PRAEFATIO PHILIPPI WAGNER I. Ante hos octo annos auctore F. A. G. Spohnio, cuius immatura mors cum alios plurimos, tum me vehementer afflixit, Virgilii Heyniani denuo edendi negotium mihi mandatum est ab honestissimo Redemtore. Quae res quum mihi, qui veterum poetarum studio mirifice semper delectatus sum, gratissima esse atque acceptissima deberet, eadem onus imposuit gravissimum plane imparato. Erexit tamen animum, tum vel maxime ingravescente morborum vi oppressum ac debilitatum, ipsa ingentis incepti cogitatio; et quantum temporis munus, quo fungor, scholasticum, laboriosissimum illud quidem, reliquum mihi fecit aut valetudinis infirmitas concessit, id, posthabitis ceteris rebus, in quibus multi vitae positam putant suavitatem, omne impertivi Virgilio, quasi dulcissimo familiari meo, a quo et iucundissimum otii mei fructum et exantlati quotidiani laboris praemium peterem exoptatissimum. Qua in re illud tamen diligentissime cavendum mihi existimavi, privatum a * studium ne quid publici muneris rationibus officeret, idque potius secutus sum, ut prudens essem officiorum meorum ratiocinator, tantumque quoque tempore vel adolescentibus optimis, in illustri Crucianeo, cui Deus faveat! ingenia excolentibus, vel Virgilio meo, vel etiam valetudini tribuerem, ut omnibus, quantum in me esset, satisfacerem. Sed quorsum haec? inquies, Lector candide. Ignosce, quaeso, loquacitati meae: non mea solum, sed Tua quoque res agitur. Nam meum quum sit, Tuo servire commodo et tamquam bonus et liberalis convivator quam possim plurima et lautissima ex meo penu depromere, Tuum erit, cuius ad usum gustumque apposita haec sunt, videre, ne Tua fames, apparatiori inhians convivio, cibos requirat sapidiores et delicatiores, quam quibus mea Te potest pascere tenuitas. Coenulam exspecta, non epularum magnificentiam; et exiguae quum sint copiae, noli contemnere, quam ne Dii quidem contemserunt, non inertem fortasse nec pauperem voluntatem *). Sed mitto ambages. Virgilius is est scriptor, qui, licet plurimorum omnique laude florentium virorum studia expertus sit, tam immensam adhuc praebeat ad meditandum commentandumque materiam, ut homo et ingenio et doctrina abundans totam aeta *) Ovid. Met. VIII, 678. tem si in uno hoc poeta emendando, explicando, illustrando contriverit, rem vix possit eo, quo cupiat, adducere. At ego, qui nec a natura ita multum habeam adiumenti, et otio omnium minime affluam, unum me scire fateor, non posse quemquam me melius intelligere, quid quantumque restet ad consummandam suisque numeris absolvendam editionem Virgilii. Itaque hoc Te, Lector candide, rogatum volo, ut non, quid Tu me praestitisse velis, sed quantum ego potuerim praestare, consideres, neque ea quaeras, quae ego me daturum non sum pollicitus, sed id videas, quae me acturum fuisse statim profitebor, in his quomodo partes a memet ipso mihi impositas sustinuerim. Suscepi Virgilium Heynianum ita denuo in lucem edendum, ut adderem, quae vellem, demerem nihil. Cui prudenti admodum honestissimi Redemtoris consilio eo lubentius obtemperavi, quo pluris, et merito, aestimari videbam Heynii operam in Virgilio adornando collocatam, maxime ab exteris nationibus, magnorum meritorum, ut videtur, memoriam fidelius conservantibus, quam id interdum non sine meo dolore a nostratibus fieri video. Et quamquam omne opus a mortalibus inceptum, licet ad illud perficiendum excellentissimo ingenio adiunxeris infinitam doctrinam laboremque indefessum, quae omnia summa fuerunt in Heynio, imbecillitatis humanae retinet vestigia, non sum tamen ego is, qui, quum ipse plu rima profecerim et quotidie proficiam e praestantissimi Viri libris omnis eruditionis genere refertissimis, nunc acriter persequar, si quos in tam longo ille fudit opere, errores. Itaque quidquid continet tertia Heynii editio, id in hac quarta omne redhibitum videbis. Unum mihi licere putavi, ut in contextu, si quam deteriorem lectionem ab Heynio viderem receptam, reponerem eam, quam rationes criticae commendarent; religioni enim ducebam, nitidissimum poetam iis adhuc maculis deformatum pati, quae dudum erant abstergendae. Sed ut vel sic statim in oculos incurreret, quid a me mutatum esset, ipsi textui subieci lectionem Heynianam. Qua in re videbor fortasse multis (et visus mihi sum interdum ipsi) nimis diligens fuisse, qui quodvis etiam comma sublatum a me vel additum indicari accurate viderint. Feci hoc quidem in primo Volumine; sed si mihi, ut spero, lectores hanc tantam religionem remiserint, in ceteris Voluminibus mutatam a me distinctionem tum demum indicabo, ubi ea res plus ad intelligendum poetam habere momenti mihi visa fuerit. Et de ratione interpungendi quum longum sit dicere, differenda est haec disputatio in aliud tempus, si quando forte plus mihi contigerit otii. Nunc quidem nondum eam rem ad certas quasdam regulas a me revocatam esse facile intelliges; illud tamen fateberis, multa melius in quarta hac editione distingui, quam in tertia. Plurima |