Page images
PDF
EPUB

410 'quid, si quis caestus ipsius et Herculis arma vidisset tristemque hoc ipso in litore pugnam? haec germanus Eryx quondam tuus arma gerebat sanguine cernis adhuc sparsoque infecta cerebro his magnum Alciden contra stetit, his ego suetus, 415 dum melior viris sanguis dabat aemula necdum temporibus geminis canebat sparsa senectus.

sed si nostra Dares haec Troïus arma recusat idque pio sedet Aeneae, probat auctor Acestes, aequemus pugnas. Erycis tibi terga remitto, 420 solve metus, et tu Troianos exue caestus.'

[ocr errors]

haec fatus duplicem ex umeris reiecit amictum
et magnos membrorum artus, magna ossa lacertosque
exuit atque ingens media consistit harena.

tum satus Anchisa caestus pater extulit aequos
425 et paribus palmas amborum innexuit armis.
constitit in digitos extemplo arrectus uterque
bracchiaque ad superas interritus extulit auras.
abduxere retro longe capita ardua ab ictu
immiscentque manus manibus pugnamque lacessunt,
430 ille pedum melior motu fretusque iuventa,

hic membris et mole valens; sed tarda trementi genua labant, vastos quatit aeger anhelitus artus. multa viri nequiquam inter se vulnera iactant, multa cavo lateri ingeminant et pectore vastos 435 dant sonitus, erratque auris et tempora circum crebra manus, duro crepitant sub vulnere malae.

410. caestus et arma, ein ev dia dvoir, das Waffengeräthe zum Faustkampf.

411. tristem pugnam. Des Entellus Lehrmeister wurde in diesem Kampf von Hercules erschlagen.

412. germanus tuus, vgl. v. 23. 415. aemula. Das Alter erscheint eifersüchtig auf die jüngere Kraft und sucht sie zu verdrängen.

417. nostra, emphatisch, die mir gewöhnten Waffen.

418. sedet, vgl. Aen. IV, 15; hier = wenn Aeneas gar nichts dagegen einzuwenden hat. auctor, der ihn veranlasst hat, den Kampf aufzunehmen.

421. duplicem, aus dichterem Stoff.

422. et exuit, ausmalende Epexegese zu ex umeris reiecit amictum. 429. pugnam lacessunt. Der Kampf

besteht in einem fortgesetzten Reizen und Zurückweichen so lange, bis einer einen entscheidenden Schlag thun kann.

431. membris, durch die stämmigen Glieder, Gegensatz zu pedum motu; mole, durch die Wucht des altgereiften Körpers, Gegensatz zu iuventa.

432. aeger, hier Gegensatz zu frisch, leicht, die Anstrengung nicht verspürend, also keuchend, schwer.

433. vulnera, metonymisch: Wunden bringende Streiche. nequiquam, es zeigt sich keine Entscheidung.

434. cavo lateri, Ablativus neben pectore. et pectore vastos dant sonitus, eine Folge von ingeminant multa vulnera.

436. crepitant, die Schläge fallen

stat gravis Entellus nisuque immotus eodem,
corpore tela modo atque oculis vigilantibus exit.
ille, velut celsam oppugnat qui molibus urbem
440 aut montana sedet circum castella sub armis,
nunc hos, nunc illos aditus omnemque pererrat
arte locum et variis adsultibus inritus urget.
ostendit dextram insurgens Entellus et alte
extulit: ille ictum venientem a vertice velox
445 praevidit celerique elapsus corpore cessit;
Entellus vires in ventum effudit, et ultro

ipse gravis graviterque ad terram pondere vasto
concidit, ut quondam cava concidit aut Erymantho
aut Ida in magna radicibus eruta pinus.

450 consurgunt studiis Teucri et Trinacria pubes;
it clamor caelo, primusque accurrit Acestes
aequaevumque ab humo miserans attollit amicum.
at non tardatus casu neque territus heros
acrior ad pugnam redit ac vim suscitat ira.
455 tum pudor incendit vires et conscia virtus,

praecipitemque Daren ardens agit aequore toto
nunc dextra ingeminans ictus, nunc ille sinistra.
nec mora nec requies. quam multa grandine nimbi

[blocks in formation]

Wucht des Sturzes ausmalen. Vgl.
Aen. III, 329.

448. quondam, vgl. v. 125. Erymanthus, das Gebirge in Arkadien, wo Hercules den Eber erlegte.

449. Ida, vgl. v. 252. Auch auf Kreta war ein Berg gleichen Na

mens.

450. studiis, vgl. v. 148.
451. caelò, vgl. v. 92.

453. heros, besonders betont in der Stellung am Ende des Verses, non tardatus und acrior am Anfang der Verse.

455. tum, jetzt auch, ausserdem. Zorn darüber, dass er über Diores nicht Meister geworden ist, Schamgefühl, dass ein elender Sturz ihn um den Sieg bringen soll, und das Bewusstsein der Tapferkeit, das sich in solcher Lage nicht verleugnet, entflammen ihn aufs neue.

456. praecipitem, kopfüber. Er muss springen, so stark er kann, dabei neigt natürlich der Kopf vorwärts. aequore = campo. 457. ille, vgl. v. 334. 458. nimbi, vgl. v. 13.

culminibus crepitant, sic densis ictibus heros 460 creber utraque manu pulsat versatque Dareta. tum pater Aeneas procedere longius iras

et saevire animis Entellum haud passus acerbis,
sed finem imposuit pugnae fessumque Dareta
eripuit mulcens dictis ac talia fatur:

465 infelix, quae tanta animum dementia cepit ?
non vires alias conversaque numina sentis?
cede deo.' dixitque et proelia voce diremit.
ast illum fidi aequales genua aegra trahentem
iactantemque utroque caput crassumque cruorem
470 ore eiectantem mixtosque in sanguine dentes
ducunt ad navis, galeamque ensemque vocati
accipiunt, palmam Entello taurumque relinquunt.
hic victor, superans animis tauroque superbus
'nate dea vosque haec', inquit, 'cognoscite, Teucri,
475 et mihi quae fuerint iuvenali in corpore vires
et qua servetis revocatum a morte Dareta.'
dixit, et adversi contra stetit ora iuvenci,
qui donum astabat pugnae, durosque reducta
libravit dextra media inter cornua caestus
480 arduus effractoque inlisit in ossa cerebro:

sternitur exanimisque tremens procumbit humi bos.
ille super talis effundit pectore voces:

'hanc tibi, Eryx, meliorem animam pro morte Daretis
persolvo; hic victor caestus artemque repono.'

[blocks in formation]

485

Protinus Aeneas celeri certare sagitta invitat, qui forte velint, et praemia ponit, ingentique manu malum de nave Seresti erigit et volucrem traiecto in fune columbam, quo tendant ferrum, malo suspendit ab alto. 490 convenere viri, deiectamque aerea sortem accepit galea; et primus clamore secundo. Hyrtacidae ante omnis exit locus Hippocoontis. quem modo navali Mnestheus certamine victor consequitur, viridi Mnestheus evinctus oliva. 495 tertius Eurytion, tuus, o clarissime, frater, Pandare, qui quondam iussus confundere foedus in medios telum torsisti primus Achivos. extremus galeaque ima subsedit Acestes, ausus et ipse manu iuvenum tentare laborem. 500 tum validis flexos incurvant viribus arcus pro se quisque viri et depromunt tela pharetris. primaque per caelum nervo stridente sagitta Hyrtacidae iuvenis volucris diverberat auras; et venit adversique infigitur arbore mali. 505 intremuit malus timuitque exterrita pinnis ales, et ingenti sonuerunt omnia plausu. post acer Mnestheus adducto constitit arcu alta petens pariterque oculos telumque tetendit. ast ipsam miserandus avem contingere ferro 510 non valuit; nodos et vincula linea rupit, quis innexa pedem malo pendebat ab alto.

ihm gleichsam die von ihm erlernte Kunst mit der Waffe zurück.

485-544. Das Bogenschiessen. 486. qui forte velint, vgl. v. 292. 487. ingenti manu. Der Körper der Heroen wird grösser dargestellt, als der des gewöhnlichen Menschen. Zugleich ist der Zusatz hier neben malum de nave ausmalend.

488. traiecto in fune, in dem um den Mastbaum geschlungenen Seil.

490. deiectam. Als Urne dient der Helm, welcher untergehalten wird und die von oben herabgeworfenen Lose aufnimmt; daher ausmalend deiectam.

491. clamore secundo, vgl. v. 338. 496. Pandarus aus Lycien, des Lycaon Sohn, ein ausgezeichneter Bogenschütze, schoss auf Antrieb der Athene (iussus) seinen Pfeil auf Menelaus ab und brach so den

zwischen den Griechen und Troianern geschlossenen Vertrag. — confundere foedus, dem homerischen συγχέειν ὅρκια nachgebildet.

497. Achivi, vgl. Aen. IV, 228.

499. et ipse. Der hervorhebende Zusatz erhält seine Erläuterung durch iuvenum laborem.

501. pro se quisque, so gut ein jeder kann.

502. per caelum, am Himmel hin.

505. timuit, hier wohl von timesco, von welchem in der Prosa pertimesco gewöhnlich ist. ingenti plausu, wie v. 215, vom gewaltigen Flügelschlag des erschreckten Vogels.

508. alta petens, erhält seine Erklärung in oculos telumque tetendit. 509. miserandus, wie v. 329 infelix.

[ocr errors]

illa notos atque atra volans in nubila fugit. tum rapidus, iamdudum arcu contenta parato tela tenens, fratrem Eurytion in vota vocavit, 515 iam vacuo laetam caelo speculatus et alis

plaudentem nigra figit sub nube columbam.
decidit exanimis vitamque reliquit in astris
aetheriis fixamque refert delapsa sagittam.
amissa solus palma superabat Acestes;
520 qui tamen aërias telum contorsit in auras,

ostentans artemque pater arcumque sonantem.
hic oculis subitum obicitur magnoque futurum
augurio monstrum; docuit post exitus ingens,
seraque terrifici cecinerunt omina vates.

525 namque volans liquidis in nubibus arsit harundo
signavitque viam flammis tenuisque recessit
consumpta in ventos, caelo ceu saepe refixa
transcurrunt crinemque volantia sidera ducunt.
attonitis haesere animis superosque precati

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]
« PreviousContinue »