"[Jamque adeo super unus eram ; quum limina Vestæ Servantem et tacitam secreta in sede latentem Tyndarida aspicio; dant clara incendia lucem Erranti, passimque oculos per cuncta ferenti. Illa sibi infestos eversa ob Pergama Teucros, Et pœnas Danaum et deserti conjugis iras Præmetuens, Trojæ et patriæ communis Erinys, Abdiderat sese, atque aris invisa sedebat. Exarsere ignes animo; subit ira cadentem Ulcisci patriam, et sceleratas sumere pœnas: Scilicet hæc Spartam incolumis patriasque Mycenas Aspiciet, partoque ibit regina triumpho? Conjugiumque, domumque, patres, natosque videbit, Iliadum turba et Phrygiis comitata ministris ? Occiderit ferro Priamus? Troja arserit igni ? Dardanium toties sudarit sanguine litus?
Non ita. Namque, etsi nullum memorabile nomen Feminea in pœna est nec habet victoria laudem, Exstinxisse nefas tamen et sumsisse merentes Laudabor pœnas; animumque explesse juvabit Ultricis flammæ, et cineres satiasse meorum. Talia jactabam, et furiata mente ferebar ;] Quum mihi se, non ante oculis tam clara, videndam Obtulit, et pura per noctem in luce refulsit Alma parens, confessa deam, qualisque videri Coelicolis et quanta solet; dextraque prehensum Continuit, roseoque hæc insuper addidit ore: "Nate, quis indomitas tantus dolor excitat iras? Quid furis? aut quonam nostri tibi cura recessit ? Non prius aspicies, ubi fessum ætate parentem Liqueris Anchisen? superet conjuxne Creusa, Ascaniusque puer? quos omnes undique Graiæ Circum errant acies, et ni mea cura resistat, Jam flammæ tulerint inimicus et hauserit ensis. Non tibi Tyndaridis facies invisa Lacænæ, Culpatusve Paris; divum inclementia, divum,
Has evertit opes, sternitque a culmine Trojam. Aspice: namque omnem, quæ nunc obducta tuenti Mortales hebetat visus tibi et humida circum Caligat, nubem eripiam: tu ne qua parentis Jussa time, neu præceptis parere recusa. Hic, ubi disjectas moles avulsaque saxis Saxa vides, mixtoque undantem pulvere fumum, Neptunus muros magnoque emota tridenti Fundamenta quatit, totamque ab sedibus urbem Eruit. Hic Juno Scæas sævissima portas Prima tenet, sociumque furens a navibus agmen Ferro accincta vocat.
Jam summas arces Tritonia, respice, Pallas Insedit, nimbo effulgens et Gorgone sæva, Ipse Pater Danais animos viresque secundas Sufficit; ipse deos in Dardana suscitat arma. Eripe, nate, fugam, finemque impone labori. Nusquam abero, et tutum patrio te limine sistam.' Dixerat; et spissis noctis se condidit umbris. Apparent diræ facies, inimicaque Trojæ Numina magna deum.
"Tum vero omne mihi visum considere in ignes Ilium, et ex imo verti Neptunia Troja ;
Ac veluti summis antiquam in montibus ornum Quum ferro accisam crebrisque bipennibus instant Eruere agricolæ certatim; illa usque minatur, Et tremefacta comam concusso vertice nutat, Vulneribus donec paulatim evicta supremum Congemuit, traxitque jugis avulsa ruinam. Descendo, ac ducente deo flammam inter et hostes Expedior; dant tela locum, flammæque recedunt.
Atque ubi jam patriæ perventum ad limina sedis Antiquasque domos, genitor, quem tollere in altos Optabam primum montes, primumque petebam, Abnegat excisa vitam producere Troja,
Exsiliumque pati. Vos o, quibus integer ævi
Sanguis,' ait,' solidæque suo stant robore vires, Vos agitate fugam.
Me si coelicolæ voluissent ducere vitam:
Has mihi servassent sedes. Satis una superque Vidimus excidia, et captæ superavimus urbi. Sic o, sic positum affati discedite corpus.
Ipse manu mortem inveniam: miserebitur hostis, Exuviasque petet. Facilis jactura sepulcri. Jam pridem invisus divis et inutilis annos Demoror, ex quo me divum pater atque hominum rex Fulminis afflavit ventis, et contigit igni.' Talia perstabat memorans, fixusque manebat. Nos contra effusi lacrimis, conjuxque Creusa, Ascaniusque, omnisque domus, ne vertere secum Cuncta pater, fatoque urgenti incumbere vellet. Abnegat, inceptoque et sedibus hæret in isdem. Rursus in arma feror, mortemque miserrimus opto. Nam quod consilium aut quæ jam fortuna dabatur ? Mene efferre pedem, genitor, te posse relicto Sperasti? tantumque nefas patrio excidit ore? Si nihil ex tanta superis placet urbe relinqui, Et sedet hoc animo, perituræque addere Troja Teque tuosque juvat, patet isti janua leto; Jamque aderit multo Priami de sanguine Pyrrhus, Natum ante ora patris, patrem qui obtruncat ad aras. Hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignes Eripis, ut mediis hostem in penetralibus, utque Ascanium, patremque meum, juxtaque Creüsam, Alterum in alterius mactatos sanguine cernam ? Arma, viri, ferte arma: vocat lux ultima victos. Reddite me Danais; sinite instaurata revisam Prolia. Nunquam omnes hodie moriemur inulti.' "Hinc ferro accingor rursus, clipeoque sinistram Insertabam aptans, meque extra tecta ferebam. Ecce autem complexa pedes in limine conjux Hærebat, parvumque patri tendebat Iulum:
« PreviousContinue » |