Arma Neoptolemi. Sunt et sua dona parenti. Addit equos, additque duces:
Remigium supplet; socios simul instruit armis. Interea classem velis aptare jubebat Anchises, fieret vento mora ne qua ferenti. Quem Phœbi interpres multo compellat honore: Conjugio, Anchisa, Veneris dignate superbo, Cura deúm, bis Pergameis erepte ruinis, Ecce tibi Ausoniae tellus; hanc arripe velis. Et tamen hanc pelago praeterlabare necesse est: Ausoniae pars illa procul quam pandit Apollo. Vade, ait, o felix nati pietate! Quid ultra 480 Provehor, et fando surgentes demoror austros? Nec minus Andromache, digressu maesta supremo, Fert picturatas auri subtemine vestes,
Et Phrygiam Ascanio chlamydem; nec cedit honori: Textilibusque onerat donis, ac talia fatur:
Accipe et haec, manuum tibi quae monumenta mearum Sint, puer, et longum Andromachae testentur amorem, Conjugis Hectoreae. Cape dona extrema tuorum, O mihi sola mei super Astyanactis imago! Sic oculos, sic ille manus, sic ora ferebat; Et nunc aequali tecum pubesceret aevo. Hos ego digrediens lacrymis affabar obortis: Vivite felices, quibus est fortuna peracta Jam sua; nos alia ex aliis in fata vocamur. Vobis parta quies; nullum maris aequor arandum; Arya neque Ausoniae semper cedentia retro
Armi di Pirro. Anche i suoi doni ha il padre. Cavalli aggiunge e timonier: deʼremi
Fa pieni i vôti, e armi alle ciurme appresta. Fa intanto Anchise inalberar le vele,
Per scioglier tosto al primo vento amico. E il re in bell'atto a lui si volge: Anchise, Sposo dell'alma dea, cura de'numi, D'Ilio due volte al ruinar sottratto, Eccoti Ausonia; a un veleggiar l'afferra. Pur tutto è forza il costeggiar quel fianco: Troppo il lido è lontan, che Apollo addita. Va che ti bea figlio sì pio! Ma ov'oltre Tendo, e col dir l'austro ti svio, che sorge? Splendida anch'essa, e al congedar dogliosa, Vesti in oro trapunte, e un Frigio manto Porge Andromaca a Giulo, e a onor non manca. Gli offre tele e nel carca, e Ah!, dice, accetta Pur queste, o figlio; e di mie man sien pegni, Pegni del lungo amor d'Ettorea sposa. Prendi de' tuoi gli estremi doni, o sola D'Astianatte già mio spirante imago.
Tal volto avea, d'occhi e di man tal mossa; E or teco andría, d'anni a te pari, in fiore. Col pianto agli occhi io quest'addio lor dico: . Felici voi, la cui ria sorte ha il corso Già pien! noi d'altro in altro mal siam tratti. Voi pace or bea; niun stranio mar vi aspetta; Nè Ausonio suol, volto a fuggir, v'è forza
Quaerenda: effigiem Xanthi, Trojamque, videtis, Quam vestrae fecere manus, melioribus, opto, Auspiciis, et quae fuerit minus obvia Graiis. Si quando Thybrim vicinaque Thybridis arva 500 Intrâro, gentique meae data mania cernam; Cognatas urbes olim, populosque propinquos, Epiro, Hesperia, (quibus idem Dardanus auctor, Atque idem casus) unam faciemus utramque Trojam animis: maneat nostros ea cura nepotes. Provehimur pelago vicina Ceraunia juxta, Unde iter Italiam, cursusque brevissimus undis. Sol ruit interea, et montes umbrantur opaci. Sternimur optatae gremio telluris ad undam, Sortiti remos, passimque in littore sicco
Corpora curamus: fessos sopor irrigat artus. Necdum orbem medium nox horis acta subibat: Haud segnis strato surgit Palinurus, et omnes Explorat ventos, atque auribus aëra captat: Sidera cuncta notat tacito labentia caelo, Arcturum, pluviasque Hyadas, geminosque Triones, Armatumque auro circumspicit Oriona.
Postquam cuncta videt caelo constare sereno, Dat clarum e puppi signum: nos castra movemus, Tentamusque viam; et velorum pandimus alas. 520 \ Jamque rubescebat stellis Aurora fugatis, Quum procul obscuros colles humilemque videmus Italiam. Italiam primus conclamat Achates; Italiam laeto socii clamore salutant.
Cercar: qui il Xanto offre un suo scorcio, e Troja Cui v'alzò vostra man. Deh! sian più fausti Gli auspicii suoi; l'ira de' Graj men tema.
Se al Tebbro e a'campi, ond'ei va cinto, io giunga Pur mai, se a'miei mura novelle io pianti; Le affini allor genti e città, che Epiro,
Che Esperia dia, (dietro ugual fato, e un stesso Dardano autor) d'ambo i nostr' Ilii a tempre Faranne un sol: stia de'nipoti al zelo.
Lungo i Ceraunj oltre voliam, fin donde Di mar l'Italia il minor tratto è lungi. Qui cade il sol, s'ombrano i monti. Al remo Tratti i vigili a sorte, al suol bramato
Giù in grembo andiam. Stesi all'asciutto, a'corpi Pasto apprestiam: stanchi gl'inonda il sonno. Tratta dall'ore anco salía la notte:
Surto è già Palinuro, e i venti esplora, L'orecchio tende indagator d'ogn'aura: D'ogn'astro osserva a muto ciel l'aspetto, Arturo, è l'umid' Jadi, e i duo Trioni, E il fulgid'Orion dall'aureo cinto. Visto che il ciel lungo seren promette, Schiara in poppa il segnal: stacchiam le tende, Pronti moviam; l'ale spieghiam de❜lini.
Sparian le stelle al rosseggiar dell' Alba, E in nebbia i colli ecco lontano e il basso D'Italia. Italia il primo grida Acate; Italia ogn'altro in lieto suon saluta. VIRGIL. Eneid. Tom. I.
Tum pater Anchises magnum cratera corona Induit, implevitque mero, divosque vocavit Stans celsa in puppi:
Di, maris et terrae tempestatumque potentes, Ferte viam vento facilem, et spirate secundi. Crebrescunt optatae aurae, portusque patescit 530 Jam propior, templumque apparet in arce Minervae. Vela legunt soci, et proras ad littora torquent. Portus ab Euroo fluctu curvatur in arcum; Objectae salsa spumant aspergine cautes: Ipse latet; gemino demittunt brachia muro Turriti scopuli, refugitque ab littore templum.
Quatuor hic, primum omen, equos in gramine vidi Tondentes campum late, candore nivali. Et pater Anchises: Bellum, o terra hospita, portas: Bello armantur equi; bellum haec armenta minantur. Sed tamen idem olim curru succedere sueti Quadrupedes, et frena jugo concordia ferre: Spes et pacis, ait. Tum numina sancta precamur Palladis armisonae, quae prima accepit ovantes; Et capita ante aras Phrygio velamur amictu: Praeceptisque Heleni, dederat quae maxima, rite Junoni Argivac jussos adolemus honores.
Haud mora, continuò, perfectis ordine votis, Cornua velatarum obvertimus antennarum; Grajugenúmque domos, suspectaque linquimus arva. Hinc sinus Herculei, si vera est fama, Tarenti 551 Cernitur; attollit se diva Lacinia contra,
« PreviousContinue » |