Cum Patribus, Populoque, Penatibus, et magnis dîs, 680 -685 679. populisque Ed. Ven. populo patribusque Goth. sec. — 680. Stat Rom. cum aliis Pier. et Heins., item Goth. sec., quod præstare puto. prima in puppi Priscian. agnoscit lib. VII. cf. III, 527. g. huic Gud. 681. volunt Medic. a m. pr. movent Sprot. a m. pr. aperit se Goth. sec. aperitur a vertice Medic., vitiose. Quis tamen credat hoc Cuningham. recepisse? · 684. lustrata Goth. pr. 685. que a Pierianis aliquot abest; nec male. Pharis conj. Heinsius, eleganter; sed variis multo elegantius habendum, ut populos multos ac diversos v. 685 opponeret ; et multo augustior rerum species in altero versu : Cum Patribus, populoque, Penatibus et magnis dis; ut caussam reip. a Senatu populoque Romano commissam tueri videretur Augustus. Penatibus et magnis diis, explicative alterum adjectum pro: et cum Penatibus, magnis diis: cf. ab III, 12. sup. 680. 681. 1. geminas cui tempora flammas Læta vomunt. Perperam ad oculos Augusti fulgentes (v. Sueton. c. 79) refert Servius et alii. Habuit poeta in animo Diomedis cassidem Iliad. 2, 4 sq. Δαϊέ οἱ ἐκ κόρυθός τε καὶ ἀσπίδος ἀκάματον πῦρ etc., et in mi raculum conversus est galeæ ex ære fulgor, qui radiorum vel nimbi speciem referre videri poterat, inprimis si bucculas galeæ cogites. læta ad splendorem spectat: ut lib. I, 591 lætos oculis afflarat honores. Sed cur geminas flammas dixit? accipio dictum poetica forma, quum deberet gemina tempora memorare. Diversa res sunt crista geminæ VI, 780. In vertice aperitur, lucet, apparet (proprie de oriente sidere), stella Julia, Cæsaris capiti appingi solita: in memoriam stellæ crinitæ, in quam inter ludos funebres habitos anima Cæsaris abiisse credita est: vid. Sueton. Cæs. 88. Dio XLV, 7, et sup. ad Ecl. IX, 47. Eandem stellam respexit Propert. IV, 6, 30, 31. etsi ille prodigium micantis flammæ expressisse videtur : Phœbus Adstitit Augusti puppem super, et nova flamma Luxit in obliquam ter sinuata facem. 682. Parte alia aciei Agrippa classem agit ventis secundis. Adversus fuerat ad quintum usque diem ventus. Plutarch. M. Anton. P. 945 F. conf. Serv. in extrema parte notæ ad v. 682. — 684. navali corona, quæ eadem rostrata, rostris ex auro vallata, qua paullo ante donatus fuerat in bello Siculo, victo Sex. Pompeio. v. Vellei. II, 81, 3, ubi v. Not., et Cerdam h. 1. cum Servio, et numos Agrippæ. Doctius autem dixit temporą rostrata. 685. Ex adverso expressus Antonius : ope barbarica, cum copiis Victor ab Auroræ populis et litore rubro, habituque adspectuque varios designaret. Autronius, attonitus, prave Gothani. 686. ab europe Rom. et Goth. tert. aurora pr. Rottend, et Leid., iste etiam populos. Maiklandus ad Statium p. 109 Ductor ab emendat; quod ad meum sensum jejunum est. Victor et per se splendidius est, et respectu certe eorum populorum, quos secum trahebat, verissimum; sed et Parthorum et Armenorum respectu non omnino falsum. Nam et Ventidius Parthos vicit U. C. 713, et Canidius, et ipse Antonii legatus, Armeniam devicit, et in Iberos Albanosque exercitum duxit U. C. 716: et ipse Antonius U. C. 718, Artavasde capto Armeniam occupavit U. C. 718. Schraderus ad Museum p. 258. acumen s victor inesse dicit, quasi victor, qui talem se haberi volebat. - 687. Egupto codd. Pier. que abest Parrhas. Hic Erfurt., alias haud magni momenti codex, memorabilem lectionem suppeditat Seresque : ita ut refingi possit: Ægyptum, Seresque, Orientis et ultima secum Bactra vehit. · 690. rostrisque stridentibus pessime legitur cum metri vitio in nonnullis, etiam in Ald. pr. et ex ea excusis; at omissum que in Ald. sec. et hinc in aliis; ita rostris stridentibus vulgo editum, et lectum quoque in codd., ut Leid. Menag. Goth, pr. Hinc rostrisque tridentibus editum in ed. Commelin. ex Palatino; quod sequutus est Pulman. et alii, firmavitque post Cerdam et alios Heins. ex Colot. Medic. Gud. cf. V, 143. rostrisque rudentibus Hamb. pr. pro var. lect. 691. credes Gud. Versum acumine rhetorico insignem miratur Seneca Suas. I sub. f. adjecto judicio : non dicit hoc fieri, sed credi. Nam addit poeta: credas innare. 692. et duo Burm. altis tres ibid. - ex barbaris populis diversis (unde varia arma) conscriptis, præter legiones, quas habebat. cf. Plutarch. M. Anton. p. 944 B.-686. Victor ab Aurora populis et litore rubro, h. Eoo, Indico, magnifice ex sollenni poetarum more. Vult prælia cum Parthis, quibus Oriens tum parebat, dicere, inter quæ nonnulla fuere satis felicia. Pari modo Bactra ultima, in remotissimo oriente sita, nominat. Habuit Antonius auxilia a rege Medorum submissa, testante Plutarcho p. 944 C. Itidem sic v. 705, 706. ve Stuppea flamma manu, telisque volatile ferrum 695 694. telique ab Heinsio præscripta est tamquam vulgata lectio : fuit ea saltem in ed. Dan. Heinsii ; nam vulgo ubique legitur telisque, quod firmavit Heins. e Medic., aliisque melioribus; an sic tela machinæ sunt? ballistæ, quibus tela emittuntur? ut manu flamma, machinis sagittæ spargantur; quod videtur vulgari interpunctione effici“: Stuppea flamma manu, telėsque volatile ferrum Spargitur. Sustuli interpunctionem, ut sit : manu spargitur stuppea flamma et ferrum volatile telis. Vide tamen an recitari possit: Stuppea flamma, manu telisque volatile ferrum Spargitur. Ita flamma per se, tum tela manibus et machinis emissa, memorantur. Quo tamen exemplo dictum esse putabimus: ferrum volatile telis? Brunckius monet telis esse pro telorum : ut V, 609 per mille coloribus arcum. Agnosco analogiam, sed quam durum est : ferrum telis! Lenior esset ratio, si telum ferro esset scriptum. Saltem dicam, spargi ferrum telis, per tela, h. e. spargi missilibus. Præfero tamen vel sic alteram lectionem, cui præsidium in cod. Rom. est telique volatile ferrum. Tum volabile Montalb., sed volatile jam sup. Æn. IV, 71, quod e Suevio adoptasse fertur Virgilius ap. Macrob. Sat. VI, 5 extr., e quo laudatur volucrumque volatile telum. - 696. Reginam et agmine Rom. in medio Franc. v. Burm. 697. Necdum et Dorvill. gelidos conj. Burm. Sane vulgo una tantum aspis brachio admota a Cleopatra memoratur (cf. Anthol. Lat. lib. II, 71); quum tamen secundum Plutarch. Anton. p. 955 B varii et incerti de necis, quam Cleopatra sibi intulit, via et ratione rumores fuerint; cf. inprimis ad Propert. III, 11 (ed. Scal. 9), 53. 54; potuit forte et hoc narrari, binos eam angues sibi admovisse, singulis forte brachiis singulos. Quod idem narrat, fuisse qui in brachio Cleopatra notas duas tenues et obscuras agnovisse se dicerent, vix ad binas aspides referri potest. At Vellei. II, 87 admotis ad venas serpentibus: ut plures fuerint. Cleopatræ morientis simulacra frustra advoces; sunt enim partim Nympharum signa, partim recentis manus sunt. Nec de lamina argentea Pompeiana (Bronzi di Ercolano Tom. I extr.) satis exploratum magnitudine, inprimis in ista remigum inopia, ad regendum difficiles. Plutarch. 1. c. Dio L, 32, 33. -694. stuppea flamma: ad rerum veritatem,quum ab Antonio relictæ naves pertinaciter pugnare pergerent. v. Dio l. c. 34, 35. Horat. I, Od. 37, 13 Vix una sospes navis ab ignibus. telis accipiendum est de machinis ad missilia emittenda ; sed præstat altera lectio telique volatile ferrum. v. Var. Lect. nova cæde sc. inter hos ipsos ignes missiles et navium incendia. 696. Acerbe hæc de Cleopatra. Potuit forte, quod tamen ignoro, sistri usus esse apud Ægyptios in bello. Ex hoc tamen loco non conficitur. In ludibrium versa re sistrum memoratur, quod ipsa, cum turba spadonum et feminarum ludis et choreis vacante, in media classe versatur: sistri autem usus in lascivia Egyptiorum frequens. Docet quoque Propertii imitatio lib. III, 9, 43 Ausa Cleopatra Romanamque tubam crepitanti pellere sistro.-697. necdum mortem futuram admota sibi aspide prospicit, aut cogitat. Sequitur forte Virgilius famam aliquam, duos eam angues sibi admovisse. ! Omnigenumque deum monstra, et latrator Anubis, - 700 705 est, rectene illa ad Cleopatram referatur. — 698. natator aliquot Pier. Anobis Medic. Anubes sec. Rottend. — 699. et abest Dorvill. - 700. tenens Schol. Horat. IH Od. 4. in abest Parrhas. 701. Velatus Goth. tert. Diva Rom. et Medic. Pierii, Medic. a m. pr., aliique Heins., idem agnoscit Jul. Sabinus. cf. IV, 473. -702. Exscissa Goth. sec. pallas idem. 703. Quin Goth. pr. consanguineo editum vidit Pierius. — 704. Accius et h. 1. scribitur. arcum tendebat Medic. Pierii, Gud. et alii Heins. cum Dorvill. et Goth. sec. arcu int. duo Burmann. 705. Protinus omnis Voss. pr. Ægyptos Probus 698-703. Prælium deorum artifex effinxerat in ære: ab una parte pugnabant dii Ægyptii; ab altera Romani. In medio pugnam incendunt Mars, Furiæ, Discordia, Bellona. Partim hæc ex deorum in præliis Homericis interventu, partim, inprimis Discordia et Bellona, ex præclaris locis clipei Achillis II. ☛, 535-538 et clipei Herculis apud Hesiodum v. 248 sqq. 147. 153 sqq. adumbrata; alias imitationes vide ap. Q. Cal. X, 53 sqq. XI, 8 sq. VIII, 186 sqq. latrator Anubis, capite canino, notus vel ex Boissardo. Pro pertius, qui hunc librum, nondum editum, legerat (v. ad v. 675), hinc traxit lib. III, 9, 41 Ausa Jovi nostro latrantem opponere Anubin etc. -701.cælatus, exsculptus, nam de anaglypho agitur, et cælare sic proprie in ære dicitur: (vid. Antiquar. Auffätze P. II, p. 134 sqq.) ex æthere Diræ adeoque volantes: quod memorabile est. Reddidit eo nomine, juto, Kipas Hesiodi in Scut. 248 ap. Heins. sqq. Homero Κῆρες θανάτοιο. Simili modo Mors alata poetis est. —702. scissa Discordia palla. Est Eris ex Homero et Hesiodo nota. Novum est, quod scissa palla illa insignitur. In arca Cypseli ap. Pausan. V, 19 erat αἰσχίστη τὸ εἶδος ἐοικυῖα. Redhibuit eam laceratam pectore vestem Petron. cap. 124. vadit non proprie; nam in mari res geritur; est simpl. versaturin medio certamine. Bellona cum flagello passim obvia: exempla Cerda dabit. 704. 705. Homero sublecta et hæc Apollinis species pro Iliacis muris pugnantis Iliad. π, 700 sqq., sed præclara cum arte et sollertia. Certavit cum Marone Propert. IV, 6, 55. 56 et 68 et Albinovanus Eleg. in Mæcen. 55. 56. Sed eam imaginem facile menti objicere potuit signum in promontorio Actiaco positum. Pugnatum autem, ut supra diximus, in conspectu Apollinis Actii, in exteriore parte sinus Ambracii; de quo videnda Deli Omnis Arabs, omnes vertebant terga Sabæi. Vela dare, et laxos jamjamque inmittere funis. 710 715 706. Araps Pier. aliquot. —708. lapsos aliquot Burm. que abest Parrhas.—709. Illum ap. Apulei. de mundo. cæde futura Oudart.—710. Iapuge, Iapige, lapide, laspide in codd., hoc in Goth. sec.—711. magni, sc. Pompeii, Waddel. conj. ap. Burm., satis frigide. · 712. et torta emendabant Gifan. et Vales., sed v. Heins. et tuta v. Schol. Horat. Cruqu. ad I. Od. 37, et mota Cerda conj. sinum et tota quem Leid. sinum et totaque in duo alii, interpolate. tota veste, est, expansa quantum sinus patebat. Laudatur Auson. Mosella 368 Naviger undisona dudum me mole Saravus Tota veste vocat. – 715. Mœnia cunctorum late comitantibus armis inepte Goth. neatio et Descriptio ejus sinus auc- æris relucente exprimeretur verecundiæ rubor. Plin. XXXIV, 14 s. 40. Iapygem proprie dixit, nam ab occidentali illa plaga debuit venire ventus Cleopatra secundus. 711-713. Poeticum visum magnum et præclarum. Fuga petitur Nilus: is fugientes excipit. Propert. III, 9, 51 in loco hinc expresso: Fugisti tamen in timidi vaga flumina Nili. Jam Fluviorum simulacra cogita specie humana, recubantia, et inferiore corporis parte veste tecta, ut tamen sinum facere possint, quem Nilus fugientibus ostentat. Ornate singula, etiam latebrosa flumina, quæ pro latebris nunc erant. 714. sqq. Tandem triumphus Augusti erat repræsentatus in clipeo. Fuit is triplex in trinis diebus : Dalmaticus, Actiacus, Alexandrinus. v. Sueton. Aug. 22. Dio LI, 21. Necesse igitur est ab artifice |