En, agros, et, quam bello, Troiane, petisti, Hesperiam metire jacens : haec praemia, qui me Ferro ausi tentare, ferunt: sic moenia condunt. Huic comitem Asbuten conjecta cuspide mittit: Chloreaque, Sybarimque, Daretaque, Thersilochumque : Et sternacis equi labsum cervice Thymoeten. Ac velut Edoni Boreae quom spiritus alto Insonat Aegaeo, sequiturque ad litora fluctus; Qua venti incubuere, fugam dant nubila coelo : Sic Turno, quacumque viam secat, agmina cedunt, Conversaeque ruunt acies: fert inpetus ipsum, Et cristam adverso curru quatit aura volantem. Non tulit instantem Phegeus, animisque frementem : Objecit sese ad currum, et spumantia frenis Ora citatorum dextra detorsit equorum. Dum trahitur, pendetque jugis, hunc lata retectum Lancea consequitur, rumpitque infixa bilicem. Loricam, et summum degustat volnere corpus. Ille tamen clipeo objecto conversus in hostem Ibat, et auxilium ducto mucrone petebat: Quom rota praecipitem et procursu concitus axis Inpulit, effunditque solo: Turnusque secutus, Imam inter galeam summi thoracis et oras, Abstulit ense caput, truncumque reliquit arenae. Atque ea dum campis victor dat funera Turnus,, Interea Aenean Mnestheus et fidus Achates Ascaniusque puer castris statuere cruentum, Alternos longa nitentem cuspide gressus. Saevit, et infracta luctatur arundine telum Eripere, auxilioque viam, quae proxuma, poscit: Ense secent lato volnus, telique latebram Rescindant penitus, seseque in bella remittant. Jamque aderat Phoebo ante alios dilectus lapis
Poscit equos, atque arma simul, saltuque superbus Emicat in currum, et manibus molitur habenas. Multa virum volitans dat fortia corpora leto: Semineces volvit multos, aut agmina curru Proterit, aut raptas fugientibus ingerit hastas. Qualis apud gelidi quom flumina concitus Hebri Sanguineus Mavors clipeo increpat, atque furentis Bella movens inmittit equos: illi aequore aperto Ante Notos Zephyrumque volant. gemit ultima pulsu Thraca pedum, circumque atrae Formidinis ora, Iraeque, Insidiaeque, dei comitatus, aguntur. Talis equos alacer media inter proelia Turnus Fumantis sudore quatit, miserabile caesis Hostibus insultans spargit rapida ungula rores Sanguineos, mixtaque cruor calcatur arena:
Jamque neci Sthenelumque dedit, Thamyrimque, Pholumque. Hunc congressus, et hunc; illum eminus: eminus ambo Imbrasidas, Glaucum atque Laden, quos Imbrasus ipse Nutrierat Lycia, paribusque ornaverat armis ; Vel conferre manum, vel equo praevertere ventos. Parte alia media Eumedes in proelia fertur, Antiqui proles bello praeclara Dolonis ;
Nomine avom referens, animo manibusque parentem Qui quondam, castra ut Danaûm speculator adiret, Ausus Pelidae pretium sibi poscere currus : Illum Tydides alio pro talibus ausis Adfecit pretio nec equis adspirat Achillis. Hunc procul ut campo Turnus prospexit aperto, Ante levi jaculo longum per inane secutus; Sistit equos bijugis, et curru desilit, atque Semianimi labsoque supervenit, et, pede collo Inpresso, dextrae mucronem extorquet, et alto Fulgentem tinguit jugulo; atque haec insuper addit:
En, agros, et, quam bello, Troiane, petisti, Hesperiam metire jacens : haec praemia, qui me Ferro ausi tentare, ferunt: sic moenia condunt. Huic comitem Asbuten conjecta cuspide mittit: Chloreaque, Sybarimque, Daretaque, Thersilochumque : Et sternacis equi labsum cervice Thymoeten. Ac velut Edoni Boreae quom spiritus alto Insonat Aegaeo, sequiturque ad litora fluctus; Qua venti incubuere, fugam dant nubila coelo : Sic Turno, quacumque viam secat, agmina cedunt, Conversaeque ruunt acies: fert inpetus ipsum, Et cristam adverso curru quatit aura volantem. Non tulit instantem Phegeus, animisque frementem : Objecit sese ad currum, et spumantia frenis Ora citatorum dextra detorsit equorum. Dum trahitur, pendetque jugis, hunc lata retectum Lancea consequitur, rumpitque infixa bilicem: Loricam, et summum degustat volnere corpus. Ille tamen clipeo objecto conversus in hostem Ibat, et auxilium ducto mucrone petebat: Quom rota praecipitem et procursu concitus axis. Inpulit, effunditque solo : Turnusque secutus, Imam inter galeam summi thoracis et oras, Abstulit ense caput, truncumque reliquit arenae. Atque ea dum campis victor dat funera Turnus Interea Aenean Mnestheus et fidus Achates Ascaniusque puer castris statuere cruentum, Alternos longa nitentem cuspide gressus.. Saevit, et infracta luctatur arundine telum Eripere, auxilioque viam, quae proxuma, poscit: Ense secent lato volnus, telique latebram Rescindant penitus, seseque in bella remittant. Jamque aderat Phoebo ante alios dilectus lapis
Iasides acri quondam cui captus amore
Ipse suas artes, sua munera, laetus Apollo Augurium, citharamque dabat, celerisque sagittas. Ille, ut depositi proferret fata parentis, Scire potestates herbarum, usumque medendi Maluit, et mutas agitare inglorius artes. Stabat acerba fremens, ingentem nixus in hastam, Aeneas, magno juvenum et maerentis Iüli Concursu, lacrimis inmobilis. ille retorto Paeonium in morem senior succinctus amictu, Multa manu medica Phoebique potentibus herbis Nequidquam trepidat, nequidquam spicula dextra Sollicitat, prensatque tenaci forcipe ferrum: Nulla viam fortuna regit: nihil auctor Apollo Subvenit. at saevus campis magis ac magis horror Crebrescit, propiusque malum est. jam pulvere coelum Stare vident subeunt equites, et spicula castris Densa cadunt mediis. it tristis ad aethera clamor Bellantum juvenum, et duro sub Marte cadentum. Hîc Venus, indigno nati concussa dolore, Ipsa manu genetrix Dictaea carpsit ab Ida Puberibus caulem foliis et flore comantem Purpureo non illa feris incognita capris Gramina, quom tergo volucres haesere sagittae. Hoc Venus, obscuro faciem circumdata nimbo, Detulit hoc fusum labris splendentibus amnem Inficit, occulte medicans: spargitque salubris Ambrosiae sucos, et odoriferam panaceam. Fovit ea volnus lympha longaevus Iapis Ignorans; subitoque omnis de corpore fugit Quippe dolor: omnis stetit imo volnere sanguis. Jamque secuta manum, nullo cogente, sagitta Excidit, atque novae rediere in pristina vires.
Arma citi properate viro; quid statis? Iapis Conclamat, primusque animos adcendit in hostem. Non haec humanis opibus, non arte magistra Proveniunt; neque te, Aenea, mea dextera servat: Major agit deus, atque opera ad majora remittit. Ille avidus pugnae suras incluserat auro
Hinc atque hinc, oditque moras, hastam que coruscat. Postquam habilis lateri clipeus loricaque tergo est, Ascanium fusis circum conplectitur armis, Summaque per galeam delibans oscula fatur : Disce, puer, virtutem ex me, verumque laborem ; Fortunam ex aliis. nunc te mea dextera bello Defensum dabit, et magna inter praemia ducet. Tu facito, mox quom matura adoleverit aetas, Sis memor, et te animo repetentem exempla tuorum Et pater Aeneas, et avunculus excitet Hector.
Haec ubi dicta dedit, portis sese extulit ingens, Telum inmane manu quatiens: simul agmine denso Antheusque Mnestheusque ruunt; omnisque relictis Turba fluit castris. tum caeco pulvere campus Miscetur, pulsuque pedum tremit excita tellus. Vidit ab adverso venientes aggere Turnus, Videre Ausonii, gelidusque per ima cucurrit Ossa tremor. prima ante omnis Juturna Latinos Audiit, adgnovitque sonum, et tremefacta refugit. Ille volat, campoque atrum rapit agmen aperto. Qualis ubi ad terras abrupto sidere nimbus It mare per medium miseris, heu, praescia longe Horrescunt corda agricolis: dabit ille ruinas Arboribus, stragemque satis; ruit omnia late Antevolans, sonitumque ferunt ad litora venti. Talis in adversos ductor Rhoeteïus hostis Agmen agit densi cuneis se quisque coactis
« PreviousContinue » |