Page images
PDF
EPUB

et turpis avibus praedam fert uva racemos.
scilicet omnibus est labor impendendus, et omnes
cogendae in sulcum ac multa mercede domandae.
set truncis oleae melius, propagine vites
respondent, solido Paphiae de robore myrtus;
plantis ecdurae coryli nascuntur et ingens
fraxinus Herculeaeque arbos umbrosa coronae
Chaoniique patris glandes, etiam ardua palma
nascitur et casus abies visura marinos.

Inseritur vero et nucis arbutus horrida fetu,

et steriles platani malos gessere valentes,
castaneae fagos; ornusque incanuit albo

TESTIMONIA.

[merged small][ocr errors][merged small][merged small]

63 sq.

68

61 sq. omnibus . . . domandae' Philargyrus ge. II 288 Charisins 76 Probi inst. I 17, 5 64 solido. myrtus' Probus 46, 11 K. 66 'Herculeae... coronae' Probus 46, 15 K. 67 'Chaoniique p. g.' Probus 26, 28 'Chaoniique p.' Probi inst. I 4, 18 et casus a. v. m.' Isidorus orig. XVII 7, 32 'casus a. v. m.' Probi inst. I 17, 6 69-72 'quippe cum Vergilius insitam nucibus arbutum, malis platanum, cerasis ulmum dicat' Plinius nat. hist. XV 15, 17 69 Probi inst. I 4, 19 Maximus Victorinus de rat. m. 8 'arbutus horrida' Macrobius Sat. V 14, 4 70-72 ‘malos . . . piri' Priscianus 832 P.

[merged small][ocr errors][merged small][merged small]

...

61 INPENDENDVS Mb inpendenfuf el 63 fed ybc sed truncis oleae in Cha65 ET DVRAE Myabcy educorili ye 67 Chanii b

risii cod. non apparent 64 mirtuf b

rae et durae... alii edurae legunt Servius Саоції с

patref bl 69 ET FETV NVCIS ARBVTVS HORRIDA (signis rubris suprap.) M, Servius ex foetu nucif arbutuf orrida y et fetu nucif arbutuf horrida abc ex fetu nucis a. horrida Probi inst., Maximus Vict. *rersus dactylicus. nam male quidam horrens legunt' Servius: cf. Lach

mannus in Lucr. 81 70 STERILIS M pla. tani a lentif a 71 castaneas fagus Scaliger prol. ad Manil. 9

ua

malif b FAGOS Myab,

Servius fagus Prisciani exempl., fortasse ut nominativus sit. platani malos gessere valentes, Castaneae fagos; ormusque incanuit albo Servius platani m. g. valentes Castaneae; fagos ornusque i. a. alii teste eodem platani m. g. valentes; Castaneac fagos, ornusque i. a. ‘ut similiter fagos nominativus sit' alii teste eodem, etiam Philargyrus ut videtur, qui narrat alios legere: platani malos, gessere valentes Castaneae fagos, ut illic subintelligas inserit, in sequenti hypallage sit. VALENTES- || CASTANEAE FAGOS-ORNUSQ - INCANUIT ALBO M fagus nominativum pluralem interpretatur Wagnerus quaest. Verg. XII 14 ornusque] ulmus

non, mihi si linguae centum sint oraque centum,
ferrea vox. ades et primi lege litoris oram;
in manibus terrae: non hic te carmine ficto
atque per ambages et longa exorsa tenebo.

Sponte sua quae se tollunt in luminis oras,

infecunda quidem, sed lacta et fortia surgunt;

quippe solo natura subest. tamen haec quoque, siquis
inserat aut scrobibus mandet mutata subactis,
exuerint silvestrem animum, cultuque frequenti
in quascumque voles artes haut tarda sequentur.
nec non et sterilis quae stirpibus exit ab imis,
hoc faciat, vacuos si sit digesta per agros:
nunc altae frondes et rami matris opacant
crescentique adimunt fetus uruntque ferentem.
iam quae seminibus iactis se sustulit arbos,
tarda venit seris factura nepotibus umbram,
pomaque degenerant sucos oblita priores,

45

50

55

TESTIMONIA.

43 Asper 114, 22 schol. ge. IV 117 Nonius 332, 2 Seneca de benef. VII I 'atque p. a.' Probi inst. I 12, 2 nus 1150 P.

Servius

45 sq.

Persii I 29 44 'ades. . . oram' 'et... .. oram' Servius Aen. III 690 'non hic ... ambages' Nonius 309, 19 46 49-51 'tamen . . . animum' Priscia49 ‘quippe . . . subest' Servius in ge. I 22 Probi inst. I 10, 4 50 aut... subactis' Nonius 401, 4 51 exuerint s. a.' Macrobius Sat. VI 6, 17 Servius ge. II 239 Servius ge. I 171 57 Servius Aen. II 615

'seris. . . umbram' schol. Lucani VII 207

6, 18 Arusianus p. 249 L.

53 Probi inst. I 12, 1 58 Seneca epist. 86, 15 59 Macrobius Sat. VI

VARIA LECTIO.

43 sq. non...vox = Aen. VI 625 sq.

44.oram c oras Nonius

AV 47 ORAS M

45 ficto testatur Nonius cum Servio longo Seneca

וי

araf

N

γ auraf abe: cf. Aen. VII 660 Ennius ann. 118. 165 51 EXVERIT M abc

culto yb

[merged small][merged small][ocr errors][merged small]

50 et b

52 VOLES M uocef (c corr. in 1) uocef 53260 id est 4 folia hic omissa: se

53 imul cl 56 Crefcentif b1

[blocks in formation]

(et rubr.) M Nam que Nam quae 71 Nam quc

faciet yac

et turpis avibus praedam fert uva racemos.
scilicet omnibus est labor impendendus, et omnes
cogendae in sulcum ac multa mercede domandae.
set truncis oleae melius, propagine vites
respondent, solido Paphiae de robore myrtus;
plantis ecdurae coryli nascuntur et ingens
fraxinus Herculeaeque arbos umbrosa coronae
Chaoniique patris glandes, etiam ardua palma
nascitur et casus abies visura marinos.

Inseritur vero et nucis arbutus horrida fetu,

et steriles platani malos gessere valentes,
castaneae fagos; ornusque incanuit albo

TESTIMONIA.

60

65

70

63 sq.

61 sq. 'omnibus . . . domandae' Philargyrus ge. II 288 Charisius 76 Probi inst. I 17, 5 64 'solido myrtus' Probus 46, 11 K. 66 'Herculeae... coronae' Probus 46, 15 K. 67 'Chaoniique p. g.' Probus 26, 28 'Chaoniique p.' Probi inst. I 4, 18 68 'casus a. v. m.' Probi

et casus a. v. m.' Isidorus orig. XVII 7, 32 inst. I 17, 6 69-72 'quippe cum Vergilius insitam nucibus arbutum, malis platanum, cerasis ulmum dicat' Plinius nat. hist. XV 15, 17 Probi inst. I 4, 19 Maximus Victorinus de rat. m. 8 "arbutus horrida' Macrobius Sat. V 14, 4 70-72 'malos. . . piri' Priscianus 832 P.

[blocks in formation]

61 INPENDENDVS Mb inpendenfuf cl 63 fed ybc sed truncis oleae in Cha65 ET DVRAE Myabcy educorili ye 67 Chanii b

risi cod. non apparent 64 mirtuf b

rae 7 ́et durae... alii edurae legunt' Servius Caonii c rubris suprap.) M, Servius ex foetu nucif arbutuf orrida y et fetu nucif arbutuf horrida abc ex fetu nucis a. horrida Probi inst., Maximus Vict. *versus dactylicus. nam male quidam horrens legunt' Servius: cf. Lach

patref b1 69 ET FÉTV NVCIs arbytys HorrIDÄ (signis

ua

malif b FAGOS Myab,

mannus in Luer. 81 70 STERILIS M pla. tani a lentif a 71 castaneas fagus Scaliger prol. ad Manil. 9 Servius fagus Prisciani exempl., fortasse ut nominativus sit. platani malos gessere valentes, Castaneae fagos; ornusque incanuit albo Servius platani m. g. valentes Castaneae; fagos ornusque i. a. alii teste eodem platani m. g. valentes; Castaneac fagos, ornusque i. a. ‘ut similiter fagos nominativus sit' alii teste eodem, etiam Philargyrus ut videtur, qui narrat alios legere: platani malos, gessere valentes Castaneae fagos, ut illie subintelligas inserit, in sequenti hypallage sit. VALENTES- || CASTANEAE FAGOS - ORNUSQ - INCANUIT ALBO M fagus nominativum pluralen interpretatur Wagnerus quaest. Verg. XII 14 ornusque ulmus

Rhaetica? nec cellis ideo contende Falernis.
sunt et Aminneae vites, firmissima vina,
Tmolius adsurgit quibus et rex ipse Phanaeus;
Argitisque minor, cui non certaverit ulla

aut tantum fluere aut totidem durare per annos.

non ego te, dis et mensis accepta secundis,
transierim, Rhodia, et tumidis, bumaste, racemis.

set neque quam multae species, nec nomina quae sint,

TESTIMONIA.

100

96 in Veroniensi item Raetica Falernis tantum postlata a Vergilio' Plinius nat. hist. XIV 5, 67 'nee... Falernis' Arusianus p. 218 L. Acron ad Hor. carm. I 27, 9 97 Priscianus 1100 P. 98 schol. Veron. 77, 3 K. Probus 47, 24 K. schol. Lucani VIII 195 Servius ecl. VI 66 99 cf. schol. Veron. 76, 25 K. 'arceraca Vergilio argitis dicta' Plinius nat. hist. XIV 2, 35 'argitisque minor' Donatus in Ter. eun. III 3, 23 101 sq. non... Rhodia' Acron ad Hor. carm. IV 5, 31 102 ef. schol. Veron. 76, 27 K. 103 'quamquam videmus Vergilium praecellentissimum vatem ea de causa hortorum dotes fugisse et in iis quae rettulit flores modo rerum decerpsisse, beatum felicemque gratiae XV omnino generibus uvarum nominatis, tribus oleae, totidem pirorum, malo vero tantum Assyrio, ceteris omnibus neglectis' Plinius nat. hist. XIV 1, 7

VARIA LECTIO.

Н

96 RAE (reliqua legi non potuerunt) V Rhoetica y Raetica b Retica c adeo, Arusianus 97 SVN-V SVNT ET AMINNEAE M Prisc. Reg. aminneae (lat.

mi

funt & am. nee al funt &iamanee a2 funt et 3317 amineae Paris. 7959) ... sane aminneum (amineum Vat. Par.) dici versus probat, qui stare non potest si amineum (Vat. aminneum Par.) dicimus' Servius. funt et amineae y, Prisciani (aminaeae rel.) funt et ammineae (amminio vino Probi 47, 25 exempl., et Ausonius epist. XVIII 31) funt &iam aminee e funt etiam Ammineae Manutius. Cf. de aminea vite C. F. Weberi de vino Falerno diss. p. 8 sq. 98 TMOLIVS Vb, Probus, Servius, schol. Lucani TMOLIVS (T col. rubro) M Molliuf 71, Moliuf 72 Timolus et Tmolus % Tmolus et Naugerius Adsurgit quibus et rex ipse phanaEVS V affurgit y adfurget Probus EST M Phanaeus, schol. Veron., Servius, schol. Lucani PHANEVS Myabe, Probi exempl. 99 ARgitisque minor cui non certaveRIT VLLA V

Argetif bi

diil yb RACEMIS V

I

qui b1 100 totus legi potuit in V 101 ego V DIS M menfef 71 102 TRANSIErim rhodia et tumidis bumaste

[ocr errors][merged small][merged small]

tera supra B, fortasse H) M 103 Sed neque quam multae V Sed

[ocr errors][merged small]

est numerus: neque enim numero comprendere refert;
quem qui scire velit, Libyci velit aequoris idem

discere quam multae zephyro turbentur harenae,
aut ubi navigiis violentior incidit eurus,
nosse quot Ionii veniant ad litora fluctus.

Nec vero terrae ferre omnes omnia possunt.
fluminibus salices crassisque paludibus alni
nascuntur, steriles saxosis montibus orni;
litora myrtetis laetissima; denique apertos
Bacchus amat colles, aquilonem et frigora taxi.
aspice et extremis domitum cultoribus orbem
Eoasque domos Arabum pictosque Gelonos:
divisae arboribus patriae. sola India nigrum

TESTIMONIA.

105

110

115

105 sq.

104-106 'neque... harenae' Columella de r. r. III 2, 29 Ammianus Marcellinus XXXI 4 105 cf. schol. Veron. 77, 5 K. 106 harena dicitur quod haereat, et arena quod areat, gratius tamen cum adspiratione sonat, et cum pluralem non habeat, Vergilius tamen ait: quam multae z. t. harenae' Charisius 80 108 'Ionios fluctus' Probus 48. 1 K. 109 Columella de r. r.' VII 2, 2 112 cf. schol. Veron. 77, 7 'litora m. 1.' Isidorus orig. XVII 7, 50 Servius Aen. V 801 112 sq. denique colles' Servius ge. II 272 115 Probus 48, pictosque G.' schol. Veron. 77, 11

...

116 sq. 'unam e pecu

3 K. liaribus Indiae Vergilius celebravit hebenum, nusquam alibi nasci professus Plinius nat. hist. XII 4, 8

[blocks in formation]

multe y

106 difcere a24, Columella,

r

ze

Ammianus Marcellinus DICERE MValby Dicere c phiro 7 turbautur 7, Charisii cod., fortasse recte trudentur Ammiani Marcellini Colb. uerfentur Columellae libri exc. Goes. ARENAE Mc zephyro turbentur harenae V 107 Violentiorinciditeurus V 108 quod ylabl IONI Veniant ad litora fluctus V

littora y 109

TERRAE M omnes omnia possunt V 110 falicef falicef (priore voce erasa y crafif a crassisque paludibus alni V 111 STERILES saxosis montibus orni V 112 littora y myrteif c

[blocks in formation]

denique aper

AQVILONE (M manu paulo rec.) M

Y 114 et] T M tuit in V 116 totus legi potuit in V

RIBBECK, VERGIL.

ORbem V 115 totus legi po

« PreviousContinue »