210

Præterea regem non fic Aegyptus, et ingens
Lydia, nec populi Parthorum, aut Medus Hydaspes
Obfervant. rege incolumi, mens omnibus una est;
Amisso, rupere fidem: constructaque mella
Diripuere ipfæ, et crates folvere favorum.
215 Ille operum cuftos, illum admirantur, et omnes
Circumftant fremitu denfo, ftipantque frequentes,
Et fæpe attollunt humeris, et corpora bello
Objectant, pulchramque petunt per vulnera mortem.
His quidam fignis, atque hæc exempla fecuti,
220 Effe apibus partem divinæ mentis, et hauftus
Aetherios dixere: Deum namque ire per omnes
Terrafque, tractufque maris, cœlumque profundum.
Hinc pecudes, armenta, viros, genus omne ferarum,
Quemque fibi tenues nafcentem arceffere vitas.
225 Scilicet huc reddi deinde, ac refoluta referri

Omnia: nec morti effe locum; fed viva volare
Sideris in numerum, atque alto fuccedere cœlo.
Si quando fedem augustam, servataque mella
Thefauris relines; prius haustu sparsus aquarum
230 Ora fove, fumofque manu prætende fequaces.
Bis gravidos cogunt fœtus, duo tempora messis;
Taygete fimul os terris oftendit honeftum
Pleias, et Oceani fpretos pede reppulit amnes:
Aut eadem fidus fugiens ubi Pifcis aquofi
235 Triftior hibernas cœlo defcendit in undas.

Illis ira modum fupra eft, læfæque venenum
Morfibus infpirant, et spicula cæca relinquunt
Affixæ venis; animasque in vulnere ponunt.

Sin duram metues hiemem, parcefque futuro, 240 Contufofque animos, et res miferabere fractas;

At

At fuffire thymo, cerafque recidere inanes
Quis dubitet? nam fæpe favos ignotus adedit
Stellio, et lucifugis congefta cubilia blattis:
Immunifque fedens aliena ad pabula fucus,
245 Aut asper crabro imparibus fe immifcuit armis:
Aut dirum tineæ genus: aut invifa Minervæ
In foribus laxos fufpendit aranea caffes.

Quo magis exhaustæ fuerint, hoc acrius omnes
Incumbent generis lapsi sarcire ruinas,

250 Complebuntque foros, et floribus horrea texent.
Si vero (quoniam cafus apibus quoque noftros
Vita tulit) tristi languebunt corpora morbo;
Quod jam non dubiis poteris cognofcere fignis;
Continuo eft ægris alius color: horrida vultum
255 Deformat macies: tum corpora luce carentum
Exportant tectis, et triftia funera ducunt:

Aut illæ pedibus connexæ ad limina pendent; Aut intus claufis cunctantur in ædibus omnes, Ignavæque fame, et contracto frigore pigræ. 260 Tum fonus auditur gravior, tractimque susurrant: Frigidus ut quondam filvis immurmurat Auster: Ut mare follicitum ftridet refluentibus undis: Aestuat ut claufis rapidus fornacibus ignis. Hic jam galbaneos fuadebo incendere odores; 265 Mellaque arundineis inferre canalibus, ultro Hortantem, et fefsas ad pabula nota vocantem. Proderit et tunfum gallæ admifcere faporem, Arentefque rofas, aut igni pinguia multo Defruta, vel pfythia passos de vite racemos, 270 Cecropiumque thymum, et grave olentia centaurea. Est etiam flos in pratis, cui nomen amello

Fecere agricolæ; facilis quærentibus herba: Namque uno ingentem tollit de cespite silvam, Aureus ipfe: fed in foliis, quæ plurima circum 275 Funduntur, violæ fublucet purpura nigræ. Sæpe Deum nexis ornatæ torquibus aræ. Afper in ore fapor. tonfis in vallibus illum Pastores, et curva legunt prope flumina Mellæ. Hujus odorato radices incoque Baccho; 280 Pabulaque in foribus plenis appone caniftris. Sed fi quem proles fubito defecerit omnis, Nec, genus unde novæ stirpis revocetur, habebit; Tempus, et Arcadii memoranda inventa magistri Pandere; quoque modo cæfis jam fæpe juvencis 285 Infincerus apes tulerit cruor. altius omnem Expediam prima repetens ab origine famam. Nam qua Pellæi gens fortunata Canopi Accolit effufo ftagnantem flumine Nilum, Et circum pictis vehitur fua rura phaselis; 290 Quaque pharetratæ vicinia Perfidis urget, Et viridem Aegyptum nigra fecundat arena, Et diverfa ruens feptem difcurrit in ora, Ufque coloratis amnis devexus ab Indis; Omnis in hac certam regio jacit arte salutem. 295 Exiguus primum, atque ipfos contractus ad ufus, Eligitur locus; hunc anguftique imbrice tecti, Parietibufque premunt arctis: et quatuor addunt Quatuor a ventis obliqua luce feneftras.

Tum vitulus, bima curvans jam cornua fronte, 300 Quæritur: huic geminæ nares, et spiritus oris Multa reluctanti obftruitur: plagifque peremto Tunfa per integram folvuntur viscera pellem.

Sic pofitum in claufo linquunt; et ramea costis Subjiciunt fragmenta, thymum, casiasque recentes. 305 Hoc geritur, Zephyris primum impellentibus undas, Ante novis rubeant quam prata coloribus, ante Garrula quam tignis nidum suspendat hirundo. Interea teneris tepefactus in offibus humor Aeftuat; et visenda modis animalia miris, 310 Trunca pedum primo, mox et stridentia pennis Mifcentur; tenuemque magis, magis aera carpunt: Donec, ut æftivis effufus nubibus imber, Erupere; aut ut nervo pulfante fagittæ, Prima leves ineunt fi quando prælia Parthi.

315

Quis Deus hanc, Mufæ, quis nobis extudit artem?
Unde nova ingreffus hominum experientia cepit?
Pastor Aristæus fugiens Peneia Tempe
Amiffis, ut fama, apibus morboque fameque,
Triftis ad extremi facrum caput aftitit amnis,
320 Multa querens; atque hac affatus voce parentem:
Mater Cyrene, mater, quæ gurgitis hujus
Ima tenes, quid me præclara ftirpe Deorum,
Si modo, quem perhibes, pater est Thymbræus Apollo,
Invifum fatis genuisti? aut quo tibi nostri

325 Pulfus amor? quid me cœlum sperare jubebas?
En, etiam hunc ipfum vitæ mortalis honorem,
Quem mihi vix frugum et pecudum cuftodia folers
Omnia tentanti extuderat, te matre, relinquo.
Quin age, et ipfa manu felices erue filvas;

330 Fer stabulis inimicum ignem, atque interfice messes; Ure fata; et validam in vites molire bipennem: Tanta meæ fi te ceperunt tædia laudis.

At mater fonitum thalamo fub fluminis alti

Senfit. eam circum Milefia vellera Nymphæ 335 Carpebant, hyali faturo fucata colore:

Drymoque, Xanthoque, Ligeaque, Phyllodoceque, Cæfariem effufæ nitidam per candida colla: Nefæe, Spioque, Thaliaque, Cymodoceque, Cydippeque, et flava Lycorias; altera virgo, 340 Altera tum primos Lucinæ experta labores; Clioque, et Beroe foror, Oceanitides ambæ, Ambæ auro, pictis incinctæ pellibus ambæ; Atque Ephyre, atque Opis, et Afia Deiopeia; Et tandem pofitis velox Arethusa sagittis. 345 Inter quas curam Clymene narrabat inanem Vulcani, Martifque dolos, et dulcia furta; Aque Chao denfos Divum numerabat amores. Carmine quo captæ, dum fufis mollia pensa Devolvunt, iterum maternas impulit aures 350 Luctus Aristæi; vitreisque sedilibus omnes Obftupuere. fed ante alias Arethufa forores Profpiciens, fumma flavum caput extulit unda. Et procul: O gemitu non fruftra exterrita tanto, Cyrene foror; ipse tibi, tua maxima cura, 355 Triftis Aristæus, Penei genitoris ad undam Stat lacrymans, et te crudelem nomine dicit. Huic, percussa nova mentem formidine mater, Duc age, duc ad nos; fas illi limina Divum Tangere, ait. fimul alta jubet difcedere late 360 Flumina, qua juvenis greffus inferret at illum Curvata in montis faciem circumftetit unda, Accepitque finu vasto, mifitque fub amnem. Jamque domum mirans genetricis, et humida regna, Speluncifque lacus claufos, lucofque fonantes,

365 Ibat,