Suffocat extinguit, suffōcat guttura stringit.
Terga viri terětis pedibus fortasse teretis.
Litem de statĕre dissolvit lingua statere.
Allěvat, extollit; allēvat, corpora planat.
15 †Sintĕris a carie, sit cintēris sine cera.†

Cum messis mětitur, cultor metītur agellum.
Prestolor expectans; prestōlor, [fio] favorem.
Induo me galeam; galeatus duco galeam.

Peccatum ferimus si quos sine iure ferimus.

20 Tu mihi da grabătum; da [scium sancte] grabātum. Dico Magdalene sed Magdalēna legatur.

Est tellus Amătus, est noster amicus amātus;
Et si sit tellus, Amatuntis dat genitivo.

Versus scandimus, ad fulgida scandimus astra.
25 Presbiter est agămus, pariter nos sic et agamus.
More madens Arăris, tellus mage mollis arāris.
Iure batos ăbătis ābbātis curia reliquit.
Ne plus hunc poscas appāret ut appăret escas.
Si mihi plus abĕris dicam quod tardus abēris.
Abscidit hic vestes abscīdit at ille capillos.
5 Abdicat hic natos abdicat ut hic sibi notos.
Ambitus hunc torquet gasis ambītus ut exstet.

Fol. 9r.

upon PERNICE "veloci", and upon PERNICE "nocivuo". 11 same as Tractatus, fol. 87r, line 32. 13 gl. 1. “stater est medietas uncie (rest obscure). gl upon STATERE "peis" and upon STATERE "de balance", same as Tractatus, fol. 87r, line 20. 15 gl. upon A CARIE “purture" and upon CINTERIS "sine tract (a sordis)". 16 gl. upon MĚTITUR "eseie". 17 in the Tractatus, fol. 86v. line 31 reads "prestolor, exspecto, prestolor, querere dico." 18 gl. upon GALĔAM "hampe." 20 gl. upon GRABĂTUM “gremium” and upon GRABĀTUM. "() requietem in gremio sancte matris." SCIUM is baffling. 21 see p. 108 gl. upon MAGDALENE "opidum et turris". 22 AMĂTUS for Amathus. 25 gl. 1. “ab a quod est sine et gamos, mulier quasi sine muliere." 26 gl. upon ARĀRIS "colis". The ARAR is the Saône.

FOL. 9R. 1 gl. 1 “hic abbatis indeclinabile". ABATIS, MS abbatis. gl. upon ABATIS "de provendre". cf. DuCange "Wm. Brito in Vocab. Abatis, media correpta, qui cum batis dividit avenam. Batus dicitur 'provendre' in Gallico". 2 NE PLUS HUNC POSCAS, MS ne plus hic poscas. APPARET, MS aparet. 3 ABERIS, MS abberis. ABĒRIS from habeo. 4 line written at the side but indicated for insertion. ABSCIDIT, MS abcidit. 5 gl. upon ABDICAT "alienat" and upon ABDĪCAT “abscondit, repellivum.” 6 gl. upon AMBITUS “cupidus". 8 Same as Tractatus, fol. 84r, line 6. gl.

20

Est pape bulla, Grece sententia bula.

Christe, mihi mana de celi culmine manna.
Cum sis, Christe, lăpis stabilis me surripe lappis.
Advolat a vanno granum cum flamine vano.
In veteri carro cără venit munere cārō.

Dic pro veste căpa, sed pars est cappa flagelli.
25 Est capitis cirrus, rex fortis in agmine Cirus.
Est tecti doma, studii celebrabile dogma.
Est arbor ficus sed res est regia fiscus.
Sulcat nauta măre sed sulcant iugera marre.
Hic venit baro, venit tamen sine barro. Fol. 10v.
Mannos dico feros quorum gerit ungula †fēros.†
Nec dicas ferra nec det pluralia ferum.

Si tibi vera gero tibi fallax non ero gerro.
5 Libris nocte văca; tibi sit per pascua vacca.
Non est res mira quod stillat ab arbore mirra.
In fervente pira quicquid omnis femina Pīrra.
Vult locus esse Căna Galilee; stridula canna.
Ut fiat pannus currit per stamina panus.
10 Non facias recte si vis mihi tendere rethe.
Cum, frater, obis te vini surripis obbis.
Pro nigro fuscus, pro musca dicito fucus.
Gratulor in silvis cuculo, per claustra cucullo.
Sarcina saburra navis, dux Sabura belli.

19 gl. upon PAPE “domini”. 20 gl. upon CHRISTE "o", indicating a vocative, upon MANA "mitte", and upon MANNA “cibum sapientie”. 21 gl. 1 "hic lapis, pur pere." gl. upon LAPPIS "de cleteners". 22 gl. upon VANNo "de van". gl. r. “vanus, na, num, ven”. 23 gl. 1 “hic caro, nis, char". gl. upon CARRO “vanin”. gl. r. “carus, ra, rum, cher”. 24 gl. 1. “hec cappa, chape". 25 CIRUS, i. e. Cyrus. 27 gl. r. “hic fiscus, ci, i. e. bursa regis". 28 gl. 1. “hoc mare, mer”. gl. upon IUGERA “terras”. gl. r. "hec marra, re, beche".

FOL. 10v. 1 gl. 1. “hic baro, nis, barun." gl. r. "hic barro, nis, (sic), olifant." BARRO, see Du Cange "qui et elephas dicitur" apud Petrum Damian. i. ep. 15. 2 DICO, MS dc. gl. upon MANNOS "pallefr(_y).” gl. r. "hic ferus, ri." 4 gl. r. hec (sic) gerro, nis, truflur." 5 gl. r. “hec vacca, ce, vache." 7 OMNIS, MS omni. gl. r. "hec Pirra quedam mulier." 9 gl. upon PANNUS "paneit". 12 gl. upon FUCUS "drane." 13 gl. upon GRATULOR "lese," and upon CUCULLO “de cunele. 14 gl. 1. (upon SABURA) "nomen ebraicum in historicis invenitur", a peculiar suggestion, see p.

15 Stelle septenē spatium septenně tenebunt. Obnixus muris infundo pocula murris.

20

25

5

10

108.

Fol. 11r.

Qui me suggilat, iugulat, sed scripta sigillat.
Esse caducum dico caduldum quod casa fertur.
Dicetur fluvius rapidus, rabidusque catellus.
R duplat arrăbo quod non duplabit arābo.
Non me subsanna tibi suplico, casta Susanna.
Mirratur mirra, miratur dat tibi miror.
Sandala presul habet, opprobria scandala dices.
Est vestis põderis non magni ponderis una.
Contrectat palpans, contractat carmina scribens.
Vas est scutella, cutis est mea parva cutella.
Dictio profertur, dicio dominatur in urbe.
+Cum ( ) apia non is videt appia Rome.†
Mors est decessus, removet discessus amicum.
Far licor emollit, mola mobilis emŏlit illud.
Est kurie dicens kurie sit tibi portus.†
Conculcas acĕra, cumulatur thus in acēra.
Stultus amŭsis erit, latomorum fertur amussis.
Illos hamamus quos non ut oportet amamus.
Dico thoreuma thorum geometre dic theoreuma.
Hic ubi calcabo violas non sponte căcabo.
Pignera res dant e, per o dico pignora natos.

15 gl. upon SPATIUM SEPTENNE "spatium septem annorum." 16 gl. upon OBNIXUS "forte", and upon MURRIS "macere." 17 gl. 1. "suggillo, as, etstrangler (sic)". gl. upon SUGGILLAT "iugulare." gl. r. "sigillo, as, aseller 18 gl. upon CADUCUM, CADULDUM, and at right "domus pastoralis", but it evidently refers to CADULDUM. CADUCUM means an escheat, see Du Cange s. v. gl. upon ESSE “geable.” 19 gl. upon RABIDUS, “i. e. insanus," and upon CATELLUS "chael." 21 gl. upon SUBSANNA "non deride." 23 gl. upon SANDALA "calciamenta i. e. stamin." 24 gl. upon PODERIS "alba, aube." 26 gl. r. "hec cutella, cutel."

FOL. 11R. 1 gl. 1. "hec dicio seu kurie." 2 gl. 1. "hoc apium i. e. herba." CUM () APIA, MS cu mre apia. gl. upon APPIA "hache." gl. r. "hec appia, e, ache." 4 gl. upon FAR "i. e. frumentum" and upon EMOLLIT "fit mol." 6 gl. upon ACERA "paliis." gl. r. "hec acera, re senser," Classical acerra. 7 gl. upon LATOMORUM "de masouns." gl. r dicitur ab a quod est sine et musas quod est dubito, itas." 8 gl. upon HAMAMUS "per numos" gl. r. "amo, as, amer." 10 gl. 1. "calco, cas, defuler." gl. upon VIOLAS "violete." 11 PIGNERA, MS pingnera, gl. upon

Est verbum superā, mulierum suppură dicas.
Pastor cambucam, sambucam fert faleratus.
Possidet edilis edes; caro fertur ĕdulis.

15 Fex auricalcum sed Flaccus fert oricalcum.
Pingit aculeus artat eculeus ( ) artus.
Dissillaba dicitur in metro dictio "vehemens."
Naso cantat Abas et Abantis erit genitivus.
Abbas abbatis cum duplice b sit ab abba.
20 Vertice cirritus animo ciritus habetur.

Littera t duplicat, t litora non duplicabit.
Merx mercicula sed mercedula dat tibi merces.
Aëris est cataractha porus cataduppaque terre.
Hic luter est lavacrum, later hic quod tegula fertur.
25 Hostes quos honĕro non gratis rebus honōro.
Quisque screator erit, hominum Deus ipse creator.
Talia sufficiant, lectores cetera cernant.

PIGNERA "munera.” NATOS, MS nepotis. 12 gl. 1. "supero, as surmunter." gl. upon DICAS "ride. 13 gl. upon CAMBUCAM "croce." gl. upon SAMBUCAM “sanbue": Du Cange "currus quo nobiles femine vehebantur, species." 14 gl. upon EDILIS "hic custos domus," and upon EDULIS "maniable." gl. r. "hic et hec edulis, i. e. caro()". 15 gl. upon AURICALCUM “fex auri" and upon FLACCUS "Oratius." Cf. Horace, A. P. 202 "orichalcum." 16 gl. upon ECULEUS “ater() genus equorum.” 18 ABAS is mentioned frequently in Ovid. 20 The two words are cirratus and cerritus respectively in classical Latin. gl. upon CIRRITUS "habens multas crines" and upon CIRITUS "insanus." 23 gl. 1. "catarachta a cata fluxus, aer, aeris quasi fluxus ab aere.” gl. upon CATARACTHA “porus in aerem" and upon CATADUPPA "foramen." gl. r. "catachita est subtilis fenestra per quam gutta / aqua excedit. Cataduppa est maris abruptio a cata fluxus et duco, cis, quasi aquarum fluventium ducti( ); at potest dici cum du, etc." 24 gl. upon LUTER “lavur.” and upon LATER "tevele." 26 gl. upon SCREATOR "scropur venit de screo, as."

Index to the French words in the gloss of the Comoda Gramatice. The reference is given by folio and line.