Ante urbem, in luco, falfi Simoentis ad undam,
Libabat cineri Andromache, Manefque vocabat
Hectoreum ad tumulum, viridi quem cefpite inanem,
305 Et geminas, caufam lacrymis, facraverat aras.
Ut me confpexit venientem, et Troia circum
Arma amens vidit; magnis exterrita monstris,
Diriguit visu in medio: calor offa reliquit.
Labitur, et longo vix tandem tempore fatur:
310 Verane te facies, verus mihi nuncius affers,

Nate Dea? vivifne? aut, fi lux alma receffit,
Hector ubi eft? dixit, lacrymafque effudit, et omnem
Implevit clamore locum. vix pauca furenti
Subjicio, et raris turbatus vocibus hifco:

315 Vivo equidem; vitamque extrema per omnia duco: Ne dubita: nam vera vides.

Heu, quis te cafus dejectam conjuge tanto
Excipit? aut quæ digna fatis fortuna revisit?
Hectoris, Andromache, Pyrrhin' connubia servas?
320 Dejecit vultum, et demiffa voce locuta eft:
O felix una ante alias Priameia virgo,
Hoftilem ad tumulum Trojæ fub moenibus altis
Juffa mori; quæ fortitus non pertulit ullos,
Nec victoris heri tetigit captiva cubile!
325 Nos, patria incenfa, diversa per æquora vectæ,
Stirpis Achilleæ fastus, juvenemque fuperbum
Servitio enixæ tulimus: qui deinde fecutus

Ledæam Hermionen, Lacedæmoniofque Hymenæos,
Me famulam, famuloque Heleno transmisit habendam.

330 Aft illum, ereptæ magno inflammatus amore

Conjugis, et fcelerum furiis agitatus Orestes,
Excipit incautum, patriafque obtruncat ad aras.

Morte

335

Morte Neoptolemi, regnorum reddita ceffit
Pars Heleno: qui Chaonios cognomine campos,
Chaoniamque omnem Trojano a Chaone dixit;
Pergamaque, Iliacamque jugis hanc addidit arcem.
Sed tibi qui curfum venti, quæ fata dedere?

Aut quifnam ignarum noftris Deus appulit oris? Quid puer Afcanius? fuperatne, et vescitur aura? 340 Quem tibi jam Troja

Ecquæ jam puero eft amiffæ cura parentis?
Ecquid in antiquam virtutem, animofque viriles,
Et pater Aeneas, et avunculus excitat Hector?
Talia fundebat lacrymans, longofque ciebat
345 Incaffum fletus: quum fefe a mœnibus heros
Priamides multis Helenus comitantibus affert,
Agnofcitque fuos, lætufque ad moenia ducit:
Et multum lacrymas verba inter fingula fundit.
Procedo, et parvam Trojam, fimulataque magnis
350 Pergama, et arentem Xanthi cognomine rivum
Agnofco: Scææque amplector limina portæ.
Nec non et Teucri focia fimul urbe fruuntur :
Illos porticibus Rex accipiebat in amplis.
Aulai in medio libabant pocula Bacchi,
355 Impositis auro dapibus; paterasque tenebant.
Jamque dies alterque dies proceffit; et auræ
Vela vocant, tumidoque inflatur carbafus Austro.
His vatem aggredior dictis, ac talia quæfo:
Trojugena, interpres Divum, qui numina Phœbi,
360 Qui tripodas, Clarii lauros, qui fidera sentis,

Et volucrum linguas, et præpetis omina pennæ;
Fare age: namque omnem curfum mihi prospera dixit
Relligio; et cuncti fuaferunt numine Divi

Italiam

Italiam petere, et terras tentare repoftas:
365 Sola novum, dictuque nefas Harpyia Celano
Prodigium canit, et triftes denuntiat iras,
Obfcœnamque famem. quæ prima pericula vito?
Quidve fequens tantos poffim fuperare labores?
Hic Helenus, cæfis primum de more juvencis,
370 Exorat pacem Divum, vittafque refolvit

Sacrati capitis, meque ad tua limina, Phœbe,
Ipfe manu multo suspensum numine ducit:
Atque hæc deinde canit divino ex ore facerdos:
Nate Dea (nam te majoribus ire per altum
375 Aufpiciis manifefta fides: fic fata Deum rex
Sortitur, volvitque vices: is vertitur ordo)
Pauca tibi e multis, quo tutior hofpita luftres
Aequora, et Aufonio poffis confidere portu,
Expediam dictis: prohibent nam cætera Parcæ
380 Scire Helenum, farique vetat Saturnia Juno.
Principio Italiam, quam tu jam rere propinquam,
Vicinofque ignare paras invadere portus,
Longa procul longis via dividit invia terris.
Ante et Trinacria lentandus remus in unda,
385 Et falis Aufonii luftrandum navibus æquor,
Infernique lacus, Aeææque infula Circes;
Quam tuta poffis urbem componere terra.
Signa tibi dicam: tu condita mente teneto.
Quum tibi follicito fecreti ad fluminis undam,
390 Litoreis ingens inventa fub ilicibus fus
Triginta capitum fœtus enixa jacebit,
Alba, folo recubans, albi circum ubera nati;
Is locus urbis erit: requies ea certa laborum.
Nec tu menfarum morfus horrefce futuros:

395 Fata viam invenient, aderitque vocatus Apollo.
Has autem terras, Italique hanc litoris oram,
Proxima quæ noftri perfunditur æquoris æftu,
Effuge: cuncta malis habitantur monia Graiis.
Hic et Narycii pofuerunt monia Locri,
400 Et Sallentinos obfedit milite campos

Lyctius Idomeneus: hic illa ducis Melibœi
Parva Philoctetæ fubnixa Petilia muro.

Quin, ubi transmissæ steterint trans æquora classes,
Et pofitis aris jam vota in litore folves;
405 Purpureo velare comas adopertus amictu:
Ne qua inter fanctos ignes in honore Deorum
Hoftilis facies occurrat, et omina turbet.
Hunc focii morem facrorum, hunc ipfe teneto:
Hac casti maneant in relligione nepotes.
410 Ast ubi digreffum Siculæ te admoverit oræ
Ventus, et angufti rarefcent clauftra Pelori;
Læva tibi tellus, et longo læva petantur
Aequora circuitu: dextrum fuge litus, et undas.
Hæc loca vi quondam, et vasta convulsa ruina
415 (Tantum ævi longinqua valet mutare vetuftas)
Diffiluiffe ferunt: quum protinus utraque tellus
Una foret, venit medio vi pontus, et undis
Hefperium Siculo latus abscidit; arvaque, et urbes
Litore diductas angufto interluit æstu.

420 Dextrum Scylla latus, lævum implacata Charybdis Obfidet: atque imo Barathri ter gurgite vastos Sorbet in abruptum fluctus, rurfufque fub auras Erigit alternos, et fidera verberat unda. At Scyllam cæcis cohibet fpelunca latebris, 425 Ora exfertantem, et naves in faxa trahentem.

Prima hominis facies, et pulchro pectore virgo Pube tenus: poftrema immani corpore pristis, Delphinum caudas utero commissa luporum. Præftat Trinacrii metas luftrare Pachyni 430 Ceffantem, longos et circumflectere curfus; Quam femel informem vasto vidisse sub antro Scyllam, et cæruleis canibus resonantia faxa. Præterea, fi qua est Heleno prudentia, vati Si qua fides, animum fi veris implet Apollo; 435 Unum illud tibi, nate Dea, præque omnibus unum Prædicam, et repetens iterumque iterumque monebo. Junonis magnæ primum prece numen adora: Junoni cane vota libens, dominamque potentem Supplicibus fupera donis: fic denique victor 440 Trinacria fines Italos mittere relicta.

Huc ubi delatus Cumæam accefferis urbem,
Divinofque lacus, et Averna fonantia filvis;
Infanam vatem afpicies: quæ rupe fub ima
Fata canit, foliifque notas, et nomina mandat.
445 Quæcunque in foliis descripfit carmina virgo,

Digerit in numerum, atque antro seclusa relinquit:
Illa manent immota locis, neque ab ordine cedunt.
Verum eadem, verso tenuis quum cardine ventus
Impulit, et teneras turbavit janua frondes;
450 Nunquam deinde cavo volitantia prendere faxo,
Nec revocare fitus, aut jungere carmina curat.
Inconfulti abeunt, fedemque odere Sibyllæ.
Hic tibi ne qua moræ fuerint dispendia tanti;
Quamvis increpitent socii, et vi curfus in altum
455 Vela vocet, possisque finus implere fecundos;
Quin adeas vatem, precibusque oracula poscas: