Exstinctum Nymphæ crudeli funere Daphnim
Flebant: vos coryli testes et flumina Nymphis;
Quum complexa sui corpus miserabile nati,
Atque Deos atque astra vocat crudelia mater.1
Non ulli pastos illis egêre diebus

Frigida, Daphni, boves ad flumina; nulla neque amnem
Libavit quadrupes, nec graminis attigit herbam.
Daphni, tuum Ponos etiam ingemuisse leones
Interitum, montesque feri sylvæque loquuntur.2
Daphnis et Armenias curru3 subjungere tigres
Instituit; Daphnis thiasos inducere Bacchi,
Et foliis lentas intexere mollibus hastas.
Vitis ut arboribus decori est, ut vitibus uvæ,
Ut gregibus tauri, segetes ut pinguibus arvis;
Tu decus omne tuis: postquam te fata tulerunt,
Ipsa Pales agros atque ipse reliquit Apollo.
Grandia sæpe quibus mandavimus hordea sulcis,
Infelix lolium et steriles nascuntur avenæ.
Pro molli violâ, pro purpureo narcisso,
Carduus, et spinis surgit paliurus acutis.

20

26

30

35

Spargite humum foliis, inducite fontibus umbras,
Pastores: mandat fieri sibi talia Daphnis.

40

Et tumulum facite, et tumulo superaddite carmen:
Daphnis ego in sylvis, hinc usque ad sidera notus,
Formosi pecoris custos, formosior ipse.
Me. Tale tuum carmen nobis, divine poeta,
Quale sopor fessis in gramine, quale per æstum
Dulcis aquæ saliente sitim restinguere rivo.
Nec calamis solùm æquiparas, sed voce magistrum.
Fortunate puer, tu nunc eris alter ab illo.

45

Nos tamen hæc quocumque modo tibi nostra vicissim 50
Dicemus, Daphnimque tuum tollemus ad astra;
Daphnim ad astra feremus: amavit nos quoque Daphnis.
Mo. An quidquam nobis tali sit munere majus?
Et puer ipse fuit cantari dignus, et ista
Jampridem Stimicon laudavit carmina nobis.
Me. Candidus insuetum 6 miratur limen Olympi,

1 Mater, i.e. Venus. 2 loquuntur for dicunt.
4 quocumque modo (possimus)." 5 fuit dignus meruit.
=
i.e. a se non ante visum.

55

curru for currui.

• insuetum,

Sub pedibusque videt nubes et sidera Daphnis.
Ergo alacris sylvas et cetera rura voluptas,
Panaque, pastoresque tenet, Dryadasque puellas.
Nec lupus insidias pecori, nec retia cervis

60

Ulla dolum meditantur: amat bonus otia Daphnis.
Ipsi lætitiâ voces ad sidera jactant

Intonsi montes; ipsæ jam carmina rupes,

Ipsa sonant arbusta: "Deus, Deus ille, Menalca !"
Sis bonus o felixque tuis! en quatuor aras!

65

Ecce duas tibi, Daphni, duas altaria Phoebo!
Pocula bina novo spumantia lacte quotannis,
Craterasque duos statuam tibi pinguis olivi;
Et multo imprimis hilarans convivia Baccho,
Ante focum, si frigus1 erit, si messis, in umbrâ,
Vina novum fundam calathis Arvisia nectar.
Cantabunt mihi Damotas et Lyctius Ægon;
Saltantes Satyros imitabitur Alphesibous.
Hæc tibi semper erunt,2 et quum solennia vota
Reddemus Nymphis, et quum lustrabimus agros.3
Dum juga montis aper, fluvios duin piscis, amabit,
Dumque thymo pascentur apes, dum rore cicada;
Semper honos, nomenque tuum, laudesque manebunt.
Ut Baccho Cererique, tibi sic vota quotannis
Agricolæ facient; damnabis tu quoque votis.*
Mo. Quæ tibi, quæ tali reddam pro carmine dona?
Nam neque me tantum venientis sibilus Austri,
Nec percussa juvant fluctu tam litora, nec quæ
Saxosas inter decurrunt flumina valles.
Me. Hâc te nos fragili donabimus ante cicutâ.
Hæc nos5 Formosum Corydon ardebat Alexim :
Hæc eadem docuit,5 Cujum pecus? an Melibai?
Mo. At tu sume pedum, quod, me quum sæpe rogaret,
Non tulit Antigenes (et erat tum dignus amari),
Formosum paribus nodis atque ære, Menalca.

70

75

80

85

90

3

1 Frigus =hiems. 2 tibi erunt, i. e. in honorem tuum fient. lustrabimus agros. Before harvest commenced, the reapers, chanting the praises of Ceres, and making libations of milk, honey and wine, led the victim three times round the corn-fields. 4 damnabis votis, i. e. coges eos vota solvere. 5 Hæc nos docuit = hac ego didici (canere). 6 paribus, i.e. æquè distantibus.

ECLOGA VI.

VARUS.

5

10

Two young shepherds, Chromis and Mnasylus, having often been de-
ceived by the sage Silenus with the hope of a song, find him asleep
in his cave, and, binding him hand and foot, induce him to fulfil his
promise. The theme is the formation of the universe, the changes
that took place in its development, and the origin of animal life.
PRIMA Syracosio dignata est ludere versu
Nostra, neque erubuit sylvas habitare, Thalia.
Quum canerem reges et proelia, Cynthius aurem
Vellit et admonuit: "Pastorem, Tityre, pingues
Pascere oportet oves, deductum dicere carmen.'
Nunc ego (namque super tibi erunt,1 qui dicere laudes,
Vare, tuas cupiant, et tristia2 condere bella)
Agrestem tenui meditabor arundine Musam.
Non injussa cano. Si quis tamen hæc quoque, si quis
Captus amore leget: te nostræ, Vare, myricæ,
Te nemus omne canet; nec Phœbo gratior ulla est,
Quàm sibi quæ Vari præscripsit pagina nomen.
Pergite, Pierides. Chromis et Mnasylos in antro
Silenum pueri somno vidêre jacentem,
Inflatum hesterno venas, ut semper, Iaccho;
Serta procul, tantùm capiti delapsa, jacebant,
Et gravis attritâ pendebat cantharus ansâ.
Aggressi (nam sæpe senex spe carminis ambo
Luserat) injiciunt ipsis ex vincula1 sertis.
Addit se sociam, timidisque supervenit Ægle-
Egle, Naïadum pulcherrima-jamque videnti5
Sanguineis frontem moris et tempora pingit.
Ille dolum ridens, "Quò vincula nectitis ?" inquit.
"Solvite me, pueri; satis est potuisse videri.
Carmina, quæ vultis, cognoscite; carmina vobis,
Huic aliud mercedis erit." Simul incipit ipse.
Tum verò in numerum Faunosque ferasque videres
Ludere, tum rigidas motare cacumina quercus;

8

1 Super tibi erunt, by tmesis, for tibi supererunt. hostibus tuis funesta. 3 Inflatum (quoad) venas 4 vincula (confecta). 5 videnti, i. e. oculos aperienti. audite. 7 Huic (Egle). 8 Ludere, i. e. saltare.

15

20

25

2 tristia, i. e. inflatis venis. 6 cognoscite

Nec tantum Phoebo gaudet Parnassia rupes;
Nec tantum Rhodope miratur et Ismarus Orphea.1
Namque canebat, utì magnum per inane coacta
Semina terrarumque animæque 2 marisque fuissent,
Et liquidi simul ignis; ut his exordia primis
Omnia, et ipse tener mundi concreverit orbis ;
Tum durare solum, et discludere Nerea ponto
Cœperit, et rerum paulatim sumere formas;
Jamque novum terræ stupeant lucescere solem,
Altiùs atque cadant submotis nubibus imbres;
Incipiant sylvæ quum primùm surgere, quumque
Rara per ignotos errent animalia montes.
Hinc lapides Pyrrhæ jactos, Saturnia regna,
Caucasiasque refert volucres, furtumque Promethei.3
His adjungit, Hylan nautæ quo fonte relictum
Clamâssent, ut litus "Hyle, Hyla," omne sonaret.

Tum canit Hesperidum miratam mala puellam.5
Tum Phaethontiadas musco circumdat amaræ
Corticis, atque solo proceras erigit alnos.

Tum canit, errantem Permessi ad flumina Gallum
Aonas in montes ut duxerit una sororum ;6
Utque viro Phoebi chorus assurrexerit omnis ;7
Ut Linus hæc illi, divino carmine pastor,
Floribus atque apio crines ornatus 8

9

amaro,

Dixerit: "Hos tibi dant calamos, en accipe, Musæ,
Ascræo quos ante seni, quibus ille solebat
Cantando rigidas deducere montibus ornos.

30

35

40

65

70

His tibi Grynæi nemoris dicatur origo;

Ne quis sit lucus, quo se plus jactet Apollo."

Quid loquar, ut Scyllam Nisi, quam fama secuta est,
Candida, succinctam latrantibus inguina monstris,
Dulichias 10 vexâsse rates, et gurgite in alto
Ah! timidos nautas canibus lacerâsse marinis;
Aut ut mutatos Terei11 narraverit artus;

Quas illi Philomela dapes, quæ dona parârit;

1 Orphea, synær.

2 animæ aëris.

75

3 Promethei, synær.

4 Hyla, cæs.; Hyla, no synal. puellam, i.e. Atalanta. 6 soro7 Phœbi chorus omnis, i. e. Musæ novem. 9 Ascræo seni (Hesiodo). 10 Dulichias

rum Musarum.

8 ornatus coronatus. (i. e. Ulyssis) naves.

11 Terei, synær.

Quo cursu1 deserta petiverit, et quibus antè
Infelix sua tecta supervolitaverit alis?

Omnia, quæ, Phoebo quondam meditante, beatus
Audiit Eurotas, jussitque ediscere lauros,

80

Ille canit; pulsæ referunt ad sidera valles;

Cogere donec oves stabulis, numerumque referre
Jussit, et invito processit Vesper Olympo.

85

ECLOGA VII.

MELIBUS.

Melibœus finds his friends Corydon and Thyrsis resolved on a poetic contest, to which he likewise prevails on their neighbour Daphnis to be a listener. At the close, the palm is awarded to Corydon. Melibaus. Corydon. Thyrsis.

M. FORTE sub argutâ consederat ilice Daphnis,
Compulerantque greges Corydon et Thyrsis in unum,
Thyrsis oves, Corydon distentas lacte capellas;
Ambo florentes ætatibus, Arcades ambo,

Et cantare pares, et respondere parati.

Huc mihi, dum teneras defendo a frigore myrtos,
Vir gregis ipse caper deerraverat;2 atque ego Daphnim
Aspicio. Ille ubi me contra videt: "Ociùs," inquit,
"Huc ades, o Meliboe; caper tibi salvus et hodi;
Et, si quid cessare potes, requiesce sub umbrâ.
Huc, ipsi potum venient per prata juvenci;
Hic virides tenerâ prætexit arundine ripas
Mincius, eque sacrâ resonant examina quercu."

5

10

Quid facerem? neque ego Alcippen, neque Phyllida

habebam,

Depulsos a lacte domi quæ clauderet agnos;

Et certamen erat, Corydon cum Thyrside, magnum.
Posthabui tamen illorum mea seria ludo.
Alternis igitur contendere versibus ambo
Cœpere: alternos Musæ meminisse3 volebant.
Hos Corydon, illos referebat in ordine Thyrsis.

1 Cursu celeritate. 2 deerraverat, synær. i.e. per vices ut cantarent.

4 in ordine

15

20

8 alternos meminisse, suâ quisque vice.