Haud equidem credo, quia fit divinitus illis Ingenium, aut rerum fato prudentia major : Verum ubi tempeftas et coeli mobilis humor Mutavere vias: et Jupiter humidus auftris Denfat, erant quae rara modo; et, quae densa, relaxat: Vertuntur fpecies animorum, et pectora motus 420 Nunc alios, alios dum nubila ventus agebat, Concipiunt. hinc ille avium concentus in agris, Et laetae pecudes, et ovantes gutture corvi. Si vero folem ad rapidum lunafque fequentes Ordine refpicies; nunquam te craftina fallet Hora, neque infidiis noctis capiere ferenae. Luna revertentes cum primum colligit ignes, Si nigrum obfcuro comprenderit aëra cornu, Maximus agricolis pelagoque parabitur imber. At, fi virgineum fuffuderit ore ruborem, Ventus erit: vento femper rubet aurea Phoebe." Sin ortu in quarto (namque is certiffimus auctor) Pura, neque obtufis per coelum cornibus ibit; Totus et ille dies, et qui nafcentur ab illo Exactum ad menfem, pluvia ventisque carebunt: 435 Votaque fervati folvent in litore nautae
Glauco, et Panopeae, et Inoo Melicertae.
Sol quoque et exoriens, et cum fe condit in undas,
Şigna dabit: folem certiffima figna fequuntur,
Et quae mane refert, et quae furgentibus aftris. 440
Ille ubi nafcentem maculis variaverit ortum
Conditus in nubem, medioque refugerit orbe;
Suspecti tibi fint imbres: namque urget ab alto
Arboribufque fatifque notus, pecorique finister.
Aut ubi fub lucem denfa inter nubila fefe
Diverfi rumpent radii, aut ubi pallida furget
Tithoni croceum linquens Aurora cubile:
Heu, male tum mites defendet pampinus uvas,
Tam multa in tectis crepitans falit horrida grando.
Hoc etiam, emenfo cum jam decedet Olympo,450
Profuerit meminiffe magis: nam faepe videmus
Ipfius in vultu varios errare colores.
Coeruleus pluviam denuntiat, igneus euros:
Sin maculae incipient rutilo immifcerier igni,
Omnia tunc pariter vento nimbisque videbis 455
Fervere. non illa quifquam me nocte per altum
Ire, neque a terra moneat convellere funem.
At fi, cum referetque diem, condetque relatum,
Lucidus orbis erit; fruftra terrebere nimbis,
Et claro fylvas cernes aquilone moveri.
Denique, quid vefper ferus vehat, unde ferenas
Ventus agat nubes, quid cogitet humidus auster,
Sol tibi figna dabit: Solem quis dicere falfum
Audeat? ille etiam caecos inftare tumultus
Saepe monet: fraudemque et operta tumefcere bella.
Ille etiam extincto miferatus Caefare Romam, 466
Cum caput obfcura nitidum ferrugine texit,
Impiaque aeternam timuerunt faecula noctem.
Tempore quanquam illo tellus quoque, et aequora
ponti,
Obfcoenique canes, importunaeque volucres 470
Signa dabant. quoties Cyclopum effervere in agros
Vidimus undantem ruptis fornacibus Aetnam,
Flammarumque globos, liquefactaque volvere faxa ?
Armorum fonitum toto Germania coelo
Audiit: infolitis tremuerunt motibus Alpes.
Vox quoque per lucos vulgo exaudita filentes
Ingens, et fimulacra modis pallentia miris
Visa sub obfcurum noctis: pecudefque locutae,
Infandum! fiftunt amnes, terraeque dehifcunt,
Et moeftum illacrymat templis ebur, aeraque fudant.
Proluit infano contorquens vortice fylvas 481
Fluviorum rex Eridanus, campofque per omnes
Cum ftabulis armenta tulit, nec tempore eodem
Triftibus aut extis fibrae apparere minaces,
Aut puteis manare cruor ceffavit; et alte
Per noctem refonare, lupis ululantibus, urbes.
Non alias coelo ceciderunt plura fereno
Fulgura, nec diri toties arfere cometae.
Ergo inter fefe paribus concurrere telis
Romanas acies iterum videre Philippi:
Nec fuit indignum fuperis, bis fanguine noftro
Emathiam et latos Haemi pinguefcere campos.
Scilicet et tempus veniet, cum finibus illis
Agricola, incurvo terram molitus aratro,
Exefa inveniet scabra rubigine pila :
Aut gravibus raftris galeas pulfabit inanes,
Grandiaque effoffis mirabitur offa fepulcris.
Di patrii Indigetes, et Romule, Vestaque mater,
Quae Tufcum Tiberim, et Romana palatia fervas,
Hunc faltem everso juvenem fuccurrere feclo 500
Ne prohibete: fatis jampridem fanguine noftro
Laomedonteae luimus perjuria Trojae.
Jampridem nobis coeli te regia, Caefar,
Invidet, atque hominum queritur curare triumphos. Quippe ubi fas verfum atque nefas: tot bella per
Tam multae fcelerum facies: non ullus aratro
Dignus honos: fqualent abductis arva colonis,
Et curvae rigidum falces conflantur in ensem.
Hinc movet Euphrates,. illinc Germania bellum:
Vicinae ruptis inter fe legibus urbes
Arma ferunt: faevit toto Mars impius orbe.
Ut cum carceribus fefe effudere quadrigae,
Addunt in fpatia: et fruftra retinacula tendens
Fertur equis auriga, neque audit currus habenas.
|