huc illuc vinclorum immensa volumina versat. Tum senior talis referebat pectore voces:

The Cestus of Hercules.

'Quid, si quis caestus ipsius et Herculis arma vidisset, tristemque hoc ipso in litore pugnam? Haec germanus Eryx quondam tuus arma gerebat, — sanguine cernis adhuc sparsoque infecta cerebro,— his magnum Alciden contra stetit; his ego suetus, dum melior vires sanguis dabat, aemula necdum temporibus geminis canebat sparsa senectus. Sed si nostra Dares haec Troïus arma recusat, idque pio sedet Aeneae, probat auctor Acestes, aequemus pugnas. Erycis tibi terga remitto; solve metus ; et tu Troianos exue caestus.' Haec fatus, duplicem ex umeris reiecit amictum,

et magnos membrorum artus, magna ossa lacertosque exuit, atque ingens media consistit arena.

The Combat.

Tum satus Anchisa caestus pater extulit aequos,

410

415

420

et paribus palmas amborum innexuit armis. Constitit in digitos extemplo arrectus uterque,

425

brachiaque ad superas interritus extulit auras. Abduxere retro longe capita ardua ab ictu,

immiscentque manus manibus, pugnamque lacessunt.
Ille pedum melior motu, fretusque iuventa;
hic membris et mole valens, sed tarda trementi

430

genua labant, vastos quatit aeger anhelitus artus. Multa viri nequiquam inter se volnera iactant, multa cavo lateri ingeminant, et pectore vastos dant sonitus, erratque auris et tempora circum crebra manus, duro crepitant sub volnere malae.

435

Stat gravis Entellus nisuque immotus eodem, corpore tela modo atque oculis vigilantibus exit. Ille, velut celsam oppugnat qui molibus urbem, aut montana sedet circum castella sub armis, nunc hos, nunc illos aditus, omnemque pererrat arte locum, et variiş adsultibus inritus urguet. Ostendit dextram insurgens Entellus, et alte extulit: ille ictum venientem a vertice velox praevidit, celerique elapsus corpore cessit. Entellus vires in ventum effudit, et ultro

440

445

ipse gravis graviterque ad terram pondere vasto
concidit, ut quondam cava concidit aut Erymantho,
aut Ida in magna, radicibus eruta pinus.
Consurgunt studiis Teucri et Trinacria pubes;
it clamor caelo, primusque accurrit Acestes,

450

aequaevumque ab humo miserans attollit amicum.
At non tardatus casu neque territus heros
acrior ad pugnam redit, ac vim suscitat ira.

Defeat of Dares.

Tum pudor incendit vires et conscia virtus,
praecipitemque Daren ardens agit aequore toto,
nunc dextra ingeminans ictus, nunc ille sinistra ;
nẹc mora, nec requies; quam multa grandine nimbi
culminibus crepitant, sic densis ictibus heros
creber utraque manu pulsat versatque Dareta.

Tum pater Aeneas procedere longius iras

et saevire animis Entellum haud passus acerbis ;
sed finem imposuit pugnae, fessumque Dareta
eripuit, mulcens dictis, ac talia fatur :
'Infelix, quae tanta animum dementia cepit?
Non vires alias conversaque numina sentis?
Cede deo.' Dixitque et proelia voce diremit.
Ast illum fidi aequales, genua aegra trahentem,
iactantemque utroque caput, crassumque cruorem
ore eiectantem mixtosque in sanguine dentes,
ducunt ad naves; galeamque ensemque vocati
accipiunt; palmam Entello taurumque relinquunt.
Hic victor, superans animis tauroque superbus :
'Nate dea, vosque haec' inquit 'cognoscite, Teucri,
et mihi quae fuerint iuvenali in corpore vires,

et qua servetis revocatum a morte Dareta.'
Dixit, et adversi contra stetit ora iuvenci,
qui donum adstabat pugnae, durosque reducta
libravit dextra media inter cornua caestus,
arduus, effractoque inlisit in ossa cerebro.

Sternitur exanimisque tremens procumbit humi bos.
Ille super tales effundit pectore voces:

'Hanc tibi, Eryx, meliorem animam pro morte Daretis
persolvo; hic victor caestus artemque repono.'

455

460

465

470

475

480

The Contest in Archery.

Protinus Aeneas celeri certare sagitta invitat qui forte velint, et praemia ponit,

ingentique manu malum de nave Seresti
erigit, et volucrem traiecto in fune columbam
quo tendant ferrum, malo suspendit ab alto.
Convenere viri, deiectamque aerea sortem
accepit galea; et primus clamore secundo
Hyrtacidae ante omnes exit locus Hippocoöntis;
quem modo navali Mnestheus certamine victor
consequitur, viridi Mnestheus evinctus oliva.
Tertius Eurytion, tuus, o clarissime, frater,

Pandare, qui quondam, iussus confundere foedus,
in medios telum torsisti primus Achivos.
Extremus galeaque ima subsedit Acestes,
ausus et ipse manu iuvenum temptare laborem.
Tum validis flexos incurvant viribus arcus

485

490

495

500

pro se quisque viri, et depromunt tela pharetris.
Primaque per caelum, nervo stridente, sagitta
Hyrtacidae iuvenis volucres diverberat auras;
et venit, adversique infigitur arbore mali.
Intremuit malus, timuitque exterrita pennis
ales, et ingenti sonuerunt omnia plausu.
Post acer Mnestheus adducto constitit arcu,

alta petens, pariterque oculos telumque tetendit.
Ast ipsam miserandus avem contingere ferro
non valuit; nodos et vincula linea rupit,
quis innexa pedem malo pendebat ab alto :
illa notos atque alta volans in nubila fugit.
Tum rapidus, iamdudum arcu contenta parato
tela tenens, fratrem Eurytion in vota vocavit,
iam vacuo laetam caelo speculatus, et alis
plaudentem nigra figit sub nube columbam.
Decidit exanimis, vitamque reliquit in astris
aetheriis, fixamque refert delapsa sagittam.

The Omen of the Arrow.

Amissa solus palma superabat Acestes; qui tamen aërias telum contendit in auras, ostentans artemque pater arcumque sonantem. Hic oculis subito obicitur magnoque futurum augurio monstrum; docuit post exitus ingens, seraque terrifici cecinerunt omina vates.

505

510

515

520

Namque volans liquidis in nubibus arsit arundo, signavitque viam flammis, tenuisque recessit consumpta in ventos; caelo ceu saepe refixa transcurrunt crinemque volantia sidera ducunt. Attonitis haesere animis, superosque precati

525

Trinacrii Teucrique viri; nec maximus omen abnuit Aeneas; sed laetum amplexus Acesten muneribus cumulat magnis, ac talia fatur :

530