Sergestus runs aground.

Attulit ipse viris optatum casus honorem.

80

Namque furens animi dum proram ad saxa suburget interior spatioque subit Sergestus iniquo, infelix saxis in procurrentibus haesit. Concussae cautes, et acuto in murice remi obnixi crepuere, inlisaque prora pependit. Consurgunt nautae et magno clamore morantur, ferratasque trudes et acuta cuspide contos expediunt, fractosque legunt in gurgite remos.

85

Mnestheus passes Gyas, but is beaten by Cloanthus. At laetus Mnestheus, successuque acrior ipso, agmine remorum celeri ventisque vocatis, prona petit maria et pelago decurrit aperto. Qualis spelunca subito commota columba, cui domus et dulces latebroso in pumice nidi, fertur in arva volans plausumque exterrita pennis dat tecto ingentem, mox aëre lapsa quieto radit iter liquidum, celeris neque commovet alas: sic Mnestheus, sic ipsa fuga secat ultima Pristis 95 aequora, sic illam fert impetus ipse volantem. Et primum in scopulo luctantem deserit alto Sergestum brevibusque vadis frustraque vocantem auxilia et fractis discentem currere remis.

90

Inde Gyan ipsamque ingenti mole Chimaeram 100 consequitur; cedit, quoniam spoliata magistro est.

Solus iamque ipso superest in fine Cloanthus : quem petit et summis adnixus viribus urget. Tum vero ingeminat clamor, cunctique sequentem instigant studiis, resonatque fragoribus aether. 105 Hi proprium decus et partum indignantur honorem ni teneant, vitamque volunt pro laude pacisci : hos successus alit; possunt, quia posse videntur. Et fors aequatis cepissent praemia rostris, ni palmas ponto tendens utrasque Cloanthus fudissetque preces divosque in vota vocasset: 'di quibus imperium est pelagi, quorum aequora curro, vobis laetus ego hoc candentem in littore taurum constituam ante aras voti reus, extaque salsos proiciam in fluctus, et vina liquentia fundam.' 115 Dixit, eumque imis sub fluctibus audiit omnis Nereïdum Phorcique chorus Panopeaque virgo, et pater ipse manu magna Portunus euntem impulit illa noto citius volucrique sagitta ad terram fugit et portu se condidit alto.

XXXIII.

The Spirits at the Entrance of Hades.

[AEN. VI., 426–444.]

Continuo auditae voces vagitus et ingens infantumque animae flentes in limine primo,

IIO

120

quos dulcis vitae exsortes et ab ubere raptos abstulit atra dies et funere mersit acerbo. Hos iuxta falso damnati crimine mortis. Nec vero hae sine sorte datae, sine iudice, sedes. Quaesitor Minos urnam movet; ille silentum conciliumque vocat vitasque et crimina discit. Proxima deinde tenent moesti loca, qui sibi letum insontes peperere manu lucemque perosi proiecere animas. Quam vellent aethere in alto nunc et pauperiem et duros perferre labores ! fas obstat, tristique palus inamabilis unda alligat, et noviens Styx interfusa coërcet.

Nec procul hinc partem fusi monstrantur in omnem lugentes campi; sic illos nomine dicunt. 16

Hic, quos durus amor crudeli tabe peredit,
secreti celant calles et myrtea circum
silva tegit; curae non ipsa in morte relinquunt.

XXXIV.

5

Anchises recounts Rome's Mission and Heroes that are to be.

[AEN. VI., 756-853.]

Nunc age, Dardaniam prolem quae deinde sequatur gloria, qui maneant Itala de gente nepotes, illustris animas nostrumque in nomen ituras expediam dictis, et te tua fata docebo.

The Kings of Alba, and Founders of Latin Towns. Ille, vides? pura iuvenis qui nititur hasta, proxima sorte tenet lucis loca, primus ad auras aetherias Italo commixtus sanguine surget, Silvius, Albanum nomen, tua postuma proles; quem tibi longaevo serum Lavinia coniunx educet silvis regem regumque parentem, unde genus Longa nostrum dominabitur Alba. Proximus ille Procas, Troianae gloria gentis, et Capys, et Numitor, et qui te nomine reddet Silvius Aeneas, pariter pietate vel armis egregius, si unquam regnandam acceperit Albam. 15 Qui iuvenes quantas ostentant, aspice, vires atque umbrata gerunt civili tempora quercu! hi tibi Nomentum, et Gabios, urbemque Fidenam, hi Collatinas imponent montibus arces, Pometios, Castrumque Inui, Bolamque, Coramque : haec tum nomina erunt, nunc sunt sine nomine terrae.

19

5

10

Romulus.

25

Quin et avo comitem sese Mavortius addet Romulus, Assaraci quem sanguinis Ilia mater educet. Viden ut geminae stant vertice cristae, et pater ipse suo superum iam signat honore ? en huius, nate, auspiciis illa incluta Roma imperium terris, animos aequabit Olympo,

septemque una sibi muro circumdabit arces, felix prole virum ; qualis Berecyntia mater invehitur curru Phrygias turrita per urbes, laeta deum partu, centum complexa nepotes, omnis caelicolas, omnis supera alta tenentes.

30

The Full Promise of Rome's Greatness realised in the Person and Achievements of Augustus.

Huc geminas nunc flecte acies; hanc aspice gentem Romanosque tuos. Hic Caesar et omnis Iuli progenies, magnum caeli ventura sub axem. 35 Hic vir, hic est, tibi quem promitti saepius audis, Augustus Caesar, divi genus; aurea condet saecula qui rursus Latio regnata per arva Saturno quondam ; super et Garamantas et Indos proferet imperium.-Iacet extra sidera tellus, extra anni solisque vias, ubi caelifer Atlas axem umero torquet stellis ardentibus aptum. Huius in adventum iam nunc et Caspia regna responsis horrent divum et Maeotia tellus, et septemgemini turbant trepida ostia Nili. Nec vero Alcides tantum telluris obivit, fixerit aeripedem cervam licet, aut Erymanthi pacarit nemora, et Lernam tremefecerit arcu; nec, qui pampineis victor iuga flectit habenis, Liber, agens celso Nysae de vertice tigres. Et dubitamus adhuc virtutem extendere factis, aut metus Ausonia prohibet consistere terra ?

40

45

50