Aan den Binder. Deze Tytel moet hier afgesneeden, en voor 't begin van 't zesde boek van Eneas, pag. 719. geplaatst worden; daar het Werk bequaam in het eerste en tweede ftuk wordt verdeelt. Ad Bibliopegum. Titulus hic debet refecari, & collocari ante lib. v1. Eneidos pag. 719. ubi ipfum opus in duos Tomos commode dividi poteft. OPER A, cum integris commentariis SERVII, PHILARGYRII, PIERII. ACCEDUNT SCALIGERI ET LINDENBROGII Notae ad CULICEM, CIRIN, CATALECTA. LEOVARDIAE, Excudit FRANCISCUS HALMA, D. D. Ordinum A. Heubraken del. M.Pool Sculp P. VIRGILII MARONIS AENEIDOS LIBER SEXTU S. ic fatur lacrimans, claffique inmittit habenas, SERVII. T otus quidem Virgilius fcientia plenus eft, in qua hic liber poffidet principatum, cujus ex Homero pars major fumpta eft. Et dicuntur aliqua fimpliciter, multa de hiftoria, multa per altam fcientiam Philofophorum, Theologicorum Aegyptiorum; adeo ut plerique de his fingulis hujus libri integras fcripferint eyaletas. Sane fciendum, licet primos duos verfus Probus & alii in quinti reliquerint fine, prudenter ad initium fexti effe tranflatos: nam & conjunctio poëmatis melior eft, & Homerus etiam, quem imitatur, fic inchoavit: sis púb duxgvxéwv. Vs. 1. CLASSIQUE IMMITTIT HABENAS. Navibus Vs. 1. STC IC FATUR LACHRYMANS. Exigit hic locus: ut quum lachryma varie notetur, de fcriptionis in eo nomine ratione aliquid differamus. In Romano quidem codice, & aliquot aliis, lacrima, & lacrimans, paffim per 1 Latinum, abfque adfpiratione ulla fcribitur. Qui vero y in hoc vocabulo volunt, daxeva opponunt, Graecam dictionem, a qua eodem fignificato lacrymae ad nos defluxerint, Qui Latinum I notant, a lacerando dictas contendunt. Latinam vero dictionem agnofcit Cicero, & adfpirationem ex confuetudine illi acceffiffe. Antiqui plerique codices, neque pauca veterum mo Et tandem Euboïcis Cumarum adlabitur oris. 5 Praetexunt puppes.. Juvenum manus emicat ardens SERVII. Te VERTIT, ut non Aeneae, fed fociis vilia & nautica dentur officia; gubernandi vero ars foli concedatur Aeneae. DENTE TENACI. Unde in primo Unco non alligat ancora morfu. Anchora, ut fupra di ximus, in Graeco afperationem non habet: nant dyve dicitur: unde & apud majores fine afpera tione proferebatur. Contra thus & orchus veteres dicebant & lurcho, id eft, vorax: quibus fequens aetas detraxit afpirationem. 5. JUVENUM MANUS. Poft conditam in Sicilia civitatem, fenum aut nulla aut rara fit mentio. ARDENS. Feftinans, ut: Inftant ardentes Tyrii. fuis, aut fuae navi, quae claffis dicitur, vel quod fiat de fuftibus: Calas enim dicebant majores noftri fuftes, quos portabant fervi, fequentes dominos ad praelium: unde etiam calones dicebantur: nam corfuetudo erat militis Romani, ut ipfe fibi arma portaret & vallum vallum autem dicebant calam: fic Lucilius: Scinde puer calam, ut caleas: id eft, puer, frange fuftes, & fac focum. Inde ergo claffem dictam dicunt. Alii claffem hinc magis dictam volunt; quod apud majores noftros ftipendium praelio terreftri miles pedefter dabat; equites vero dabant in navali certamine: nam adhuc pauper fuerat populus. Exinde jam, quod ab equitibus dabatur tipendium, tractum eft, ut diceretur claffis: proprie enim claffes equitum dicimus. Claffi ergo, aut fuae navi, quae, ut in primo diximus, dicta eft a î xa, id eft, a lignis: unde Horatius: Me vel extremos Numidarum in agros claffe releget; cum de una loqueretur navi: aut omnium, quae ejus curfum fequuntur: Palinuri enim implevit officium, de quo fupra ait: Ad hunc alii curfum contendere juffi. ImMITTIT HABENAS. Aut funes per meraphoram dixit: aut Homerum fecutus eft, qui ait Elonumenta, LACRUMAE, & LACRUMARE abfque adięstwa Tęowoîs cv diguera. Et alibi: Exo fpiratione per u vocalem ultimam fcriptitant, ut ilisía reuna iüsgéwbios, id eft, loris tortis: his enim utebantur antiqui. 6. LITTUS IN HESPERIUM. Hinc oftenditur, Hes fperiam minorem effe omnem Italiam dictam, ut fus pra diximus, vel a rege, vel a ftella. SEMINA FLAM ΜΑΣ. Σπέρματα πυρὸς Homerus dicit, id eft, femen ignis." 7. ABSTRUSA IN VENIS SILICIS. Sic in Georg. Et filicis venis abftrufum excuderet ignem. Abftrudere enim, eft de induftria celare. FERARUM TECTA. | Epexegefis fylvae. PIERII. lud: HAEC RIDENDA MIHI EST, HIC LACRUMANDUS ERIT. Et: QUAE TIBI CUMQUE MEI POTUE2. ET TANDEM. Ad Aeneaç defiderium retulit, RUNT PIGNORA AMORIS NATA DARI, POPULO SUNT, olim ad Italiam venire cupientis., Caeterum mora LACRUMANTE DATA: neque non illud: AELIUS MA non congruit, de Capreis Cumas ufque, in tanta CER ANTE SIGNATOR TRIE. LACRUMAS Pos. In alivicinitate, tam longam fuiffe navigationem; prae-quot per u quidem fcriptum eft, fed inter c & R fertim accedente favore Neptuni. An tandem adnotata afpirationis eft ea forma, qua Graeci veteres confuetudinem navigantium, quibus nulla non longa navigatio videtur? an tandem, ad idem tempus refertur, ex quo Troja navigatum eft? EUBOICIS ORIS. A Colonia Cumas appellavit: nam Euboea, infula elt, in qua Chalcis civitas eft, de qua venerunt qui condiderunt civitatem in Campania, quam Cumas vocarunt: veluxtav: vel a gravidae mulieris augurio, quae Graece yx dicitur, ALLABITUR. Venit celeriter, ut: Labere nympha polo. 3. PELAGO. In pelagus, fic dictum eft, ut: It clamor coelo. Bene autem OBVERTUNT, non oв utebantur, ut in Aedibus Marii Maffei Volaterrani Romae: HosPES STA. ET LACHRUMA. Minime. vero crediderim in hoc vocabulo u fcribi folitum, per mutationem Graecae litterae y in v, uti in aliis inclutus, Cumarum, quod adhuc in codicibus aliquot antiquis, y fervat; fed ex illius aetatis ufu, quae 1 mutare in u mirifice gavifa eft, ut ex deci-, mo maritimo, decumus maritumus, & fimilia: quae tam in vetuftis M. Tullii Ciceronis exemplaribus, quam in Livianis & Plinianis & aliorum auctorum, per u notata deprehenduntur; fed noftra tempesta te |