Page images
PDF
EPUB
[ocr errors]

135

Nudatosque humeros oleo perfusa nitescit:
Considunt transtris, intentaque brachia remis:
Intenti exspectant signum, exsultantiaque haurit
Corda pavor pulsans, laudumque adrecta cupido.
Inde, ubi clara dedit sonitum tuba, finibus omnes,
Haud mora, prosiluere suis: ferit aethera clamor 140
Nauticus; adductis spumant freta versa lacertis ;
Infindunt pariter sulcos, totumque dehiscit
Convolsum remis rostrisque tridentibus aequor..
Non tam praecipites biiugo certamine campum
Conripuere ruuntque effusi carcere currus;
Nec sic inmissis aurigae undantia lora
Concussere iugis, pronique in verbera pendent.
Tum plausu fremituque virum studiisque faventum
Consonat omne nemus, vocemque inclusa volutant
Litora; pulsati colles clamore resultant.

Effugit ante alios, primisque elabitur undis

145

150

Turbam inter fremitumque Gyas; quem deinde Cloan

thús

Consequitur, melior remis; sed pondere pinus + Tarda tenet. Post hos aequo discrimine Pristis

Centaurusque locum tendunt superare priorum. 155 em Et nunc Pristis habet, nunc victam praeterit ingens Centaurus; nunc una ambae iunctisque feruntur

cule ab inferis allata est, cum
canem Cerberum extraheret."-
135 Ut in certaminibus gymni-
cis, ita nunc ad magnum cor-
porum nisum uncti sunt oleo.
136 intenta brachia sunt remis,
h. e. ipsi intenderunt, intenta
habent, quasi in statione "ma-
nentes, ut signo dato statim
imcumbantremis, Ingrata tamen
iteratio eiusdem voc. in v. sq.
Ennii locum ex Nonio Marcello
laudant: tonsas ante tenen-
teis Parerent, exspectarent, por
tisculu' signum Quom dare coe-
pisset. 136. 138 v. sup. Ge.
III, 105. 106. Ornatius extulit
Homericum: Tátacoe de Ovuds
ἑκάστου Νίκης ιεμένων.
finibus, quae v. 132 loca sortiti
erant. - 141 adductis lacertis,
simul cum adductis remis.
143 tridentibus rostris, trifidis

[ocr errors]

139

R.

[ocr errors]

im

cf. Val. Fl. I, 688 aere tridenti
144 147 Sumta, ut iam
Macrobio V, 11 notatum, com-
paratio ab Homero Odyss. v.
81 sqq. Sed cf. Ge. III, 103 sqq.
Omnia hic ornate. biiugo ceria-
mine pro bigarum. campum Cor-
ripuere, corripiunt; ut carpere,
corripere viam, spatium.
missis iugis, h. e. equis iugali-
bus admissis, dum freni laxan-
tur. undantia lora, exquisite
pro effusis frenis.
proni in
verbera pendent, quod egregiam
rei imaginem habet, ipsi Vir-
gilio deberi videtur, etsi res ex-
pressa Il. 4, 362 364. Con-
tra de equis praeclare Home-
rus: Πάντες ἅμ ̓ ὁρμηθέντες,
ὑπὸ πληγῇσιν ἱμάσθλης, Υψόσ'
ἀειρόμενοι ῥίμφα πρήσσουσι κέ.
λευθον. 149. 150. Consonat 1
exquisitius quam resonat.

[ocr errors]
[ocr errors]

in

Frontibus, et longa sulcant vada salsa carina.
Iamque propinquabant scopulo, metamque tenebant:
Cum princeps medioque Gyas in gurgite victor
Rectorem navis conpellat voce Menoeten:

160

Quo tantum mihi dexter abis? huc dirige gressum,
Litus ama, et laevas stringat, sine, palmula cautes;
Altum alii teneant! Dixit. Sed caęca Menoetes
Saxa timens, proram pelagi detorquet ad undas. 165
Quo diversus abis? iterum: pete saxa, Menoete,
Cum clamore Gyas revocabat, et ecce Cloanthum
Respicit instantem tergo, et propiora tenentem.
Ille inter navemque Gyae scopulosque sonantis
Radit iter laevum interior, subitoque priorem
Praeterit, et medis tenet aequora tuta relictis. t
Tum vero exarsit iuveni dolor ossibus ingens;
Nec lacrimis caruere genae: segnemque Menoeten,
Oblitus decorisque sui sociumque salutis,
In mare praecipitem puppi deturbat ab alta;.
Ipse gubernaclo rector subit, ipse magister;

[ocr errors]

clusa collibus his nemorosis.colles resultant clamore doctius quam, ut vulgo, si clamor resilit a collibus. 151 158 elabitur egregie pro: praecurrit celeriter, ut Serv., primo ante ceteros loco. 154 tenet, moratur cursum, vel Cloanthum; pro tarda est. aequo discrimine, pari momento, ut linea eadem incederent, qua discernebantur a ceteris navibus. (pari intervallo. R.) locum superare priorem, assequi, tenere, altero superato, locum primum sc, inter se, post Gyam et Cloanthum. 159 metam, non ubi finirent cursum, sed circumflecterent: sup. 130. 131. 160-171 Princeps Gyas et victor, h. 1. qui omnes anteverterat cursu.

dexter. Cogita metam fuisse ita circumflectendam, ut eam a si nistra haberent. 163 tene cursum propius ad scopulum, quem littus appellat, nec verere, ne remi a sinistra part eeum attingant. littus ama serva. Amare est, cupide tenere, am

[ocr errors]

170

175

plecti, servare; ut in illo Horatii: amatque ianua limen. palmula, ragcos nóns. pars remi inferior, qua mare verritur. pelagi sc. dextrorsum in altum evectus ideoque diversus, in diversam partem, cum debe ret laevam versus scopulum tenere. 170 radit iter (radit mare remis, ut 217 ubi vid. not. et alibi) laevum, a laeva parte, interior, versus scopulum, ita ut Chimaera, qua Gyas vehebatur, esset exterior, versus patentiora loca maris. Petita omnia a circo et cursu circensi. priorem Gyam, qui modo prior fuerat, et metis relictis, meta superata, quam circumvectus erat, tenet aequora, mare liberum, quo iam cursum a meta versus litus repetere posset. In tota hac increpatione ante oculos Menelai obiurgatio ap. Hom. 1. c. Il. 4, 420 spq. quem totum locum cum navali hoc certamine comparent literarum stu❤ diosi. 172 182 cf. 11., 385 sqq. decoris sui. Serv. inho

180

Hortaturque viros, clavumque ad litora torquet.
At gravis, ut fundo vix tandem redditus imo est
Iam senior, madidaque fluens in veste, Menoetes,
Summa petit scopuli, siccaque in rupe resedit.
Illum et labentem Teucri et risere natantem;
Et salsos rident revomentem pectore fluctus.
Hic laeta extremis spes est adcensa duobus,
Sergesto Mnestheique, Gyan superare morantem.
Sergestus capit ante locum, scopuloque propinquat; 185
Nec tota tamen ille prior praeeunte carina;
Parte prior; partim rostro premit aemula Pristis.
At media socios incedens nave per ipsos

Hortatur Mnestheus: nunc, nunc insurgite remis,
Hectorei socii, Troiae quos sorte suprema
Delegi comites; nunc illas promite vires,
Nunc animos, quibus in Gaetulis syrtibus usi,
Ionioque mari, Maleaeque sequacibus undis.

190

Non iam prima peto Mnestheus, neque vincere certo; Quamquam o! sed superent, quibus hot, Neptune, dedisti;

Extremos pudeat rediisse: hoc vincite, cives,
Et prohibete nefas. Olli certamine summo

nestum enim est irasci, duci praesertim; et salutis sociorum, sc. erepto gubernatore navis. ad litora, ad scopulum, qui pro meta erat. gravis, gravatus ideoque tardus ad natandum, partim senio, partim aqua, quam vestis imbiberat. (fluens in veste antique pro fluens veste, et hoc pro: veste fluente aqua, vel aqua fluente e veste), difficulter emergit, vix tandem redditus est. 182 salsos revomentem fluctus verbis Homericis Odyss. &, 322. 323. Sed versus hic 182 ignavus, vix dignus poëta. (Nulla eiiciendi versus causa subest, nisi forte versus quoque 331 sq. aliosque similes obelo dispungere velis. At tales versus nec Virgilio, nec Tuccae displicuerunt. Óbelum itadelevi huic versui appictum. R.) 183 187 extremis duobus, v. sup. 154 sqq. Sergestus

que

[ocr errors]

195

Centauro, nave magna, Mnestheus veloci Pristi invectus. → Sergesti Centaurum puta propius ad scopulum interiore ideoque breviore spatio (quod in re circensi sinistrum erat, unde h. 1. ad navale certamen traductum, vid. v. 116.) succedere, Pristin autem Mnesthei exteriore versus dextram decurrere. Cum tamen Pristis remigio valeret, Centaurum illa est asse cuta, ita ut anteriore navis parte Centaurum aequaret, vs. 187 et tantum non aequo cum illo cursu ferretur; inde etiam cursu Centaurum antevertere Sergestus in animum induxit. 188 197 Factam orationem pulcherrimam ad Homeri imitationem, ubi Antilochus equos suos increpat, Iliad. 4, 402 sqq., omnes observarunt interpp. insurgite remis ut III, 560. conf. Apollon, 11, 588 sq.

1

Procumbunt: vastis tremit ictibus aerea puppis;
Subtrahiturque solum; tum creber anhelitus artus
Aridaque ora quatit; sudor fluit undique rivis.
Adtulit ipse viris optatum casus honorem.

200

Namque, furens animi, dum proram ad saxa suburguet Interior, spatioque subit Sergestus iniquo,

Infelix saxis in procurrentibus haesit.

Concussae cautes: t acuto in murice remi et.
Obnixi crepuere, inlisaque prora pependit.
Consurgunt nautae, et magno clamore morantur;
Ferratasque trudes et acuta cuspide contos
Expediunt, fractosque legunt in gurgite remos.
At laetus Mnestheus, successuque acrior ipso,
Agmine remorum celeri, ventisque vocatis,
Prona petit maria, et pelago decurrit aperto.
Qualis spelunca subito conmota columba,

socii navales, qui iidem heroicis temporibus remiges sunt et milites, Hectorei simpl. Troiasorte suprema Troiae, ex191 nunc

-

[ocr errors]

ni.
cidio'; haud dubie.
illas: similis adhortatio Patrocli
ad Aiaces facta Il.7,556 sq. syr-
tibus, v. sup. I, 111. Gaetulis sup.
V,52 Tonio in mari, cum ex Creta
solvissent sup. III, 192 sqq.: 211
sq. tum etiam Maleae in extre-
ma Laconica promontorium,
etsi paullo latiore flexu, cir-
cum vecti sunt. sequacibus undis,
dum fluctus fluctum urget, quo
niam in hac plaga paullo tumi-
dius mare est: Κύματά τε τρο
φόεντα, πελώρια, ἴσα ὄρεσσιν, ut
Od. y, 290. Alioqui, aliis in,
locis, esset ista bona rei ima-
go, si fluctus carina et remis
impulsi, sulco facto, iterum
concitate coeunt, et in puppim
irruunt. Quamquam 0,
utinam
vincerem! - rediisse, ornate
pro esse, et nefas, magna cum
vi, pro opprobrio, ut et Serv.
198 200 conf. 11.
4, 417 sq. Procumbunt, quod
alias, incumbunt. solum h. 1.
Subtrahitur sulco facto.
vide v. 142. 143
199.200 ver-
ba ex Il., 109. 110 sed orna-

notavit.

mare.

[ocr errors]

[ocr errors]

205

210

201

tius. ora int. fauces.
209 multum vagyslas in h. 4.
honorem, victoriam, ut ante-
verterent centaurum. interior,
v. ad v. 187, spatio iniquo, an-
gusto. conf. Stat. Theb. VI. 440
sq. murex, Servius: saxi acu-
men eminens per tranquillitatem
(hoc ex v. 127) illisa pependie
pro vulgari: illisa est; sed sua-
vius, quod suspensa et subli-
mis nutavit, libravit sese. conf.
inf. X, 303, 304. Sumsit ab
Virgilio haec eadem Silius XVII,
281 sqq. 207- 212 moran-
tur, haerent; quippe dum na-
vem retro agunt; trudes, sudes,
perticas. 211 agmine remo-
rum, ornate, totis remis.
211 ventis vocatis, expansis ve-
lis; v. sup. III, 257. prona ma-
ria, in quibus cursus pronus
ac celer sine impedimento fit;
idem apertum pelagus
213-
217 κοίλην πέτρην Χηραμόν, Π.
❤, 494 495 expressisse putatur;
At quanto ornatius! domus et
dulces nidi et tectum.
territa tecto dat pernis plausum
ingentem, cum inde volatu abi-
re parat. Bene Pompon, Sab.:
,,cum incipit volare columba,
dat ingentem strepitum; inde

[ocr errors]
[ocr errors]

ex~

Cui domus et dulces latebroso in pumice nidi,
Fertur in arva volans; plausumque exterrita pen-

nis

215

220

Dat tecto ingentem, mox aëre lapsa quieto
Radit iter liquidum, celeris neque conmovet alas:
Sic Mnestheus, sic ipsa fuga secat ultima Pristis
Aequora, sic illam fert inpetus ipse volantem.
Et primum in scopulo luctantem deserit alto
Sergestum brevibusque vadis, frustraque vocantem
Auxilia, et fractis discentem currere remis.
Inde Gyan ipsamque ingenti mole Chimaeram
Consequitur; cedit, quoniam spoliata magistro est.
Solus iamque ipso superest in fine Cloanthus,
Quem petit, et summis adnixus viribus urguet.
Tum vero ingeminat clamor, cunctique sequentem
Instigant studiis, resonatque fragoribus aether.
Hi proprium decus et partum indignantur honorem,
Ni teneant; vitamque volunt pro laude pacisci.
Hos successus alit; possunt, quia posse videntur.

ita quieta volat, ut non videatur movere alas." iter liquidum, quippe per aërem, radit, yavειν et ψαίρειν, ν. c. ap. Aeschyl. Prom. v. 394, cf. Valken, ad Eurip. Phoen. p. 471. Sic verrere aequor. Vulgarius seca re; nisi quod alterum illud eam vim habet, ut quasi aëris aliqua superficie leviter tantum perstricta incessum denotet. CoTumbarum motu placido et leni, suspenso gradu et levi incessu, Homerus dearum incessum de clarari posse putavit Iliad. &, 778. At hic aequabilem et liberum et tranquillum navis cursum per apertum mare egregie repraesentat. 218 228 ultima aequora circa metam. brevibus vadis, propius ad scopulum, ut I, 111. 112 brevis et syrtes. Mox discentem est experientem, conantem, 224 cedit, h. e. praeteriri se sinit, Gyac Chimaera. in fine, totius cursus int. sub reditum ad litus. conf. inf. v. 327, 328. Tum 227 sequentem Mnestheum,

[ocr errors]

225

230

do

qui insequitur Cloanthum, urget et instat. 228 studiis h. I. proprie, ut in concessu ludorum circensium de favore sectantium. cf. Il. 4, v. 448 sqq. et 767.768: Silius XVI, 319- 332. fragoribus h. 1. pro clamore et plausu. 229 231 proprium decus h. 1., ut alias, pro parta iam et parata victoria, indignantur ni teneant, ctior forma pro: se non tenere sibi eripi. Sic el, ei μý. (Hi et hos de spectatoribus intelligere malim: alii partam iam victoriam irascuntur, nisi vel vitae iactura accipiat Mnestheus, alii credunt, eum victorem fore, quia vincere posse videatur. R.) pacisci exquisite pro: reddere, impendere; ex vulgariore formula; redimere famam sempiternam morte. Sic emere inf. IX, 206. Imitatus Stat. 1. Theb. 319. hoc arvum cupiat pro luce pacisci.- 231 possunt quia posse videntur: ad fiduciam certantium referre malim: efficiunt id, quod facere student, seu in eo sunt,

« PreviousContinue »