Page images
PDF
EPUB
[ocr errors]

An Phœbi foror, an Nympharum fanguinis vna, Sis felis,noftrumque leues quæcumque laborem: quo fub calo tandem, quibus orbis in aris lademur,doceas. ignari hominumque locorumque Erramus, vento huc,vaftis & Auctibus acti.

Et

Multa tibi ante aras noñra cadet hoftia dextra.
Tunc Venus: Haud equidem tali me dignor honore:
Virginibus Tyriis mos eft geftare pharetram,
Purpureoque alte furas vincire cothurno.
Punica regna vides, Tyrios, & Agenoris vrbem:
Sed fines Libyci genus intradabile bello.
Imperium Dido Tyria regit vrbe profe&a,
Germanum fugiens, longa eft iniuria, longe
Ambages: fed fumma fequar faftigia rerum.
Huic coniux Sichæus erat,ditifsimus agri

Phonicum,& magno miferz dilectus amore:
Cui pater intactam dederat, primisque sugarae
Ominibus: fed regna Tyri germanus habebat
Pygmalion, fcelere ante alios immanior omneis,
Quos inter medius vênit furor,ille Sichrum
3pius ante aras, atque auri cæcus amore
Clam ferro incautum fuperat, fecurus amoruin
Germany: faЯumque diu celauit, & ægrath,
Multa malus fimulans, vana fpe lufit amantem,
7pfa fed in fomnis inhumati venit imago
Coniugis, ora modis attollens pallida miris:
Crudeleis aras,traie&áque pe&ora, ferro
Nudauit,crcumque domus fcelus omne rétesit.
Tum celerare fugam, patriaque excedere fuadet,
Auxiliumque vix, veteres tellure recludit
Thefauros,ignotum argenti pondus, & auri.
His commota fugam Dido, fociosque parabat.
Conueniunt, quibus aut odium crudele tyranni,
Aut metus acer erat:naucis,quæ fortè paratz,
Corripiunt,onerantque auro portantur auari
Pygmalionis opes pelago:dux femina facti.
Deuenere locos,vbi nunc ingentia cernes
Moenia, furgentemque nouz Carthaginis arcem:
Mercatique folum,facti de nomine Byrfam,
Taurino quantum poffent circumdare tergo,
Sed vos qui tandem, quibus aut veniftis ab oris,
Quove tenetis iter? quærenti talibus ille
Sufpirans,imoque trakens à pecore vocem:
́dea,ti prima #petens ab origine pergam,

[ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]

Et vacet annales noftrorum audire laborum:
Ante diem claufo componet vefper Olympo.
Nos Trola antiqua, fi veftras fortè per aurès
Troix nomen ist,diuerfa per zquora vedos
Forte fua Libycis tempeftas appulit oris.
Sum pius Aeneas, raptos qui ex hofte Penateit
Claffe veho mecum, fama fuper zthera notus:
Italiam quæro, patriam, & genus ab loue fumme."
Bis denis Phrygium cenfcendi nanibus æquor,
Matre dea monftrante viam,data fata fecutus:
Vis feptem conuolía vndis, Euroque fuperfunt,
Ipfe ignotus, egens, Libya deferta peragro,
Europa, atque Afia pulfus. nec plura querentem
Paffa Venus,medio fic interfata dolore eft:
Quifquis es,haud,credo,inuifus cæleftibus auras
Vitaleis carpis, Tyriam qui adueneris vrbem.
Perge modo,atque hinc te reginæ ad limina perfer.
Namque ribi reduces focios, clademque relatam
Nuntio, & in tutum verfis Aquilonibus adama
Ni fruftra augurium vani docuere parentes.
Adipice bis fenos lætanteis agmine cycnos,
Aetheria quos lapfa plaga touis ales aperto
Turbabat cælo: nunc terras ordine longo
Aut capere, aut captas iam defpe&tare videntur.
Vt reduces illi ludunt ftridentibus alis,
Et cœtu cinzere polum,cantusque dedêre:
Haud aliter puppesque tuz,pubesque tuorum
Aut portum tener, aut pleno fubit oftia velo.
Perge modò, & quà te ducit via, dirige greffum
Dixit, & auertens rofea ceruice refulfit,
Ambrofiaque come diuinum vertice odorem
Spirauere: pedes veftis defluxit ad imos:
Ei vera inceffu patuit dea. ille, vbi matrem
Agnouit, tali fugientem eft voce fecutus:
Quid gnatum toties crudelis tu quoque falfis
Ludis imaginibus?cur dextræ jungere dextrant
Non datur,ac veras audire, & reddere voces?
Talibus incufat, greffumque ad monia tendir.
At Venus obfcuro gradienteis aëre fepfit:
Et multo nebulæ circum dea fudit amicu:
Cernere nequis eos,neu quis contingere poffets
Molirive moram, aut veniendi pofcere cauffas.
Ipfa Paphum fublimis abit, fedes que reuifit
Læta fuas, vbi templum illi,centumque Sabze

Thure

Thure calent arx, fertisque recentibus halant.
Corripuere viam interea, quà femita monftrat.
Jamque adfcendebant collem,qui plurimus vrbi
7mminet, aduerfasque adfpe&tat defuper arces.
Miratur molem Aeneas, magalia quondam:
Miratur portas, Arepicumque, & Arata viarum.
Inftant ardentes Tyrij:pars ducere muros,
Molirique arcem,& manibus fubuoluere faxa:
Pars opcare locum tetto, & concludere fulco,
Zura,magiftratusq. legunt, fan&umque fenatum,
Heic portus alij effodiunt: heic alta theatris
Fundamenta locant alij; immaneisque columnas
Rupibus excidunt, fcenis decora alta futuris.
Qualis apes æftate noua per florea rura
Exercet fub fole labor:cùm gentis adultos
Educunt fetus, aut cùm liquentia mella
Stipant,& dulci diftendunt ne&are cellas:

Aut onera accipiunt venientum:aut, agmine fa&o,
Ignauum fucos pecus à præfepibus arcent.
Feruet opus,redolentque thymo fragrantia mella.
fortunati, quorum iam mœnia furgunt,

Aeneas ait, & faftigia fufpicit vrbis.

Infert fe feptus nebula, mirabile diâu,
Per medios,mifcetque viris, neque cernitur vlli,
Lucus in vrbe fuit media,latifsimus vmbra:
Què primùm iactati vndis, & turbine Pœni
fodêre loco fignum,quod regia luno
Monftrarat, caput acris equi:fic nam fore bello
Egregiam,& facilem vi&u per fæcula gentem.
Heic templum Iunoni ingens Sidonia Dido
Condebat, donis opulentum, & numine diuz:
Erea cui gradibus furgebant limina,nexxque
AEre trabes:foribus cardo ftridebat aënis.
Hoc primùm in luco noua res oblata timorem
Lenijthic primùm Aeneas fperare falutem
Aufus,& affli&tis meliùs confidere rebus.
Namque fub ingenti luftrat dum fingula templo
Reginam opperiens: dum quz fortuna fit vrbi,
Artificumque manus inter fe, operumque laborem
Miratur:videt iliacas ex ordine pugnas,
Belláque iam fama totum vulgata per orbem:
Atreidas, Priamunque, & fruü ambobus Achillem.
Conftitit,& lacrymas, Quis iá locus, inquit, Achate,
¿Que regio in terria noftri non plena laboris?

En Prie.

[ocr errors][merged small]

En Priamus:funt beic etiam fua præmia laudi:
Sunt lacrying rerum: & mentem mortalia tangunt.
Solue metus: feret hæc aliquam tibi fama falutem,
Sic ait,atque animum pictura pafcit inani,

Multa gemens, largoque humectat flumine vultum.
Namque videbat,vti bellantes Pergama circum
Hac fugerent Graij, premeret Troiana iuuentus;
Hac Phryges;inftaret curru criftatus Achilles.
Nec procul hinc Rhæfi niveis tentoria velis
Agnofcit lacrymans:primo quæ prodita fomno
Tydeides multa vaftabat cæde cruentus:
Ardenteisque auertit equos in caftra prius,quàm
Pabula guftaffent Troiz, Xanthumque bibiffent.
Parte alia fugiens amifsis Troilus armis,
Infelix puer, atque impar congreffus Achilli,
Fertur equis, curruque hæret refupinus irani,
Lora tenens tamé:huic ceruixque, comzq.trabútur.
Per terram, & verfa puluis infcribitur hafta.
Intereà ad templum non zquz Palladis ibant
Crinibus Iliades países,peplumque ferebant
Suppliciter triftes,& tunsz pe&ora palmis.
Diua folo fixos oculos auerfa tenebat.
Ter circum Iliacos raptauerat Hectora muros,
Exanimumque auro corpus vendebat Achilles.
Tum verò ingentem gemitum dat pe&ore ab imo,
Vi fpolia, vt currus,vtque ipfum corpus amici,
Tendentemque manusPriamum confpexit inermeis.
Se quoque principibus permiftum agnouit Achiuis;
Eoasque acies, & nigri Memnonis arma.
Ducit Amazonidum lunatis agmina peltis
Penthefilea furens,mediisque in millibus ardet
Aurea fubne&tens exfertz cingula mammæ
Bellatrix, audetque viris concurrere virgo.
Hæc dum Dardanio Aenez miranda videntur,
Dum fuper, obtutuque hæret defixus in vno;
Regina ad templum forma pulcerrima Dido
Incefsit,magna iuuenum Aipante caterua.
Qualis in Eurota ripis, aut per juga Cynthi
Exercet Diana choros:quam mille fecuta
Hinc atq.hinc glomerantur Oreades. illa pharetran
Fert humero,gradiensq. deas fupereminet omneis.
Latoax tacitum pertentant gaudia pectus.
Talis erat Dido: talem fe læta ferebat
Per medios, inftans operi, regnisque futuris.

Tum

Tum foribus diuz, media teftudine templi
Septa armis, folioque altè fubnixa, refedit.
Iura dabar, legesque viris, operumque laborem
Partibus zquabat iuftis,aut forte trahebat:
Cùm fubito Acheas concurfu accedere magno
Anthea, Sergeftumque videt, fortemq, Cloanthum,
Teucrorumque alios ater quos æquore turba
Difpulerat, penitusque alias aduexerat oras.
Obftupuit fimul ipfe, fimul perculfus Achates:
Læritáque, meraque auidi coniungere dextras
Ardebant fed res animos incognita turbat,
Difsimulant,& nube caua speculantur ami&i,
Quz fortuna viris: claffem quo litore linquant,
Quid veniant.cun&is nam le&ti nauibus abant
Orantes veniam,& templum clamore perebant.
Poftquam introgrefsi, & coram data copia fandi,
Maximus tlioneus placido fic pectore cœpit:
O regina,nouam cui condere lupiter vrbem,
Juftitiaque dedit genteis frenare fuperbas;
Troës te miferi, ventis maria omnia ve&i,
Oramus. prohibe infandos à nauibus igneis,
Parce pio generi, & propiùs res afpice noftras,
Non nos aut ferro Libycos populare penateis
Venimus, aut raptas ad litora vertere prædas:
Non ea vis animo,nec tanta superbia vi&is.
Ef locus, Hefperiam Graii cognomine dicunt,
Terra antiqua, potens armis, atque vbere gleba:
O Enouri coluere viri: nunc fama,minores
Italiam dixiffe, ducis de nomine gentem.
Huc curfus fuit.

Cum fubito affurgens Ru&u nimbosus Orion
In vada cæca tulit, penitusque procacibus Auftris,
Perque vndas, fuperante falo, perque inuia faza
(rem
Difpulit: huc pauci veftris adnauimus oris.
Quod gehus hoc hominü,quzue húc tá barbara mo.
Permittit patria hofpitio prohibemur arena:
Bella cient, primaque vetant confiftere terra.
Sigenus humanum, & mortalia temnitis arma:
At fperate deos memores fandi, atque nefandi.
Rez erat Aeneas nobis: quo iuftier alter
Nec pietate fuit, nec bello maior, & armis.
Quem fi fata virum feruant, fi vefcitur aura
Aetheria,nec adhuc crudelibus occubat Vmbris;
Noa metus ; officio mec te certasse priorem

« PreviousContinue »