Siftet eques: fternet Poenos, Gallumque rebellem:
Tertiaque arma patri suspendet capta Quirino.
860 Atque hic Aeneas (una namque ire videbat
Egregium forma juvenem, et fulgentibus armis;
Sed frons læta parum, et dejecto lumina vultu)
Quis, pater, ille, virum qui fic comitatur euntem?
Filius? anne aliquis magna de ftirpe nepotum?
865 Quis ftrepitus circa comitum! quantum instar in ipso est!
Sed nox atra caput trifti circumvolat umbra.
Tum pater Anchises lacrymis ingressus obortis:
O nate, ingentem luctum ne quære tuorum:
Oftendent terris hunc tantum Fata, neque ultra
870 Effe finent. nimium vobis Romana propago
Vifa potens, Superi, propria hæc fi dona fuiffent.
Quantos ille virum magnam Mavortis ad urbem
Campus aget gemitus! vel quæ, Tiberine, videbis
Funera, quum tumulum præterlabere recentem!
875 Nec puer Iliaca quifquam de gente Latinos

In tantum fpe tollet avos: nec Romula quondam
Ullo fe tantum tellus jactabit alumno.

Heu pietas! heu prisca fides! invictaque bello
Dextera! non illi quifquam fe impune tuliffet
880 Obvius armato; feu quum pedes iret in hoftem,
Seu fpumantis equi foderet calcaribus armos.
Heu, miferande puer! fi qua Fata aspera rumpas,
Tu Marcellus eris. manibus date lilia plenis:
Purpureos fpargam flores, animamque nepotis
885 His faltem accumulem donis, et fungar inani
Munere. Sic tota paffim regione vagantur
Aeris in campis latis, atque omnia lustrant.
Quæ poftquam Anchises natum per fingula duxit,

Incenditque animum famæ venientis amore; 890 Exin bella viro memorat quæ deinde gerenda: Laurentefque docet populos, urbemque Latini: Et quo quemque modo fugiatque feratque laborem. Sunt geminæ Somni portæ: quarum altera fertur Cornea; qua veris facilis datur exitus umbris: 895 Altera candenti perfecta nitens elephanto:

Sed falfa ad cœlum mittunt infomnia Manes.
His ibi tum natum Anchises, unaque Sibyllam
Profequitur dictis, portaque emittit eburna:
Ille viam fecat ad naves, fociofque revisit.
900 Tum fe ad Caietæ recto fert litore portum.
Ancora de prora jacitur. ftant litore puppes.

P. VIR

AE NE IDOS

LIBER SEPTIMUS.

Tu quoque litoribus noftris, Aeneia nutrix,

Aeternam moriens famam, Caieta, dedisti:
Et nunc fervat honos fedem tuus; offaque nomen
Hefperia in magna, fi qua eft ea gloria, fignat.
5 At pius exfequiis Aeneas rite folutis,'

Aggere compofito tumuli, poftquam alta quierunt
Aequora, tendit iter velis, portumque relinquit.
Afpirant auræ in noctem: nec candida curfum
Luna negat. fplendet tremulo fub lumine pontus.
10 Proxima Circææ raduntur litora terræ;

Dives inacceffos ubi Solis filia lucos
Affiduo resonat cantu, tectisque superbis
Urit odoratam nocturna in lumina cedrum;
Arguto tenues percurrens pectine telas.
15 Hinc exaudiri gemitus, iræ que leonum
Vincla recufantum, et sera sub nocte rudentum;
Setigerique fues, atque in præfepibus urfi

Sævire, ac formæ magnorum ululare luporum:
Quos hominum ex facie Dea fæva potentibus herbis

20 Induerat Circe in vultus ac terga ferarum.

Quæ

Quæ ne monftra pii paterentur talia Troes
Delati in portus, neu litora dira subirent;
Neptunus ventis implevit vela fecundis,

Atque fugam dedit, et præter vada fervida vexit. 25 Jamque rubefcebat radiis mare, et æthere ab alto Aurora in rofeis fulgebat lutea bigis:

Quum venti pofuere, omnifque repente refedit
Flatus, et in lento luctantur marmore tonfæ.
Atque hic Aeneas ingentem ex æquore lucum
30 Profpicit. hunc inter fluvio Tiberinus amœno,
Vorticibus rapidis, et multa flavus arena

In mare prorumpit. variæ circumque fupraque
Affuetæ ripis volucres, et fluminis alveo,
Aethera mulcebant cantu, lucoque volabant.
35 Flectere iter fociis, terræque advertere proras
Imperat; et lætus fluvio fuccedit opaco.

Nunc age, qui Reges, Erato, quæ tempora rerum,
Quis Latio antiquo fuerit ftatus, advena claffem
Quum primum Aufoniis exercitus appulit oris,
40 Expediam: et primæ revocabo exordia pugnæ.
Tu vatem, tu, Diva, mone. dicam horrida bella:
Dicam acies, actofque animis in funera Reges,
Tyrrhenamque manum, totamque fub arma coactam
Hefperiam. major rerum mihi nafcitur ordo:
45 Majus opus moveo. Rex arva Latinus et urbes
Jam senior longa placidas in pace regebat.
Hunc Fauno et Nympha genitum Laurente Marica
Accipimus. Fauno Picus pater; ifque parentem
Te, Saturne, refert: tu fanguinis ultimus auctor.
50 Filius huic, fato Divum, prolefque virilis
Nulla fuit, primaque oriens erepta juventa est.
L1

Sola

Sola domum, et tantas fervabat filia fedes,
Jam matura viro; jam plenis nubilis annis.
Multi illam magno e Latio, totaque petebant
55 Aufonia: petit ante alios pulcherrimus omnes
Turnus; avis atavifque potens: quem Regia conjux
Adjungi generum miro properabat amore:
Sed variis portenta Deum terroribus obstant.
Laurus erat tecți medio, in penetralibus altis,
60 Sacra comam, multofque metu fervata per annos:
Quam pater inventam, primas quum conderet arces,
Ipfe ferebatur Phoebo facraffe Latinus:
Laurentisque ab ea nomen pofuiffe colonis.
Hujus apes fummum denfæ, mirabile dictu,-
65 Stridore ingenti liquidum trans æthera vectæ,
Obfedere apicem; et pedibus per mutua nexis
Examen fubitum ramo frondente pependit.
Continuo Vates, Externum cernimus, inquit,
Adventare virum; et partes petere agmen eafdem
70 Partibus ex isdem, et fumma dominarier arce.
Præterea, caftis adolet dum altaria tædis,

Ut juxta genitorem adftat Lavinia virgo;
Visa, nefas, longis comprendere crinibus ignem,
Atque omnem ornatum flamma crepitante cremari,
75 Regalefque accenfa comas, accenfa coronam
Infignem gemmis: tum fumida lumine fulvo
Involvi, ac totis Vulcanum fpargere tectis.
Id vero horrendum, ac vifu mirabile ferri.
Namque fore illustrem fama, fatisque canebant
80 Ipfam; fed populo magnum portendere bellum.
At Rex follicitus monftris, oracula Fauni
Fatidici genitoris adit; lucofque fub alta

Confulit