,,,,Ambo animis, ambo insignes praestantibus armis ,,,,Hic pietate prior. Coëant in foedera dextrae, „Qua datur; ast armis concurrant arma cavete!" ,,Et responsa simul quae sint, rex optime, regis ,,Audisti, et quae sit magno sententia bello." Vix ea legati; variusque per ora cucurrit Ausonidum turbata fremor: ceu saxa morantur Quum rapidos amnes, fit clauso gurgite murmur, Vicinaeque fremunt ripae crepitantibus undis. Ut primum placati animi et trepida ora quierunt, Praefatus divos solio rex infit ab alto: ,,Ante equidem summa de re statuisse, Latini, ,,Et vellem, et fuerat melius, non tempore tali ,,Cogere concilium, quum muros assidet hostis. ,Bellum importunum, cives, cum gente deorum ,,Invictisque viris gerimus, quos nulla fatigant ,,Proelia, nec victi possunt absistere ferro. دوو دوو 295 300 305 ,,Spem si quam adscitis Aetolûm habuistis in armis, ,,Ponite: spes sibi quisque. Sed haec quam angusta, vide,,Cetera qua rerum iaceant perculsa ruina, [tis; 310 ,,Ante oculos interque manus sunt omnia vestras. ,,Nec quemquam incuso: potuit quae plurima virtus ,,Esse, fuit; toto certatum est corpore regni. ,,Nunc adeo, quae sit dubiae sententia menti, ,,Expediam et paucis - animos adhibete - docebo. ,,Est antiquus ager Tusco mihi proximus amni, ,,Longus in occasum, fines super usque Sicanos; ,,Aurunci Rutulique serunt et vomere duros ,,Exercent colles, atque horum asperrima pascunt. ,,Haec omnis regio et celsi plaga pinea montis Cedat amicitiae Teucrorum, et foederis aequas ,,Dicamus leges, sociosque in regna vocemus; ,,Considant, si tantus amor, et moenia condant. ,,Sin alios fines aliamque capessere gentem ,,Est animus, possuntque solo decedere nostro; ,,Bis denas Italo texamus robore naves, 315. 320 325 ,,Seu plures complere valent: iacet omnis ad undam ,,Materies: ipsi numerumque modumque carinis 330 335 340 „Praecipiant, nos aera, manus, navalia demus. ,,Praeterea, qui dicta ferant et foedera firment, ,,Centum oratores prima de gente Latinos ,,Ire placet, pacisque manu praetendere ramos, ,,Munera portantes aurique eborisque talenta ,,Et sellam regni trabeamque insignia nostri. Consulite in medium et rebus succurrite fessis!" Tum Drances, idem infensus, quem gloria Turni Obliqua invidia stimulisque agitabat amaris, Largus opum et lingua melior, sed frigida bello Dextera, consiliis habitus non futilis auctor, Seditione potens -: genus huic materna superbum Nobilitas dabat, incertum de patre ferebat -, Surgit et his onerat dictis atque aggerat iras: Rem nulli obscuram nostrae nec vocis egentem ,,Consulis, o bone rex. Cuncti se scire fatentur, ,,Quid fortuna ferat populi; sed dicere mussant. ,,Det libertaten fandi flatusque remittat, ,,Cuius ob auspicium infaustum moresque sinistros ,Dicam equidem, licet arma mihi mortemque minetur ,,Lumina tot cecidisse ducum, totamque videmus Consedisse urbem luctu, dum Troïa tentat ,,Castra, fugae fidens, et coelum territat armis. ,,Unum etiam donis istis, quae plurima mitti ,,Dardanidis dicique iubes, unum, optime regum, ,,Adiicias, nec te ullius violentia vincat, ,,Quin natam egregio genero dignisque hymenaeis 345 350 355 360 365 ,,Vidimus, ingentes et desolavimus agros. ,,Aut, si fama movet, si tantum pectore robur ,,Concipis, et si adeo dotalis regia cordi est; ,,Aude, atque adversum fidens fer pectus in hostem. 370 ,,Scilicet, ut Turno contingat regia coniux, ,,Nos, animae viles, inhumata infletaque turba, ,,Sternamur campis. Etiam tu, si qua tibi vis, ,,Si patrii quid Martis habes, illum adspice contra, ,,Qui vocat!" Talibus exarsit dictis violentia Turni: 375 380 Dat gemitum, rumpitque has imo pectore voces: ,,Larga quidem, Drance, semper tibi copia fandi ,,Tum, quum bella manus poscunt, patribusque vocatis ,,Primus ades; sed non replenda est curia verbis, ,,Quae tuto tibi magna volant, dum distinet hostem ,,Agger nurorum, nec inundant sanguine fossae. ,,Proinde tona eloquio - solitum tibi - meque timoris ,,Argue tu, Drance, quando tot stragis acervos Teucrorum tua dextra dedit, passimque tropaeis ,,Insignis agros. Possit quid vivida virtus, ,,Experiare licet; nec longe scilicet hostes ,,Quaerendi nobis: circumstant undique muros. ,,Imus in adversos? Quid cessas? an tibi Mavors ,,Ventosa in lingua pedibusque fugacibus istis ,,Semper erit? - 385 390 ,,Pulsus ego? aut quisquam merito, foedissime, pulsum ,,Arguet, Iliaco tumidum qui crescere Thybrim ,,Sanguine, et Evandri totam cum stirpe videbit ,,Procubuisse domum, atque exutos Arcadas armis? 395 ,,Haud ita me experti Bitias et Pandarus ingens, ,,Et quos mille die victor sub Tartara misi, ,,Inclusus muris hostilique aggere septus. ,,Nulla salus bello. Capiti cane talia, demens, ,,Dardanio rebusque tuis. Proinde omnia magno ,,Ne cessa turbare metu, atque extollere vires 400 Gentis bis victae, contra premere arma Latini. ,,Nunc et Myrmidonum proceres Phrygia arma tremiscunt, ,,Nunc et Tydides et Larissaeus Achilles, .... 405 ,,Amnis et Hadriacas retro fugit Aufidus undas. ,,Vel cum se pavidum contra mea iurgia fingit ,,Artificis scelus, et formidine crimen acerbat. ,,Numquam animam talem dextra hac - absiste moveri ,,Amittes; habitet tecum et sit pectore in isto. „Nunc ad te et tua magna, pater, consulta revertor. 410 ,,Sic nullam nostris ultra spem ponis in armis, ,,Si tam deserti sumus, et semel agmine verso ,,Funditus occidimus, neque habet Fortuna regressum; Oremus pacem, et dextras tendamus inertes: ,,Quamquam, o si solitae quidquam virtutis adesset, 415 ,,Ille mihi ante alios fortunatusque laborum ,,Egregiusque animi, qui, ne quid tale videret, 420 ,,Sanguine - sunt illis sua funera, parque per omnes 425 ,,Lusit et in solido rursus Fortuna locavit. ,,Non erit auxilio nobis Aetolus et Arpi; ,,At Messapus erit felixque Tolumnius, et quos 430 ,,Idque placet, tantumque bonis communibus obsto: 435 ,,Non adeo has exosa manus Victoria fugit, ,Ut tanta quidquam pro spe tentare recusem. ,,Ibo animis contra, vel magnum praestet Achillen, ,,Factaque Vulcani manibus paria induat arma ,,Ille licet. Vobis animam hanc soceroque Latino ,Turnus ego, haud ulli veterum virtute secundus, ,,Devovi. Solum Aeneas vocat. Et vocet oro; 440 ,,Nec Drances potius, sive est haec ira deorum, Illi haec inter se dubiis de rebus agebant Pectora, et arrectae stimulis haud mollibus irae. Haud secus atque alto in luco quum forte catervae 445 450 455 460 465 Concilium ipse pater et magna incepta Latinus 470 475 |