soniden, Circe tenuisset Ulixen, Si modo servari carmine posset amor. 104 Nec data profuerint pallentia philtra puellis. Philtra nocent animis, vimque furoris habent. Sit procul omne nefas. Ut ameris, amabilis esto: Quod tibi non facies, solave forma dabit. Sis licet antiquo Nireus adamatus Homero, Naïadumque tener crimine raptus Hylas; 110 Ut dominam teneas, nec te mirere relictum, Ingenii dotes corporis adde bonis. [ad annos, Forma bonum fragile est, quantumque accedit Fit minor; et spatio carpitur ipsa suo. Nec violæ semper, nec hiantia lilia florent; 115 Et riget amissa spina relicta rosa. Et tibi jam cani venient, formose, capilli: Jam venient rugæ, quæ tibi corpus arent. Jam molire animum, qui duret, et adstrue for mæ. Solus ad extremos permanet ille rogos. 120 Sparsimus, Hæmonios dum vigil optat equos. Illic Sithonii fuerant tentoria Rhesi: Hac ego sum raptis parte revectus equis. Pluraque pingebat: subitus cum Pergama fluctus Abstulit, et Rhesi cum duce castra suo. 140 Tum dea, Quas, inquit, fidas tibi credis ituro, Perdiderint undæ nomina quanta, vides? Ergo age, fallaci timide confide figuræ, Quisquis es: aut aliquid corpore pluris habe. Dextera præcipue capit indulgentia mentes: Asperitas odium, sævaque verba, movent. Odimus accipitrem, qui semper vivit in armis, Et pavidum solitos in pecus ire lupos. At caret insidiis hominum, quia mitis, hirundo: Quasque colat turres Chaonis ales habet. 150 Este procul lites, et amaræ prælia linguæ. 155 Dulcibus est verbis mollis alendus amor. Lite fugent nuptæque viros, nuptasque mariti : Inque vicem credant res sibi semper agi. Hoc decet uxores: dos est uxoria, lites. Audiat optatos semper amica sonos. Non legis jussu lectum venistis in unum: Fungitur in vobis munere legis amor. Blanditias molles, auremque juvantia verba Affer, ut adventu læta sit illa tuo. Non ego divitibus venio præceptor amoris. Nil opus est illi, qui dabit, arte mea. Secum habet ingenium, qui, cum libet, Accipe, dicit. 160 Cedimus inventis plus placet ille meis. 164 Pauperibus vates ego sum, quia pauper amavi. 174 Cum dare non possem munera, verba dabam. Pauper amet caute: timeat maledicere pauper: Multaque, divitibus non patienda, ferat. Me memini iratum dominæ turbasse capillos: Hæc mihi quam multos abstulit ira dies! 170 Nec puto, nec sensi tunicam laniasse; sed ipsa Dixerat: et pretio est illa redemta meo. At vos, qui sapitis, vestri peccata magistri Effugite, et culpæ damna timete meæ. Prælia cum Parthis, cum culta pax sit amica; Et jocus, et causas quicquid amoris habet. Si nec blanda satis, nec erit tibi comis amanti, Perfer, et obdura: postmodo mitis erit. Flectitur obsequio curvatus ab arbore ramus. Frangis, si vires experiere tuas. Obsequio tranantur aquæ nec vincere possis Flumina, si contra, quam rapit unda, nates. Obsequium tigresque domat Numida que leones. Rustica paullatim taurus aratra subit. Quid fuit asperius Nonacrina Atalanta ? Succubuit meritis trux tamen illa viri. Sæpe suos casus, nec mitia facta puellæ Flesse sub arboribus Milaniona ferunt. 180 185 Seu ludet, numerosque manu jactabit eburnos ; Sive latrocinii sub imagine calculus ibit; Ingenua speculum sustinuisse manu. 215 220 nunc, et dubita ferre, quod ille tulit. Jussus adesse foro, jussa maturius hora Fac semper venias; nec nisi serus abi. Occurras aliquo tibi dixerit; omnia differ. 225 Curre, nec inceptum turba moretur iter. Nocte domum repetens epulis perfuncta redibit: Tunc quoque pro servo, si vocat illa, veni. Rure eris, et dicet, Venias: (Amor odit inertes) Si rota defuerit, tu pede carpe viam. Nec grave te tempus sitiensve Canicula tardet, Nec via per jactas candida facta nives. Militia species amor est: discedite segnes. 230 Non sunt hæc timidis signa tuenda viris. 234 Nox, et hiems, longæque viæ, sævique dolores Mollibus his castris, et labor omnis inest. Sæpe feres imbrem cœlesti nube solutum : Frigidus et nuda sæpe jacebis humo. Cynthius Admeti vaccas pavisse Pheræas Fertur, et in parva delituisse casa. Quod Phoebum decuit, quem non decet? exue fastus, 240 245 Curam mansuri quisquis amoris habes. Si tibi per tutum planumque negabitur ire, Atque erit apposita janua fulta sera ;* At tu per præceps tecto delabere aperto: Det queque furtivas alta fenestra vias. Læta erit, ut causam tibi se sciet esse pericli. Hoc dominæ certi pignus amoris erit. Sæpe tua poteras, Leandre, carere puella: Tranabas, animum nosset ut illa tuum. Nec pudor ancillas, ut quæque erit ordine prima, Nec tibi sit servos demeruisse pudor. Nomine quemque suo (nulla est Jactura) saluta Junge tuis humiles, ambitiose, manus. Sed tamen et servo (levis est impensa) roganti Porrige fortunæ munera paria tuæ. 250 256 260 Porrige et ancillæ, qua pœnas luce pependit 270 Hei mihi! non multum carmen honoris habet. Carmina laudantur, sed munera magna petuntur. Dummodo sit dives, barbarus ipse placet. 276 Aurea nunc vere sunt sæcula: plurimus auro Venit honos: auro conciliatur amor. Ipse licet Musis venias comitatus, Homere; Si nihil attuleris, ibis, Homere, foras. 280 Sunt tamen et doctæ, rarissima turba, puellæ : Altera non doctæ turba, sed esse volunt. Utraque laudentur per carmina: carmina lector Commendet dulci qualiacunque sono. His ergo, aut illis, vigilatum carmen in ipsas, Forsitan exigui muneris instar erit. At, quod eris per te facturus, et utile credis, Id tua te facito semper amica roget. Libertas alicui fuerit promissa tuorum; 286 Et videat flentem; nec tædeat oscula ferre; 325 Quæ referas illi, somnia læta vide. Et veniat, quæ lustret, anus, lectumque locum- In tabulas multis hæc via fecit iter. Neve cibo prohibe, nec amari pocula succi 335 : Sed non, cui dederis a littore carbasa, vento Dum novus errat amor, vires sibi colligat usu: Quaque venit, multas accipit amnis aquas. Fac tibi consuescat: nil consuetudine majus: Quam tibi dum capias, tædia nulla fuge. 346 Te semper videat: tibi semper præbeat aurem : Exhibeat vultus noxque diesque tuos. Cum tibi major erit fiducia, posse requiri; [Penelopen absens sollers torquebat Ulixes: 355 Phylacides aberat, Laodamia, tuus.] 360 Sed mora tuta brevis : lentescunt tempore curæ ; 364 370 Et timet in vacuo sola cubare toro. Viderit Atrides. Helenen ego crimine solvo. Usa est humani commoditate viri. Sed neque fulvus aper media tam sævus in ira, Fulmineo rabidos cum rotat ore canes; Nec lea, cum catulis lactentibus ubera præbet : Nec brevis ignaro vipera læsa pede; 376 Fœmina quam, socii deprensa pellice lecti, Ardet; et in vultu pignora mentis habet. In ferrum flammasque ruit: positoque decore Fertur, ut Aonii cornibus icta dei. 380 Conjugis admissum, violataque jura maritæ, Barbara per natos Phasias ulta suos. Altera dira parens; hæc est, quam cernis, hirundo: Adspice, signatum sanguine pectus habet. 384 Hoc bene compositos, hoc firmos solvit amores: Crimina sunt cautis ista timenda viris. Nec mea vos uni damnat censura puellæ. Di melius! vix hoc nupta tenere potest. Ludite sed furto celetur culpa modesto. Gloria peccati nulla petenda sui. 390 Nec dederis munus, cognosse quod altera possit: Et, modo quod questa est, ipse querare, facit. Dum fuit Atrides una contentus, et illa Casta fuit; vitio est improba facta viri. 400 Audierat, laurumque manu vittasque ferentem Pro nata Chrysen non valuisse sua. Audierat, Lyrnessi, tuos, abducta, dolores; Bellaque per turpes longius isse moras. Hæc tamen audierat: Priameida viderat ipsam. Victor eras prædæ præda pudenda tuæ. 406 Inde Thyestiaden thalamoque animoque recepit, 410 Et male peccantem Tyndaris ulta virum est. Quæ bene celaris, si qua tamen acta patebunt, Illa licet pateant, tu tamen usque nega. Tum neque subjectus, solito nec blandior esto. Hæc animi multum signa nocentis habent. Sed lateri ncc parce tuo: pax omnis in uno Concubitu: prior hoc inficianda Venus. Sunt, qui præcipiant herbas satureia nocentes Sumere: judiciis ista venena meis. Aut piper urticæ mordacis semine miscent, Tritaque in annoso flava pyrethra mero. Sed dea non patitur sic ad sua gaudia cogi, Colle sub umbroso quam tenet altus Eryx. 420 Candidus, Alcathoi qui mittitur urbe Pelasga, 416 440 Nec facile est æqua commoda mente pati. O quater, et quoties numero comprendere non est 451 Ille ego sim, teneras cui petat ungue genas: Quem videat lacrymans: quem torvis spectet ocellis : Quo sine non possit vivere; posse velit. Si spatium quæras; breve sit, quo læsa quera 460 Candida jamdudum cingantur colla lacertis : Quæ modo pugnarunt, jungunt sua rostra columbæ : 465 Quarum blanditias, verbaque murmur habet. Prima fuit rerum confusa sine ordine moles, Unaque erant facies sidera, terra, fretum. Mox cœlum impositum terris; humus æquore cincta est: Inque suas partes cessit inane Chaos. Sylva feras, volucres aer accepit habendas: 470 In liquida pisces delituistis aqua. Tum genus humanum solis errabat in agris: Idque meræ vires, et rude pectus erat. Sylva domus fuerat, cibus herba,cubilia frondes Jamque diu nulli cognitus alter erat. 476 Blanda truces animos fertur mollisse voluptas: Constiterant uno fœmina virque loco: Quod facerent, ipsi nullo didicere magistro : Arte Venus nulla dulce peregit opus. 480 Ales habet, quod amet: cum quo sua gaudia jungat, Invenit in media fœmina piscis aqua. Cerva parem sequitur: serpens serpente tenetur : Hæret adulterio cum cane nexa canis. Læta salitur ovis: tauro quoque læta juvenca 490 Sustinet immundum sima capella marem. In manibus laurus: sacris inducta capillis 495 Duc, age, discipulos ad mea templa tuos. amantes. Proponant animo multa ferenda suo. 510 515 Quot lepores in Atho, quot apes pascuntur in Hybla, Cærula quot baccas Pallados arbor habet; Littore quot concha; tot sunt in amore dolores. Quæ patimur, multo spicula felle madent. |