An Phœbi foror, an Nympharum fanguinis vna, Sis felis,noftrumque leues quæcumque laborem: quo fub calo tandem, quibus orbis in aris lademur,doceas. ignari hominumque locorumque Erramus, vento huc,vaftis & Auctibus acti.
Multa tibi ante aras noñra cadet hoftia dextra. Tunc Venus: Haud equidem tali me dignor honore: Virginibus Tyriis mos eft geftare pharetram, Purpureoque alte furas vincire cothurno. Punica regna vides, Tyrios, & Agenoris vrbem: Sed fines Libyci genus intradabile bello. Imperium Dido Tyria regit vrbe profe&a, Germanum fugiens, longa eft iniuria, longe Ambages: fed fumma fequar faftigia rerum. Huic coniux Sichæus erat,ditifsimus agri
Phonicum,& magno miferz dilectus amore: Cui pater intactam dederat, primisque sugarae Ominibus: fed regna Tyri germanus habebat Pygmalion, fcelere ante alios immanior omneis, Quos inter medius vênit furor,ille Sichrum 3pius ante aras, atque auri cæcus amore Clam ferro incautum fuperat, fecurus amoruin Germany: faЯumque diu celauit, & ægrath, Multa malus fimulans, vana fpe lufit amantem, 7pfa fed in fomnis inhumati venit imago Coniugis, ora modis attollens pallida miris: Crudeleis aras,traie&áque pe&ora, ferro Nudauit,crcumque domus fcelus omne rétesit. Tum celerare fugam, patriaque excedere fuadet, Auxiliumque vix, veteres tellure recludit Thefauros,ignotum argenti pondus, & auri. His commota fugam Dido, fociosque parabat. Conueniunt, quibus aut odium crudele tyranni, Aut metus acer erat:naucis,quæ fortè paratz, Corripiunt,onerantque auro portantur auari Pygmalionis opes pelago:dux femina facti. Deuenere locos,vbi nunc ingentia cernes Moenia, furgentemque nouz Carthaginis arcem: Mercatique folum,facti de nomine Byrfam, Taurino quantum poffent circumdare tergo, Sed vos qui tandem, quibus aut veniftis ab oris, Quove tenetis iter? quærenti talibus ille Sufpirans,imoque trakens à pecore vocem: ́dea,ti prima #petens ab origine pergam,
Et vacet annales noftrorum audire laborum: Ante diem claufo componet vefper Olympo. Nos Trola antiqua, fi veftras fortè per aurès Troix nomen ist,diuerfa per zquora vedos Forte fua Libycis tempeftas appulit oris. Sum pius Aeneas, raptos qui ex hofte Penateit Claffe veho mecum, fama fuper zthera notus: Italiam quæro, patriam, & genus ab loue fumme." Bis denis Phrygium cenfcendi nanibus æquor, Matre dea monftrante viam,data fata fecutus: Vis feptem conuolía vndis, Euroque fuperfunt, Ipfe ignotus, egens, Libya deferta peragro, Europa, atque Afia pulfus. nec plura querentem Paffa Venus,medio fic interfata dolore eft: Quifquis es,haud,credo,inuifus cæleftibus auras Vitaleis carpis, Tyriam qui adueneris vrbem. Perge modo,atque hinc te reginæ ad limina perfer. Namque ribi reduces focios, clademque relatam Nuntio, & in tutum verfis Aquilonibus adama Ni fruftra augurium vani docuere parentes. Adipice bis fenos lætanteis agmine cycnos, Aetheria quos lapfa plaga touis ales aperto Turbabat cælo: nunc terras ordine longo Aut capere, aut captas iam defpe&tare videntur. Vt reduces illi ludunt ftridentibus alis, Et cœtu cinzere polum,cantusque dedêre: Haud aliter puppesque tuz,pubesque tuorum Aut portum tener, aut pleno fubit oftia velo. Perge modò, & quà te ducit via, dirige greffum Dixit, & auertens rofea ceruice refulfit, Ambrofiaque come diuinum vertice odorem Spirauere: pedes veftis defluxit ad imos: Ei vera inceffu patuit dea. ille, vbi matrem Agnouit, tali fugientem eft voce fecutus: Quid gnatum toties crudelis tu quoque falfis Ludis imaginibus?cur dextræ jungere dextrant Non datur,ac veras audire, & reddere voces? Talibus incufat, greffumque ad monia tendir. At Venus obfcuro gradienteis aëre fepfit: Et multo nebulæ circum dea fudit amicu: Cernere nequis eos,neu quis contingere poffets Molirive moram, aut veniendi pofcere cauffas. Ipfa Paphum fublimis abit, fedes que reuifit Læta fuas, vbi templum illi,centumque Sabze
Thure calent arx, fertisque recentibus halant. Corripuere viam interea, quà femita monftrat. Jamque adfcendebant collem,qui plurimus vrbi 7mminet, aduerfasque adfpe&tat defuper arces. Miratur molem Aeneas, magalia quondam: Miratur portas, Arepicumque, & Arata viarum. Inftant ardentes Tyrij:pars ducere muros, Molirique arcem,& manibus fubuoluere faxa: Pars opcare locum tetto, & concludere fulco, Zura,magiftratusq. legunt, fan&umque fenatum, Heic portus alij effodiunt: heic alta theatris Fundamenta locant alij; immaneisque columnas Rupibus excidunt, fcenis decora alta futuris. Qualis apes æftate noua per florea rura Exercet fub fole labor:cùm gentis adultos Educunt fetus, aut cùm liquentia mella Stipant,& dulci diftendunt ne&are cellas:
Aut onera accipiunt venientum:aut, agmine fa&o, Ignauum fucos pecus à præfepibus arcent. Feruet opus,redolentque thymo fragrantia mella. fortunati, quorum iam mœnia furgunt,
Aeneas ait, & faftigia fufpicit vrbis.
Infert fe feptus nebula, mirabile diâu, Per medios,mifcetque viris, neque cernitur vlli, Lucus in vrbe fuit media,latifsimus vmbra: Què primùm iactati vndis, & turbine Pœni fodêre loco fignum,quod regia luno Monftrarat, caput acris equi:fic nam fore bello Egregiam,& facilem vi&u per fæcula gentem. Heic templum Iunoni ingens Sidonia Dido Condebat, donis opulentum, & numine diuz: Erea cui gradibus furgebant limina,nexxque AEre trabes:foribus cardo ftridebat aënis. Hoc primùm in luco noua res oblata timorem Lenijthic primùm Aeneas fperare falutem Aufus,& affli&tis meliùs confidere rebus. Namque fub ingenti luftrat dum fingula templo Reginam opperiens: dum quz fortuna fit vrbi, Artificumque manus inter fe, operumque laborem Miratur:videt iliacas ex ordine pugnas, Belláque iam fama totum vulgata per orbem: Atreidas, Priamunque, & fruü ambobus Achillem. Conftitit,& lacrymas, Quis iá locus, inquit, Achate, ¿Que regio in terria noftri non plena laboris?
En Priamus:funt beic etiam fua præmia laudi: Sunt lacrying rerum: & mentem mortalia tangunt. Solue metus: feret hæc aliquam tibi fama falutem, Sic ait,atque animum pictura pafcit inani,
Multa gemens, largoque humectat flumine vultum. Namque videbat,vti bellantes Pergama circum Hac fugerent Graij, premeret Troiana iuuentus; Hac Phryges;inftaret curru criftatus Achilles. Nec procul hinc Rhæfi niveis tentoria velis Agnofcit lacrymans:primo quæ prodita fomno Tydeides multa vaftabat cæde cruentus: Ardenteisque auertit equos in caftra prius,quàm Pabula guftaffent Troiz, Xanthumque bibiffent. Parte alia fugiens amifsis Troilus armis, Infelix puer, atque impar congreffus Achilli, Fertur equis, curruque hæret refupinus irani, Lora tenens tamé:huic ceruixque, comzq.trabútur. Per terram, & verfa puluis infcribitur hafta. Intereà ad templum non zquz Palladis ibant Crinibus Iliades países,peplumque ferebant Suppliciter triftes,& tunsz pe&ora palmis. Diua folo fixos oculos auerfa tenebat. Ter circum Iliacos raptauerat Hectora muros, Exanimumque auro corpus vendebat Achilles. Tum verò ingentem gemitum dat pe&ore ab imo, Vi fpolia, vt currus,vtque ipfum corpus amici, Tendentemque manusPriamum confpexit inermeis. Se quoque principibus permiftum agnouit Achiuis; Eoasque acies, & nigri Memnonis arma. Ducit Amazonidum lunatis agmina peltis Penthefilea furens,mediisque in millibus ardet Aurea fubne&tens exfertz cingula mammæ Bellatrix, audetque viris concurrere virgo. Hæc dum Dardanio Aenez miranda videntur, Dum fuper, obtutuque hæret defixus in vno; Regina ad templum forma pulcerrima Dido Incefsit,magna iuuenum Aipante caterua. Qualis in Eurota ripis, aut per juga Cynthi Exercet Diana choros:quam mille fecuta Hinc atq.hinc glomerantur Oreades. illa pharetran Fert humero,gradiensq. deas fupereminet omneis. Latoax tacitum pertentant gaudia pectus. Talis erat Dido: talem fe læta ferebat Per medios, inftans operi, regnisque futuris.
Tum foribus diuz, media teftudine templi Septa armis, folioque altè fubnixa, refedit. Iura dabar, legesque viris, operumque laborem Partibus zquabat iuftis,aut forte trahebat: Cùm fubito Acheas concurfu accedere magno Anthea, Sergeftumque videt, fortemq, Cloanthum, Teucrorumque alios ater quos æquore turba Difpulerat, penitusque alias aduexerat oras. Obftupuit fimul ipfe, fimul perculfus Achates: Læritáque, meraque auidi coniungere dextras Ardebant fed res animos incognita turbat, Difsimulant,& nube caua speculantur ami&i, Quz fortuna viris: claffem quo litore linquant, Quid veniant.cun&is nam le&ti nauibus abant Orantes veniam,& templum clamore perebant. Poftquam introgrefsi, & coram data copia fandi, Maximus tlioneus placido fic pectore cœpit: O regina,nouam cui condere lupiter vrbem, Juftitiaque dedit genteis frenare fuperbas; Troës te miferi, ventis maria omnia ve&i, Oramus. prohibe infandos à nauibus igneis, Parce pio generi, & propiùs res afpice noftras, Non nos aut ferro Libycos populare penateis Venimus, aut raptas ad litora vertere prædas: Non ea vis animo,nec tanta superbia vi&is. Ef locus, Hefperiam Graii cognomine dicunt, Terra antiqua, potens armis, atque vbere gleba: O Enouri coluere viri: nunc fama,minores Italiam dixiffe, ducis de nomine gentem. Huc curfus fuit.
Cum fubito affurgens Ru&u nimbosus Orion In vada cæca tulit, penitusque procacibus Auftris, Perque vndas, fuperante falo, perque inuia faza (rem Difpulit: huc pauci veftris adnauimus oris. Quod gehus hoc hominü,quzue húc tá barbara mo. Permittit patria hofpitio prohibemur arena: Bella cient, primaque vetant confiftere terra. Sigenus humanum, & mortalia temnitis arma: At fperate deos memores fandi, atque nefandi. Rez erat Aeneas nobis: quo iuftier alter Nec pietate fuit, nec bello maior, & armis. Quem fi fata virum feruant, fi vefcitur aura Aetheria,nec adhuc crudelibus occubat Vmbris; Noa metus ; officio mec te certasse priorem
« PreviousContinue » |