Porticibus Gallos in limine adesse canebat: Galli per dumos aderant, arcemque tenebant, Defensi tenebris, et dono noctis opacae. Aurea caesaries ollis, atque aurea vestis : Virgatis lucent sagulis tum lactea colla Auro innectuntur: duo quisque Alpina coruscant Gaesa manu, scutis protecti corpora longis. Hic exsultantis Salios, nudosque Lupercos, Lanigerosque apices, et labsa ancilia coelo Extuderat : castae ducebant sacra per urbem Pilentis matres in mollibus. hinc procul addit Tartareas etiam sedes, alta ostia Ditis; Et scelerum poenas, et te, Catiliną, minaci Pendentem scopulo, Furiarumque ora trementem; Secretosque pios: his dantem jura Catonem. Haec inter tumidi late maris ibat imago Aurea; sed fluctu spumabant caerula cano: Et circum argento clari delphines in orbem Aequora verrebant caudis, aestumque secabant. In medio classis aeratas, Actia bella
Cernere erat totumque instructo Marte videres Fervere Leucaten, auroque effulgere fluctus. Hinc Augustus agens Italos in proelia Caesar
Cum patribus, populoque, Penatibus, et magnis diis, Stans celsa in puppi: geminas cui tempora flammas Laeta vomunt, patriumque aperitur vertice sidus. Parte alia ventis et diis Agrippa secundis
Arduus agmen agens; cuì, belli insigne superbum, Tempora navali fulgent rostrata corona.
Hinc ape barbarica variisque Antonius armis, Victor ab Aurorae populis et litore rubro, Aegyptum, viresque Orientis, et ultima secum Bactra velit; sequiturque (nefas) Aegyptia conjunx.
Una omnes ruere, ac totum spumare, reductis Convolsum remis rostrisque tridentibus, aequor. Alta petunt pelago credas innare revolsas Cycladas, aut montes concurrere montibus áltos. Tanta mole viri turritis puppibus instant. Stuppea flamma manu, telisque volatile ferrum Spargitur. arva nova Neptunia caede rubescunt. Regina in mediis patrio vocat agmina sistro: Necdum etiam geminos a tergo respicit anguis. Omnigenûmque deûm monstra, et latrator Anubis, Contra Neptunum, et Venerem, contraque Minervam Tela tenent. saevit medio in certamine Mavors Caelatus ferro, tristesque ex acthere Dirae; Et scissa gaudens vadit Discordia palla! Quam cum sanguineo sequitur Bellona flagello. Actius haec cernens arcum intendebat Apollo Desuper omnis eo terrore Aegyptus, et Indi; Omnis Arabs, omnes vertebant terga Sabaei. Ipsa videbatur ventis regina vocatis Vela dare, et laxos jam jamque inmittere funis. Illam inter caedes pallentem morte futura Fecerat Ignipotens undis et Iapyge ferri;
Contra autem magno maerentem corpore Nilum, Pandentemque sinus, et tota veste vocantem Caeruleum in gremium, latebrosaque flumina victos. At Caesar, triplici invectus Romana triumpho Moenia, diis Italis votum inmortale sacrabat, Maxuma tercentum totam delubra per urbem. Laetitia ludisque viae plausuque fremebant: Omnibus in templis matrum chorus: omnibus arae : Ante aras terram caesi stravere juvenci.
Ipse, sedens niveo candentis limine Phoebi, Dona recognoscit populorum, aptatque superbis
Postibus incedunt victae longo ordine gentes, Quam variae linguis, habitu tam vestis et armis. Hic Nomadum genus, et discinctos Mulciber Afros, Hic Lelegas, Carasque, sagittiferosque Gelonos Finxerat. Euphrates ibat jam mollior undis, Extremique hominum Morini, Rhenusque bicornis; Indomitique Dahae, et pontem indignatus Araxes. Talia, per clipeum Volcani, dona parentis Miratur, rerumque ignarus imagine gaudet; Adtollens humero famamque et fata nepotum.
ATQUE ea diversa penitus dum parte geruntur, Irim de coelo misit Saturnia Juno
Audacem ad Turnum. luco tum forte parentis Pilumni Turnus sacrata valle sedebat,
Ad quem siç roseo Thaumantias ore locuta est: Turne, quod optanti divôm promittere nemo Auderet, volvenda dies, en, adtulit ultro, Aeneas, urbe, et sociis, et classe relicta, Sceptra Palatini, sedemque petit Euandri. Nec satis extremas Corythi penetravit ad urbes : Lydorumque manum, conlectos armat agrestis. Quid dubitas? nunc tempus equos, nunc poscere currus. Rumpe moras omnis, et turbata adripe castra. Dixit, et in coelum paribus se sustulit alis; Ingentemque fuga secuit sub nubibus arcum. Adgnovit juvenis, duplicesque ad sidera palmas Sustulit, et tali fugientem est voce secutus: Iri, decus coeli, quis te mihi nubibus actam Detulit in terras? unde haec tam clara repente Tempestas? medium video discedere coelum, Palantisque polo stellas. sequor omina tanta, Quisquis in arma vocas. et sic effatus ad undam Processit, summoque hausit de gurgite lymphas, Multa deos orans; oneravitque aethera votis.
Jamque omnis campis exercitus ibat apertis, Dives equêm, dives pictaï vestis et auri; Messapus primas acies, postrema coërcent
Tyrrhidae juvenes; medio dux agmine Turnus! Ceu septem surgens sedatis amnibus altus. Per tacitum Ganges, aut pingui flumine Nilus, Quom refluit campis, et jam se condidit alveo. Hic subitam nigro glomerari pulvere nubem Prospiciunt Teucti, ac tenebras insurgere campis. Primus ab adversa conclamat mole Caïcus: Quis globus, o cives, caligine volvitur atra! Ferte citi ferrum, date tela, scandite muros. Hostis adest, eia. ingenti clamore per omnis Condunt se Teucri portas, et moenia conplent. Namque ita discedens praeceperat optumus armis Aeneas: si qua interea fortuna fulsset,
Ne struere auderent aciem, neu credere campo: Castra modo, et tutos servarent aggere muros. Ergo, etsi conferre manum pudor iraque monstrat Objiciunt portas tamen, et praecepta facessunt, Armatique cavis exspectant turribus hostem. Turnus, ut antevolans tardum praecesserat agmen, Viginti lectis equitum comitatus, et urbi Inprovisus adest: maculis quem Thracius albis Portat equus, cristaque tegit galea aurea rubra. Ecquis erit mecum, juvenes ? qui primus in hostem? En, ait et jaculum adtorquens emittit in auras, Principium pugnae, et campo sese arduus infert. Clamore excipiunt socii, fremituque sequuntur Horrisono Teucrûm mirantur inertia corda; Non aequo dare se campo, non obvia ferre Arma viros, sed castra fovere. huc turbidus atque huc Lustrat equo muros, aditumque per avia quaerit. Ac veluti pleno lupus insidiatus ovili,
Quom fremit ad caulas, ventos perpessus et imbris, Nocte super media; tuti sub matribus agni
« PreviousContinue » |