quia pro Antonio fenferant, diftribuit militibus: & cùm non fufficerent, addidit agros Mantuanos propter vicinitatem. Sed Virgilius ufus pofteà patrocinio Mecanatis & Pollionis agrum recepit; non minimo fui capitis periculo, quoniam ab Ario Centurione fertur fuiffe præcipitatus in Mincium. Demum fuafu Pollionis, Bucolicum cannen fcripfit; eumque poft triennium fcriptum emendavit. Item Mecanas propofuit Georgica; quæ feptennio perfecit, atque emendavit. Pofteà ab Augufto propofitâ Æneide, undecim annis illi incubuit, nec emendavit; morienfque teftamento eam comburi mandavit. Auguftus verò, ne tantum opus periret, Tuccam & Varrum hâc lege. juffit emendare, ut fuperflua demerent, & nil adderent., Undè intuemur aliquos verfus detractos in principio, ut Ille ego qui quondam, & in fecundo, (v. 566.) ibi Aut ignibus ægra dedere. Obiit 10 Cal. Octobris G. Setinio & Q. Lucretio confulibus, Tarenti Apuliæ civitate, dum Metapontum videre cupit; feu Brun.. dufii, dum Megaram videre voluiffet, quorundam ju dicio invaletudine ex folis ardore contractâ: fepul tufque Neapoli: ejufque tumulo infcriptum hoc difti chon, ut ab eo ferunt compofitum., Mantua me genuit; Calabri rapuêre; tenet nunc mulos habuit Cornificium & quendam Flifctum, quos rabulas appellavit. Et contra neïdem eft liber Carbilii pictoris titulo neido-maftrix; quem M. Vipranius a Mecanate fuppofitum refert. Herenius etiam Fauftinus vitia ejus contraxit & furta. Sunt etiam Q. Octavii volumina, quibus annotantur, quos verfus & undè tranftulerit. Commendatus autem dicitur fuiffe a Cicerone, qui, cùm quofdam ejus verfus audiffet, inquit: Magna fpes altera Romæ. Asconius etiam Pedianus librum contra obtrectatores Virgilii fcripfit; eumque' defendit. Favorinus verò philofophus, ut refert Agelius Libro XVII noctium < Atti Atticarum, dicere folebat Virgilium verfus parere ritu moreque urfino. Ea enim beftia ineffigiatam carnem pariens lambendo in propriam figurain animamque tranfmutat. Sic etiam quibus priùs congeftis Virgilius fupremam manum impofuit, omni laude florere; quæ verò ab eo procraftinata funt, à nullo poëtarum dignè atque integrè emendari poffunt. Amicus autem poëtis fui temporis fuit: Horatio, Propertio, Varro, Tuccæ & Gallo. Anferem verò non tulit, quòd effet fecutus partes Antonii. Leges eum fummum poëtam Latinorum appellant. Et antiqui Romani nullum benè inftitutum credebant, nifi priùs in Virgilio effet eruditus. Et ejus poëfim totius humanæ vitæ fpeculum effe arbitrabantur. Quare lege feliciter. P. VIRGILII MARONIS VITA, Per TIB. CLAUDIUM Donatum. PUB. VIRGILIUS MARO parentibus modicis fuit, & præcipuè patre Marone, quem quidam opificem figulum, plures Magi cujufdam viatoris initio mercenarium, mox ob induftriam generum tradiderunt: quem cùm agricolationi reique ruftica & gregibus præfeciffet focer, fylvis coëmundis & apibus curandis reculam auxit. Natus eft Cn. Pompeio Magno & M. Licinio Craffo primùm coss. Iduum Octobrium die, in pago qui Andes dicitur, qui eft à Mantua non procul. Prægnans mater fomniavit Maia, enixam fe laureum ramum, quem contactâ terrâ confeftim cerneret coaluiffe, & excreviffe illicò in fpeciem mature maturæ arboris, refertæ variis pomis & floribus: ac fequenti luce cum marito rus propinquum petens, ex itinere divertit, atque in fubjecta fofsâ partu lævata eft. Ferunt infantem, ut fuit editus, nec vagîffe, & adeò miti vultu fuiffe, ut haud dubiam fpem profperioris genituræ jam tùm indicaret. Et acceffit aliud pæfagium. Siquidem virga populea, more regionis in puerperiis, eodein ftatim loco depacta, ita brevi coaluit, ut multò antè fatas populos adæquârit. Quæ arbor Virgilii ex eo dicta atque confecrata eft; fummâ gravidarum & fœtarum religione, fufcipientium ibi & folventium vota. Initio ætatis, id eft, ufque ad feptimum annum Cremona egit: & XVII anno virilem togam cepit; illis Confulibus iterum quibus natus erat. Evenitque, ut eo ipfo die Tu cretius poëta decederet. Sed Virgilius Cremona Mediolanum, & indè paulò pòft Neapolim tranfit. Ubi cùm literis & Græcis & Latinis vehementiffimam operam dedisset, tandem omni curâ omnique ftudio indulfit medicinæ & mathematica. Quibus rebus cùm antè alios eruditior peritiorque effet, fe in Urbem contulit, ftatimque, magiftri ftabuli equorum Augufti amicitiam nactus, multos variofque morbos incidentes equis curavit. At ille in mercedem fingulis diebus panes Virgilio, ut uni ex ftabulariis, dari julit. Interea à Crotoniatis pullus equi miræ pul chritudinis Cæfari dono fuit miffus: qui omnium judicio fpem portendebat virtutis & celeritatis immenfæ. Hunc cùm afpexiffet Maro, magiftro ftabuli dixit, natum effe ex morbosâ equâ, & nec viribus valiturum, nec celeritate: idque verum fuiffe in. ventum eft. Quod cùm magifter ftabuli Augufto recitâffet, duplicari ipfi in mercedem panes juffit. Cùm item ex Hifpania Augufto canes dono mitterentur, & parentes eorum dixie Virgilius, & animum celeritatemque futuram. Quo cognito, mandat ite, rum Virgilio panes duplicari. Dubitavit Auguftus, Octaviine filius effet, an alterius: idque Maronem aperire aperire poffe arbitratus eft, quia canum & equi natu ram parentefque cognôrat. Amotis igitur omnibus arbitris, illum in penitiorem partem domûs vocat, & folum rogat, an fciat quifnam effet, & quam ad felicitandos homines facultatem haberet.. Novi, inquit Maro, te, Cæfar Augufte, & fermè æquam cum diis immortalibus poteftatem habére, ut, quem vis, felicem facias. Eo animo fum, refpondit Cæfar, ut, fi verum pro rogatu dixeris, beatum te felicemque reddam. Utinam, ait Maro, interroganti tibi vera dicere queam! Tunc Auguftus: putant alii me natum Octavio quidam fufpicantur alio me genitum viro. Maro fubridens, Facilè, inquit, fi impunè licenterque quæ fentio, loqui Jubes, id dicam. Affirinat Cæfar jurejurando, nullum ejus dictum ægrè laturum, imò non nifi donatum ab eo difceffurum. Ad hæc oculos oculis Augufti infigenis Maro, Faciliùs, ait, in cæteris animalibus qualitates parentum mathematicis & philofophis cognofci poffunt; in homine nequaquàm poffibile eft: fed de té conjecturam habeo fimilem veri, ut quid exercuerit pater tuus, fcire poffim. Attentè exfpectabat Auguftus quidnam diceret. At ille Quantùm ego rem intelligere poffum, piftoris filius es, inquit. Obftupuerat Cæfar, & ftatim quo id pacto fieri potuerit, animo volvebat. Interrumpens Virgilius, Audi, inquit, quo pacto'id conjicio: Cùm quædam enuntiârim prædixerimque, quæ intelligi fcirique non nifi ab eruditiffimis fummifque viris potuiffent: tu, princeps orbis, item & item panes in mercedem dari juffifti: quod quidem aut piftoris aut nati piftore officium erat. Placuit Cæfari facetia. At deinceps, inquit Cæfar, non à piftore fed à rege magnaninio dona feres: illumque plurimi fecit, & Pollioni commendavit. Corpore & ftaturâ fuit grandi, aquilino colore, facie rufticanâ, valetudine variâ. Nam plerumque ab ftomacho & faucibus ac dolore capitis laborabat: fanguinem etiam fæpiùs ejecit ; ejecit; cibi vinique mininii., Fama eft, eum libidinis pronioris in pueros fuifle. Sed boni ità eum pueros amâffe putaverunt, ut Socrates Alcibiadem, & Plato fuos pueros. Verùm inter omnes maximà dilexit Cebetem & Alexandrum: quem fecundâ Bucolicorum ecloga Alexim appellat; donatum fibi ab Afinio Pollione. Utrumque non ineruditum dimifit: Alexandrum grammaticum, Cebetem verò & poëtam. Vulgatum eft confueviffe eum cum Plotia Hieria. Sed Afconius Pedianus affirmat, ipfum pofteà mino ribus natu narrare folitum, invitatum quidem fe à Vario ad communionem mulieris, verùm fe pertina ciffimè recusâffe. Cætera fanè, vitâ & ore & animo, tam probum fuiffe conftat, ut Neapoli Parthenias vulgò appellaretur: ac, fi quando Romæ, quò ra fiffime commeabat, viferetur in publico, fectantes demonftrantefque fe fubterfugere folitum in proxi mum tectum. Bona autem cujufdam exulanțis offe Frente Augufto, non fuftinuit accipere. Poffedit propè 072enties feftertium, ex liberalitatibus amicorum ha. buitque domum Romæ in Efquiliis juxtà hortos Mecenatis quamquam feceffu Campania S Sicili. æque plurimùm uteretur. Quæcumque ab Augufto peteret, repulfa nunquam habuit. Parentibus quotannis aurum ad abundantem alitum mittebat, quos jam grandis amifit: ex quibus patrem oculis captum; & duos fratres germanos, Silonem impuberem, Flaccum jam adultum, cujus exitum fub nomine Daphnidis deffet. Inter cætera ftudia, ut fuprà diximus, medicinæ quoque, ac maximé mathematicæ, operam dedit. Egit & caufam unam omninò, . nec ampliùs quàm femel. Sermone tardiffimum, ac penè indocto fimilem fuiffe Meliffus tradidit. Poëticam puer adhuc aufpicatus in Baliftam ludi gladiatorii magiftrum, ob infamiam latrociniorum coopertum lapidibus, diftichon fecit : Monte fub hoc lapidum tegitur Balista fepultus : |