Minotaurus inest, Veneris monimenta nefandae, bis patriae cecidere manus. quin protinus omnia 'non hoc ista sibi tempus spectacula poscit : 6 30 35 40 45 50 Tros' ait 'Aenea, cessas ? neque enim ante dehiscent attonitae magna ora domus.' et talia fata conticuit. gelidus Teucris per dura cucurrit ossa tremor, funditque preces rex pectore ab imo: 55 Phoebe, grauis Troiae semper miseràte labores, Dardana qui Paridis derexti tela manusque corpus in Aeacidae, magnas obeuntia terras tot maria intraui duce te penitusque repostas Massylum gentis praetentaque Syrtibus arua; iam tandem Italiae fugientis prendimus oras; hac Troiana tenus fuerit Fortuna secuta. uos quoque Pergameae iam fas est parcere genti, 60 dique deaeque omnes, quibus obstitit Ilium et ingens gloria Dardaniae. tuque, o sanctissima uates, 65 praescia uenturi, da (non indebita posco regna meis fatis) Latio considere Teucros errantisque deos agitataque numina Troiae. tum Phoebo et Triuiae solido de marmore templum instituam festosque dies de nomine Phoebi. 70 te quoque magna manent regnis penetralia nostris : At, Phoebi nondum patiens, immanis in antro bacchatur uates, magnum si pectore possit excussisse deum: tanto magis ille fatigat os rabidum, fera corda domans, fingitque premendo. tu ne cede malis, sed contra audentior ito 75 80 $5 90 95 100 96. quam codd. omn. Seru. qua post Senecam R. F. Br. Haupt, Henry, quibus non adstipulamur. audacter suo more innuit Vergilius fieri posse ut Fortuna non sinat aliquem, sed frustra sit; ut obstet quominus agat, nec tamen intercludat. uid. G. IV. 7. huiusmodi sententiae fauent omnia Sibyllae uerba et u. 62. 105 concutit et stimulos sub pectore uertit Apollo. ut primum cessit furor et rabida ora quierunt, incipit Aeneas heros: non ulla laborum, o uirgo, noua mi facies inopinaue surgit; omnia praecepi atque animo mecum ante peregi. unum oro: quando hic inferni ianua regis dicitur et tenebrosa palus Acheronte refuso, ire ad conspectum cari genitoris et ora contingat; doceas iter et sacra ostia pandas. illum ego per flammas et mille sequentia tela eripui his umeris medioque ex hoste recepi; ille meum comitatus iter maria omnia mecum atque omnis pelagique minas caelique ferebat, inualidus, uiris ultra sortemque senectae. quin, ut te supplex peterem et tua limina adirem, idem orans mandata dabat. gnatique patrisque, alma, precor, miserere, potes namque omnia, nec te nequiquam lucis Hecate praefecit Auernis. si potuit manis arcessere coniugis Orpheus Thraeicia fretus cithara fidibusque canoris, si fratrem Pollux alterna morte redemit itque reditque uiam totiens (quid Thesea magnum, quid memorem Alciden?), et mi genus ab Ioue summo.' Talibus orabat dictis arasque tenebat, 115 I 20 cum sic orsa loqui uates: 'sate sanguine diuom, 125 Tros Anchisiade, facilis descensus Auerno; noctes atque dies patet atri ianua Ditis; sed reuocare gradum superasque euadere ad auras, hoc opus, hic labor est. pauci, quos aequus amauit Iuppiter aut ardens euexit ad aethera uirtus, 130 116-123. Haec nos distinximus ut C. T. I., quin recte fiat parum dubitantes. ceteri fere omnes aliter constituunt, plene post totiens interpuncto, post Auernis non item, ut protases si...si apodosin habeant in eo quod praecedit miserere. 126. 'Auerni legitur...et Auerno' Seru. exquisitior est datiuus et plus subsidii habet. puncto carere potuit; sed distinximus ut uolgo fit. Tartara, et insano iuuat indulgere labori, 135 accipe quae peragenda prius. latet arbore opaca aureus et foliis et lento uimine ramus, Iunoni infernae dictus sacer; hunc tegit omnis lucus et obscuris claudunt conuallibus umbrae. sed non ante datur telluris operta subire, auricomos quam qui decerpserit arbore fetus. hoc sibi pulchra suum ferri Proserpina munus instituit: primo auolso non deficit alter 140 aureus, et simili frondescit uirga metallo. ergo alte uestiga oculis et rite repertum 145 carpe manu. namque ipse uolens facilisque sequetur, si te fata uocant: aliter non uiribus ullis uincere nec duro poteris conuellere ferro. 150 155 Hectoris hic magni fuerat comes, Hectora circum 170 sed tum forte caua dum personat aequora concha, demens, et cantu uocat in certamina diuos, 141. qui ex cod. M recepit W. quem recent. omnes secuti sunt. quis codd. plur. iam uero quam qui...explices ‘alii quam ei qui...' aemulus exceptum Triton, si credere dignum est, 175 180 185 190 'este duces o, siqua uia est, cursumque per auras derigite in lucos, ubi pinguem diues opacat 195 ramus humum. tuque o dubiis ne defice rebus, diua parens.' sic effatus uestigia pressit obseruans, quae signa ferant, quo tendere pergant. fronde uirere noua, quod non sua seminat arbos, Nec minus interea Misenum in litore Teucri 200 205 210 |