Page images
PDF
EPUB

Caftorea, Eliadum palmas Epeiros equarum?
Continuò has leges, æternáque foedera certis
Impofuit Natura locis:quo tempore primim
Deucalion vacuum lapides ia&auit in orbem:
Vnde homines nati,durum genus, ergo agè, terre
Pingue folum primis extemplò à menfibus anai
Fortes inuertant tauri,glebasque iacenteis
Puluerulenta coquat maturis Šolibus eftas.
At fi aon fuerit rellus fcunda, fitb ipfum
Arcturum tenui fat erit fufpendere fulco:
Illic, officiant lgtis ne frugibus herbz:
Heic, fterilem exiguus ne deferat humor arenam,
Alternis idem conias ceffare nouateis,
Et fegnem patiere fitu durefcere campum,
Aut ibi flaua feres mutato fidere farra,
Vade priùs lætum filiqua quaffante legumen,
Aut tenueis ferus viciz,triftisque lapini
Suftuleris fragiles calamos, filuamque fonantem.
Vrit enim lini campum feges, vrit apeox:
Vrunt Lethzo perfufa papauera fomno.
Sed tamen alternis facilis labor:arida tantùm
Ne faturare fino pingui pudeat fola,néve
Effetos cinerem immundum ia&are per agros,
Sic quoque mutatis requiefcunt fetibus arua.
Nec nulla intereà eft inaratz gratia terræ.
Sæpè etiam fterileis incendere profuit agros,
Atque leuem ftipulim crepitantibus vrere Ramist
Siue inde occultas vires, & pabula terrs
Pinguia concipiunt: fiue illis omne per ignem
Excoquitur vitium,atque exfudat inutilis humor:
Seu plureis calor ille vias,& cæca relaxat
Spiraments, nouns veniat quà fuccus in herbas:
Seu durat magis,& venas adftringit hianteis:
Ne tenues pluuiz, rapidíve potentia Solis
Acrior, aut Borex penetrabile frigus adurac.
Multùm adeò, raftris glebas qui frangit inerteis,
Vimineásque trahit crates,iuuat arua:neque illum
Flaua Ceres alto nequiquam specat Olympo:
Et qui,profciffo quz fulcitat æquore terga,
Rurfus in obliquuin verfo perrumpit aratro,
Exercétque frequens tellurem, atque imperat aruis.
Humida folftitia, atque hiemes orate ferenas
Agricolz.hiberno latifsima puluere farra,
&žius ager nullo tantum fe Myfia suitu

ladat:

[ocr errors]

Badat: & ipfa fuas mirantur Gargara me ffeis.
Quid dicam, ia&o qui femine cominus arua
Infequitur,cumulosque ruit malè pinguis arena?
Deinde latis fluuium inducit, riuosque fequenteist
Et,cùm exuftus ager morientibus auat herbis,
Ecce fupercilio chucfi tramitis vodam
Elicit:illa cadens raucum per leuia murmur
Saxa ciet,fcate Brisque arentia temperat arus.
Quid,qui, ne grauidis procun-bat culmus ariftis,
Luxuriem legetun tenera deyalet in herba,
Cùm primum fukos aquant fata:quique paludis

Colle&um humorem bibula deducit arena?
Præfertim incertis fi menfibus amnis abundans
Exit, & obdu&to latè tenet omnia limo:
Vnde caur tepido fudant humere lacunæ,
Ner tané hac cùm fint hominum,boúq;labores
"Verfando terram experti)nihil in probus anfer,
Strymoniaque grues, & amaris intuba fibris
Officiunt,aut vn bra nocet, pater iple colendi
klaud facilem effe viam voluit, primuse, per artem
Meuit agros,curis acuens mortalia corda,
Nec torpere graui paffus fua regna veternő.
Ante louem nulli fubigebant arua coloni:
Nec fignare quidem,aut partiri limite campum
Fas erat: in medium quærebant; ipfaque tellus
Omnia liberiùs, nullo pofcente, ferebat.
Ille malum virus ferpentibus addidi atris,
Pradarique lupas iufsit, ponium que moueri,
Mellaque deculsit folis, ignemque remouit,
Et paisim riuis currentia vina reprefsit:

Vt varias vfus meditando extunderet arteis
Paullatim, & fulcis frumenti quærerer herbam,
Et filicis venis abftrufum excuderet ignem.
Tunc alnos primùm Auuij fenfere cauatas:
Nauita tum Rellis numeros, & nomina fecit,
Pleiadas, Hyadas, claramque Lycaonis Arden.
Tum laqueis captare feras, & fallere vifco
Inuentum, & magnos casibus circumdare faltus.
Aique alius latum funda iam verberat amnem,
Alta petens pelagoque alius trahit humida lina..
Tum ferri rigor, atque argutz lamina ferrz:
Nam primi cuneis fcindebant fifsile ligoum..
Tum varix venêre artes. LABOR omnia vincit
Improbus, & duris vrgens in rebus egeñas.

Brima

Prima Ceres ferro mortaleis vèrtere terram
Inftituit; ch w 1am glandes, atque arbuta fscræ
Deficerent filue, & vi&um Dodona negret.
Mox & frumentis labor additus:ve mala culipas
Effet rubigo, fegnisque horreret in aruis
Carduus, fatereunt fegetes, fubit afpers filuz,
La peque,tribuli ei vterque nitentia culta
Infelix lolium, & teriles dominantur ageng.
Quod nift & afsiduis terram infectabere raftris,
Erionicu terrebis autis, & raris opaci

Filce premes vmbras, votisque vocaueris imbrem:
Heu, magnam alterius frustra fpectabis aceruum:
Conculfiquè famem in filuts folabere quercu.
Dicendum & quæ fint duris agreftibus arina,
Queis fine nec potuere feri,nec furgere melles.
Voinis, & inflexi primum graue robur aratri,
Tardaque Eleufinz matris voluentia plauftra,
Tribulique,traherque, & iniquo pondere raftri:
Virgea præterea Celei, vilisque fupellex,
Arbutex crates, & myftica vinnus tacchi,
Onnia quæ multo antè memor prousta reponess
Si te digna manet diuini gloria ruris.

Continuò in filuis magni vi Alexa domatur
In burim,& curui form um accipit vimus aratri:
Huic à tirpe pedes teno pratentus in octo,
Binz aures,duplici aptantur dentalia dorfo.
Ceditur & tilia auté, iugo leuis, aliaqué fagus,
Stiuaque,quz currus à tergo torqueat imos,
Et fufpenfa focis exploret robora fumus.
Poffum multa tibi veterum præcepta referre:
Ni refugis,tenuesque piget cognofcere curas.
Area cum primis ingenti æquanda cylindro,
Et vertenda minu, & creta folidanda tenaci:
Ne fubeant herbæ, neu puluere vi&a fatifcat,
Tum variæ illudunt peftes: fæpè exiguus mus
Sub rerris pofuitque domos, atque horrea fecit:
Aut oculis capti fodêre cubilia talpa;

Inuentusque cauis bafo,& que plurima terræ
Monftra ferunt:popularq. ingentem farris aceruum
Curculio,atque inopi metuens formica fene&x,
Contemplator item,cùm fe nux plurima filuis
Iaduet in florem,& ramos curuabit olenteis;
Si fuperant fetus, pariter frumenta fequentur,
Magnaque cum magno veniet tritura calore.

[ocr errors]

.

!

Ath luxuria foliorum exuberat vmbra,
Nequiquam pingueis palez teret area culmos.
Semina vidi equidem multos medicare ferenteis,
Et nitro priùs, & nigra perfundere amurca,
Grandior vt ferus filiquis fallacibus effet,
Et quamuis igni exiguo properata maderent:
Vidi lecta diu,& multo spectara labore
Degenerare tamen:ni vis humina quotahnis
Maxima quxque manu legerer: SIC omnia fatis
In peius ruere, ac retrò fublapfa referri:
Non aliter,quim qui aduerfo vix flumine lembum
Remigiis fubigit,fi brachia fortè remifit,

Atque illum in præceps prono rapit alueus amni.
Prætereà tam funt Arduri fidera nobis,
Hedorumque dies feruandi,& lucidus Anguis;
Quàm, quibus in patriam ventofa per æquora vecis
Pontus,& eftriferi fauces tentintur Abydi.
Libra diêi fomnique pares või fecerit horas,
Er medium luci, atque vibris tam diuidet orbem;
Exercete viri taaros, ferite kordea campis,

Vfque fub extremam brume intractabilis imbrem.
Nec non & lini fegetem, & Cereale papauer
Tempus humo tegere, & iamdudú focusere aratris,
Dum ficca tellure licer, dum nubila pendent.
Vere fabis fatio:tunc te quoque Medica putres
Accipiunt fulci;& milio venit annua curajul
Candidus auratis aperit cum cornibus annum
Taurus,& aduerfo cedens Canis occidit altro.
At fi triticeam in mellem robuftaque farra
Exercebis humain, folisque inftabis ariftis;
Antè tibi Eoz Atlantides abfcondantur,
Caofsiaque ardentis decedat ftella Coronx,
Debita quàm fulcis committas femina,quamque
Inuitæ properes anni spein credere terræ.
Multi ante occafum Maiz cœpere: fed illos
Exfpe&tata feges vanis elufit auenis.

Si verò viciamque feres, vilemque fafelum,
Nec Pelufiacz curam afpernabere lentis;
Haud obfcura cadens mittet tibi figaz Bootes.
Incipe, & ad medias fementem extende pruinas.
Iccirco certis dimenfum partibus orbem
Per duodena regit mundi Sol aureus aftra.
Quinque teneat cœlum zonz: quarum vna corufco
Semper Sale rubens,& corrida femper ab 'ïgai:"

Quem

Quam circum extremæ dextra,læuaque trahuntur
Carulea glacie concrets atque imbribus atris.
Has inter, median que,duz mortalibus agris
Munere conceffa diuúm: & via feta per ambas,
Obliquus quà fe fignorum verteret ordo.
Mundus vt ad Scythium, Rhiphzasq, arduus arceið
Confurgit: premitur Libys deuexus in Auftros.
Hic vertex nobis fen per fublimis:at illum
Sub pedibus Styx atra videt, Manesque profundi
Maximus heic Besu finuofo elabitur anguis
Circum, perque duas in morem fluminis Arãos,
Ar&os Oceani metuentes quore ringi.
Illic, vt perhibent,aut intempekta filei nos
Semper, & obtenta denfantur nocte tenebræ:
Aut redit à nobis Aurora, di mque reducit:
Nosque vbi primus equis oriens afflauit anhelis,
Illic fera rubens accendit lumina Vefper.
Hinc tempeftates dubio pradifere calo
Polumus, king metsisque diem, tempu:& ferendi
Et quando infidum remis impellere marmor
Conueniat,quando armatas deducere clafieis,
Aut tempeftiuam filuis euentese pinum.

Nec fruhra fignorum obitus fpeculamur, & ortus,
Ten pontusque parem diuerfis quatuor annum.
Frigidus agricolám fiquas do continet imber,
Multa, forent qua mox calo preperanda fertno,
Maturare datur durum procudit arator

Vomeris obtufi denteni: cauat arbore lintres:
Aut pecori fignum, aut numeros imprefsit aceruis:
Esacuunt alij vallos, furcásque bicorneis,
Atque Amerina parant leniz retinacula viti.
Nunc facilis Rubea texatur fifcina virga:
Nunc torrete ign: fruges: nunc frangite fazo.
Quippe etiam feftis quædam exercere diebus
Fas,& iura finunt. rivos deducere nulla
Relligio vetuit, fegeti prætendere fepem,
Infidias auibus moliri, incendere vepres,
Balantumque gregem fluuio merfare falubri
Sæpè oleo tardi coftas agitator afelli,
Vilibus aut onerat pomis;lapidemque reuertens
Incufum, aut aux maffam picis vibe reportat.
Ipfa dies alios alio dedit ordine Luna
Felices operum, quintam fuge: pallidus Orcus,
Eumenideique faix; tum partu ierra nefando
Coumous

« PreviousContinue »