PROTENUS aërii mellis cœleftia dona
Exfequar: hanc etiam, Mæcenas, adfpice partem.
Admiranda tibi levium spectacula rerum,
Magnanimosque duces, totiusque ordine gentis
Mores, et ftudia, et populos, et prælia dicam.
In tenui labor; at tenuis non gloria, fi quem
Numina læva finunt, auditque vocatus Apollo.
Principio, fedes apibus ftatioque petenda,
Quo neque fit ventis aditus, (nam pabula venti
Ferre domum prohibent) neque oves hædique pe-
tulci
Floribus infultent, aut errans bucula campo
Decutiat rorem, et furgentis adterat herbas,
Abfint et pieti fqualentia terga lacerti
Pinguibus a ftabulis, meropesque, aliæque volucres,
Et manibus Procne pectus fignata cruentis.
Omnia nam late vaftant, ipfasque volantis
Ore ferunt dulcem nidis inmitibus escam.
At liquidi fontes et ftagna virentia musco
Adfint, et tenuis, fugiens per gramina, rivus;
Palmaque veftibulum, aut ingens oleafter, inum-
Ut, quum prima novi ducent examina reges
Vere fuo, ludetque favis emiffa juventus,
Vicina invitet decedere ripa calori;
Obviaque hofpitiis teneat frondentibus arbos.
In medium, feu ftabit iners, feu profluet, humor, Tranfverfas falices et grandia conjice faxa; Pontibus ut crebris poffint confiftere, et alas Pandere ad æftivum folem, fi forte morantis Sparferit, aut præceps Neptuno inmerferit Eurus. Hæc circum cafiæ virides, et olentia late Serpylla, et graviter fpirantis copia thymbræ Floreat, inriguumque bibant violaria fontem.
Ipfa autem, feu corticibus tibi futa cavatis, Seu lento fuerint alvearia vimine texta, Anguftos habeant aditus; nam frigore mella Cogit hiems, eademque calor liquefa&ta remittit: Utraque vis apibus pariter metuenda; neque illæ Nequidquam in tectis certatim tenuia cerà Spiramenta linunt, fucoque et floribus oras
Explent, conlectumque hæc ipfa ad munera gluten
Et visco et Phrygiæ fervant pice lentius Idæ.
Sæpe etiam effoffis, fi vera eft fama, latebris
Sub terrâ fovere larem, penitusque repertæ
Pumicibusque cavis exefæque arboris antro.
Tu tamen e levi rimofa cubilia limo
Ungue fovens circum, et raras fuper injice frondis.
Neu propius tectis taxum fine; neve rubentis
Ure foco cancros; altæ neu crede paludi,
Aut ubi odor cœni gravis, aut ubi concava pulfu
Saxa fonant, vocisque offenfa refultat imago.
Quod fupereft, ubi pulsam hiemem Sol aureus
egit
Sub terras, cœlumque æftivâ luce reclufit,
Illæ continuo faltus filvasque peragrant,
Purpureosque metunt flores, et flumina libant
Summa leves: hinc, nefcio quâ dulcedine lætæ,
Progeniem nidosque fovent; hinc arte recentis
Excudunt ceras, et mella tenacia fingunt.
Hinc, ubi jam emiffum caveis ad fidera cœli
Nare per æftatem liquidam fufpexeris agmen,
Obfcuramque trahi vento mirabere nubem,
Contemplator; aquas dulcis, et frondea femper
Tecta petunt. Huc tu juffos adfperge sapores,
Trita melisphylla, et cerinthæ ignobile gramen;
Tinnitusque cie, et Matris quate cymbala circum:
Ipfæ confident medicatis fedibus; ipfæ
Intima more fuo fefe in cunabula condent.
Sin autem ad pugnam exierint, (nam fæpe duobus
Regibus inceffit magno difcordia motu,
Continuoque animos volgi, et trepidantia bello
Corda, licet longe præfcifcere: namque morantis
Martius ille æris rauci canor increpat, et vox
Auditur, fractos fonitus imitata tubarum;
Tum trepida inter fe coëunt, pennisque corufcant,
Spiculaque exacuunt roftris, aptantque lacertos,
Et circa regem, atque ipfa ad prætoria, denfæ
Mifcentur, magnisque vocant clamoribus hoftem)
Ergo, ubi ver nactæ fudum camposque patentis,
Erumpunt portis; concurritur æthere in alto;
Fit fonitus; magnum mixta glomerantur in orbem,
Præcipitesque cadunt. Non denfior aëre grando,
Nec de concuffâ tantum pluit ilice glandis.
Ipfi per medias acies, infignibus alis,
Ingentis animos angufto in pectore versant;
Ufque adeo obnixi non cedere, dum gravis aut hos,
Aut hos verfa fugâ victor dare terga fubegit.
Hi motus animorum, atque hæc certamina tanta,
Pulveris exigui jactu conpreffa, quiescent.
Verum, ubi ductores acie revocaveris ambo,
Deterior qui vifus, eum, ne prodigus obfit,
Dede neci; melior vacuâ fine regnet in aulâ.
Alter erit maculis, auro fqualentibus, ardens;
Nam duo funt genera: hic melior, infignis et ore,
Et rutilis clarus fquamis; ille horridus alter
Defidiâ, latamque trahens inglorius alvum.
Ut binæ regum facies, ita corpora plebis :
Namque aliæ turpes horrent; ceu, pulvere ab alto
Quum venit, et ficco terram fpuit ore viator
Aridus: elucent aliæ, et fulgore corufcant,
Ardentes auro et paribus lita corpora guttis.
Hæc potior fuboles: hinc cœli tempore certo
Dulcia mella premes; nec tantum dulcia, quantum
Et liquida, et durum Bacchi domitura faporem.
At, quum incerta volant cœloque examina lu
Contemnuntque favos, et frigida tecta relinquunt;
Inftabilis animos ludo prohibebis inani:
Nec magnus prohibere labor; tu regibus alas
Eripe: non illis quisquam cun&tantibus altum
Ire iter, aut caftris audebit vellere figna.
Invitent croceis halantes floribus horti,
Et, cuftos furum atque avium, cum falce falignâ
Hellefpontiaci fervet tutela Priapi.
Ipfe, thymum pinosque ferens de montibus altis,
Tecta ferat late circum, cui talia curæ;
Ipfe labore manum duro terat; ipfe feracis
Figat humo plantas, et amicos inriget imbris.
Atque equidem, extremo ni jam fub fine labo-
Vela traham, et terris feftinem advertere proram;
Forfitan et, pinguis hortos quæ cura colendi
Ornaret, canerem, biferique rofaria Pæfti;
Quoque modo potis gauderent intuba rivis,
Et virides apio ripa; tortusque per herbam
|